آیا میتوان به نیابت امام مهدی حج بهجا آورد؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۵۲
، ۷ ژانویهٔ ۲۰۲۰بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
}} | }} | ||
'''آیا میتوان به نیابت امام مهدی حج بهجا آورد؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''آیا میتوان به نیابت امام مهدی حج بهجا آورد؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
==عبارتهای دیگری از این پرسش== | ==عبارتهای دیگری از این پرسش== | ||
== پاسخ | ==پاسخ جامع اجمالی== | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
<div style="border-right-style: solid; border-right-color: #FFCC33; background-color: #FFF1B9; font-size: 100%;">* ''<sub>پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخها ودیدگاههای متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:</sub>''</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
{| style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left" | |||
|- | |||
|[[پرونده:304464.jpg|75px|link=سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]||[[پرونده:13681078.jpg|75px|link=مجتبی تونهای]]||[[پرونده:000099.jpg|75px|link=عبدالحسین طالعی]] | |||
|- | |||
|<sub>[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی]]</sub>||<sub>[[مجتبی تونهای|تونهای]]</sub>||<sub>[[عبدالحسین طالعی|طالعی]]</sub> | |||
|- | |||
|} | |||
*یکی از [[اعمال شایسته]]، انجام [[اعمال]] [[حج]] به [[نیابت]] [[امام عصر]] {{ع}} است که این کار در میان [[شیعیان]] قدیم مرسوم بوده<ref>ر.ک. [[مجتبی تونهای|تونهای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۲۷۲؛ طالعی، عبدالحسین، رهتوشه منتظران، ص ۳۲-۳۳؛ ۹؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۱۹۹-۲۰۳.</ref> و صله و [[نیکی]] و [[مودت]] از طرف [[مؤمن]] به [[امام]] زمانش است که بر خوبی و رجحان این عمل، چندین دسته از [[روایات]] دلالت دارد: | |||
#روایاتی که در استحباب [[حج]] به [[نیابت]] از [[مؤمنین]] به طور مطلق آمده و [[فضیلت]] آن بیان شده است: | |||
##از [[امام صادق]] {{ع}} سوال شد: «کسی از سوی شخص دیگری [[حج]] به جای میآورد چقدر اجر و [[ثواب]] برای او خواهد بود؟ فرمود: برای کسی که از سوی شخص دیگری [[حج]] میکند اجر و [[ثواب]] ده [[حج]] خواهد بود»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لَهُ الرَّجُلُ یَحُجُّ عَنْ آخَرَ مَا لَهُ مِنَ الْأَجْرِ وَ الثَّوَابِ قَالَ لِلَّذِی یَحُجُّ عَنْ رَجُلٍ أَجْرُ وَ ثَوَابُ عَشْرِ حِجَج}}؛ کافی، ج ۴، ص ۳۱۲، باب حج به نیابت، ح ۲.</ref>. | |||
##در [[روایت]] دیگری [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: «برای کسی که از سوی شخص دیگری [[حج]] به جای میآورد اجر و [[ثواب]] ده [[حج]] هست، و او و [[پدر]] و [[مادر]] و پسر و دختر و [[برادر]] و [[خواهر]] و عمه و عمو و دایی و خالهاش آمرزیده میشوند، [[خدای تعالی]] رحمتش وسیع و او [[کریم]] است»<ref>{{متن حدیث|سُئِلَ الصَّادِقُ ع عَنِ الرَّجُلِ یَحُجُّ عَنْ آخَرَ أَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ وَ الثَّوَابِ شَیْءٌ فَقَالَ لِلَّذِی یَحُجُّ عَنِ الرَّجُلِ أَجْرٌ وَ ثَوَابُ عَشْرِ حِجَجٍ وَ یُغْفَرُ لَهُ وَ لِأَبِیهِ وَ لِأُمِّهِ وَ لِابْنِهِ وَ لِابْنَتِهِ وَ لِأَخِیهِ وَ لِأُخْتِهِ وَ لِعَمِّهِ وَ لِعَمَّتِهِ وَ لِخَالِهِ وَ لِخَالَتِهِ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ کَرِیم}}؛ من لایحضره الفقیه، ج ۲، ص ۲۲۲، ۲۲۳، ح ۹.</ref>. | |||
