عجله در معارف مهدویت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۰: خط ۳۰:
*در [[حدیثی]] که قبلاً ذکر شد، سال هفتاد و صد [[چهل]] هجری برای [[ظهور]] [[آخرالزمان]] تعیین شده است. و [[حضرت]] فرمود ما پس از افشای این [[راز]] و بدایی که در این زمان پدید آمد، دیگر زمانی را برای شما تعیین نخواهیم نمود؛ این [[حدیث]] نیز شاید مربوط به زمان بعد از افشای سر باشد که [[حضرت]] فرموده ما هرگز [[تعیین وقت]] نمی‌نماییم.البته تعیین نکردن [[زمان ظهور]] منافاتی با دانستن [[زمان ظهور]] ندارد، زیرا [[بداء]] [[الهی]] به مراتبِ مادون [[علم]] تعلق می‌گیرد و [[ائمه]]{{ع}} ظروف [[علم]] و [[مشیت]] الهی‌اند. بنابرین امکان دارد که [[اهل بیت]]{{ع}} به [[زمان ظهور]] [[آگاهی]] داشته باشند، اما از [[آشکار]] کردن آن برای [[مردم]] خودداری می‌کنند.  
*در [[حدیثی]] که قبلاً ذکر شد، سال هفتاد و صد [[چهل]] هجری برای [[ظهور]] [[آخرالزمان]] تعیین شده است. و [[حضرت]] فرمود ما پس از افشای این [[راز]] و بدایی که در این زمان پدید آمد، دیگر زمانی را برای شما تعیین نخواهیم نمود؛ این [[حدیث]] نیز شاید مربوط به زمان بعد از افشای سر باشد که [[حضرت]] فرموده ما هرگز [[تعیین وقت]] نمی‌نماییم.البته تعیین نکردن [[زمان ظهور]] منافاتی با دانستن [[زمان ظهور]] ندارد، زیرا [[بداء]] [[الهی]] به مراتبِ مادون [[علم]] تعلق می‌گیرد و [[ائمه]]{{ع}} ظروف [[علم]] و [[مشیت]] الهی‌اند. بنابرین امکان دارد که [[اهل بیت]]{{ع}} به [[زمان ظهور]] [[آگاهی]] داشته باشند، اما از [[آشکار]] کردن آن برای [[مردم]] خودداری می‌کنند.  
*[[امام حسن مجتبی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} پرسید:‌ای [[رسول خدا]]! [[قائم]] ما [[اهل بیت]] چه زمانی [[خروج]] می‌نماید؟ [[حضرت]] [[پیامبر]]{{صل}} فرمود:‌ای [[حسن]]! به [[راستی]] [[ظهور]] [[حضرت قائم]]{{ع}} مانند ساعت [[قیامت]] است که [[خداوند]] زمان وقوع آن را از اهل [[آسمان]] و [[زمین]] مخفی داشته است و هرگاه زمان آن فرا رسد، ناگهانی رخ خواهد داد<ref>تفسیر نور الثقلین، ج ۲ / ص ۱۰۷ و نجم الثاقب، ص ۷۶.</ref>. <ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]. ص ۴۱۲.</ref>.
*[[امام حسن مجتبی]] از [[رسول خدا]]{{صل}} پرسید:‌ای [[رسول خدا]]! [[قائم]] ما [[اهل بیت]] چه زمانی [[خروج]] می‌نماید؟ [[حضرت]] [[پیامبر]]{{صل}} فرمود:‌ای [[حسن]]! به [[راستی]] [[ظهور]] [[حضرت قائم]]{{ع}} مانند ساعت [[قیامت]] است که [[خداوند]] زمان وقوع آن را از اهل [[آسمان]] و [[زمین]] مخفی داشته است و هرگاه زمان آن فرا رسد، ناگهانی رخ خواهد داد<ref>تفسیر نور الثقلین، ج ۲ / ص ۱۰۷ و نجم الثاقب، ص ۷۶.</ref>. <ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]. ص ۴۱۲.</ref>.
==مقدمه==
*عجله‌ورزی در مقابل [[آرامش]] / تأنّی بوده، و معنای آن - همانگونه که در "المفردات" راغب نیز آمده-، عبارت از آن است که [[آدمی]] چیزی را، قبل از زمان فرارسیدن آن طلب نماید. از این‌رو [[عجله]] معمولاً با حماقت همراه بوده، آنچه از آن حاصل می‌شود معمولاً بدون [[اندیشه]] و [[فکر]] به‌دست می‌آید. از این‌روست که [[قرآن کریم]] از آنان که در این [[دنیا]] [[عجله]] کرده به نعمت‌های [[دنیوی]] به‌جای نعمت‌های اُخروی [[رضایت]] حاصل کرده‌اند، [[نقل]] می‌فرماید که آنان در روز بازپسین خواهد گفت: {{متن قرآن|وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ}}<ref>«و می‌گویند: اگر ما سخن نیوش یا خردورز می‌بودیم در زمره دوزخیان نبودیم» سوره ملک، آیه ۱۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۶۴.</ref>.
*به این نکته نیز تنها اشاره می‌کنیم که اصطلاح عجله‌ورزیدن، گاه به معانی دیگری نیز استفاده می‌شود، که در تمامی آن معانی در شمار رذائل قرار نمی‌گیرد. هرچند کاربرد معمول آن در اصطلاح [[علم]] [[اخلاق]] - همانگونه که دیدیم - نشان از [[رذیلت‌های اخلاقی]] دارد.
*[[رذیلت]] [[عجله]] نیز -مانند [[رذیلت]] [[کبر]]- در بیشترین [[آدمیان]] موجود بوده، تنها برخی از مردان مرد از آن رهائی یافته‌اند. [[قرآن کریم]] این مطلب را به این‌گونه بیان داشته است: {{متن قرآن|خُلِقَ الْإِنْسَانُ مِنْ عَجَلٍ سَأُرِيكُمْ آيَاتِي فَلَا تَسْتَعْجِلُونِ}}<ref>«آدمی را از شتاب آفریده‌اند» سوره انبیاء، آیه ۳۷.</ref>، {{متن قرآن|وَيَدْعُ الْإِنْسَانُ بِالشَّرِّ دُعَاءَهُ بِالْخَيْرِ وَكَانَ الْإِنْسَانُ عَجُولًا}}<ref>«و آدمی بدی را چنان فرا می‌خواند که نیکی را و آدمی شتابگر است» سوره اسراء، آیه ۱۱.</ref>. این [[آیه]]، به‌خوبی دلالت می‌نماید که عجله‌ورزیدن در [[کارها]]، موجب می‌شود تا خواه ناخواه شروری چند به [[انسان]] روی آورد؛ چه این چنین کس که همواره در امور [[عجله]] می‌نماید، گوئی [[قدرت]] تشخیص در میان [[خیر و شر]] را از دست داده سر در پی آنچه شرّ است می‌نهد، امّا [[گمان]] می‌برد که به تحصیل خیر پرداخته است!<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۶۴-۶۵.</ref>.
*در همین راستا است که [[عجله]] کاران، [[قیامت]] را وا می‌نهند و به دنیای فانی زودگذر می‌پردازند: {{متن قرآن|كَلَّا بَلْ تُحِبُّونَ الْعَاجِلَةَ وَتَذَرُونَ الْآخِرَةَ}}. این [[آیات]]، نشان می‌دهد که اینان به خاطر عجله‌ای که در نهاد آنان متمکّن شده است، [[آخرت]] را از دست نهاده به [[دنیا]] روی آورده‌اند<ref>«هرگز! بلکه شما این جهان شتابان را دوست می‌دارید و جهان واپسین را وا می‌گذارید» سوره قیامه، آیه ۲۰-۲۱</ref>.
*در اینجا، [[دنیا]] به همین علّت "عاجلة / شتابیدنیِ غیر عاقلانه"، نامیده شده است.
ک*وتاه سخن آنکه عجول، [[مقام]] لقاء را نهاده سر در پی کمال و بقاء ابدی نمی‌نهد؛ امّا در پی مُلک فناپذیری که سراسر [[فریب]] است، می‌دود. او لذّات فانی را بر لذّات ابدی بر می‌گزیند، تا آنجا که در [[قیامت]] از [[حضرت]] [[حق]] چنین می‌شنود: {{متن قرآن|أَذْهَبْتُمْ طَيِّبَاتِكُمْ فِي حَيَاتِكُمُ الدُّنْيَا وَاسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا فَالْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَبِمَا كُنْتُمْ تَفْسُقُونَ}}<ref>«چیزهای خوشایندتان را در زندگانی دنیا به پایان بردید و از آنها بهره‌مند شدید پس امروز برای گردنکشی ناحق در زمین و آن نافرمانی که می‌کردید با عذاب خواری‌آور کیفر می‌بینید» سوره احقاف، آیه ۲۰.</ref>. از همین روست که [[عجله]] را افساری دانسته‌اند، که [[شیطان]] بر گردن [[آدمیان]] می‌نهد تا از کمال بازمانند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۲ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۲، ص ۶۵-۶۶.</ref>.
==شتاب‌کاری و پیشی گرفتن در نیکی‌ها==
==شتاب‌کاری و پیشی گرفتن در نیکی‌ها==
*در میان عموم [[مردم]]، چنان مشهور است که [[عجله]] در نیکی‌ها [[ناپسند]] نیست؛ این مطلب به چندین [[آیه]] و [[روایت]] مستند شده است. در این شمار است [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«و برای (رسیدن به) آمرزش پروردگارتان و بهشتی به پهنای آسمان‌ها و زمین که برای پرهیزگاران آماده شده است شتاب کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۳.</ref> و {{متن قرآن| فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ}}<ref>« باری، در کارهای نیک از یکدیگر پیشی گیرید» سوره مائده، آیه ۴۸.</ref>.
*در میان عموم [[مردم]]، چنان مشهور است که [[عجله]] در نیکی‌ها [[ناپسند]] نیست؛ این مطلب به چندین [[آیه]] و [[روایت]] مستند شده است. در این شمار است [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«و برای (رسیدن به) آمرزش پروردگارتان و بهشتی به پهنای آسمان‌ها و زمین که برای پرهیزگاران آماده شده است شتاب کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۳.</ref> و {{متن قرآن| فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ}}<ref>« باری، در کارهای نیک از یکدیگر پیشی گیرید» سوره مائده، آیه ۴۸.</ref>.
۲۱۸٬۰۹۰

ویرایش