امام صادق علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۸۰: خط ۸۰:
== شهادت و محل دفن ==
== شهادت و محل دفن ==
شیوه امام صادق {{ع}} در مواجهه با [[حکومت جور]]، روشنگری و [[هدایت]] [[جامعه]] بود و هیچ گاه [[امام]] {{ع}} به دستگاه [[حاکم]] نپیوست و مهر تأیید بر [[مشروعیت]] آنها ننهاد. در [[روایت]] است که چون [[خلیفه عباسی]] از [[امام]] {{ع}} می‌خواهد که به دربار رَوَد و او را [[نصیحت]] کند، می‌فرماید: "آنکه [[دنیاطلب]] است، تو را [[نصیحت]] نمی‌کند و آنکه در پی [[آخرت]] است، نزد تو نمی‌آید"<ref>کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۲۰.</ref>. این شیوه، بر [[عباسیان]] گران آمد و سرانجام تصمیم بر [[قتل]] [[امام]] بستند. بنابر [[روایات]]، امام صادق {{ع}} به [[دستور]] [[منصور دوانیقی]] [[مسموم]] گشت<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۱۱۱.</ref> و در شصت و پنج سالگی به [[شهادت]] رسید<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۱۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۶۹-۷۰؛ [[مهدی لطفی|لطفی، مهدی]]، [[امامت امام صادق (مقاله)|امامت امام صادق]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۳۹؛ [[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۲۶۷.</ref>.
شیوه امام صادق {{ع}} در مواجهه با [[حکومت جور]]، روشنگری و [[هدایت]] [[جامعه]] بود و هیچ گاه [[امام]] {{ع}} به دستگاه [[حاکم]] نپیوست و مهر تأیید بر [[مشروعیت]] آنها ننهاد. در [[روایت]] است که چون [[خلیفه عباسی]] از [[امام]] {{ع}} می‌خواهد که به دربار رَوَد و او را [[نصیحت]] کند، می‌فرماید: "آنکه [[دنیاطلب]] است، تو را [[نصیحت]] نمی‌کند و آنکه در پی [[آخرت]] است، نزد تو نمی‌آید"<ref>کشف الغمة، ج ۲، ص ۴۲۰.</ref>. این شیوه، بر [[عباسیان]] گران آمد و سرانجام تصمیم بر [[قتل]] [[امام]] بستند. بنابر [[روایات]]، امام صادق {{ع}} به [[دستور]] [[منصور دوانیقی]] [[مسموم]] گشت<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۱۱۱.</ref> و در شصت و پنج سالگی به [[شهادت]] رسید<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۱۲؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۶۹-۷۰؛ [[مهدی لطفی|لطفی، مهدی]]، [[امامت امام صادق (مقاله)|امامت امام صادق]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۳۹؛ [[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۲۶۷.</ref>.
[[امام صادق]] {{ع}} پس از ۳۴ سال [[امامت]]، به نظر بیشتر [[مورخان]] در [[شوال]] سال ۱۴۸ در سن ۶۵ سالگی به [[شهادت]] رسید و در [[خانه]] [[عقیل بن ابی‌طالب]]<ref>ابن شبه نمیری، تاریخ المدینة المنوره، ج۱، ص۱۲۵.</ref> در [[قبرستان بقیع]] [[دفن]] شد<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۷۲؛ مفید، الارشاد، ج۲، ص۱۸۰.</ref>. [[روز]] شهادت حضرت در منابع قرون میانی [[دوشنبه]] و نیمه [[رجب]] سال ۱۴۸ گفته شده است<ref>طبرسی، اعلام الوری، ج۲، ص۵۱۴؛ شهید اول، الدروس، ج۲، ص۱۲.</ref>. درگذشت امام صادق{{ع}} را برخی به سبب سمّی دانسته‌اند که از سوی منصور به حضرت داده شد<ref>صدوق، الاعتقادات، ص۹۸؛ طبری شیعی، دلائل الامامة، ص۲۴۶.</ref>.
[[جاحظ]] (م۲۵۵ق) به [[قتل]] [[امام]]{{ع}} توسط [[امویان]] اشاره دارد<ref>جاحظ، الرسائل السیاسیة، ص۴۲۳.</ref>، [[مسعودی]] (م ۳۴۶ق) و برخی منابع [[اهل سنت]] مانند [[سبط ابن جوزی]] (م ۶۵۴ق) و [[ابن صباغ مالکی]] (م ۸۵۵ق) نیز [[شهادت امام]]{{ع}} را نقل کرده‌اند<ref>مسعودی، مروج الذهب، ج۳، ص۲۸۵؛ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ص۳۱۱؛ ابن صباغ، الفصول المهمه، ج۲، ص۹۲۸.</ref>. [[اخبار]] دوره‌های بعدی ابعاد دیگری از چگونگی به شهادت رسیدن امام را چنین فاش کرده‌اند که آن حضرت با انگور [[مسموم]] شد<ref>نک: کفعمی، المصباح، به نقل از مجلسی، بحارالانوار، ج۲۷، ص۲.</ref> و در اواخر [[زندگی]] چنان لاغر گردید که دیگران با دیدن حضرت به [[گریه]] می‌افتادند<ref>طبرسی، مشکاة الانوار، ص۷۵.</ref>.
امام صادق{{ع}} در آخرین لحظات زندگی گاهی بی‌هوش می‌شد و پس از به هوش آمدن، [[چشم]] می‌گشود و سفارش می‌کرد و به مطالبی دستور می‌داد<ref>کلینی، الکافی، ج۷، ص۵۵.</ref>. حضرت سفارش کرد هفتاد دینار به حسن اَفطَس و نیز مبالغی به دیگران بدهند<ref>طوسی، الغیبه، ص۱۹۷.</ref>. همچنین [[نزدیکان]] خود را فراخواند و فرمود: [[شفاعت]] ما به کسی که [[نماز]] را خوار و بی‌اعتبار شمارد، نمی‌رسد<ref>برقی، المحاسن، ج۱، ص۸۰.</ref>. [[وصیت]] دیگر امام{{ع}} این بود که [[امام کاظم]]{{ع}} او را [[غُسل]] دهد. امام کاظم{{ع}} نیز پدر را غسل داد، [[کفن]] کرد و دفن نمود<ref>طبری شیعی، دلائل الامامه، ص۳۲۸.</ref>. امام کاظم{{ع}} پدر را در دو [[جامه]] مصری که [[لباس]] [[احرام]] [[امام صادق]]{{ع}} بود و در پیراهنی که حضرت می‌پوشید و در عمامه‌ای که از [[امام سجاد]]{{ع}} به وی رسیده بود و نیز در پارچه [[یمنی]] که حضرت آن را چهل دینار خریده بود، [[دفن]] کرد<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۷۶؛ ج۳، ص۱۴۹.</ref> و دستور داد تا در اتاقی که [[امام]]{{ع}} [[رحلت]] کرده بود، هر شب چراغ روشن کنند و این کار تا زمانی که [[هارون]] [[امام کاظم]]{{ع}} را به [[عراق]] فراخواند، ادامه داشت<ref>کلینی، الکافی، ج۳، ص۲۵۱.</ref>.<ref>پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، [[تاریخ اسلام بخش اول ج۲ (کتاب)|تاریخ اسلام بخش اول ج۲]]، ص ۳۰۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۱٬۷۲۲

ویرایش