حسن بن حسین انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:


==[[طبقه راوی]]==
==[[طبقه راوی]]==
[[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی مشخص نیست؛ اما در [[اسناد روایات]]، با واسطه از [[امام باقر]]<ref>{{عربی|أخبرنی الحسن بن الحسین العرنی، قال: حدثنا عبیدالله بن المبارک، و یحیی بن خالد، عن یحیی بن سلمة بن کهیل، عن أبیه عن أبی جعفر محمد بن علی{{ع}}، قال: لما أبطأ علی عن البیعة علی الأول، أمر الأول خالد بن الولید، فقال: إذا سلم علی من صلاة الفجر فاقتله، فسلم الأول فی نفسه، ثم [ندم] فنادی یا خالد! لا تفعلن ما أمرتک به...}}. (المسترشد، ص۴۵۵، ح۱۴۹).</ref> و [[امام صادق]]<ref>{{عربی|فرات قال: حدثنی جعفر بن محمد بن سعید الأحمسی [قال: حدثنا الحسن بن الحسین العرنی، عن یحیی بن یعلی الربعی، عن أبان بن تغلب]، عن جعفر بن محمد{{ع}} فی قوله {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ}} قال: نحن المحسودون}}. (تفسیر فرات الکوفی، ص۱۰۶، ح۹۹).</ref>{{عم}} [[روایت]] کرده است، ازاین رو [[نجاشی]] نوشته است: {{عربی|عن الرجال، عن جعفر بن محمد{{ع}}}}<ref>رجال النجاشی، ص۵۱، ش۱۱۱.</ref>. از جمله [[استادان]] [[حسن بن حسین انصاری]]، [[رفاعة بن ایاس]] است<ref>المستدرک، ج۳، ص۳۷۱: {{عربی|...الحسن بن الحسین، ثنا رفاعة بن أیاس الضبی...}}.</ref> که پس از سال ۱۸۰ هجری [[قمری]] [[وفات]] کرده است<ref>تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۰۱، ش۱۹۴۹: {{عربی|رفاعة بن إیاس بن نذیر أوله نون مصغر الضبی الکوفی ثقة من الثامنة مات بعد سنة ثمانین و قد جاز التسعین}}؛ تهذیب التهذیب، ج۳، ص۲۴۲، ش۵۲۸: {{عربی|و قال الذهبی: توفی بعد سنة ثمانین و مائة}}.</ref> و از جمله شاگردانش [[حسین بن حکم حبری]]<ref>{{عربی|حدثنا الحسین بن الحکم بن مسلم الحبری أبو عبدالله قال: حدثنا حسن بن حسین الأنصاری العابد أبو علی العرنی...}}. (شواهد التنزیل، ج۱، ص۹، ح۱۱۳).</ref> است که در سال ۲۸۱ هجری قمری درگذشته است<ref>{{عربی|الحسین بن الحکم بن مسلم؛ أبو عبدالله القرشی الکوفی الحبری الوشاء... توفی سنة إحدی و ثمانین و مائتین}}.</ref> و [[ابراهیم بن محمد بن سعید ثقفی]] است که در سال ۲۸۳ هجری قمری وفات کرده است.
