حضرت ام فروه بنت قاسم: تفاوت میان نسخه‌ها

مادر ام فروه، [[اسما]] دختر [[عبدالرحمان بن ابی‌بکر]] بود. بنابراین، نسبِ ام فروه از طرف پدر و مادر، به [[ابوبکر]] می‌رسد؛ از این‌رو امام صادق {{ع}} فرمود: {{متن حدیث|ولدني ابوبكر مرتين}}<ref>دلائل الامامه، ص۲۴۸.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۴۳.</ref>

«[[سیدالساجدین]] {{ع}} خواست دختر قاسم را برای پسرش امام باقر {{ع}} [[خواستگاری]] نماید. هنگامی که سید الساجدین {{ع}} برای خواستگاری، با [[قاسم بن محمد]] [[گفت‌وگو]] کرد، قاسم گفت: یا ابن [[رسول الله]]! [[حق]] این بود که شما دختر مرا از خودتان خواستگاری می‌کردید؛ زیرا نفسِ [[مقدّس]] شما بر [[جان]]، [[مال]] و عیال من، از من [[برتر]] است. بدین ترتیب، ام فروه، دختر قاسم به [[شرف]] همسری امام باقر {{ع}} [[افتخار]] یافت»<ref>معصوم هفتم، ص۸۶.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۴۴.</ref>

در سال نود [[هجری]]، [[بیماری]] مسری و خطرناک آبله در [[مدینه]] شیوع پیدا کرد و عده‌ای از [[کودکان]] به این بیماری واگیردار [[مبتلا]] شدند. [[امام جعفر صادق]] {{ع}} در آن [[زمان]] ده ساله یا هفت ساله بود. [[ام فروه]] با [[فرزندان]] خود، از جمله جعفر، از مدینه به «[[طنفسه]]» رفت تا فرزندانش به این بیماری مبتلا نشوند. ایشان پس از سکونت در طنفسه، [[اطمینان]] یافت که فرزندانش به آبله مبتلا نمی‌شوند؛ [[غافل]] از اینکه خود او به این [[مرض]] خطرناک دچار شده و مانند همه [[بیماران]] مبتلا به آبله، ابتدا نمی‌دانست دچار آن بیماری خطرناک شده؛ اما به محض مطلع شدن به [[فکر]] فرزندانش افتاد و گفت تا فوری آنها را از طنفسه دور کنند. در مدینه، به [[امام محمد باقر]] {{ع}} اطلاع دادند که همسرش به بیماری آبله مبتلا شده است. چون بیماری خطرناک بود، امام محمد باقر {{ع}} برای رفتن به طنفسه ناچار شد درس را تعطیل کند. قبل از عزیمت بر [[مزار]] [[پیغمبر اسلام]] {{صل}} در همان [[مسجد]] (محل [[تدریس]]) رفت و از [[روح]] [[پیغمبر]] {{صل}} خواست که همسرش را [[شفا]] بدهد. پس به طنفسه نزد همسرش رفت. ام فروه با دیدن امام عرض کرد: چرا به اینجا آمدید؟! مگر به شما نگفته بودند که من به آبله مبتلا شده‌ام؟ مگر نمی‌دانید نباید به [[عیادت]] [[بیمار]] مبتلا به آبله آمد؟! امام فرمود: من از روح پیغمبر {{صل}} درخواست کرده‌ام که تو را شفا بدهد و می‌دانم که شفا خواهی یافت و من هم به بیماری مبتلا نخواهم شد. امّ فروه بعد از مداوا، به مدینه بازگشت؛ ولی چون هنوز بیماری آبله در مدینه ریشه‌کن نشده بود، فرزندانش را به [[شهر]] نیاورد<ref>مغز متفکر جهان شیعه، ص۳۰ و ۳۱.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۴۶.</ref>

مامقانی در [[تنقیح المقال]] بعد از نقل این [[حدیث]] می‌گوید: «نقل این روایت بر [[وثاقت]] امّ فروه دلالت دارد و اینکه او دارای تقوا و عمل [[نیکو]] بوده و ما او را از افراد مورد [[اطمینان]] می‌دانیم»<ref>تنقیح المقال، ج۳، قسم ۲، ص۷۳.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۴۷.</ref>

[[شیخ عباس قمی]] می‌گوید: گویا آن مرد از فقهای [[عامه]] بوده و چگونه [[غنی]] و [[بی‌نیاز]] نباشد از [[فقه]] عامه، زنی که شوهرش [[باقر]] العلوم اولین و آخرین باشد؟ پدر شوهرش [[امام زین العابدین]] {{ع}}؛ فرزندش ینبوع علم و [[معدن]] [[حکمت]] و [[یقین]]، [[جعفر بن محمد الصادق]] الأمین ـ [[صلوات]] علیهم اجمعین ـ باشد و پدرش از [[ثقات]] و معتمدان [[علی بن الحسین]] {{ع}} و یکی از فقهای سبعه [[مدینه]] است و در دامن علم [[تربیت]] شده و در [[بیت]] فقه نشو و نما کرده است. آن بانوی بزرگوار به قدری دارای [[کرامت]] بود که گاهی [[حضرت صادق]] {{ع}} را «ابن المکرمه» می‌خواندند<ref>منتهی الآمال، ج۲، ص۲۳۵.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۴۸.</ref>

[[شیعیان]] از [[ترس]] [[دستگیری]]، جرئت [[دیدار]] با [[امامان معصوم]] {{عم}} را نداشتند. گروهی از شیعیان نیز به دلیل دوری مسافت، نمی‌توانستند به حضور امامان معصوم {{عم}} شرفیاب شوند. در این میان، آنچه سبب [[حفظ]] [[تشیع]] و رساندن دستورهای [[اهل بیت]] به شیعیان می‌شد، ساختار [[وکالت]] بود. وکیل پلی ارتباطی بین امام و شیعیان به حساب می‌آمد. [[وظیفه]] [[وکیلان]] امامان معصوم {{عم}} جمع‌آوری [[وجوهات شرعی]] از [[مردم]] و تقسیم آنها بین [[نیازمندان]] و [[پاسخ‌گویی]] به پرسش‌های [[سیاسی]] ـ [[اعتقادی]] مردم بود. وکیلان امامان معصوم {{عم}} [[آگاه]] به [[مسائل اعتقادی]] و [[شرعی]] و مورد [[اطمینان]] آنان بودند. [[مادر]] و [[همسر]] [[امام صادق]] {{ع}} از وکلای امام صادق {{ع}} بودند: {{عربی|كلما اراد الامام الصادق {{ع}} تقسيم حقوق اهل المدينة اعطاها لأمه امّ فروة و زوجته حميدة المصفاة}}<ref>تنقیح المقال، ج۳، قسم ۲، ص۷۶؛ أعلام النساء المؤمنات، ص۳۱۱.</ref>؛ «هرگاه [[امام صادق]] {{ع}} می‌خواست [[حقوق مالی]] [[مردم مدینه]] را پرداخت کند، آن را به مادرش [[امّ فروه]] و همسرش [[حمیده]] مُصفا ([[پاکیزه]]) می‌داد»<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۴۹.</ref>.