شرایط انتظار واقعی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

::::::«بر اساس تعالیم روایی، [[منتظر واقعی]] شرایط خاصی دارد و هر کسی را به صرف ادعا نمی‌توان [[منتظر واقعی]] فرض کرد. زیرا وقتی [[انسان]] حقیقتا [[منتظر]] کسی باشد بی‌شک در سه حوزه بینش، گرایش و کنش، نشان از [[منتظر]] بودن دارد. طبق این رویکرد شروط [[انتظار واقعی]] در سه حوزه زیر قابل تعریف است که عبارتند از:

:::::*'''شرائط بینشی'''؛ اولین شرط [[انتظار واقعی]]، "ایجاد [[معرفت نسبت به امام عصر]] {{ع}}" است و بدیهی است که هر مقدار، [[معرفت انسان]] نسبت به [[امام زمان]] {{ع}} بیشتر باشد، [[انسان]] ارزش او را بیشتر درک خواهد کرد و به عظمت او بیشتر پی خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالی که افراد [[جاهل]] و ناآگاه به ارزش آن حضرت هرگز احساس تشنگی و عطش نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران واقعی او بیرون هستند.

:::::*'''شرائط گرایشی''': دومین شرط [[انتظار واقعی]]، به حوزه گرایش انسانی و امیال عاطفی باز می‌گردد، که برخی از آن‌ها عبارتند از:

::::# "'''[[محبت به امام زمان]] {{ع}}'''": چراکه بدیهی است تا زمانی که [[محبت]] به [[امام زمان]] {{ع}} در وجود [[انسان]] شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد، او نمی‌تواند به [[وظایف منتظر واقعی]] [[عمل]] نماید. بله [[محبت به امام زمان]] {{ع}} وظیفه‌ای است که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[دستور خدا]] از ما خواسته است. آن‌جا که در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|قُل لا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلا الْمَوَدةَ فِی الْقُرْبَی}}<ref>«بگو ای [[پیامبر]] که من از شما بر این رسالتم، هیچ مزدی جز [[مودت]] با نزدیکانم نمی‌طلبم.» سوره‌ شوری، آیه ‌۲۳.</ref>

::::# '''ایجاد [[سنخیت با امام زمان]] {{ع}}''': [[منتظران واقعی]] کسانی هستند که وضعیت روحی و عاطفی خود را به گونه‌ای سامان می‌دهند که با حضرت [[بقیة الله]] الاعظم {{ع}} بیشترین سنخیت را داشته باشند. زیرا بدیهی است [[انتظار]]، ملازم با سنخیت داشتن با [[منتظر]] است. البته پر واضح است که ایجاد سنخیت با [[امام زمان]] {{ع}} از طریق تقویت [[ایمان]]، تثبیت [[تقوا]]، تحکیم فضایل اخلاقی و توسعه درجات معنوی حاصل می‌شود. زیرا فقط در صورتی که امیال [[انسان]]، مطابق میل [[امام زمان]] {{ع}} باشد، [[آتش]] [[محبت]] آن [[امام]] فرزانه در [[دل]] [[منتظر]] زبانه خواهد کشید و دوری‌اش را بر او سخت و ناگوار خواهد ساخت. بنابراین بدیهی است، به همان [[میزان]] که سنخیت [[منتظِر]] با [[منتظَر]] بیشتر باشد، [[محبت]] [[منتظَر]] در [[دل]] [[منتظِر]] بیشتر خواهد شد و به همین [[میزان]] [[محبت]] [[منتظَر]] نیز به [[منتظِر]] افزون‌تر خواهد گشت.

::::# '''[[دعا برای سلامتی و ظهور حضرت مهدی]] {{ع}}''': [[منتظر واقعی]] کسی است که هر لحظه، برای سلامتی محبوبش [[دعا]] می‌کند و از [[خداوند]] درخواست می‌کند که هر چه زودتر او را برساند. بنابراین دعای فراوان برای [[فرج]] [[حضرت مهدی]] {{ع}}، از نشانه‌های روشن [[انتظار واقعی]] است و البته چنین وظیفه‌ای مورد توصیه آن حضرت نیز می‌باشد چه این‌که آن وجود نازنین خود در کلامی گهر [[بار]] فرموده‌اند: {{متن حدیث|"أَکثِرُوا الدُعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَ ذَلِک فَرَجُکم‌"}}<ref>«در [[تعجیل فرج]] زیاد [[دعا]] کنید که [[تعجیل فرج]]، گشایش [[کار]] خود شما است.» بحارالأنوار، علامه مجلسی، ج۵۳، ص۱۸۰، باب۳۱.</ref> آری، [[منتظر واقعی]] کسی است که در [[انتظار]] رسیدن زمان [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} باشد که "خیر اهل الارض"<ref>کافی، شیخ کلینی، ج۱، ص۴۶۷؛ من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج۴، ص۱۷۷.</ref> است و برای آن حضرت {{ع}} [[دعا]] می‌کند؛ چه این‌که [[امام باقر]] {{ع}} در درباره [[اعمال]] شب [[نیمه شعبان]] فرمودند: {{متن حدیث|"فَاجْتَهِدُوا فِی الدعَاءِ وَ الثنَاءِ عَلَی اللهِ (عز و جل)"}}<ref>«پس در این شب در [[دعا]] و ثنای الهی بکوشید.» امالی، شیخ طوسی، ص۲۹۷.</ref>

:::::*'''شرائط کنشی''': سومین شرط [[انتظار واقعی]]، به حوزه کنش انسانی و رفتارهای فردی و افعال جمعی باز می‌گردد، که برخی از آن‌ها عبارتند از:

::::# '''[[ارتباط با امام زمان]] {{ع}}''': [[منتظر واقعی]]، در [[زمان غیبت]] کبری که موفق به [[زیارت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} نمی‌شود، باید ارتباط خویش را با آن حضرت حفظ کند؛ او می‌تواند از طریق خواندن ادعیه و [[زیارات]] وارده همچون "دعای ندبه"، "دعای عهد" و "زیارت آل یاسین" و [[حضور]] در اماکن مشرفه، ارتباط خویش را با حضرت [[بقیة الله]] الاعظم {{ع}} حفظ کرده و تحکیم نماید.

::::# '''[[زمینه سازی برای ظهور امام زمان]] {{ع}}''': [[منتظر واقعی]] کسی است که نه تنها در [[انتظار]] رسیدن زمان [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} بوده و برای ایشان [[دعا]] می‌کند، بلکه همواره در فکر [[زمینه‌سازی برای ظهور]] آن حضرت است. از جمله کارهایی که می‌توان برای [[زمینه‌سازی]] [[ظهور]] انجام داد عبارتند از:

::::## [[انجام واجبات و ترک محرمات]]: بدیهی است که [[منتظر واقعی]] باید به [[اصول]] تعریف شده در [[دین]] [[معتقد]] باشد و خود را [[مقید]] به انجام [[اوامر]] الهی بداند و از [[نواهی]] الهی دوری جوید و این عملکرد، همان [[تقوی]] و [[ورع]] است؛ زیرا شخصی که [[منتظر]] اصلاح‌گری بزرگ است، باید زندگی خود را بر اساس [[عقاید]] و فرامین مصلح برنامه‌ریزی کند. بر این اساس، مسلماً [[منتظر واقعی]] باید جزو شریفترین افراد [[امت]] در انجام [[اعمال]] [[صالح]] و [[بهترین]] اشخاص [[جامعه]] در [[رفتار]] نیکو باشد. در این زمینه [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرمایند: {{متن حدیث|"مَنْ سَرهُ أَنْ یکونَ مِنْ أَصْحابِ الْقائِمِ فَلْینْتَظِرْ وَلْیعْمَلُ بِالْوَرَعِ وَمَحاسِنِ الْأَخْلاقِ وَهُوَ مَنْتَظِرٌ فَاِنْ ماتَ وَقامَ الْقائِمُ بَعْدَهُ کانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکهُ"}}<ref>«کسی که [[دوست]] می‌دارد از [[اصحاب]] [[امام]] [[قائم]] بشمار آید، پس در [[انتظار]] به [[سر]] ببرد و ورع و [[پارسایی]] را پیشه خود سازد و به محاسن [[اخلاق]] بپردازد، این چنین کسی را [[منتظر]] گویند و اگر بمیرد در حالیکه [[امام]] خود را [[زیارت]] نکرده باشد، [[پاداش]] وی به سان کسانی است که در رکاب [[امام]] [[حضور]] دارند.» مستدرک سفینة البحار، نمازی شاهرودی، ج ۶، ص۱۸۴.</ref> پس بنا به تعبیر [[امام صادق]] {{ع}} [[منتظر واقعی]] کسی است که از [[گناهان]] دوری کرده و [[تقوا]] و [[اخلاق]] نیکو را در خود نهادینه می‌کند؛ آری [[منتظر واقعی]] می‌داند که بدون خودسازی و [[تقوا]]، در زمره [[منتظران حقیقی]] وارد نمی‌شود.

::::## [[عمل به دستورات قرآن و عترت]]: [[منتظر واقعی]] کسی است که به [[دستورات]] [[قرآن]] به خوبی [[عمل]] می‌کند؛ البته اگر او بخواهد به [[قرآن]] [[عمل]] کند، باید با چهارده [[نور]] [[معصوم]] {{عم}} مخصوصاً با وجود مبارک [[ولی عصر]] {{ع}} ارتباط برقرا کند و بی‌شک ارتباط با این ذوات مقدسه فقط از طریق [[قرآن کریم]] میسر است. زیرا این دو وجود نورانی هرگز از یکدیگر جدا نخواهند شد؛ چنانچه [[پیامبر اکرم]] {{صل}} در [[حدیث]] [[متواتر]] بین [[عامه]] و [[خاصه]] فرموده‌اند: {{متن حدیث|"إِنی تَارِک فِیکمُ الثقَلَینِ کتَابَ اللهِ عَز وَ جَل وَ عِتْرَتِی کتَابُ اللهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ بَینَ السمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِی أَهْلُ بَیتِی وَ إِن اللطِیفَ الْخَبِیرَ أَخْبَرَنِی‌ أَنهُمَا لَنْ‌ یفْتَرِقَا حَتی یرِدَا عَلَی الْحَوْضَ فَانْظُرُوا بِمَا ذَا تَخْلُفُونی فِیهِمَا"}}<ref>«من در میان شما دو چیز گرانبها گذاشتم کتاب [[خدا]] که ریسمانی است که از آسمان به [[زمین]] کشیده شده است و عترتم اهل بیتم که [[خداوند]] لطیف خبیر به من [[خبر]] داده که این دو از هم جدا نمی‌شوند، تا در [[حوض کوثر]] بر من وارد شوند، پس بنگرید که چگونه [[جانشین]] من در باره آن دو خواهید بود.» کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، ج‌۱، ص۲۳۵.</ref>»<ref>[[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|گفتارهای مهدوی]]، ص ۱۲۲-۱۲۴.</ref>.