[[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی مشخص نیست؛ اما در [[اسناد روایات]]، با واسطه از [[امام باقر]]<ref>{{عربی|أخبرنی الحسن بن الحسین العرنی، قال: حدثنا عبیدالله بن المبارک، و یحیی بن خالد، عن یحیی بن سلمة بن کهیل، عن أبیه عن أبی جعفر محمد بن علی{{ع}}، قال: لما أبطأ علی عن البیعة علی الأول، أمر الأول خالد بن الولید، فقال: إذا سلم علی من صلاة الفجر فاقتله، فسلم الأول فی نفسه، ثم [ندم] فنادی یا خالد! لا تفعلن ما أمرتک به...}}. (المسترشد، ص۴۵۵، ح۱۴۹).</ref> و [[امام صادق]]<ref>{{عربی|فرات قال: حدثنی جعفر بن محمد بن سعید الأحمسی [قال: حدثنا الحسن بن الحسین العرنی، عن یحیی بن یعلی الربعی، عن أبان بن تغلب]، عن جعفر بن محمد{{ع}} فی قوله {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ}} قال: نحن المحسودون}}. (تفسیر فرات الکوفی، ص۱۰۶، ح۹۹).</ref>{{عم}} [[روایت]] کرده است، ازاین رو [[نجاشی]] نوشته است: {{عربی|عن الرجال، عن جعفر بن محمد{{ع}}}}<ref>رجال النجاشی، ص۵۱، ش۱۱۱.</ref>. از جمله [[استادان]] حسن بن حسین انصاری، [[رفاعة بن ایاس]] است<ref>المستدرک، ج۳، ص۳۷۱: {{عربی|...الحسن بن الحسین، ثنا رفاعة بن أیاس الضبی...}}.</ref> که پس از سال ۱۸۰ هجری [[قمری]] [[وفات]] کرده است<ref>تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۰۱، ش۱۹۴۹: {{عربی|رفاعة بن إیاس بن نذیر أوله نون مصغر الضبی الکوفی ثقة من الثامنة مات بعد سنة ثمانین و قد جاز التسعین}}؛ تهذیب التهذیب، ج۳، ص۲۴۲، ش۵۲۸: {{عربی|و قال الذهبی: توفی بعد سنة ثمانین و مائة}}.</ref> و از جمله شاگردانش [[حسین بن حکم حبری]]<ref>{{عربی|حدثنا الحسین بن الحکم بن مسلم الحبری أبو عبدالله قال: حدثنا حسن بن حسین الأنصاری العابد أبو علی العرنی...}}. (شواهد التنزیل، ج۱، ص۹، ح۱۱۳).</ref> است که در سال ۲۸۱ هجری قمری درگذشته است<ref>{{عربی|الحسین بن الحکم بن مسلم؛ أبو عبدالله القرشی الکوفی الحبری الوشاء... توفی سنة إحدی و ثمانین و مائتین}}.</ref> و [[ابراهیم بن محمد بن سعید ثقفی]] است که در سال ۲۸۳ هجری قمری وفات کرده است.


[[آیة الله بروجردی]]، حسن بن حسین انصاری را از [[طبقه ششم راویان]] برشمرده است<ref>الموسوعة الرجالیه، ج۴، ص۱۰۱؛ ج۷، ص۲۳۰.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 435-436.</ref>
[[آیة الله بروجردی]]، حسن بن حسین انصاری را از [[طبقه ششم راویان]] برشمرده است<ref>الموسوعة الرجالیه، ج۴، ص۱۰۱؛ ج۷، ص۲۳۰.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۶ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۶، ص 435-436.</ref>
خط ۴۹: خط ۴۹:
[[علامه مامقانی]] وی را از راویان ممدوح شمرده و نوشته است: {{عربی|يمكن عده من الحسان اعتمادا علی عد ابن داوود إياه في القسم الأول ولكن الحاوي عده علي أصله في الضعاف}}<ref>تنقیح المقال، ج۱۹، ص۱۰۷-۱۰۸، ش۵۰۹۸.</ref>.
[[علامه مامقانی]] وی را از راویان ممدوح شمرده و نوشته است: {{عربی|يمكن عده من الحسان اعتمادا علی عد ابن داوود إياه في القسم الأول ولكن الحاوي عده علي أصله في الضعاف}}<ref>تنقیح المقال، ج۱۹، ص۱۰۷-۱۰۸، ش۵۰۹۸.</ref>.


به [[باور]] بعضی از بزرگان، چون [[حسن بن حسین انصاری]] از [[راویان]] استثنا شده [[روایات]] [[محمد بن احمد بن یحیی]] صاحب [[نوادر الحکمه]] نیست، توثیق [[ابن ولید]]، [[شیخ صدوق]] و [[ابن نوح]] وی را شامل می‌شود <ref>الثقات الأخیار من رواة الأخبار، ص۱۰۳: {{عربی|و ثقه ابن الولید و الصدوق و ابن نوح}}. توثیق مذکور بر این اساس است که اولاً این قاعده (مستثنیات ابن ولید) به مشایخ بی‌واسطه محمد بن احمد بن یحیی اختصاص ندارد، بلکه شامل مشایخ باواسطه وی نیز می‌شود و ثانیاً به روایات نوادر الحکمه اختصاص ندارد، بلکه روایات مشایخ محمد بن احمد بن یحیی در غیر این کتاب را نیز دربرمی‌گیرد.</ref>؛ زیرا [[محمد بن احمد بن یحیی]] باواسطه از ایشان [[روایت]] کرده است<ref>تهذیب الأحکام، ج۶، ص۳۹۶، ح۱۱۹۲: {{عربی|محمد بن أحمد بن یحیی، عن موسی بن عمر، عن الحسن بن الحسین الأنصاری، عن الحسین بن زید، عن جعفر، عن أبیه{{ع}} قال: کان أمیرالمؤمنین{{ع}} یقول فی الضالة یجدها الرجل فینوی أن یأخذ لها جعلا فتنفق قال: هو ضامن و إن لم ینو أن یأخذ لها جعلا و نفقت فلا ضمان علیه}}.</ref>.
به [[باور]] بعضی از بزرگان، چون حسن بن حسین انصاری از [[راویان]] استثنا شده [[روایات]] [[محمد بن احمد بن یحیی]] صاحب [[نوادر الحکمه]] نیست، توثیق [[ابن ولید]]، [[شیخ صدوق]] و [[ابن نوح]] وی را شامل می‌شود <ref>الثقات الأخیار من رواة الأخبار، ص۱۰۳: {{عربی|و ثقه ابن الولید و الصدوق و ابن نوح}}. توثیق مذکور بر این اساس است که اولاً این قاعده (مستثنیات ابن ولید) به مشایخ بی‌واسطه محمد بن احمد بن یحیی اختصاص ندارد، بلکه شامل مشایخ باواسطه وی نیز می‌شود و ثانیاً به روایات نوادر الحکمه اختصاص ندارد، بلکه روایات مشایخ محمد بن احمد بن یحیی در غیر این کتاب را نیز دربرمی‌گیرد.</ref>؛ زیرا [[محمد بن احمد بن یحیی]] باواسطه از ایشان [[روایت]] کرده است<ref>تهذیب الأحکام، ج۶، ص۳۹۶، ح۱۱۹۲: {{عربی|محمد بن أحمد بن یحیی، عن موسی بن عمر، عن الحسن بن الحسین الأنصاری، عن الحسین بن زید، عن جعفر، عن أبیه{{ع}} قال: کان أمیرالمؤمنین{{ع}} یقول فی الضالة یجدها الرجل فینوی أن یأخذ لها جعلا فتنفق قال: هو ضامن و إن لم ینو أن یأخذ لها جعلا و نفقت فلا ضمان علیه}}.</ref>.


[[أبو إسحاق إبراهیم بن سعید الثقفی]] از بزرگان شیعه<ref>نجاشی درباره‌اش نوشته است: {{عربی|أصله كوفي و انتقل أبو إسحاق هذا إلي أصفهان و أقام بها، و كان زيديا أولا ثم انتقل إلينا و يقال: إن جماعة من القميين كأحمد بن محمد بن خالد و فدوا إليه و سألوه الإنتقال إلی قم، فأبي، و كان سبب خروجه من الكوفة أنه عمل كتاب المعرفة، و فيه المناقب المشهورة و المثالب، فاستعظمه الكوفيون و أشاروا عليه بأن يتركه و لا يخرجه، فقال: أي البلاد أبعد من الشيعة فقالوا: أصفهان، فحلف لا أروي هذا الكتاب إلا بها فانتقل إليها و رواه بها ثقة منه بصحة ما رواه فيه. و له مصنفات كثيرة... مات سنة ثلاث و ثمانين و مائتين}}. ([[رجال النجاشی]]، ص۱۶-۱۷، ش۱۹).
[[أبو إسحاق إبراهیم بن سعید الثقفی]] از بزرگان شیعه<ref>نجاشی درباره‌اش نوشته است: {{عربی|أصله كوفي و انتقل أبو إسحاق هذا إلي أصفهان و أقام بها، و كان زيديا أولا ثم انتقل إلينا و يقال: إن جماعة من القميين كأحمد بن محمد بن خالد و فدوا إليه و سألوه الإنتقال إلی قم، فأبي، و كان سبب خروجه من الكوفة أنه عمل كتاب المعرفة، و فيه المناقب المشهورة و المثالب، فاستعظمه الكوفيون و أشاروا عليه بأن يتركه و لا يخرجه، فقال: أي البلاد أبعد من الشيعة فقالوا: أصفهان، فحلف لا أروي هذا الكتاب إلا بها فانتقل إليها و رواه بها ثقة منه بصحة ما رواه فيه. و له مصنفات كثيرة... مات سنة ثلاث و ثمانين و مائتين}}. ([[رجال النجاشی]]، ص۱۶-۱۷، ش۱۹).
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش