تولی در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵٬۱۶۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۳
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = تولی | عنوان مدخل = تولی | مداخل مرتبط = تولی در لغت - تولی در فقه سیاسی - تولی در فقه اسلامی - تولی در کلام اسلامی - تولی در معارف و سیره فاطمی | پرسش مرتبط = }} ==مقدمه== «تولی»، دوست داشتن اهل‌بیت{{ع}} و پذیر...» ایجاد کرد)
 
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۷: خط ۱۷:
[[تولی در برابر دشمن]]
[[تولی در برابر دشمن]]
[[تولی]] به مفهوم [[گرایش]] و [[تمایلات]] با [[حسن ظن]] و توأم با [[روابط]] [[عاطفی]] است و چنین حالتی در برابر [[دشمنی]] که بر [[خصومت]] خود پای می‌فشارد به معنای آن است که عملیات خصمانه [[دشمن]] مورد [[تأیید]] است یعنی چنین کسی خود عضوی از دشمن است<ref>{{متن قرآن|وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ}} «و هر کس از شما آنان را دوست بگیرد از آنان است» سوره مائده، آیه ۵۱.</ref>.<ref>فقه سیاسی، ج۱۰، ص۲۳۶.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۵۷۱.</ref>
[[تولی]] به مفهوم [[گرایش]] و [[تمایلات]] با [[حسن ظن]] و توأم با [[روابط]] [[عاطفی]] است و چنین حالتی در برابر [[دشمنی]] که بر [[خصومت]] خود پای می‌فشارد به معنای آن است که عملیات خصمانه [[دشمن]] مورد [[تأیید]] است یعنی چنین کسی خود عضوی از دشمن است<ref>{{متن قرآن|وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ}} «و هر کس از شما آنان را دوست بگیرد از آنان است» سوره مائده، آیه ۵۱.</ref>.<ref>فقه سیاسی، ج۱۰، ص۲۳۶.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۵۷۱.</ref>
==[[نفی تولی]]==
یکی از روش‌های [[برخورد با دشمن]]، نفی تولی است. در [[آیات]] متعدد [[قرآن]]، [[مسلمانان]] از [[دوستی]] با [[دشمنان خدا]] و [[اسلام]] منع شده‌اند: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى أَوْلِيَاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ}}<ref>«ای مؤمنان! یهودیان و مسیحیان را دوست مگیرید که آنان (در برابر شما) هوادار یکدیگرند» سوره مائده، آیه ۵۱.</ref>. حتی در [[آیه]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ}}<ref>«و هر کس از شما آنان را دوست بگیرد از آنان است» سوره مائده، آیه ۵۱.</ref> به‌طور تهدیدآمیزی کسانی که دشمنان خدا و [[پیامبر اسلام]]{{صل}} را [[دوست]] می‌دارند، از جمله [[دشمنان]] به شمار آمده‌اند. منظور از «[[تولی]]» [[نفی]] آمیختگی در [[زندگی اجتماعی]] است به‌طوری که منجر به تهی شدن از [[هویت اسلامی]] و ذوب شدن در [[فرهنگ بیگانه]] شود و با تأکید بر [[حفظ]] هویت اسلامی و [[پایبندی]] به [[اختلاف‌ها]] و تمایزهای اصولی که آنها را از [[بیگانگان]] جدا می‌کند.
این [[تفسیر]] از «نفی تولی» هم منطقی [[وهم]] قابل قبول می‌باشد؛ زیرا امتیاز [[مسلمان]] از دیدگاه قرآن، وابسته به هویت اسلامی او و [[استقلال]] در برابر فرهنگ بیگانه است.
از دست دادن این خصوصیت به معنای همرنگی و همسوئی با [[بیگانه]] است؛ قرآن خود به نوعی به این تفسیر اشاره دارد، آنجا که می‌گوید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ أَوْلِيَاءَ}}<ref>«ای مؤمنان! آنان را که دینتان را به ریشخند و بازی می‌گیرند - یعنی کسانی را که پیش از شما به آنان کتاب داده شده است و (یا) کافران را - سرور مگیرید و اگر مؤمنید از خداوند پروا کنید» سوره مائده، آیه ۵۷.</ref>.
بدون هیچ [[شک]] و تردیدی هر نوع نگاه رحمت‌آمیز و مهربانانه، نگاهی دوستانه است و هر عملی در راستای [[رحمت]] و [[مهرورزی]]، عمل دوستانه محسوب می‌شود و از سوی دیگر [[جامعه اسلامی]] موظف به اتخاذ رویه و [[پیروی]] از [[سیره پیامبر اکرم]]{{صل}} است: {{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ}}<ref>«بی‌گمان فرستاده خداوند برای شما نمونه‌ای نیکوست» سوره احزاب، آیه ۲۱.</ref>. بنابراین، [[رفتار]] [[امت]] و [[جامعه اسلامی]] نیز نسبت به «عالمین» یعنی همگان که شامل همه [[بیگانگان]] در [[دین]] می‌شود، باید همراه با [[رحمت]] و دوستانه باشد. اما ابراز رحمت نسبت به [[مخالفان]] در دین هرگز به معنای [[تمایل]] به [[هویت دینی]] و [[فرهنگ]] و [[عقیده]] آنها نیست، از این‌رو [[قرآن]] با تأکید بر اصل [[نفی تولی]] مخالفان هشدار می‌دهد که [[روابط]] بین نباید در حدی باشد که به زوال یا [[تضعیف]] [[هویت اسلامی]] و پذیرش و یا تقویت [[هویت]] مخالفان بینجامد.
تأکید قرآن بر [[نفی]] «[[تولی]]» بیگانگان در دین نوعی موضع‌گیری [[فکری]] و [[ذهنی]] است که در کنار [[جهاد]] که نوعی موضع‌گیری عینی و عملی است در برابر [[دشمنان]] [[متجاوز]] به عنوان دو خط‌مشی [[دفاعی]] ترسیم شده است<ref>فقه سیاسی، ج۵، ص۷۵ – ۷۲.</ref>.<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۲ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی ج۲]]، ص ۷۲۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده: 1100699.jpg|22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه فقه سیاسی ج۱''']]
# [[پرونده: 1100699.jpg|22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه فقه سیاسی ج۱''']]
# [[پرونده:1100701.jpg|22px]] [[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه فقه سیاسی ج۲''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۷۳٬۳۸۶

ویرایش