شهادت در راه خدا در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹۰: خط ۹۰:


==[[کیفر]] به [[شهادت]] رساندن [[مؤمنان]]==
==[[کیفر]] به [[شهادت]] رساندن [[مؤمنان]]==
از آنجا که [[پیامبران الهی]] همواره [[مشرکان]] و [[کافران]] را به [[حق]] فرامی‌خواندند و از آنان می‌خواستند به [[دین الهی]] پایبند باشند، مشرکان آنان را مزاحمانی در برابر [[خواسته‌های نفسانی]] خویش می‌دانستند. در نتیجه، آنان را به ناحق به شهادت می‌رساندند: «لَقَد سَمِعَ اللّهُ قَولَالَّذینَ قالوا اِنَّ اللّهَ فَقیرٌ و نَحنُ اَغنِیاءُ سَنَـکتُبُ ما قالوا وقَتلَهُمُ الاَنبِیاءَ بِغَیرِ حَقٍّ». ([[آل‌عمران]] / ۳، ۱۸۱) [[خداوند]] آنان را به [[عذاب]] دردناک [[وعده]] داده است: «اِنَّ الَّذینَ یَکفُرونَ بِـآیاتِ [[اللّه]] و یَقتُلونَ النَّبِیّینَ بِغَیرِ حَقٍّ و یَقتُلونَ الَّذینَ یَأمُرونَ بِالقِسطِ مِنَ النّاسِ فَبَشِّرهُم بِعَذابٍ اَلیم». (آل‌عمران / ۳، ۲۱) عبارت «بِغَیرِ حَقٍّ» در هر دو [[آیه]] به این معناست که به [[شهادت]] رساندن [[انبیاء]] به دست [[بنی‌اسرائیل]] از روی [[شناخت]] بوده نه از روی [[سهو]] و [[خطا]].(۱) [[مفسران]] از [[زکریا]]، یحیی، [[اشعیا]]، [[ارمیا]] و... به عنوان پیامبرانی یاد کرده‌اند که به دست بنی‌اسرائیل به ناحق به شهادت رسیده‌اند.(۲) آنان نه تنها [[انبیا]]، بلکه هر مؤمنی را که آنان را به [[قسط و عدل]] فرا می‌خواند، به شهادت می‌رساندند، از همین رو [[عذاب الهی]] در [[انتظار]] آنان خواهد بود. (آل‌عمران / ۳، ۲۱) [[قرآن کریم]] به نمونه‌هایی از کسانی که در رکاب [[پیامبران]] و به [[هدف]] [[حفظ ایمان]]، به شهادت رسیده‌اند، اشاره و [[کیفر]] کسانی را بیان کرده است که [[مؤمنان]] را به شهادت رساندند؛ مانند مؤمنانی که به دست [[اصحاب]] اُخدود زنده زنده در چاله‌هایی پر از [[آتش]] افکنده و سوزانده شدند. خداوند آنان را در [[دنیا]] [[لعنت]] کرده (۳) و آنان را که علیه مؤمنان فتنه‌گری می‌کردند و از کرده خود پشیمان نشدند به عذاب سوزان [[جهنم]] وعده داده است:(۴) «قُتِلَ أَصْحابُ الْأُخْدُود *... * إِنَّ الَّذینَ فَتَنُوا الْمُو ٔ مِنینَ وَ الْمُو ٔ مِناتِ ثُمَّ لَمْ یَتُوبُوا فَلَهُمْ عَذابُ جَهَنَّمَ وَ لَهُمْ عَذابُ الْحَریقِ». (بروج / ۸۵، ۴ - ۱۰) به گفته برخی، وقتی [[ساحران]] [[قوم فرعون]] که پس از دیدن [[معجزه]] [[موسی]] به خدای او [[ایمان]] آوردند از سوی [[فرعون]] به قطع دست و پا و نیز کشتن [[تهدید]] شدند،(۵) خداوند نیز آنان را تهدید کرده و فرموده است در [[حقیقت]]، هر کس به نزد پروردگارش [[گنهکار]] رود، [[جهنم]] برای اوست؛ [[جهنمی]] که نه در آن بمیرد و نه [[زندگی]] یابد: «إِنَّهُ مَنْ یَأْتِ رَبَّهُ مُجْرِماً فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لا یَمُوتُ فیها وَ لا یَحْیی» (طه / ۲۰، ۷۴)؛ همچنین خدای متعالی، مردمی را که به گفته [[مؤمن]] [[آل یاسین]] ([[حبیب نجار]])،(۶) گوش نداده و او را به [[جرم]] [[دعوت]] [[مردم]] به [[پیروی]] از فرستادگان [[عیسی]] سنگباران کرده (۷) و به [[شهادت]] رساندند،(۸) نابود کرد؛ اما نه با سپاهی آسمانی، بلکه با بانگی که برآمد (۹) و آنان در دمْ سرد و فسرده شدند: «وَ ما أَنْزَلْنا عَلی قَوْمِهِ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ جُنْدٍ مِنَ السَّماءِ وَ ما کُنَّا مُنْزِلینَ * إِنْ کانَتْ إِلاَّ صَیْحَةً واحِدَةً فَإِذا هُمْ خامِدُون». (نک: [[یس]] / ۳۶، ۲۸ - ۲۹)
