آزمایش الهی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۱: خط ۴۱:
[[خداوند]] به کسانی که هنگام [[گرفتاری‌ها]] و [[بلاها]] [[صبر]] پیشه می‌کنند و به یاد او می‌افتند، [[بشارت]] داده‌است و آنان را [[هدایت‌یافتگان]] معرفی می‌کند.{{متن قرآن|وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ}}<ref>«و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی و کاستی دارایی‌ها و کسان و فرآورده‌ها می‌آزماییم، و شکیبایان را نوید بخش!» سوره بقره، آیه ۱۵۵.</ref>، {{متن قرآن|الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref>«همان کسان که چون بدیشان مصیبتی رسد می‌گویند: «انّا للّه و انّا الیه راجعون» (ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم)» سوره بقره، آیه ۱۵۶.</ref>، {{متن قرآن|أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ}}<ref>«بر آنان از پروردگارشان درودها  و بخشایشی  است و آنانند که رهیافته‌اند» سوره بقره، آیه ۱۵۷.</ref> در بعضی [[روایات]] صبر [[بنده]] بر بلای [[پروردگار]]، مقتضای [[عبودیت]] شمرده شده‌است<ref>دیلمی، ارشاد القلوب الی الصواب، ۱/۷۳.</ref> و رسیدن به نعمت‌های [[آخرت]]، در گرو صبر بر بلای [[دنیا]] آمده‌است.<ref>آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ۲۸۲.</ref> [[اندیشمندان اسلامی]] صبر بر [[بلایا]] و [[امتحانات]] را یکی از مراتب بلند صبر شمرده‌اند؛ به گونه‌ای که بنده به واسطه آن، در سِلک [[مقربان]] [[الهی]] داخل گشته، طعم [[محبت الهی]] را می‌چشد.<ref>نراقی، احمد، معراج السعاده، ۸۲۰.</ref> در مقابل، [[بی‌تابی]] بر [[مصیبت‌ها]] را از [[ضعف نفس]] می‌دانند که جزو مهلکات است و در [[حقیقت]] [[انکار]] [[قضای الهی]] و [[اکراه]] در برابر [[حکم]] و فعل اوست.<ref>نراقی، احمد، معراج السعاده، ۸۱۳.</ref> همچنین یکی از [[وظایف]] بندگان در [[امتحان]] به کثرت [[مال]] و [[ثروت]]، [[ادای حقوق]] واجبه، مانند [[خمس]] و [[زکات]] و [[حقوق]] مستحبه، مانند [[صدقه]] و [[دستگیری]] از دیگران است.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۱/۱۵۰.</ref>
[[خداوند]] به کسانی که هنگام [[گرفتاری‌ها]] و [[بلاها]] [[صبر]] پیشه می‌کنند و به یاد او می‌افتند، [[بشارت]] داده‌است و آنان را [[هدایت‌یافتگان]] معرفی می‌کند.{{متن قرآن|وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ}}<ref>«و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی و کاستی دارایی‌ها و کسان و فرآورده‌ها می‌آزماییم، و شکیبایان را نوید بخش!» سوره بقره، آیه ۱۵۵.</ref>، {{متن قرآن|الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref>«همان کسان که چون بدیشان مصیبتی رسد می‌گویند: «انّا للّه و انّا الیه راجعون» (ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم)» سوره بقره، آیه ۱۵۶.</ref>، {{متن قرآن|أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ}}<ref>«بر آنان از پروردگارشان درودها  و بخشایشی  است و آنانند که رهیافته‌اند» سوره بقره، آیه ۱۵۷.</ref> در بعضی [[روایات]] صبر [[بنده]] بر بلای [[پروردگار]]، مقتضای [[عبودیت]] شمرده شده‌است<ref>دیلمی، ارشاد القلوب الی الصواب، ۱/۷۳.</ref> و رسیدن به نعمت‌های [[آخرت]]، در گرو صبر بر بلای [[دنیا]] آمده‌است.<ref>آمدی، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ۲۸۲.