عصمت امام در معارف و سیره امام باقر: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

در این دوره امام باقر {{ع}}، همچون دیگر [[امامان]] [[پاک]] {{عم}} بر موهبتی و [[الهی]] بودن مقوله [[عصمت]] تأکید می‌کردند. [[ابوحمزه ثمالی]] از امام باقر {{ع}} نقل می‌کند که ایشان در [[قنوت]] [[نماز جمعه]]، پس از بیان کلمات [[فرج]]، ذکری ویژه می‌گفت: «خدایا مرا بیامرز... ؛ [[گناهان]] پیشین مرا ببخش و برای ادامه عمرم عصمت را روزی من کن که هرگز به [[عصیان]] تو بازنگردم و در حالی بمیرم که تو از من [[راضی]] باشی»<ref>محمد بن حسن طوسی، مصباح المتهجد، ص۳۶۵.</ref>.

امام باقر {{ع}} در پاسخ به [[پرسش]] [[جابر بن یزید جعفی]]، با یادآوری [[روایت]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در وصف امامان پاک {{عم}} می‌فرماید: «ایشان [[گناه]] نمی‌کنند، و [[خدای عزوجل]] تأییدشان می‌کند و توفیقشان می‌دهد.... [[روح القدس]] از ایشان جدا نمی‌شود، و ایشان نیز از او مفارقت نمی‌کنند؛ از [[قرآن]] جدا نیستند، و قرآن نیز از آنها جدا نیست»<ref>{{متن حدیث|...لَا يَعْصُونَ وَ هُمُ الْمُؤَيَّدُونَ الْمُوَفَّقُونَ الْمُسَدَّدُونَ... لَا يُفَارِقُهُمْ رُوحُ الْقُدُسِ وَ لَا يُفَارِقُونَهُ وَ لَا يُفَارِقُونَ الْقُرْآنَ وَ لَا يُفَارِقُهُمْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ}}؛ (محمد بن علی بن حسین (شیخ صدوق)، علل الشرایع، ج۱، ص۱۲۳-۱۲۴).</ref>.

بر اساس این بیان، [[راز]] [[عصمت امامان]] پاک {{عم}} [[تأیید]]، [[توفیق]] و [[تسدید الهی]] و نیز [[همراهی]] دائم روح القدس با آنهاست.

[[حضرت ایوب]] {{ع}} از جمله پیامبرانی است که به [[امتحانات]] فراوانی [[مبتلا]] شد. بر اساس برخی [[روایات]]، در [[عصر امام باقر]] {{ع}} این توهم برای برخی به وجود آمد که بلاهای نازل شده بر آن [[پیامبر الهی]] به دلیل صدور گناهانی از وی بوده است. به نقل [[محمد بن عماره]] از پدرش، [[امام باقر]] {{ع}} در رفع این توهم فرمود: «همانا ایوب {{ع}} بدون اینکه گناهی از او سر زند، به [[بلایا]] مبتلا شد، و پیامبران [[گناه]] نمی‌کنند؛ زیرا آنان [[معصوم]] و مطهرند، گناه نمی‌کنند و از [[حق]] [[منحرف]] و [[گناه صغیره]] و [[کبیره]] مرتکب نمی‌شوند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَيُّوبَ {{ع}} ابْتُلِيَ مِنْ غَيْرِ ذَنْبٍ وَ إِنَّ الْأَنْبِيَاءَ لَا يُذْنِبُونَ لِأَنَّهُمْ مَعْصُومُونَ مُطَهَّرُونَ لَا يُذْنِبُونَ وَ لَا يَزِيغُونَ وَ لَا يَرْتَكِبُونَ ذَنْباً صَغِيراً وَ لَا كَبِيراً}}؛ (محمد بن علی بن حسین (شیخ صدوق)، الخصال، ج۲، ص۳۹۹).</ref>.

[[امام]] {{ع}} در این بیان، نه تنها به تقریر اصل [[عصمت پیامبران]] می‌پردازد، بلکه به [[قلمرو عصمت]] ایشان نیز اشاره می‌کند و پیامبران را کسانی می‌شمرد که از همه [[گناهان کبیره]] و [[صغیره]] معصوم‌اند.

از این [[روایت]] برمی‌آید که مفهوم [[عصمت]] در آن، تنها بر عصمت از گناه اطلاق شده است؛ اما برخلاف بسیاری از روایات بر عمومیت آن برای گناهان کبیره و صغیره نیز تأکید شده است.

== منابع ==