بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[[[' به '[[') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام مهدی | | موضوع مرتبط = امام مهدی | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = | ||
| پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | | پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | ||
}} | }} | ||
'''آستانه قیامت''' به معنای حالات پیش از برپایی قیامت است | '''آستانه قیامت''' به معنای حالات پیش از برپایی قیامت است. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
درباره وضعیت [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و [[جانشین]] آن حضرت و رخدادهای آستانه رستاخیز بزرگ، دیدگاههای متفاوتی ارائه شده که برخی مخالف یکدیگر است. از آنجا که جهتگیری دیدگاهها بین [[شیعه]] و [[اهل سنت]] به طور کلّی با یکدیگر متفاوت است، به هردو دیدگاه اشاره میکنیم: | |||
== دیدگاه [[پیروان]] [[اهل بیت]] {{عم}} == | == دیدگاه [[پیروان]] [[اهل بیت]] {{عم}} == | ||
به طور عمده دیدگاههای [[شیعه]]، با بیانهای متفاوت، [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} را بر خیر و [[صلاح]] معرفی کرده است و بر این باورند غیر از این نیز از [[حکمت]] و [[لطف الهی]] [[انتظار]] نیست؛ چرا که چگونه میتوان تصور کرد پس از انتظاری چندین صد ساله، یا چند هزار ساله پس از حکومتی کوتاه باز هم اوضاع به [[هرج و مرج]] منتهی شود. برخی از مهمترین دیدگاهها بدین قرار است: | |||
۱. وضعیت [[جهان]] پس از حضرت؛ [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} بر نیکبختی است و [[جانشینان]] آن حضرت از بین رجعتکنندگان خواهند بود. | ۱. وضعیت [[جهان]] پس از حضرت؛ [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} بر نیکبختی است و [[جانشینان]] آن حضرت از بین رجعتکنندگان خواهند بود. | ||
همانگونه که در محل خود اشاره شده، یکی از باورهای ژرف میان [[شیعیان]]، باور به زنده شدن دو گروه از [[مؤمنان خالص]] و [[کافران]] [[خالص]] است. یکی از مسائلی که آنجا مطرح شده، [[حکومت]] برخی از [[رجعت کنندگان]] [[مؤمن]] است. البته چگونگی این [[حکومت]] به روشنی بیان نشده است. کسانی که بر این دیدگاه‌اند، افزون بر دلیلهای فراوانی که از آیهها و روایتها ارائه میکنند بر این باورند روایاتی که میگوید هرگز [[زمین]] از [[حجت]] خالی نخواهد ماند، [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} را ناگزیر به دو گونه تصویر خواهد کرد: | |||
# الف) بیدرنگ، [[قیامت]] برپا شود. | |||
۲. [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} همواره با [[حکومت]] دوازده [[امام مهدی|مهدی]] اداره خواهد شد: [[شیخ طوسی]] با ذکر [[سند]] از [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] کرده که در شبی که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[رحلت]] کرد، مطالبی را به ایشان [[املا]] نموده که در آن پس از اشاره به [[امامان]] دوازدهگانه، آنگاه که به [[آخرین پیشوا]] رسید، چنین فرمود: "پس آنگاه که حضرتش [[امام حسن عسکری]]{{ع}} را هنگام [[وفات]] فرا رسید، پس آن امر [[امامت]] را به فرزندش [[محمد]] [[تسلیم]] میکند. ایشان دوازده [[امام]] هستند. بعد از او، [[دوازده مهدی]] خواهد بود<ref>{{ | # ب) حجتهایی از طرف [[پروردگار]] [[واسطه فیض]] باشند. از آنجا که شمار [[امامان]]، به تصریح [[پیامبر]] {{صل}} بیش از دوازده نفر نخواهند بود، پس کسانی که بر [[مردم]] [[حکومت]] خواهند کرد، همانا [[امامان]] {{عم}} هستند. | ||
