←نسب تغلب
جز (جایگزینی متن - 'شبه جزیره عربستان' به 'شبه جزیره عربستان') |
|||
خط ۵: | خط ۵: | ||
== نسب تغلب == | == نسب تغلب == | ||
تغْلب<ref>این نام هم به فتح "لام" «تَغْلَب» و هم به کسر "لام" «تَغْلِب» قرائت شده است.</ref>، از شاخههای [[قبیله]] [[وائل بن قاسط]] و از تیرههای [[قبیله ربیعه]] است؛ قبیلهای مشهور از [[اعراب]] شمالی ([[عدنانی]]) که نسب از [[تغلب بن وائِل بن قاسط بن هنب بن افصی بن دعمی بن جَدیْلَةَ بن اسد بن ربیعة بن نزار بن مَعَدّ بن عدنان]] میبرند<ref> ابن کلبی، جمهرة النسب، ج ۲، ص۱۹۲ـ۱۹۳؛ حازمی، عجالة المبتدی، ص۳۱؛ سمعانی، الانساب، ج۳، ص۵۷.</ref>. نام اصلی تغلب را "دثار" گفتهاند<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۳۰۲؛ برای آگاهی بیشتر از نسبت و برخی ملاحظات لغوی دربارۀ تغلب، نک: جوهری، صحاح، ج۱، ص۱۹۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ذیل غلب.</ref> اما از آنجا که پدرش آرزوی [[پیروزی]] و [[غلبه]] او را داشت، نام تغلب بر او ماندگار شد و از آن پس وی را "تغلب" و "غلباء"([[قدرتمند]] و [[پیروز]]) خواندند و منتسبین به قبیله او را "غلباوی" نسبت دادند<ref> ابن حائک، الاکلیل، ج ۱، ص۲۱۶؛ سویدی، سبائک الذهب، ص۲۲۸؛ قلقشندی، نهایة الارب، ص۱۸۶.</ref>. | تغْلب<ref>این نام هم به فتح "لام" «تَغْلَب» و هم به کسر "لام" «تَغْلِب» قرائت شده است.</ref>، از شاخههای [[قبیله]] [[وائل بن قاسط]] و از تیرههای [[قبیله ربیعه]] است؛ قبیلهای مشهور از [[اعراب]] شمالی ([[عدنانی]]) که نسب از [[تغلب بن وائِل بن قاسط بن هنب بن افصی بن دعمی بن جَدیْلَةَ بن اسد بن ربیعة بن نزار بن مَعَدّ بن عدنان]] میبرند<ref> ابن کلبی، جمهرة النسب، ج ۲، ص۱۹۲ـ۱۹۳؛ حازمی، عجالة المبتدی، ص۳۱؛ سمعانی، الانساب، ج۳، ص۵۷.</ref>. نام اصلی تغلب را "دثار" گفتهاند<ref>ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۳۰۲؛ برای آگاهی بیشتر از نسبت و برخی ملاحظات لغوی دربارۀ تغلب، نک: جوهری، صحاح، ج۱، ص۱۹۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ذیل غلب.</ref> اما از آنجا که پدرش آرزوی [[پیروزی]] و [[غلبه]] او را داشت، نام تغلب بر او ماندگار شد و از آن پس وی را "تغلب" و "غلباء" ([[قدرتمند]] و [[پیروز]]) خواندند و منتسبین به قبیله او را "غلباوی" نسبت دادند<ref> ابن حائک، الاکلیل، ج ۱، ص۲۱۶؛ سویدی، سبائک الذهب، ص۲۲۸؛ قلقشندی، نهایة الارب، ص۱۸۶.</ref>. | ||
تغلب بن وائل دارای برادرانی بوده که بکر و غنز و شُخَیص چهرههای معروف و شناخته شده آنانند و هر کدامشان، بعدها در رأس [[قبایل]] خود قرار گرفتند<ref>ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱-۲؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۹۵؛ ابن درید، الاشتقاق، ص۳۳۵.</ref>. تغلب همچنین سه پسر به نامهای غَنْم، اَوْس و عِمران داشت<ref>ابن کلبی، جمهرة النسب، ج ۲، ص۲۹۸؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۹۵.</ref>، اما، از آنجا که اغلب بزرگان و مشاهیر تغلبی از [[نسل]] غنم بودند، از این رو، در کتب انساب و شجره [[نامهها]] منحصراً به این نسل توجه شده است<ref>اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه.</ref>. برخی از [[پژوهشگران]] معاصر بر این اعتقادند که هم اکنون شماری از [[قبایل]] کهن با نامهای دیگری در [[شبه جزیره عربستان]] ساکنند؛ چندان که [[قبایل]] [[تغلب]] امروزه با نام دَواسِر در عسیر تهامه [[زندگی]] میکنند و قبایل دیگری از تغلب هم با نام [[عنزه]] در جنوب شبه جزیره به سر میبرند که خاندانهای سلطنتی [[آل]] سعود، [[آل]] [[خلیفه]] و آل الصباح در [[عربستان]] و [[بحرین]] و [[کویت]] از همین قبیلهاند<ref> محمد سلیمان طیب، ج۱، ص۴۱-۴۴ و ۴۸-۴۹؛ عبدالعزیز ابراهیم أحیدب، ص۳۰،۳۷.</ref>. | تغلب بن وائل دارای برادرانی بوده که بکر و غنز و شُخَیص چهرههای معروف و شناخته شده آنانند و هر کدامشان، بعدها در رأس [[قبایل]] خود قرار گرفتند<ref>ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱-۲؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۹۵؛ ابن درید، الاشتقاق، ص۳۳۵.</ref>. تغلب همچنین سه پسر به نامهای غَنْم، اَوْس و عِمران داشت<ref>ابن کلبی، جمهرة النسب، ج ۲، ص۲۹۸؛ ابن قتیبه، المعارف، ص۹۵.</ref>، اما، از آنجا که اغلب بزرگان و مشاهیر تغلبی از [[نسل]] غنم بودند، از این رو، در کتب انساب و شجره [[نامهها]] منحصراً به این نسل توجه شده است<ref>اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه.</ref>. برخی از [[پژوهشگران]] معاصر بر این اعتقادند که هم اکنون شماری از [[قبایل]] کهن با نامهای دیگری در [[شبه جزیره عربستان]] ساکنند؛ چندان که [[قبایل]] [[تغلب]] امروزه با نام دَواسِر در عسیر تهامه [[زندگی]] میکنند و قبایل دیگری از تغلب هم با نام [[عنزه]] در جنوب شبه جزیره به سر میبرند که خاندانهای سلطنتی [[آل]] سعود، [[آل]] [[خلیفه]] و آل الصباح در [[عربستان]] و [[بحرین]] و [[کویت]] از همین قبیلهاند<ref> محمد سلیمان طیب، ج۱، ص۴۱-۴۴ و ۴۸-۴۹؛ عبدالعزیز ابراهیم أحیدب، ص۳۰،۳۷.</ref>. |