←چهار. محدود کردن مصارف دستگاه خلافت و حکومت
خط ۴۶۷: | خط ۴۶۷: | ||
هجمه آسیبهای فراوان به بخش توزیع و [[مصرف]] درآمد، این [[ضرورت]] را ایجاب کرده است که حضرات [[معصومان]] برخوردار از [[قدرت]] [[حاکمیت]] برای مصرف بهینه درآمدها و ساماندهی وضعیت [[اقتصادی]] معیشتی [[مردم]] به ویژه آسیبپذیران از آنان، تدبیری بیندیشند و عرصه مصرف درآمدها را از لوث وجود هرگونه آسیبی که تلاش و فعالیت فعالان در عرصه کار و [[تولید]] و درآمد را خنثی میکند و [[فقر]] و نداری را در پی خود دارد، با [[اعمال]] سیاستهایی بایسته [[پاک]] کنند و به [[اصلاح]] الگوی مصرف و آسیبزدایی از آن بپردازند که از نمونههای آن سیاستهای ذیل است: | هجمه آسیبهای فراوان به بخش توزیع و [[مصرف]] درآمد، این [[ضرورت]] را ایجاب کرده است که حضرات [[معصومان]] برخوردار از [[قدرت]] [[حاکمیت]] برای مصرف بهینه درآمدها و ساماندهی وضعیت [[اقتصادی]] معیشتی [[مردم]] به ویژه آسیبپذیران از آنان، تدبیری بیندیشند و عرصه مصرف درآمدها را از لوث وجود هرگونه آسیبی که تلاش و فعالیت فعالان در عرصه کار و [[تولید]] و درآمد را خنثی میکند و [[فقر]] و نداری را در پی خود دارد، با [[اعمال]] سیاستهایی بایسته [[پاک]] کنند و به [[اصلاح]] الگوی مصرف و آسیبزدایی از آن بپردازند که از نمونههای آن سیاستهای ذیل است: | ||
'''جلوگیری از [[اسراف]]''' | |||
اسراف دارای دو معنا است. یک معنای لغوی و یک معنای اصطلاحی و کاربردی؛ معنای لغوی آن گذشتن از حد [[اعتدال]] در هر کار است<ref>ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج ۳، ص۱۵۳؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۶، ص۲۴۶.</ref> و معنای کاربردی و مشهورتر آن گذشتن از حد اعتدال در مصرف اموال است<ref>حسین بن محمد، راغب اصفهانی مفردات الفاظ القرآن، ص۴۰۷.</ref> که معنای دوم مشهور است که در موارد فراوانی [[قرآن]] از آن [[نهی]] و [[مذمت]] کرده است. از جمله موارد بسیار آن آنجاست که [[خدای متعال]] در خصوص استفاده مردم از [[نعمت]] هایش فرموده است: «بخورید و بیاشامید اما اسراف نکنید»<ref>{{متن قرآن|وکُلُوا وَاشْرَبُوا حسین بن محمد ولا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ المُشرفین}}، سوره اعراف، آیه ٣۶.</ref>. | اسراف دارای دو معنا است. یک معنای لغوی و یک معنای اصطلاحی و کاربردی؛ معنای لغوی آن گذشتن از حد [[اعتدال]] در هر کار است<ref>ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج ۳، ص۱۵۳؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۶، ص۲۴۶.</ref> و معنای کاربردی و مشهورتر آن گذشتن از حد اعتدال در مصرف اموال است<ref>حسین بن محمد، راغب اصفهانی مفردات الفاظ القرآن، ص۴۰۷.</ref> که معنای دوم مشهور است که در موارد فراوانی [[قرآن]] از آن [[نهی]] و [[مذمت]] کرده است. از جمله موارد بسیار آن آنجاست که [[خدای متعال]] در خصوص استفاده مردم از [[نعمت]] هایش فرموده است: «بخورید و بیاشامید اما اسراف نکنید»<ref>{{متن قرآن|وکُلُوا وَاشْرَبُوا حسین بن محمد ولا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ المُشرفین}}، سوره اعراف، آیه ٣۶.</ref>. | ||
خط ۴۸۸: | خط ۴۸۸: | ||