۲. [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} همواره با [[حکومت]] دوازده [[امام مهدی|مهدی]] اداره خواهد شد: [[شیخ طوسی]] با ذکر [[سند]] از [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] کرده که در شبی که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[رحلت]] کرد، مطالبی را به ایشان [[املا]] نموده که در آن پس از اشاره به [[امامان]] دوازدهگانه، آنگاه که به [[آخرین پیشوا]] رسید، چنین فرمود: "پس آنگاه که حضرتش [[امام حسن عسکری]]{{ع}} را هنگام [[وفات]] فرا رسید، پس آن امر [[امامت]] را به فرزندش [[محمد]] [[تسلیم]] میکند. ایشان دوازده [[امام]] هستند. بعد از او، [[دوازده مهدی]] خواهد بود<ref>{{متن حدیث|فَإِذَا حَضَرَتْهُ الْوَفَاةُ فَلْيُسَلِّمْهَا إِلَى ابْنِهِ مُحَمَّدٍ الْمُسْتَحْفَظِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ {{ع}} فَذَلِكَ اثْنَا عَشَرَ إِمَاماً ثُمَّ يَكُونُ مِنْ بَعْدِهِ اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيّا}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۵۰.</ref>. | |||
۳. در [[جهان]] پس از آن حضرت، تا برپایی [[قیامت]]، [[حکومت]] فقط در دست [[اولیای الهی]] خواهد بود. [[دلیل]] این دیدگاه، روایتی است که [[خداوند]] سبحانه و تعالی شب [[معراج]] به [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]] {{صل}} فرمود: "... پس هرآینه او را به [[سپاهیان]] خویش [[یاری]] خواهم کرد و او را به [[فرشتگان]] خویش کمک خواهم نمود، تا آنکه دعوتم [[برتری]] یابد و آفریدگان بر یکتاپرستیام گرد آیند. آنگاه پادشاهی او را ادامه خواهم داد و تا [[قیامت]] اولیایم چنین خواهند کرد<ref> {{ | |||
۴. [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} به دست یکی از [[اهل بیت]] [[پیامبر]] {{صل}} اداره خواهد شد. [[جابر بن یزید جعفی]] گوید: " از [[امام باقر]] {{ع}} شنیدم فرمود: و به [[خدا]] سوگند! هر آینه مردی از ما [[اهل بیت]] مدت ۳۰۹ سال [[حکومت]] خواهد کرد. [[جابر]] میگوید عرض کردم: این چه زمانی خواهد بود؟. آن حضرت فرمود: پس از [[رحلت]] [[قائم]] ..." <ref> {{ | [[ابو بصیر]] گوید: به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کردم از پدر شما شنیدم فرمود پس از [[قائم]] [[دوازده مهدی]] خواهد بود. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: همانا فرمود: [[دوازده مهدی]] و نفرمود: دوازده [[امام]] و لکن ایشان گروهی از [[شیعیان]] ما هستند که [[مردم]] را به [[دوستی]] ما و [[شناخت حق]] ما [[دعوت]] میکنند<ref>{{متن حدیث|إِنَّمَا قَالَ اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيّاً وَ لَمْ يَقُلْ اثْنَا عَشَرَ إِمَاماً وَ لَكِنَّهُمْ قَوْمٌ مِنْ شِيعَتِنَا يَدْعُونَ النَّاسَ إِلَى مُوَالاتِنَا وَ مَعْرِفَةِ حَقِّنَا}}؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۳۵۸، ح ۵۶.</ref>. | ||
۵. روایاتی است که بدون اشاره به وضعیت [[جهان]] و [[جانشین]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} آن را فقط در [[آگاهی]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی دانسته است<ref> محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۳۸</ref> | |||
آن حضرت به [[ابو حمزه]] نیز فرمود: ای [[ابو حمزه]]! همانا پس از [[قائم]]، یازده [[مهدی]] از ما از [[فرزندان]] [[امام حسین|حسین]] خواهد بود<ref>{{متن حدیث|يَا أَبَا حَمْزَةَ إِنَ مِنَّا بَعْدَ الْقَائِمِ أَحَدَ عَشَرَ مَهْدِيّاً مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْنِ{{ع}}}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۷۸.</ref>. | |||
۳. در [[جهان]] پس از آن حضرت، تا برپایی [[قیامت]]، [[حکومت]] فقط در دست [[اولیای الهی]] خواهد بود. [[دلیل]] این دیدگاه، روایتی است که [[خداوند]] سبحانه و تعالی شب [[معراج]] به [[پیامبر خاتم|رسول گرامی اسلام]] {{صل}} فرمود: "... پس هرآینه او را به [[سپاهیان]] خویش [[یاری]] خواهم کرد و او را به [[فرشتگان]] خویش کمک خواهم نمود، تا آنکه دعوتم [[برتری]] یابد و آفریدگان بر یکتاپرستیام گرد آیند. آنگاه پادشاهی او را ادامه خواهم داد و تا [[قیامت]] اولیایم چنین خواهند کرد<ref> {{متن حدیث|فَلَأَنْصُرَنَّهُ بِجُنْدِي وَ لَأَمُدَّنَّهُ بِمَلَائِكَتِي حَتَّى تَعْلُوَ دَعْوَتِي وَ تَجْمَعَ الْخَلْقُ عَلَى تَوْحِيدِي ثُمَ لَأُدِيمَنَ مُلْكَهُ وَ لَأُدَاوِلَنَ الْأَيَّامَ بَيْنَ أَوْلِيَائِي إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ}}؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۷؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۵، ح ۴.</ref>. | |||
۴. [[جهان]] پس از [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} به دست یکی از [[اهل بیت]] [[پیامبر]] {{صل}} اداره خواهد شد. [[جابر بن یزید جعفی]] گوید: " از [[امام باقر]] {{ع}} شنیدم فرمود: و به [[خدا]] سوگند! هر آینه مردی از ما [[اهل بیت]] مدت ۳۰۹ سال [[حکومت]] خواهد کرد. [[جابر]] میگوید عرض کردم: این چه زمانی خواهد بود؟. آن حضرت فرمود: پس از [[رحلت]] [[قائم]] ..."<ref>{{متن حدیث|وَ اللَّهِ لَيَمْلِكَنَ رَجُلٌ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ ثَلَاثَمِائَةِ سَنَةٍ وَ يَزْدَادُ تِسْعاً قَالَ فَقُلْتُ لَهُ مَتَى يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ بَعْدَ مَوْتِ الْقَائِمِ {{ع}}}}؛ نعمانی، الغیبة، ص ۳۳۱؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۳۲۶.</ref>. | |||
۵. روایاتی است که بدون اشاره به وضعیت [[جهان]] و [[جانشین]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} آن را فقط در [[آگاهی]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی دانسته است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۳۸.</ref>. | |||
همانگونه که دیده شد، چهار دیدگاه اخیر، نه فقط مخالفتی با دیدگاه نخست ندارد، بلکه میتواند به نوعی در تأیید دیدگاه نخست باشد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۲۵-۲۷.</ref>. | |||
== دیدگاه [[اهل سنت]] == | == دیدگاه [[اهل سنت]] == | ||
بسیاری از [[اهل سنت]] بر این باورند که پس از [[وفات]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} هیچ خیری در زندگی نخواهد بود<ref>ر.ک: ابن منادی، الملاحم، ص ۱۸۴.</ref> و [[دنیا]] به صورت هرج و مرج تا [[قیامت]] ادامه خواهد داشت<ref>ر.ک: نعیم بن حماد، الفتن، ص ۲۰۷، ۱۰۷۱؛ سنن ابی داوود، ج ۴، کتاب المهدی، ح ۴۲۸۱.</ref>. | |||
در کتاب "[[البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان]]" بابی با عنوان "فی موت المهدی {{ع}} و ذکر احوال تقع بعده" سامان یافته است که در آن، چگونگی [[وفات]] آن حضرت و رخدادهایی که پس از او پدید خواهد آمد، بیان شده است و در روایاتی [[سخن]] از فتنهها و شرها پس از درگذشت آن حضرت به میان آورده است<ref>متقی هندی، البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان، ص ۹۵.</ref>. | |||
در "[[عقد الدرر]]" نیز روایتی از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[نقل]] از [[ابو سعید خدری]] آمده که پایان آن چنین است: "... [[حکومت]] [[امام]] مهدی|مهدی]] همچنان تا هفت یا هشت یا نه سال ادامه خواهد یافت سپس هیچ خیری در زندگی پس از او نیست"<ref>{{عربی|"سبع سنین أو ثمان سنین أو تسع سنین ثمّ لا خیر فی الحیاة بعده"}}؛ مقدسی شافعی، عقد الدرر فی اخبار المنتظر، ص ۲۲۰.</ref>. | |||
ناگفته نماند آنچه در [[آیات]] [[قرآن]] آمده است، مبنی بر اینکه در آستانه برپایی [[قیامت]] همه چیز نابود و منهدم میشود<ref>{{متن قرآن|وَلا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ إِلاَّ وَجْهَهُ لَهُ الْحُكْمُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ}} و با خداوند، خدایی دیگر (به پرستش) مخوان، هیچ خدایی جز او نیست، هر چیزی نابود شدنی است جز ذات او؛ فرمان او راست و (همگان) به سوی او بازگردانده می‌شوید؛ سوره قصص، آیه ۸۸.</ref>، مقصود زمان پیوسته به برپایی [[قیامت]] است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۲۵-۲۷.</ref>. | |||
== پرسش مستقیم == | == پرسش مستقیم == | ||
* [[سرنوشت دنیا پس از امام مهدی چه خواهد شد؟ (پرسش)]] | * [[سرنوشت دنیا پس از امام مهدی چه خواهد شد؟ (پرسش)]] | ||
{{پرسمان وضعیت جهان پس از امام مهدی}} | {{پرسمان وضعیت جهان پس از امام مهدی}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۴۳: | خط ۵۶: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:امام مهدی]] | |||
[[رده:قیامت]] | [[رده:قیامت]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]] | [[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]] | ||