بحث:روح القدس: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'بصورت' به 'به‌صورت'
(صفحه‌ای تازه حاوی «==روح القدس چیست؟== ==علم امام و روح القدس== در روایات امر علم امام{{ع}} برتر...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'بصورت' به 'به‌صورت')
خط ۳۹: خط ۳۹:
همچنین برخی روایات افراد یا گروه‌هایی را به صورت مشروط برخوردار از روح القدس دانسته‌اند:{{عربی|اندازه=150%|«وَ اللَّهِ يَا كُمَيْت‏... لَكَ مَا قَالَ رَسُولُ اللَّه‏{{صل}} لِحَسَّانَ بْنِ ثَابِتٍ لَنْ يَزَالَ مَعَكَ رُوحُ الْقُدُسِ مَا ذَبَبْتَ عَنَّا»}} <ref>الکافی ج: ۸ ص: ۱۰۲ ح ۷۵؛ رجال ‏الکشی ص: ۲۰۷ ش ۳۶۵، درروایات اهل سنت نیز تایید حسان به روح القدس بیان شده است ر.ک الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج‏۱، ص: ۸۷.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۲]</ref>
همچنین برخی روایات افراد یا گروه‌هایی را به صورت مشروط برخوردار از روح القدس دانسته‌اند:{{عربی|اندازه=150%|«وَ اللَّهِ يَا كُمَيْت‏... لَكَ مَا قَالَ رَسُولُ اللَّه‏{{صل}} لِحَسَّانَ بْنِ ثَابِتٍ لَنْ يَزَالَ مَعَكَ رُوحُ الْقُدُسِ مَا ذَبَبْتَ عَنَّا»}} <ref>الکافی ج: ۸ ص: ۱۰۲ ح ۷۵؛ رجال ‏الکشی ص: ۲۰۷ ش ۳۶۵، درروایات اهل سنت نیز تایید حسان به روح القدس بیان شده است ر.ک الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج‏۱، ص: ۸۷.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۲]</ref>


از آنجا که این روایات همانگونه که رد آنها تصریح شده است، مختص به افراد نام برده شده نیستند، بلکه دارندگان ویژگیهای مطرح شده در روایات بصورت کلی بهره‌مندان از روح القدس معرفی شده‌اند، می‌توان نتیجه گرفت عوج روحی و صفای باطنی ایجاد شده در اینگونه افراد، ایشان را به مرحلهٔ عصمت در رفتار یا گفتار و لو بصورت محدود از لحاظ زمانی نزدیک می‌نماید، همان امری که بسبب ثابت بودن مقام روح القدسیِ برگزیدگان الهی ایشان را بصورت دائمی از [[عصمت]] و [[نزاهت]] بهره‌مند می‌نماید. پس همگی این تعابیر دلالت می‌کنند مراد از روح القدس مرتبه برتری از [[روح الایمان]] است که مؤمن در آن حالت بجز حق نمی‌گوید و در دفاع از حق کوشا می‌باشد. همچنان که ویژگیهای روح القدس چنین دلالتی را می‌رساند {{عربی|اندازه=150%|«وَ رُوحُ الْقُدُسِ لَا يَنَامُ وَ لَا يَغْفُلُ وَ لَا يَلْهُو وَ لَا يَزْهُو وَ الْأَرْبَعَةُ الْأَرْوَاحِ تَنَامُ وَ تَغْفُلُ وَ تَزْهُو وَ تَلْهُو»﴾}}<ref> روح القدس نمی‏خوابد غفلت ندارد لهو ندارد اما چهار روح دیگر می خوابند دچار غفلت می شوند و لهو دارند.</ref>. روایات بیانگر وجود درجات گوناگون در سطح مقام روح القدسی نیز می‌باشند<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۲]</ref>.
از آنجا که این روایات همانگونه که رد آنها تصریح شده است، مختص به افراد نام برده شده نیستند، بلکه دارندگان ویژگیهای مطرح شده در روایات به‌صورت کلی بهره‌مندان از روح القدس معرفی شده‌اند، می‌توان نتیجه گرفت عوج روحی و صفای باطنی ایجاد شده در اینگونه افراد، ایشان را به مرحلهٔ عصمت در رفتار یا گفتار و لو به‌صورت محدود از لحاظ زمانی نزدیک می‌نماید، همان امری که بسبب ثابت بودن مقام روح القدسیِ برگزیدگان الهی ایشان را به‌صورت دائمی از [[عصمت]] و [[نزاهت]] بهره‌مند می‌نماید. پس همگی این تعابیر دلالت می‌کنند مراد از روح القدس مرتبه برتری از [[روح الایمان]] است که مؤمن در آن حالت بجز حق نمی‌گوید و در دفاع از حق کوشا می‌باشد. همچنان که ویژگیهای روح القدس چنین دلالتی را می‌رساند {{عربی|اندازه=150%|«وَ رُوحُ الْقُدُسِ لَا يَنَامُ وَ لَا يَغْفُلُ وَ لَا يَلْهُو وَ لَا يَزْهُو وَ الْأَرْبَعَةُ الْأَرْوَاحِ تَنَامُ وَ تَغْفُلُ وَ تَزْهُو وَ تَلْهُو»﴾}}<ref> روح القدس نمی‏خوابد غفلت ندارد لهو ندارد اما چهار روح دیگر می خوابند دچار غفلت می شوند و لهو دارند.</ref>. روایات بیانگر وجود درجات گوناگون در سطح مقام روح القدسی نیز می‌باشند<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۲]</ref>.


و به عبارتی روح القدس مرتبه و امر جامعی است که تمامی برگزیدگان الهی از [[ملائکه]] و انسان را در بر می‌گیرد و همانگونه که روح من امره یک مقام و منزلتی الهی است و اندیشمندان آن را مخلوقی از جنس و یا در جنب [[ملک]] و [[انس]] و [[جن]] نمی‏‌دانند روح القدس نیز مرتبه‌ای از برگزیدی و اصطفاء الهی است که خود شامل درجات فراوانی می‌گردد<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۲]</ref>
و به عبارتی روح القدس مرتبه و امر جامعی است که تمامی برگزیدگان الهی از [[ملائکه]] و انسان را در بر می‌گیرد و همانگونه که روح من امره یک مقام و منزلتی الهی است و اندیشمندان آن را مخلوقی از جنس و یا در جنب [[ملک]] و [[انس]] و [[جن]] نمی‏‌دانند روح القدس نیز مرتبه‌ای از برگزیدی و اصطفاء الهی است که خود شامل درجات فراوانی می‌گردد<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۲]</ref>
خط ۶۷: خط ۶۷:
مؤید این سخن توضیح [[علامه مجلسی]] در ذیل روایت است که با اشاره به دلالت روایت بر اختصاصی بودن روح به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} آن را منافی با روایاتی می داند که دلالت می‌کنند در [[انبیاء]] نیز روح القدس وجود داشته است، ایشان پس از این مقایسه دو راه حل برای جمع روایات بیان نموده است دومین دیدگاه مطرح شده پذیرش روح القدس بعنوان نوعی است که در ذیل خود افراد و مصادیق گوناگونی را در بر می‌گیرد: دومین احتمال اینکه روح القدس نوعی باشد که در زیر مجموعهٔ آن افراد زیادی قرار می‌گیرند پس فرد یا صنفی که با [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} هست با گذشتگان نبوده است <ref>بحارالأنوار ج: ۲۵ ص: ۶۷؛ مرآة العقول، ج‏۳، ص: ۱۷۳.</ref><ref>کافی ج ۱ ص ۹۷ ح ۵ و ۶؛ من‏ لایحضره ‏الفقیه ج ۱ ص ۳۷۹ ش ۱۱۰۹؛ نهج ‏البلاغة ص ۴۹۵ ش ۱۴۷</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۴.]</ref>.
مؤید این سخن توضیح [[علامه مجلسی]] در ذیل روایت است که با اشاره به دلالت روایت بر اختصاصی بودن روح به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} آن را منافی با روایاتی می داند که دلالت می‌کنند در [[انبیاء]] نیز روح القدس وجود داشته است، ایشان پس از این مقایسه دو راه حل برای جمع روایات بیان نموده است دومین دیدگاه مطرح شده پذیرش روح القدس بعنوان نوعی است که در ذیل خود افراد و مصادیق گوناگونی را در بر می‌گیرد: دومین احتمال اینکه روح القدس نوعی باشد که در زیر مجموعهٔ آن افراد زیادی قرار می‌گیرند پس فرد یا صنفی که با [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]]{{عم}} هست با گذشتگان نبوده است <ref>بحارالأنوار ج: ۲۵ ص: ۶۷؛ مرآة العقول، ج‏۳، ص: ۱۷۳.</ref><ref>کافی ج ۱ ص ۹۷ ح ۵ و ۶؛ من‏ لایحضره ‏الفقیه ج ۱ ص ۳۷۹ ش ۱۱۰۹؛ نهج ‏البلاغة ص ۴۹۵ ش ۱۴۷</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۴.]</ref>.


