|
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | | {{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت| عنوان مدخل = عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت| مداخل مرتبط = [[عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} |
|
| |
|
| == مقدمه == | | == آشنایی اجمالی == |
| عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت - که به گفته اکثر دانشمندان [[اهل سنت]] در سال ۱۱۰ه.ق به [[دنیا]] آمد - از [[قبیله ثقیف]] است و جدّ سوم او [[حکم بن ابی العاص]]<ref>البتّه نباید این شخص را با پدر مروان بن حکم؛ یعنی حکم بن ابی العاص که از قریش و نیز از دشمنان رسول خداق بود، یکی دانست،؛ چراکه این (حکم) از (ثقیف) است. خطیب بغدادی شجره نامه عبدالوهّاب را این گونه ثبت کرده است: عبدالوهّاب بن عبدالمجید بن الصلت بن عبیداللّه بن حکم بن ابی العاص بن بشر بن... جشم بن قیس و هو ثقیف بن منبّه (تاریخ بغداد ۱۱/ ۱۸).</ref>، در شمار [[صحابیان]] رسول خداست. | | [[ابومحمد عبدالوهاب بن عبدالمجید بن صلت بصری ثقفی]] [[اهل بصره]] بود<ref>الثقات ۷ / ۱۳۳.</ref> و در سال ۱۰۸ <ref>الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.</ref> یا ۱۱۰ هـ <ref>سیر اعلام النبلاء ۹ / ۲۳۸.</ref> متولد شد و از [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} به شمار می‌‌آمد<ref>رجال الطوسی ۲۳۸.</ref> و از آن حضرت، [[محمد بن مسلم طائفی]] و [[ایوب سختیانی]] [[روایت]] نقل کرده است. محدثانی چون [[احمد بن حنبل]]، [[محمد بن ادریس شافعی]]<ref>تهذیب الکمال ۱۸ / ۵۰۳ ـ ۵۰۷.</ref> و [[سلیمان بن داوود منقری]]<ref>جامع الرواة ۱ / ۵۲۳.</ref> از ایشان روایت کرده‌اند. او [[محدث]] بوده است<ref>معجم المؤلفین ۶ / ۲۲۴.</ref> و در [[زمان]] منصور [[خلیفه عباسی]] به [[بغداد]] آمده و [[حدیث]] می‌‌گفته است.<ref>تاریخ بغداد ۱۱ / ۱۸.</ref> [[رجال‌نویسان]] او را [[ثقه]] و مورد [[اعتماد]] توصیف کرده‌اند.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۶ / ۴۵۰.</ref> [[ابن سعد]] می‌‌نویسد که او ثقه بود، ولی در ایشان ضعفی نیز وجود دارد.<ref>الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.</ref> در مذهبش [[اختلاف]] است. برخی او را عامی،<ref>قاموس الرجال ۶/۱۹۵.</ref> و برخی دیگر امامی<ref>تنقیح المقال ۲ / ۲۳۴.</ref> می‌‌دانند. گفته شده که در سال‌های پایانی عمرش به اختلال حواس [[مبتلا]] شد.<ref>تهذیب الکمال ۱۸/۵۰۶.</ref> کتابی در زمینه حدیث از خود برجای گذاشت که [[یحیی بن سعید]] آن را نقل کرده است.<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۶ / ۴۵۰.</ref> وی در سال ۱۸۴<ref> الثقات ۷ / ۱۳۳.</ref> یا ۱۹۴ هـ در [[بصره]] درگذشت<ref>الطبقات الکبری ۷ / ۲۸۹.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۵۰۱.</ref> |
| | |
| او در [[زمان]] [[خلافت منصور]] عبّاسی وارد [[بغداد]] شد و در آنجا به [[نشر حدیث]] پرداخت و در این باره اهتمام می‌‌ورزید و همواره بر [[اهل حدیث]] [[انفاق]] می‌‌کرد.
| |
| | |
| از [[یحیی بن سعید انصاری]] احادیثی نوشت که همه آنها از بین رفت و او دوباره نزد [[یحیی]] شتافت و [[حدیث]] نوشت.
| |
| | |
| در کنار [[سکوت]] [[رجالیون شیعی]] از اظهار نظر درباره [[شخصیّت]] روایی وی، تمام [[رجالیون اهل سنّت]]، از جمله: [[ابن سعد]]، [[عجلی]]، [[ذهبی]]، [[ابن معین]] و [[ابن حجر]] او را که از [[راویان]] طبقه هشتم است، [[توثیق]] کرده‌اند و تنها خُرده‌ای که از او گرفته‌اند آن است که در چند سال آخر [[زندگی]]، گرفتار خلط و [[اشتباه]] در [[نقل حدیث]] شده بود<ref>به گفته ذهبی، این عارضه مشکل آفرین نیست؛ زیرا وی در این سال‌ها حدیثی نقل نکرد (سیر اعلام النبلاء ۹/ ۲۳۹).</ref>. از همین بابت است که عقیلی وی را در شمار [[ضعفا]] نام برده است.
| |
| | |
| [[شیخ طوسی]] و نیز [[برقی]] وی را در شمار [[اصحاب امام صادق]]{{ع}} نام برده‌اند. وی از [[امام صادق]]{{ع}}[[خالد حذاء]]، [[داوود بن ابی هند]]، [[ابن جریج]]، [[مالک بن دینار]]، [[یحیی بن سعید انصاری]] و دیگران [[روایت]] کرده است و [[احمد بن حنبل]]، [[اسحاق بن راهویه]]، [[ابن ابی شیبه]]، [[ابن مدینی]]، [[شافعی]]، [[وهب بن منبه]] و [[یحیی بن معین]] از او روایت کرده‌اند.
| |
| | |
| [[احادیث]] او در [[صحاح شش گانه]] اهل سنّت و نیز در [[تهذیب]] و [[استبصار]]<ref>نام پدر این راوی در نسخه‌های موجود تهذیب (۶/ ۳۱۱) و استبصار (۳/ ۴۱) (عبدالحمید) ثبت شده است. | |
| قهپایی هم عبدالوهّاب بن عبدالمجید و هم عبدالوهّاب بن عبدالحمید را در کتاب خود و به دنبال هم ذکر کرده و (بصری) را لقب عبدالوهّاب بن عبدالحمید دانسته است، امّا شوشتری تصریح کرده که ثبت (عبدالحمید) خطا و تصحیف (عبدالمجید) است.
| |
| آیةاللّه خوئی از این که شیخ طوسی دوبار وی را در شمار اصحاب امام صادق{{ع}}نام برده است، به منظور پرهیز از وقوع تکرار در کلام شیخ، چنین نتیجه گرفته است که این دو نام از آنِ دو نفر است و دومین فرد را باید (عبدالوهّاب بن عبدالحمید) دانست.
| |
| البتّه در کنار توجّه به این نکته که رجالیون نامیِ مسلمان، از شخصی به نام (عبدالوهّاب بن عبدالحمید) یادی نکرده‌اند، باید دانست که حدیث موجود در تهذیب و استبصار را (سلیمان بن داوود منقری) از (عبدالوهّاب) نقل کرده است و(سلیمان) کسی است که به گفته خطیب بغدادی، از راویان طبقه هشتم روایت می‌‌کرد و فرد مورد ترجمه نیز از همین طبقه است. بنابر این با توجه به تصریح شوشتری به تصحیف نام پدر (عبدالوهّاب) نام درست فرد مورد ترجمه همان (عبدالوهّاب بن عبدالمجید) است.</ref> نقل شده است. وی در سال ۱۹۴ ﻫ.ق که هنوز [[محمد امین]] بر [[جهان اسلام]] [[حکم]] می‌‌راند، در [[شهر بصره]] درگذشت<ref>الطبقات الکبری ۷/ ۲۸۹؛ تاریخ خلیفه ۳۸۳ و کتاب التاریخ الکبیر ۶/ ۹۷.</ref>.<ref>[[ح‍س‍ی‍ن عزیزی|عزیزی]]، [[پ‍روی‍ز رستگار|رستگار]]، [[ی‍وس‍ف بیات|بیات]]، [[راویان مشترک ج۲ (کتاب)|راویان مشترک]]، ج۲، ص 71.</ref>
| |
| | |
| ==جستارهای وابسته ==
| |
| *[[حکم بن ابی العاص]] (جد)
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
| # [[پرونده:IM010597.jpg|22px]] [[ح‍س‍ی‍ن عزیزی|عزیزی]]، [[پ‍روی‍ز رستگار|رستگار]]، [[ی‍وس‍ف بیات|بیات]]، [[راویان مشترک ج۲ (کتاب)|'''راویان مشترک ج۲''']] | | # [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] |
| {{پایان منابع}} | | {{پایان منابع}} |
|
| |
|
| == پانویس == | | == پانویس == |
| {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