</ref> [[اندیشمندان اسلامی]] صبر بر [[بلایا]] و [[امتحانات]] را یکی از مراتب بلند صبر شمرده‌اند؛ به گونه‌ای که بنده به واسطه آن، در سِلک [[مقربان]] [[الهی]] داخل گشته، طعم [[محبت الهی]] را می‌چشد.<ref>نراقی، احمد، معراج السعاده، ۸۲۰.</ref> در مقابل، [[بی‌تابی]] بر [[مصیبت‌ها]] را از [[ضعف نفس]] می‌دانند که جزو مهلکات است و در [[حقیقت]] [[انکار]] [[قضای الهی]] و [[اکراه]] در برابر [[حکم]] و فعل اوست.<ref>نراقی، احمد، معراج السعاده، ۸۱۳.</ref> همچنین یکی از [[وظایف]] بندگان در [[امتحان]] به کثرت [[مال]] و [[ثروت]]، [[ادای حقوق]] واجبه، مانند [[خمس]] و [[زکات]] و [[حقوق]] مستحبه، مانند [[صدقه]] و [[دستگیری]] از دیگران است.<ref>مازندرانی، شرح الکافی، ۱۱/۱۵۰.</ref>


امام‌ خمینی صبر در بلایا را از صفات [[مؤمن]] می‌شمارد و [[معتقد]] است مؤمن در مقابل عطایای خداوند همیشه به وظیفه عبودیت خود مشغول است<ref>امام‌ خمینی، چهل حدیث، ۵۳۵.</ref>؛ البته ایشان جزع‌کردن نزد پروردگار را منافی [[مقام]] صبر نمی‌داند؛ بلکه معتقد است خودداری از [[جزع]] در مصیبات نزد خداوند، نوعی اظهار غناست که نزد [[اهل معرفت]] [[نقص]] شمرده می‌شود.<ref>امام‌ خمینی، حدیث جنود، ۴۱۲.</ref> در نگاه ایشان توجه و [[هوشیاری]] به [[امتحانات الهی]] بهره‌های فراوانی برای افراد دارد و در حوزه [[اجتماعی]] نیز آثار فراوانی برای [[جامعه]] دربر خواهد داشت؛ به گونه‌ای که می‌تواند سبب تحولات اساسی و [[پیروزی]] و [[پیشرفت]] شود.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۶۵ و ۱۶/۲۹۸.</ref> امام‌ خمینی از همان روزهای آغاز [[نهضت اسلامی ایران]]، اقشار مختلف جامعه را به این‌گونه امتحانات متوجه می‌ساخت<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱/۲۶۰.</ref> و پس از پیروزی بارها به اقشار مختلف تأکید می‌کرد به [[امتحان‌های الهی]] توجه داشته باشند.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۳۲۰، ۴۹۱؛ ۱۳/۴۵۴–۴۶۱ و ۱۸/۳۰۷–۳۱۰.</ref>
امام‌ خمینی صبر در بلایا را از صفات [[مؤمن]] می‌شمارد و [[معتقد]] است مؤمن در مقابل عطایای خداوند همیشه به وظیفه عبودیت خود مشغول است<ref>امام‌ خمینی، چهل حدیث، ۵۳۵.</ref>؛ البته ایشان جزع‌کردن نزد پروردگار را منافی [[مقام]] صبر نمی‌داند؛ بلکه معتقد است خودداری از [[جزع]] در مصیبات نزد خداوند، نوعی اظهار غناست که نزد [[اهل معرفت]] [[نقص]] شمرده می‌شود.<ref>امام‌ خمینی، حدیث جنود، ۴۱۲.</ref> در نگاه ایشان توجه و [[هوشیاری]] به [[امتحانات الهی]] بهره‌های فراوانی برای افراد دارد و در حوزه [[اجتماعی]] نیز آثار فراوانی برای [[جامعه]] دربر خواهد داشت؛ به گونه‌ای که می‌تواند سبب تحولات اساسی و [[پیروزی]] و [[پیشرفت]] شود.<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۶۵ و ۱۶/۲۹۸.</ref> امام‌ خمینی از همان روزهای آغاز [[نهضت اسلامی ایران]]، اقشار مختلف جامعه را به این‌گونه امتحانات متوجه می‌ساخت<ref>امام‌ خمینی، صحیفه، ۱/۲۶۰.</ref> و پس از پیروزی بارها به اقشار مختلف تأکید می‌کرد به [[امتحان‌های الهی]] توجه داشته باشند<ref> امام‌ خمینی، صحیفه، ۸/۳۲۰، ۴۹۱؛ ۱۳/۴۵۴–۴۶۱ و ۱۸/۳۰۷–۳۱۰.</ref>.<ref>[[سعید نصیری|نصیری، سعید]]، [[ابتلا (مقاله)|مقاله «ابتلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۱]]، ص ۳۹۵ - ۳۹۹.</ref>


.<ref>[[سعید نصیری|نصیری، سعید]]، [[ابتلا (مقاله)|مقاله «ابتلا»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی ج۱]]، ص ۳۹۵ - ۳۹۹.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش