←پیوند غدیرخم با آیه ولایت در روایات
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
== پیوند [[غدیرخم]] با [[آیه ولایت]] در روایات == | == پیوند [[غدیرخم]] با [[آیه ولایت]] در روایات == | ||
در منابع [[شیعی]] روایاتی دیده می‌شود که برخی از آنها نیز با | در منابع [[شیعی]] روایاتی دیده می‌شود که برخی از آنها نیز با سند صحیح می‌گوید [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[آیات ولایت]] را [[تفسیر]] کردند و از جمله موارد آن در [[غدیر خم]] بود؛ زیرا این [[آیات]] با مسئله غدیرخم گره خورده‌اند و آنچه [[حضرت رسول اکرم]] {{صل}} در [[غدیر]] [[مأمور]] به [[ابلاغ]] آن شدند، تفسیر همین «[[ولایتی]]» بود که [[خداوند]] در آیات ولایت بر حضرت نازل کرده بود. از جمله این [[روایات]]، روایتی است از [[ابوجعفر]] [[کلینی]] (م ۳۲۸ یا ۳۲۹ﻫ.ق) با سند صحیح از زرارة، [[فضیل بن یسار]]، [[بکیر بن اعین]]، [[محمد بن مسلم]]، [[برید بن معاویه]] و [[أبی الجارود]] که همگی از [[امام باقر]] {{ع}} چنین نقل می‌کنند: {{متن حدیث|أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رَسُولَهُ بِوَلَايَةِ عَلِيٍّ وَ أَنْزَلَ عَلَيْهِ- {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ}}<ref>«سرور شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع زکات می‌دهند» سوره مائده، آیه ۵۵.</ref> وَ فَرَضَ وَلَايَةَ أُولِي الْأَمْرِ فَلَمْ يَدْرُوا مَا هِيَ فَأَمَرَ اللَّهُ مُحَمَّداً {{صل}} أَنْ يُفَسِّرَ لَهُمُ الْوَلَايَةَ كَمَا فَسَّرَ لَهُمُ الصَّلَاةَ وَ الزَّكَاةَ وَ الصَّوْمَ وَ الْحَجَّ فَلَمَّا أَتَاهُ ذَلِكَ مِنَ اللَّهِ ضَاقَ بِذَلِكَ صَدْرُ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} وَ تَخَوَّفَ أَنْ يَرْتَدُّوا عَنْ دِينِهِمْ وَ أَنْ يُكَذِّبُوهُ فَضَاقَ صَدْرُهُ وَ رَاجَعَ رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ- {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref> فَصَدَعَ بِأَمْرِ اللَّهِ تَعَالَى ذِكْرُهُ فَقَامَ بِوَلَايَةِ عَلِيٍّ {{ع}} يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍّ فَنَادَى الصَّلَاةَ جَامِعَةً وَ أَمَرَ النَّاسَ أَنْ يُبَلِّغَ الشَّاهِدُ الْغَائِبَ}}؛ | ||
خداوند، پیامبرش را به [[ولایت علی]] {{ع}} [[فرمان]] داد و بر او چنین نازل کرد: «تنها ولی شما [[خدا]] و [[رسول]] و مؤمنانی هستند که [[نماز]] به پا می‌دارند و در [[رکوع]] [[زکات]] می‌دهند و [نیز] [[خداوند]] [[ولایت اولی الامر]] را [[واجب]] کرد؛ آنان از [[حقیقت]] [[ولایت]] [[آگاه]] نبودند، پس خداوند به محمد {{صل}} فرمان داد ولایت را برای آنان [[تفسیر]] کند همان‌گونه که [[احکام]] نماز، زکات، [[روزه]] و [[حج]] را تفسیر می‌کند. چون این فرمان رسید، | خداوند، پیامبرش را به [[ولایت علی]] {{ع}} [[فرمان]] داد و بر او چنین نازل کرد: «تنها ولی شما [[خدا]] و [[رسول]] و مؤمنانی هستند که [[نماز]] به پا می‌دارند و در [[رکوع]] [[زکات]] می‌دهند و [نیز] [[خداوند]] [[ولایت اولی الامر]] را [[واجب]] کرد؛ آنان از [[حقیقت]] [[ولایت]] [[آگاه]] نبودند، پس خداوند به محمد {{صل}} فرمان داد ولایت را برای آنان [[تفسیر]] کند همان‌گونه که [[احکام]] نماز، زکات، [[روزه]] و [[حج]] را تفسیر می‌کند. چون این فرمان رسید، حضرت دلتنگ شد و نگران بود که نکند [[مردم]] از دینشان برگردند و ایشان را [[تکذیب]] کنند. حضرت با چنین دلتنگی‌ای، به پروردگارش رجوع کرد [و چاره خواست]؛ آنگاه خداوند چنین [[وحی]] فرستاد: «ای رسول، آنچه را بر تو نازل شد، [[ابلاغ]] کن که اگر نکنی، [[رسالت]] آن را انجام نداده‌ای و خدا تو را از [[شر]] مردم نگه می‌دارد.»... پس حضرت به [[فرمان خدا]] امر ولایت را آشکار ساخت و به معرفی ولایت علی {{ع}} در [[روز غدیر خم]] پرداخت و... به مردم فرمان داد تا حاضران آن را به اطلاع غایبان برسانند»<ref>کلینی، الکافی، کتاب الحجة، باب {{عربی|ما نص الله عزوجل و رسوله على الأئمة {{عم}} واحدا واحدا}}، ج۱، ص۲۸۹، رقم حدیث ۴ و ص۲۹۰، رقم حدیث ۶.</ref>. | ||
به همین معنا روایاتی از [[عیاشی]] ([[محمد بن مسعود]]، م. ۳۲۰ﻫ.ق) از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است که چنین می‌فرماید: چون [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ...}} نازل شد، بر [[پیامبر خدا]] {{صل}} گران آمد و نگران بودند [[قریش]] ایشان را تکذیب کنند؛ پس خداوند چنین نازل کرد: {{متن قرآن|أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref>؛ آنگاه حضرت در روز غدیر خم به این امر پرداخت و آن را ابلاغ کرد»<ref>تفسیر العیاشی، ج۲، ص۵۸، رقم حدیث ۱۳۰۳، ۱۲۹۷ و ۱۳۰۰ و نیز به همین معنا از امام هادی {{ع}}، ر. ک: طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۸۷، رقم ۳۲۸.</ref>. | به همین معنا روایاتی از [[عیاشی]] ([[محمد بن مسعود]]، م. ۳۲۰ﻫ.ق) از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است که چنین می‌فرماید: چون [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ...}} نازل شد، بر [[پیامبر خدا]] {{صل}} گران آمد و نگران بودند [[قریش]] ایشان را تکذیب کنند؛ پس خداوند چنین نازل کرد: {{متن قرآن|أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ}}<ref>«ای پیامبر! آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۶۷.</ref>؛ آنگاه حضرت در روز غدیر خم به این امر پرداخت و آن را ابلاغ کرد»<ref>تفسیر العیاشی، ج۲، ص۵۸، رقم حدیث ۱۳۰۳، ۱۲۹۷ و ۱۳۰۰ و نیز به همین معنا از امام هادی {{ع}}، ر. ک: طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۸۷، رقم ۳۲۸.</ref>. | ||