از آنجا که [[پیامبران الهی]] همواره [[مشرکان]] و [[کافران]] را به [[حق]] فرامی‌خواندند و از آنان می‌خواستند به [[دین الهی]] پایبند باشند، مشرکان آنان را مزاحمانی در برابر [[خواسته‌های نفسانی]] خویش می‌دانستند. در نتیجه، آنان را به ناحق به شهادت می‌رساندند: {{متن قرآن|لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَنَحْنُ أَغْنِيَاءُ سَنَكْتُبُ مَا قَالُوا وَقَتْلَهُمُ الْأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ}}<ref>«خداوند سخن آن کسان را که گفتند: خداوند تهیدست است و ما توانگریم شنیده است؛ به زودی آنچه را گفته‌اند و اینکه پیامبران را ناروا می‌کشتند می‌نویسیم و می‌گوییم: عذاب آتش سوزان  را بچشید» سوره آل عمران، آیه ۱۸۱.</ref> [[خداوند]] آنان را به [[عذاب]] دردناک [[وعده]] داده است: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ الَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«آنان را که به آیات خداوند کفر می‌ورزند و پیامبران را ناحقّ می‌کشند و دادفرمایان از مردم را به قتل می‌رسانند به عذابی دردناک نوید ده!» سوره آل عمران، آیه ۲۱.</ref> عبارت {{متن قرآن|بِغَيْرِ حَقٍّ}} در هر دو [[آیه]] به این معناست که به [[شهادت]] رساندن [[انبیاء]] به دست [[بنی‌اسرائیل]] از روی [[شناخت]] بوده نه از روی [[سهو]] و [[خطا]]. <ref>المیزان، ج۴، ص۸۳؛ مواهب الرحمان، ج۵، ص۱۵۸.</ref> [[مفسران]] از [[زکریا]]، [[یحیی]]، [[اشعیا]]، [[ارمیا]] و... به عنوان پیامبرانی یاد کرده‌اند که به دست بنی‌اسرائیل به ناحق به شهادت رسیده‌اند.<ref>مجمع البیان، ج۲، ص۹۰۱؛ التحریر و التنویر، ج۳، ص۲۹۹؛ التفسیر الکبیر، ج۹، ص۴۵۰.</ref> آنان نه تنها [[انبیا]]، بلکه هر مؤمنی را که آنان را به [[قسط و عدل]] فرا می‌خواند، به شهادت می‌رساندند، از همین رو [[عذاب الهی]] در [[انتظار]] آنان خواهد بود.{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَيَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَيَقْتُلُونَ الَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«آنان را که به آیات خداوند کفر می‌ورزند و پیامبران را ناحقّ می‌کشند و دادفرمایان از مردم را به قتل می‌رسانند به عذابی دردناک نوید ده!» سوره آل عمران، آیه ۲۱.</ref> [[قرآن کریم]] به نمونه‌هایی از کسانی که در رکاب [[پیامبران]] و به [[هدف]] [[حفظ ایمان]]، به شهادت رسیده‌اند، اشاره و [[کیفر]] کسانی را بیان کرده است که [[مؤمنان]] را به شهادت رساندند؛ مانند مؤمنانی که به دست [[اصحاب]] اُخدود زنده زنده در چاله‌هایی پر از [[آتش]] افکنده و سوزانده شدند. خداوند آنان را در [[دنیا]] [[لعنت]] کرده <ref>التبیان، ج۱۰، ص۳۱۶؛ مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۰۹ - ۷۱۰.</ref> و آنان را که علیه مؤمنان فتنه‌گری می‌کردند و از کرده خود پشیمان نشدند به عذاب سوزان [[جهنم]] وعده داده است:{{متن قرآن|قُتِلَ أَصْحَابُ الأُخْدُودِ النَّارِ ذَاتِ الْوَقُودِ إِذْ هُمْ عَلَيْهَا قُعُودٌ وَهُمْ عَلَى مَا يَفْعَلُونَ بِالْمُؤْمِنِينَ شُهُودٌ وَمَا نَقَمُوا مِنْهُمْ إِلاَّ أَن يُؤْمِنُوا بِاللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ إِنَّ الَّذِينَ فَتَنُوا الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَتُوبُوا فَلَهُمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَلَهُمْ عَذَابُ الْحَرِيقِ }}<ref>«مرگ بر گروه (آتش افروز در) آن خندق، آن آتش پرهیزم، آنگاه که کنار آن نشسته بودند، و بر آنچه بر سر مؤمنان می‌آوردند گواه بودند، و با آنان کینه‌توزی نکردند مگر از آن رو که آنان به خداوند پیروزمند ستوده، ایمان داشتند، همان که فرمانفرمایی آسمان‌ها و زمین، از آن اوست و خداوند بر همه چیز گواه است. به یقین آنان که مردان و زنان مؤمن را آزار دادند سپس توبه نکردند، عذاب دوزخ و عذاب آتش سوزان دارند» سوره بروج، آیه ۴-۱۰.</ref>.<ref>التبیان، ج۱۰، ص۳۱۸؛ الکشاف، ج۴، ص۷۳۲؛ المیزان، ج۲۰، ص۲۵۲.</ref> به گفته برخی، وقتی [[ساحران]] [[قوم فرعون]] که پس از دیدن [[معجزه]] [[موسی]] به خدای او [[ایمان]] آوردند از سوی [[فرعون]] به قطع دست و پا و نیز کشتن [[تهدید]] شدند، <ref>تفسیر ثعلبی، ج۴، ص۲۷۰.</ref> خداوند نیز آنان را تهدید کرده و فرموده است در [[حقیقت]]، هر کس به نزد پروردگارش [[گنهکار]] رود، [[جهنم]] برای اوست؛ [[جهنمی]] که نه در آن بمیرد و نه [[زندگی]] یابد: {{متن قرآن|إِنَّهُ مَنْ يَأْتِ رَبَّهُ مُجْرِمًا فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَى}}<ref>«چنین است که هر کس نزد پروردگارش گناهکار بیاید بی‌گمان دوزخ او راست که در آن نه می‌میرد و نه زندگی می‌کند» سوره طه، آیه ۷۴.</ref>؛ همچنین خدای متعالی، مردمی را که به گفته [[مؤمن]] [[آل یاسین]] ([[حبیب نجار]])<ref>روض الجنان، ج۱۶، ص۱۴۶؛ نورالثقلین، ج۴، ص۳۸۳؛ نمونه، ج۱۸، ص۳۴۸.</ref>، گوش نداده و او را به [[جرم]] [[دعوت]] [[مردم]] به [[پیروی]] از فرستادگان [[عیسی]] سنگباران کرده <ref>الدر المنثور، ج۵، ص۲۶۱.</ref> و به [[شهادت]] رساندند،<ref>تفسیر سمرقندی، ج۳، ص۱۲۱؛ فتح القدیر، ج۴، ص۴۱۹.</ref> نابود کرد؛ اما نه با سپاهی آسمانی، بلکه با بانگی که برآمد <ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹؛ المحرر الوجیز، ج۴، ص۴۵۲؛ لباب التاویل، ج۴، ص۷.</ref> و آنان در دمْ سرد و فسرده شدند: {{متن قرآن|وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى قَوْمِهِ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ جُنْدٍ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا كُنَّا مُنْزِلِينَ}}<ref>«و ما پس از وی از آسمان بر قوم او هیچ سپاهی فرو نفرستادیم و بنای فرستادن هم نداشتیم» سوره یس، آیه ۲۸.</ref>، {{متن قرآن|إِنْ كَانَتْ إِلَّا صَيْحَةً وَاحِدَةً فَإِذَا هُمْ خَامِدُونَ}}<ref>«(عذاب آنان) جز یک بانگ آسمانی نبود که ناگاه همه (با آن) خاموش شدند» سوره یس، آیه ۲۹.</ref>
۱. <ref>المیزان، ج۴، ص۸۳؛ مواهب الرحمان، ج۵، ص۱۵۸.</ref>
۲. <ref>مجمع البیان، ج۲، ص۹۰۱؛ التحریر و التنویر، ج۳، ص۲۹۹؛ التفسیر الکبیر، ج۹، ص۴۵۰.</ref>
۳. <ref>التبیان، ج۱۰، ص۳۱۶؛ مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۰۹ - ۷۱۰.</ref>
۴. <ref>التبیان، ج۱۰، ص۳۱۸؛ الکشاف، ج۴، ص۷۳۲؛ المیزان، ج۲۰، ص۲۵۲.</ref>
۵. <ref>تفسیر ثعلبی، ج۴، ص۲۷۰.</ref>
۶. <ref>روض الجنان، ج۱۶، ص۱۴۶؛ نورالثقلین، ج۴، ص۳۸۳؛ نمونه، ج۱۸، ص۳۴۸.</ref>
۷. <ref>الدر المنثور، ج۵، ص۲۶۱.</ref>
۸. <ref>تفسیر سمرقندی، ج۳، ص۱۲۱؛ فتح القدیر، ج۴، ص۴۱۹.</ref>
۹. <ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹؛ المحرر الوجیز، ج۴، ص۴۵۲؛ لباب التاویل، ج۴، ص۷.</ref>
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


== [[سفر]] [[شهادت]] در [[آیه]] [[سوره آل عمران]] ==
== [[سفر]] [[شهادت]] در [[آیه]] [[سوره آل عمران]] ==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش