ابوجبیره بن ضحاک: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۶۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوجبیره بن ضحاک در تراجم و رجال]] - [[ابوجبیره بن ضحاک در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = ابوجبیره بن ضحاک | مداخل مرتبط = [[ابوجبیره بن ضحاک در تراجم و رجال]] - [[ابوجبیره بن ضحاک در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوجبیره بن ضحاک
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه
| نام کامل = ابوجبیره بن ضحاک 
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه =
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = [[اوس]]     
| از تیره = [[بنی‌عبدالاشهل]]
| پدر = [[ضحاک بن خلیفة بن ثعلبة بن عدی]]     
| مادر =     
| همسر =     
| پسر =         
| دختر = 
| خواهر = 
| برادر = 
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = {{فهرست جعبه افقی| [[مدینه]] | [[کوفه]] }}
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]     
| از طبقه =
| در جنگ =
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها = 
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
نامش قیس<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۴۲؛ بغوی، ج۵، ص۱۵؛ ابن عبدالبر، ج۳، ص۳۶۱؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۰۹؛ ابن حجر، ج۳، ص۳۲۳.</ref> و فرزند [[ضحاک بن خلیفة بن ثعلبة بن عدی]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref> از تیره [[بنی‌عبدالاشهل]] از [[قبیله اوس]] است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref>. اگرچه برخی [[نسب]] او را به [[قبیله]] [[بنی سلمه]] منسوب کرده‌اند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref>، ولی [[شهرت]] او به کنیه‌اش است<ref>ابن ابی خیثمه، ج۲، ص۵۵؛ طبرانی ج۲۲، ص۳۸۹؛ ابن جوزی، ص۲۷۲.</ref>. یا بعضی نام او و پدرش ضحاک را جابه جا - ابوجبیرة بن ضحاک يا ضحاک بن ابی جبیرة - آورده و به همین دلیل، برخی از شرح حال نویسان او را در دو مدخل جداگانه آورده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۵۲ و ج۳، ص۱۵۳۹؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵ و ج۲، ص۲۹۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۶ و ج۳، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۵۴ و ج۳، ص۳۸۳.</ref>. گفته‌اند "ضحاک بن ابی جبیره"، همان "ضحاک بن خلیفه" است، ولی [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۴۰۷.</ref>، می‌گوید: ضحاک، [[پدر]] ابوجبیره است. ابن حجر با استناد به سخن [[ابویعلی]]، [[بغوی]] و ابن سکن، این [[اشتباه]] را از [[راوی]] دانسته و گفته که [[قلب]] و جابه جایی صورت گرفته است، [[ابونعیم]] نیز همین را گفته و اشتباه را از [[حماد بن سلمه]]، [[راوی حدیث]] دانسته است<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۸۳ و ۴۰۶.</ref>. از این روی، دیگران و ابن حجر صحیح آن را ابوجبیرة بن ضحاک دانسته‌اند<ref>ابن ابی خیثمه، ج۲، ص۵۵؛ طبرانی، ج۲۲، ص۳۸۹؛ ابونعیم، ص۱۵۳۹؛ ابن حجر، ج۳، ص۳۸۳ و ۴۰۶.</ref>، [[ثابت]]<ref>بخاری، الکنی، ص۲۰؛ ابن حبان، ج۳، ص۴۴؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵.</ref> و نبیته (ثبیته) [[برادر]] و [[خواهر]]<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۵، ص۵۵۴ و ۴۱۳؛ ابن حجر، ج۸، ص۳۳۲ و ۶۱.</ref> او هستند.
نامش قیس<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۴۲؛ بغوی، ج۵، ص۱۵؛ ابن عبدالبر، ج۳، ص۳۶۱؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۰۹؛ ابن حجر، ج۳، ص۳۲۳.</ref> و فرزند [[ضحاک بن خلیفة بن ثعلبة بن عدی]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref> از تیره [[بنی‌عبدالاشهل]] از [[قبیله اوس]] است<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref>. اگرچه برخی [[نسب]] او را به [[قبیله]] [[بنی سلمه]] منسوب کرده‌اند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref>، ولی [[شهرت]] او به کنیه‌اش است<ref>ابن ابی خیثمه، ج۲، ص۵۵؛ طبرانی ج۲۲، ص۳۸۹؛ ابن جوزی، ص۲۷۲.</ref>. یا بعضی نام او و پدرش ضحاک را جابه جا - ابوجبیرة بن ضحاک يا ضحاک بن ابی جبیرة - آورده و به همین دلیل، برخی از شرح حال نویسان او را در دو مدخل جداگانه آورده‌اند<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۵۲ و ج۳، ص۱۵۳۹؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵ و ج۲، ص۲۹۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۶ و ج۳، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۵۴ و ج۳، ص۳۸۳.</ref>. گفته‌اند «ضحاک بن ابی جبیره»، همان «ضحاک بن خلیفه» است، ولی [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۳، ص۴۰۷.</ref>، می‌گوید: ضحاک، [[پدر]] ابوجبیره است. ابن حجر با استناد به سخن [[ابویعلی]]، [[بغوی]] و ابن سکن، این [[اشتباه]] را از [[راوی]] دانسته و گفته که [[قلب]] و جابه جایی صورت گرفته است، [[ابونعیم]] نیز همین را گفته و اشتباه را از [[حماد بن سلمه]]، [[راوی حدیث]] دانسته است<ref>ابن حجر، ج۳، ص۳۸۳ و ۴۰۶.</ref>. از این روی، دیگران و ابن حجر صحیح آن را ابوجبیرة بن ضحاک دانسته‌اند<ref>ابن ابی خیثمه، ج۲، ص۵۵؛ طبرانی، ج۲۲، ص۳۸۹؛ ابونعیم، ص۱۵۳۹؛ ابن حجر، ج۳، ص۳۸۳ و ۴۰۶.</ref>، [[ثابت]]<ref>بخاری، الکنی، ص۲۰؛ ابن حبان، ج۳، ص۴۴؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵.</ref> و نبیته (ثبیته) [[برادر]] و [[خواهر]]<ref>ابن ماکولا، ج۱، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۵، ص۵۵۴ و ۴۱۳؛ ابن حجر، ج۸، ص۳۳۲ و ۶۱.</ref> او هستند.


ابوجبیره پس از آنکه [[رسول خدا]] {{صل}} به [[مدینه]] [[هجرت]] کرد، دیده به [[جهان]] گشود<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref>. [[ابواحمد عسکری]] و به تبع او ابن عبدالبر و دیگران، او را [[صحابی]] دانسته‌اند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۵، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۵۴.</ref>. [[ابن ابی حاتم]] به نقل از پدرش و احتمالا بر اساس مرسل بودن [[روایات]] این فرد، او را صحابی ندانسته است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۵۴.</ref>. [[احمد بن حنبل]]<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۶۹.</ref>، از ابوجبیره به واسطه (یعنی از عموهایش) و در جایی دیگر بدون واسطه از [[رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] کرده است<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۶۰.</ref>. از این روی، می‌توان در صحابی بودن او خدشه کرد.
ابوجبیره پس از آنکه [[رسول خدا]] {{صل}} به [[مدینه]] [[هجرت]] کرد، دیده به [[جهان]] گشود<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۴۶.</ref>. [[ابواحمد عسکری]] و به تبع او ابن عبدالبر و دیگران، او را [[صحابی]] دانسته‌اند<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۸۵؛ ابن اثیر، ج۵، ص۴۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۵۴.</ref>. [[ابن ابی حاتم]] به نقل از پدرش و احتمالا بر اساس مرسل بودن [[روایات]] این فرد، او را صحابی ندانسته است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۵۴.</ref>. [[احمد بن حنبل]]<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۶۹.</ref>، از ابوجبیره به واسطه (یعنی از عموهایش) و در جایی دیگر بدون واسطه از [[رسول خدا]] {{صل}} [[روایت]] کرده است<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۲۶۰.</ref>. از این روی، می‌توان در صحابی بودن او خدشه کرد.
خط ۲۲: خط ۷۰:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:اوس]]
[[رده:بنی‌عبدالاشهل]]
۲۴٬۴۶۴

ویرایش