اندازهداری و دوری از [[سرمایه]] اندوزیهای تکاثری و دخل و خرجهای کفافی، [[شیوه]] [[علوی]] است: {{متن حدیث|لا یَذُوقُ المَرءُ مِن حَقِیقةِ الإیمانِ حَتَّی یَکون فیه ثَلاثُ خِصال:.... وحُسنُ التقدیر فی المعاش}}، کسی مزه [[ایمان]] را نمیچشد، مگر آنکه از سه [[سرشت]] بهره مند باشد:... و اندازهداری [[نیکو]] (و درست) در معاش»<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۲۱۰؛ الحیاة، ج۴، ص۳۵۵.</ref>. | اندازهداری و دوری از [[سرمایه]] اندوزیهای تکاثری و دخل و خرجهای کفافی، [[شیوه]] [[علوی]] است: {{متن حدیث|لا یَذُوقُ المَرءُ مِن حَقِیقةِ الإیمانِ حَتَّی یَکون فیه ثَلاثُ خِصال:.... وحُسنُ التقدیر فی المعاش}}، کسی مزه [[ایمان]] را نمیچشد، مگر آنکه از سه [[سرشت]] بهره مند باشد:... و اندازهداری [[نیکو]] (و درست) در معاش»<ref>بحارالانوار، ج۱، ص۲۱۰؛ الحیاة، ج۴، ص۳۵۵.</ref>. | ||
از دیدگاه امام، [[مدیریت]] درست در هزینههای [[زندگی]] و پذیرش اصل بسندگی و تأمین نیازها، سرمایه لازم برای زندگی است: {{متن حدیث|حُسنُ التَّدبیر مَعَ الکِفاف، أکفی لکَ مِنَ الکَثِیرِ مَعَ الإسراف}}، [[مدیریت]] [[نیک]] (و درست) با [[کفاف]]، برای تو بسندهتر است از بسیار با [[اسراف]]»<ref>تحف العقول، ص۵۹؛ الحیاة، ج۴، ص۳۵۵.</ref>.<ref>[[محمد حکیمی|حکیمی، محمد]]، [[اقتصاد در نهج البلاغه (کتاب)| | از دیدگاه امام، [[مدیریت]] درست در هزینههای [[زندگی]] و پذیرش اصل بسندگی و تأمین نیازها، سرمایه لازم برای زندگی است: {{متن حدیث|حُسنُ التَّدبیر مَعَ الکِفاف، أکفی لکَ مِنَ الکَثِیرِ مَعَ الإسراف}}، [[مدیریت]] [[نیک]] (و درست) با [[کفاف]]، برای تو بسندهتر است از بسیار با [[اسراف]]»<ref>تحف العقول، ص۵۹؛ الحیاة، ج۴، ص۳۵۵.</ref>.<ref>[[محمد حکیمی|حکیمی، محمد]]، [[اقتصاد در نهج البلاغه (کتاب)|اقتصاد در نهج البلاغه]]، ص۲۲۵ ـ ۲۲۷.</ref> | ||
'''محدودیت در [[مصرف]]''' | '''محدودیت در [[مصرف]]''' | ||
خط ۵۰۰: | خط ۵۰۰: | ||
باید [[آرزوها]] را محدود کرد و از اوجگیری آنها مانع گشت تا به بینیازی راستین[[دست]] یافت: {{متن حدیث|أشرف الغنی ترک المنی}}، گرانمایهترین بینیازی ترک آرزوهاست<ref>کافی، ج۸، ص۲۳، الحیاة، ج۳، ص۴۵۳.</ref>. | باید [[آرزوها]] را محدود کرد و از اوجگیری آنها مانع گشت تا به بینیازی راستین[[دست]] یافت: {{متن حدیث|أشرف الغنی ترک المنی}}، گرانمایهترین بینیازی ترک آرزوهاست<ref>کافی، ج۸، ص۲۳، الحیاة، ج۳، ص۴۵۳.</ref>. | ||
بیتوجهی به داشتههای دیگران بالاترین بینیازیهاست: {{متن حدیث|الغنی الأکبر، البَأْسُ عَمَّا فی أیدِی النَّاسِ}}، بزرگترین بینیازی[[چشم]] نداشتن به [[مال و منال]] [[مردمان]] است<ref>نهج البلاغه، ۱۲۴۴.</ref>.<ref>[[محمد حکیمی|حکیمی، محمد]]، [[اقتصاد در نهج البلاغه (کتاب)| | بیتوجهی به داشتههای دیگران بالاترین بینیازیهاست: {{متن حدیث|الغنی الأکبر، البَأْسُ عَمَّا فی أیدِی النَّاسِ}}، بزرگترین بینیازی[[چشم]] نداشتن به [[مال و منال]] [[مردمان]] است<ref>نهج البلاغه، ۱۲۴۴.</ref>.<ref>[[محمد حکیمی|حکیمی، محمد]]، [[اقتصاد در نهج البلاغه (کتاب)|اقتصاد در نهج البلاغه]]، ص۲۲۵ ـ ۲۲۷.</ref> | ||
==== پنج. ممنوعیت دولتی صرف هزینههای تجملی و تشریفاتی ==== | ==== پنج. ممنوعیت دولتی صرف هزینههای تجملی و تشریفاتی ==== |