بعلاوه در برخی روایات روح مخصوص [[پیامبر]] و [[ائمه]] {{عم}} با تعبیر «روحا من امرنا»<ref>الکافی ج: ۱ ص:۲۷۳ ح ۱ تا ۳؛ بصائر الدرجات ص: ۴۵۵ ـ۴۵۸ ح ۱ و ۲ و ۶ تا ۱۵.</ref> «روح منه»<ref>عیون ‏أخبار الرضا{{ع}} ج: ۲ ص: ۲۰۰ ح۱ . </ref> و «روح من امره» <ref>الکافی ج: ۱ ص: ۳۸۹ ح ۳؛ بصائر الدرجات ص: ۱۹ ح ۱؛ ص: ۴۴۶ ح ۲؛ بحار ج ۲۵ ص ۴۹ ح ۹. </ref> توصیف شده است. روایتی که ظهور در جدائی این روح با روح القدس دارد مرفوعهٔ عطیه زیّات است، که حضرت [[امیر ]]{{ع}} در آن تصریح به وجود دو روح دارند یکی روح القدس ودیگری روح من امره، و در انتهای حدیث [[ائمه]]{{عم}} را بهره‌مند از هر دو روح معرفی می نمایند<ref>الکافی ج: ۱ ص: ۳۸۹ ح ۳؛ بصائر الدرجات ص: ۱۹ ح ۱؛ ص: ۴۴۶ ح ۲؛ بحار ج ۲۵ ص ۴۹ ح ۹. </ref>. مطابق احادیث آثار مطرح شده برای آن به طور کلی همانند آثار مطرح شده برای روح القدس است، لهذا در برخی روایات روح مخصوص به ایشان را روح بصورت مطلق نامیده‌اند<ref>کافی ج ۱ ص ۹۷ ح ۵ و ۶؛ من‏ لایحضره ‏الفقیه ج ۱ ص ۳۷۹ ش ۱۱۰۹؛ نهج ‏البلاغة ص ۴۹۵ ش ۱۴۷</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۴.]</ref>.
بعلاوه در برخی روایات روح مخصوص [[پیامبر]] و [[ائمه]] {{عم}} با تعبیر «روحا من امرنا»<ref>الکافی ج: ۱ ص:۲۷۳ ح ۱ تا ۳؛ بصائر الدرجات ص: ۴۵۵ ـ۴۵۸ ح ۱ و ۲ و ۶ تا ۱۵.</ref> «روح منه»<ref>عیون ‏أخبار الرضا{{ع}} ج: ۲ ص: ۲۰۰ ح۱ . </ref> و «روح من امره» <ref>الکافی ج: ۱ ص: ۳۸۹ ح ۳؛ بصائر الدرجات ص: ۱۹ ح ۱؛ ص: ۴۴۶ ح ۲؛ بحار ج ۲۵ ص ۴۹ ح ۹. </ref> توصیف شده است. روایتی که ظهور در جدائی این روح با روح القدس دارد مرفوعهٔ عطیه زیّات است، که حضرت [[امیر ]]{{ع}} در آن تصریح به وجود دو روح دارند یکی روح القدس ودیگری روح من امره، و در انتهای حدیث [[ائمه]]{{عم}} را بهره‌مند از هر دو روح معرفی می نمایند<ref>الکافی ج: ۱ ص: ۳۸۹ ح ۳؛ بصائر الدرجات ص: ۱۹ ح ۱؛ ص: ۴۴۶ ح ۲؛ بحار ج ۲۵ ص ۴۹ ح ۹. </ref>. مطابق احادیث آثار مطرح شده برای آن به طور کلی همانند آثار مطرح شده برای روح القدس است، لهذا در برخی روایات روح مخصوص به ایشان را روح به‌صورت مطلق نامیده‌اند<ref>کافی ج ۱ ص ۹۷ ح ۵ و ۶؛ من‏ لایحضره ‏الفقیه ج ۱ ص ۳۷۹ ش ۱۱۰۹؛ نهج ‏البلاغة ص ۴۹۵ ش ۱۴۷</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۴.]</ref>.


هرچند آثاری با گسترهٔ بیشتر از آثار روح القدس [[انبیاء]] برای آن بیان شده است مثل موضوع [[عمود نور]]، که همین امر قرینه‌ای است بر اینکه مراد این روایات بیان برتری روحی [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} نسبت به سائر برگزیدگان الهی است، و روح القدس مشتمل بر مراتبی است و این روح مرتبهٔ بالای منزلت روح القدس است<ref>کافی ج ۱ ص ۹۷ ح ۵ و ۶؛ من‏ لایحضره ‏الفقیه ج ۱ ص ۳۷۹ ش ۱۱۰۹؛ نهج ‏البلاغة ص ۴۹۵ ش ۱۴۷</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۴.]</ref>.
هرچند آثاری با گسترهٔ بیشتر از آثار روح القدس [[انبیاء]] برای آن بیان شده است مثل موضوع [[عمود نور]]، که همین امر قرینه‌ای است بر اینکه مراد این روایات بیان برتری روحی [[پیامبر]]{{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} نسبت به سائر برگزیدگان الهی است، و روح القدس مشتمل بر مراتبی است و این روح مرتبهٔ بالای منزلت روح القدس است<ref>کافی ج ۱ ص ۹۷ ح ۵ و ۶؛ من‏ لایحضره ‏الفقیه ج ۱ ص ۳۷۹ ش ۱۱۰۹؛ نهج ‏البلاغة ص ۴۹۵ ش ۱۴۷</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86_%D9%88_%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA_(%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87) منابع علم امام در قرآن و روایات؛ ص: ۲۴.]</ref>.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش