آیا می‌توان به نیابت امام مهدی حج به‌جا آورد؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۱۸
، ۲۸ دسامبر ۲۰۱۹بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| مدخل وابسته = | | مدخل وابسته = | ||
| پاسخ‌دهنده = | | پاسخ‌دهنده = | ||
| پاسخ‌دهندگان = | | پاسخ‌دهندگان = ۳ پاسخ | ||
}} | }} | ||
'''آیا می‌توان به نیابت امام مهدی حج به‌جا آورد؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''آیا می‌توان به نیابت امام مهدی حج به‌جا آورد؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
== پاسخ نخست== | == پاسخ نخست== | ||
[[پرونده:304464.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]]] | |||
::::::آیت الله '''[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]'''، در کتاب ''«[[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است: | |||
::::::«و این کار بین [[شیعیان]] در روزگار قدیم متداول و مرسوم بوده، و بر خوبی و رجحان این عمل - اضافه بر این که خود صله و [[نیکی]] و [[مودت]] از طرف [[مؤمن]] به [[امام]] زمانش{{ع}} می‌باشد - چندین [[روایت]] دلالت دارد که در کتب علمای ما ذکر گردیده، از جمله: اخباری است که در استحباب [[حج]] به [[نیابت]] از [[مؤمنین]] به طور مطلق آمده و [[فضیلت]] آن بیان شده است، مانند: | |||
:::::#[[روایت]] ابن مسکان که در کافی از [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} آمده که [[راوی]] گوید: به آن [[حضرت]] عرضه داشتم: کسی از سوی شخص دیگری [[حج]] به جای می‌آورد چقدر اجر و [[ثواب]] برای او خواهد بود؟ فرمود: "برای کسی که از سوی شخص دیگری [[حج]] می‌کند اجر و [[ثواب]] ده [[حج]] خواهد بود"<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۲، باب حج به نیابت، ح ۲.</ref>. | |||
:::::#[[شیخ صدوق]] در کتاب "من لایحضره الفقیه" از [[امام صادق]]{{ع}} [[روایت]] آورده که از آن [[حضرت]] سؤال شد درباره شخصی که از سوی شخص دیگری [[حج]] به جای آورد آیا چیزی از اجر و [[ثواب]] برای او هست؟ فرمود: برای کسی که از سوی شخص دیگری [[حج]] به جای می‌آورد اجر و [[ثواب]] ده [[حج]] هست، و او و [[پدر]] و [[مادر]] و پسر و دختر و [[برادر]] و [[خواهر]] و عمه و عمو و دایی و خاله‌اش آمرزیده می‌شوند، [[خدای تعالی]] رحمتش وسیع و او [[کریم]] است<ref>من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۲۲، ۲۲۳، ح ۹.</ref>. | |||
:::::#و در کافی به [[سند]] خود از [[ابوبصیر]] [[روایت]] آورده که [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: هر کس حجی به جای آورد و [[حج]] خود را از سوی [[خویشاوندان]] منظور کند که به وسیله آن او را صله نماید، [[حج]] او کامل خواهد بود، و برای کسی که از سویش [[حج]] شده مثل اجر او خواهد بود، خدای - عزوجل - وسعت دهنده آن اجر است<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۶.</ref>. | |||
::::::می‌گویم: این دو [[حدیث]] و [[احادیث]] دیگری(...) بر استحباب [[نیابت]] در [[حج]] از سوی [[مؤمنین]] و مؤمنات - چه زنده یا مرده باشند - دلالت دارند، به ویژه اگر از [[خویشاوندان]] باشند، پس [[نیابت]] در [[حج]] از سوی مولایمان [[حضرت صاحب الزمان]]{{ع}} قدرش بالاتر و ثوابش [[برتر]] است، زیرا که آن [[حضرت]] مقامش از همه اهل [[ایمان]] بالاتر و‌شان و اجرش از تمامی آنان [[برتر]] است، به خصوص با ملاحظه روایاتی که پیش‌تر آوردیم که تصریح دارند بر این که رعایت [[خویشاوندان]] [[رسول اکرم]]{{صل}} مهم‌تر و [[برتر]] و عظیم‌تر است. و از جمله: روایاتی است که دلالت دارند بر [[فضیلت]] شریک ساختن؛ [[مؤمنین]] - به طور مطلق - در [[حج]] [[مستحب]]، که فحوای آن [[روایات]] دلالت می‌کند بر استحباب [[حج]] تمام از طرف هر فرد مؤمنی به طریق اولی، پس از [[روایات]] ظاهر می‌شود که [[حج]] به جای آوردن از سوی [[امام]] [[مؤمنین]] از همه سزاوارتر و بهتر است، مانند: | |||
:::::#[[روایت]] [[محمد بن الحسن]] که در کافی و غیر آن آمده از [[حضرت]] [[ابوالحسن]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} که فرمود: [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "اگر هزار تن را در [[حج]] خود شریک گردانی برای هر کدام از آنان حجی خواهد بود بی‌آن که از [[حج]] تو چیزی کاسته شود<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۷.</ref>. | |||
:::::#و در همان کتاب به [[سند]] خود از [[محمد بن اسماعیل]] آورده که گفت: از [[حضرت]] [[ابوالحسن]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} پرسیدم: چند تن را در [[حج]] خود شریک سازم؟ فرمود: هر [[قدر]] که بخواهی<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۷.</ref>. | |||
:::::#و از [[معاویه بن عمار]] از [[حضرت]] [[امام صادق]]{{ع}} آورده که گوید: به آن [[حضرت]] عرضه داشتم: [[پدر]] و مادرم را در [[حج]] خود شریک سازم؟ فرمود: آری، به درستی که خدای - عزوجل - برای تو حجی و برای آنان حجی قرار خواهد داد، و به خاطر صله‌ات نسبت به آنان برای تو اجری خواهد بود گفتم: آیا از طرف مرد و زنی که در [[کوفه]] هستند [[طواف]] کنم؟ فرمود: آری، هنگامی که [[طواف]] را آغاز می‌کنی چنین می‌گویی: بار خدایا از فلانی قبول فرمای - که از طرف او [[طواف]] می‌کنی-<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۵.</ref>. | |||
::::::می‌گویم: آخر [[حدیث]] تصریح دارد به این که منظور شریک ساختن شخص در فعل از اول کار است نه شریک ساختن او در [[ثواب]] پس از آن که آن عمل را برای خودش انجام می‌دهد، دقت کنید. | |||
::::::و از جمله: روایاتی است که دلالت دارد بر [[نایب]] فرستادن [[امامان]]{{عم}} به [[مکه]] تا از سوی ایشان [[حج]] به جای آورد، و اجرت دادنشان برای این کار، که از [[روایات]] خوبی [[نیابت]] در آن از سوی [[امام]] زنده{{ع}} ظاهر می‌شود، چون [[یقین]] داریم که در این [[حکم]] خصوصیتی برای بعضی از [[امامان]]{{عم}} نبوده، و نیز خصوصیت ندارد که [[نیابت]] فقط با اجرت انجام گیرد، بلکه کسی که در این عمل داوطلب شود فضیلتش [[برتر]] و اجرش عظیم‌تر است، چنان که پوشیده نیست. | |||
::::::در وسائل به [[نقل]] از [[تهذیب]] [[شیخ طوسی]] به [[سند]] خود از [[محمد بن عیسی یقطینی]] آمده که گفت: [[حضرت]] [[ابوالحسن]] [[الرضا]]{{ع}} جامه‌دان‌ها و غلامان و یک [هزینه] [[حج]] برای [[یونس بن عبدالرحمن]]، نزد من فرستاد، و ما را امر فرمود که از سوی حضرتش به [[حج]] رویم، پس در بین ما صد [[دینار]] بر سه بخش تقسیم شد..."<ref>وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۱۴۷، باب ۳۴، التهذیب، ج ۸، ص ۴۰، باب ۳ ح ۴۰.</ref>. | |||
::::::و از جمله: در کافی به [[سند]] خود از [[موسی بن القاسم بجلی]] آورده که گفت: به [[حضرت]] [[ابوجعفر]] [[امام باقر]]{{ع}} عرضه داشتم: سرورم، امیدم آن است که [[ماه رمضان]] را در [[مدینه]] [[روزه]] بدارم، فرمود: ان‌شاءالله در آن [[روزه]] خواهی گرفت، گفتم: و امیدم آن است که روز دهم [[ماه]] [[شوال]] [از آن به قصد [[حج]]] بیرون رویم، و [[خداوند]] [[زیارت]] [[رسول خدا]]{{صل}} و [[خاندان]] آن [[حضرت]] و [[دیدار]] شما را بار دیگر روزی گرداند، بسا می‌شود که از سوی [[پدر]] شما [[حج]] به جای آورم، و بسا که از طرف پدرم، [[حج]] را انجام می‌دهم، و بسا که از طرف کسی از برادرانم، و احیاناً از برای خودم [[حج]] به جای می‌آورم، پس چگونه آن را انجام دهم؟ فرمود: [[حج]] تمتع به جای آور. عرض کردم: من ده سال است که مقیم [[مکه]] هستم! فرمود: [[حج]] تمتع به جای آور<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۴.</ref><ref>[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۱۹۹-۲۰۳.</ref>. | |||
==پاسخ‌های دیگر== | |||
{{یادآوری پاسخ}} | |||
{{جمع شدن|۱. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛}} | |||
[[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]] | [[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]] | ||
::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است: | ||
::::::«یکی از اعمال [[شایسته]]، [[حج]] کردن و حجّه دادن به [[نیابت]] [[امام عصر]] {{ع}} است که این کار در میان [[شیعیان]] قدیم مرسوم بوده. [[قطب]] راوندی در کتاب "خرایج" [[روایت]] کرده، [[ابو محمد دعلجی]]، دو پسر داشت که یکی از آنان اهل [[فسق]] بود. فردی به [[ابو محمد]]، مالی داد تا به [[نیابت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[حج]] کند. وی مقداری از آن [[مال]] را به پسر فاسقش بخشید و او را با خود برد تا برای [[حضرت]] [[حج]] نماید. وقتی از [[حج]] برگشت [[نقل]] کرد که: "در [[عرفات]]، [[جوان]] گندم‌گون و نیکو سیرتی را دیدم که مشغول [[تضرع]] و [[دعا]] بود. وقتی به او نزدیک شدم به من فرمود: "ای [[شیخ]]! آیا [[حیا]] نمی‌کنی؟" گفتم "ای [[سید]] من! از چه چیز؟" فرمود: "به تو حجّه می‌دهند و تو آن را به فاسقی می‌دهی که خمر می‌آشامد. به زودی این چشم تو کور می‌شود". پس از بازگشتن، [[چهل]] روز نگذشت که از همان چشم که به او اشاره شده بود، جراحتی بیرون آمد و کور شد<ref>نجم الثاقب، باب دهم.</ref>. | ::::::«یکی از اعمال [[شایسته]]، [[حج]] کردن و حجّه دادن به [[نیابت]] [[امام عصر]] {{ع}} است که این کار در میان [[شیعیان]] قدیم مرسوم بوده. [[قطب]] راوندی در کتاب "خرایج" [[روایت]] کرده، [[ابو محمد دعلجی]]، دو پسر داشت که یکی از آنان اهل [[فسق]] بود. فردی به [[ابو محمد]]، مالی داد تا به [[نیابت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[حج]] کند. وی مقداری از آن [[مال]] را به پسر فاسقش بخشید و او را با خود برد تا برای [[حضرت]] [[حج]] نماید. وقتی از [[حج]] برگشت [[نقل]] کرد که: "در [[عرفات]]، [[جوان]] گندم‌گون و نیکو سیرتی را دیدم که مشغول [[تضرع]] و [[دعا]] بود. وقتی به او نزدیک شدم به من فرمود: "ای [[شیخ]]! آیا [[حیا]] نمی‌کنی؟" گفتم "ای [[سید]] من! از چه چیز؟" فرمود: "به تو حجّه می‌دهند و تو آن را به فاسقی می‌دهی که خمر می‌آشامد. به زودی این چشم تو کور می‌شود". پس از بازگشتن، [[چهل]] روز نگذشت که از همان چشم که به او اشاره شده بود، جراحتی بیرون آمد و کور شد<ref>نجم الثاقب، باب دهم.</ref>. | ||
::::::البته طواف [[بیت الله الحرام]] به [[نیابت]] از [[امام]] {{ع}} و فرستادن [[نایب]] تا از طرف آن [[حضرت]] طواف نماید نیز [[مستحب]] است. همچنین [[زیارت]] مشاهد [[رسول خدا]] و [[ائمه]] [[معصومین]] {{عم}} به [[نیابت]] از [[حضرت صاحب الزمان]] {{ع}} وارد شده است<ref>مکیال المکارم، ج ۲، ص ۳۰۳ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).</ref>»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۲۷۲.</ref>. | ::::::البته طواف [[بیت الله الحرام]] به [[نیابت]] از [[امام]] {{ع}} و فرستادن [[نایب]] تا از طرف آن [[حضرت]] طواف نماید نیز [[مستحب]] است. همچنین [[زیارت]] مشاهد [[رسول خدا]] و [[ائمه]] [[معصومین]] {{عم}} به [[نیابت]] از [[حضرت صاحب الزمان]] {{ع}} وارد شده است<ref>مکیال المکارم، ج ۲، ص ۳۰۳ (ترجمه سید مهدی حائری قزوینی).</ref>»<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۲۷۲.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | |||
{{جمع شدن|۲. آقای دکتر طالعی؛}} | |||
{{جمع شدن| | |||
[[پرونده:000099.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[عبدالحسین طالعی]]]] | [[پرونده:000099.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[عبدالحسین طالعی]]]] | ||
::::::آقای دکتر '''[[عبدالحسین طالعی]]'''، در کتاب ''«[[ره‌توشه منتظران (کتاب)|ره‌توشه منتظران]]»'' در این‌باره گفته است: | ::::::آقای دکتر '''[[عبدالحسین طالعی]]'''، در کتاب ''«[[ره‌توشه منتظران (کتاب)|ره‌توشه منتظران]]»'' در این‌باره گفته است: | ||