##همچنین فرمودند: «هر کس حجی به جای آورد و [[حج]] خود را از سوی [[خویشاوندان]] منظور کند که به وسیله آن او را صله نماید، [[حج]] او کامل خواهد بود و برای کسی که از سویش [[حج]] شده مثل اجر او خواهد بود، [[خدای عزوجل]] وسعت دهندۀ آن اجر است»<ref>{{متن حدیث|مَنْ وَصَلَ أَبَاهُ أَوْ ذَا قَرَابَةٍ لَهُ فَطَافَ عَنْهُ کَانَ لَهُ أَجْرُهُ کَامِلًا وَ لِلَّذِی طَافَ عَنْهُ مِثْلُ أَجْرِهِ وَ یُفَضَّلُ هُوَ بِصِلَتِهِ إِیَّاهُ بِطَوَافٍ آخَرَ وَ قَالَ مَنْ حَجَّ فَجَعَلَ حَجَّتَهُ عَنْ ذِی قَرَابَتِهِ یَصِلُهُ بِهَا کَانَتْ حَجَّتُهُ کَامِلَةً وَ کَانَ لِلَّذِی حَجَّ عَنْهُ مِثْلُ أَجْرِهِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَاسِعٌ لِذَلِک}}؛ کافی، ج ۴، ص ۳۱۶.</ref>. با توجه به این [[احادیث]]، [[نیابت]] در [[حج]] از سوی مولایمان [[حضرت صاحب الزمان]] {{ع}} قدرش بالاتر و ثوابش [[برتر]] است، زیرا آن [[حضرت]] مقامش از همۀ اهل [[ایمان]] بالاتر و شأن و اجرش از تمامی آنان [[برتر]] است، به خصوص که رعایت [[خویشاوندان]] [[رسول اکرم]] {{صل}} مهمتر و [[برتر]] و عظیمتر است<ref>ر.ک. [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۱۹۹-۲۰۳.</ref>. | |||
#روایاتی که دلالت دارند بر [[فضیلت]] شریک ساختن [[مؤمنین]] در [[حج]] [[مستحب]]، که به طریق اولی از [[روایات]] ظاهر میشود [[حج]] به جای آوردن از سوی [[امام]] [[مؤمنین]] از همه سزاوارتر و بهتر است. | |||
##[[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: «اگر هزار تن را در [[حج]] خود شریک گردانی برای هر کدام از آنان حجی خواهد بود بیآن که از [[حج]] تو چیزی کاسته شود»<ref>{{متن حدیث|لَوْ أَشْرَکْتَ أَلْفاً فِی حَجَّتِکَ لَکَانَ لِکُلِّ وَاحِدٍ حَجَّةٌ مِنْ غَیْرِ أَنْ تَنْقُصَ حَجَّتُکَ شَیْئاً}}؛ کافی، ج ۴، ص ۳۱۷.</ref>. | |||
##از [[حضرت موسی بن جعفر]] {{ع}} پرسیدند: «چند تن را در [[حج]] خود شریک سازم؟ فرمود: هر [[قدر]] که بخواهی»<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ{{ع}}کَمْ أُشْرِکُ فِی حَجَّتِی قَالَ کَمْ شِئْتَ}}؛ کافی، ج ۴، ص ۳۱۷.</ref>. | |||
#روایاتی که دلالت دارد بر [[نایب]] فرستادن [[امامان]] {{ع}} به [[مکه]] تا از سوی ایشان [[حج]] به جای آورد: [[محمد بن عیسی یقطینی]] میگوید: «[[حضرت]] [[ابوالحسن]] [[الرضا]] {{ع}} جامهدانها و غلامان و یک [هزینه] [[حج]] برای [[یونس بن عبدالرحمن]]، نزد من فرستاد، و ما را امر فرمود که از سوی حضرتش به [[حج]] رویم، پس در بین ما صد [[دینار]] بر سه بخش تقسیم شد»<ref>{{متن حدیث|عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی الْیَقْطِینِیِّ قَالَ: بَعَثَ إِلَیَّ أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا{{ع}}رِزَمَ ثِیَابٍ وَ غِلْمَاناً وَ حَجَّةً لِی وَ حَجَّةً لِأَخِی مُوسَی بْنِ عُبَیْدٍ وَ حَجَّةً لِیُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ فَأَمَرَنَا أَنْ نَحُجَّ عَنْهُ فَکَانَتْ بَیْنَنَا مِائَةُ دِینَارٍ أَثْلَاثاً فِیمَا بَیْنَنَا}}؛ وسائل الشیعه، ج ۱۱، ص ۲۰۸، التهذیب، ج ۸، ص ۴۰، باب ۳ ح ۴۰.</ref>. از اجرت دادن [[امام رضا]]{{ع}}، استحباب و خوبی [[نیابت]] از [[حج]] از سوی [[امام]] زنده{{ع}} ظاهر میشود، چون [[یقین]] داریم که در این [[حکم]] خصوصیتی برای بعضی از [[امامان]]{{ع}} نبوده، و نیز خصوصیت ندارد که [[نیابت]] فقط با اجرت انجام گیرد، بلکه کسی که در این عمل داوطلب شود فضیلتش [[برتر]] و اجرش عظیمتر است، چنان که پوشیده نیست<ref>ر.ک. [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۱۹۹-۲۰۳.</ref>. | |||
*بنابراین، با توجه به این [[احادیث]]، میتوان به [[نیابت از امام مهدی]] {{ع}} [[حج]] به جا آورد و چون آن [[حضرت]] مقامش از همۀ اهل [[ایمان]] بالاتر است [[ثواب]] و اجر این [[حج]] نیابتی از تمامی [[حج]] نیابتی از طرف [[مؤمنین]] [[برتر]] است. | |||
==پاسخها و دیدگاههای متفرقه== | |||
{{یادآوری پاسخ}} | |||
{{جمع شدن|۱. آیت الله موسوی اصفهانی؛}} | |||
[[پرونده:304464.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]]] | [[پرونده:304464.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]]] | ||
::::::آیت الله '''[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]'''، در کتاب ''«[[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::آیت الله '''[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی]]'''، در کتاب ''«[[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]»'' در اینباره گفته است: | ||
خط ۳۰: | خط ۵۹: | ||
::::::در وسائل به [[نقل]] از [[تهذیب]] [[شیخ طوسی]] به [[سند]] خود از [[محمد بن عیسی یقطینی]] آمده که گفت: [[حضرت]] [[ابوالحسن]] [[الرضا]]{{ع}} جامهدانها و غلامان و یک [هزینه] [[حج]] برای [[یونس بن عبدالرحمن]]، نزد من فرستاد، و ما را امر فرمود که از سوی حضرتش به [[حج]] رویم، پس در بین ما صد [[دینار]] بر سه بخش تقسیم شد..."<ref>وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۱۴۷، باب ۳۴، التهذیب، ج ۸، ص ۴۰، باب ۳ ح ۴۰.</ref>. | ::::::در وسائل به [[نقل]] از [[تهذیب]] [[شیخ طوسی]] به [[سند]] خود از [[محمد بن عیسی یقطینی]] آمده که گفت: [[حضرت]] [[ابوالحسن]] [[الرضا]]{{ع}} جامهدانها و غلامان و یک [هزینه] [[حج]] برای [[یونس بن عبدالرحمن]]، نزد من فرستاد، و ما را امر فرمود که از سوی حضرتش به [[حج]] رویم، پس در بین ما صد [[دینار]] بر سه بخش تقسیم شد..."<ref>وسائل الشیعه، ج ۸، ص ۱۴۷، باب ۳۴، التهذیب، ج ۸، ص ۴۰، باب ۳ ح ۴۰.</ref>. | ||
::::::و از جمله: در کافی به [[سند]] خود از [[موسی بن القاسم بجلی]] آورده که گفت: به [[حضرت]] [[ابوجعفر]] [[امام باقر]]{{ع}} عرضه داشتم: سرورم، امیدم آن است که [[ماه رمضان]] را در [[مدینه]] [[روزه]] بدارم، فرمود: انشاءالله در آن [[روزه]] خواهی گرفت، گفتم: و امیدم آن است که روز دهم [[ماه]] [[شوال]] [از آن به قصد [[حج]]] بیرون رویم، و [[خداوند]] [[زیارت]] [[رسول خدا]]{{صل}} و [[خاندان]] آن [[حضرت]] و [[دیدار]] شما را بار دیگر روزی گرداند، بسا میشود که از سوی [[پدر]] شما [[حج]] به جای آورم، و بسا که از طرف پدرم، [[حج]] را انجام میدهم، و بسا که از طرف کسی از برادرانم، و احیاناً از برای خودم [[حج]] به جای میآورم، پس چگونه آن را انجام دهم؟ فرمود: [[حج]] تمتع به جای آور. عرض کردم: من ده سال است که مقیم [[مکه]] هستم! فرمود: [[حج]] تمتع به جای آور<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۴.</ref><ref>[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۱۹۹-۲۰۳.</ref>. | ::::::و از جمله: در کافی به [[سند]] خود از [[موسی بن القاسم بجلی]] آورده که گفت: به [[حضرت]] [[ابوجعفر]] [[امام باقر]]{{ع}} عرضه داشتم: سرورم، امیدم آن است که [[ماه رمضان]] را در [[مدینه]] [[روزه]] بدارم، فرمود: انشاءالله در آن [[روزه]] خواهی گرفت، گفتم: و امیدم آن است که روز دهم [[ماه]] [[شوال]] [از آن به قصد [[حج]]] بیرون رویم، و [[خداوند]] [[زیارت]] [[رسول خدا]]{{صل}} و [[خاندان]] آن [[حضرت]] و [[دیدار]] شما را بار دیگر روزی گرداند، بسا میشود که از سوی [[پدر]] شما [[حج]] به جای آورم، و بسا که از طرف پدرم، [[حج]] را انجام میدهم، و بسا که از طرف کسی از برادرانم، و احیاناً از برای خودم [[حج]] به جای میآورم، پس چگونه آن را انجام دهم؟ فرمود: [[حج]] تمتع به جای آور. عرض کردم: من ده سال است که مقیم [[مکه]] هستم! فرمود: [[حج]] تمتع به جای آور<ref>فروع کافی، ج ۴، ص ۳۱۴.</ref><ref>[[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان]]، ص۱۹۹-۲۰۳.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | |||
{{جمع شدن|٢. آقای تونهای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛}} | |||
{{جمع شدن| | |||
[[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونهای]]]] | [[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونهای]]]] | ||
::::::آقای '''[[مجتبی تونهای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::آقای '''[[مجتبی تونهای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در اینباره گفته است: | ||
خط ۴۰: | خط ۶۸: | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن| | {{جمع شدن|٣. آقای دکتر طالعی؛}} | ||
[[پرونده:000099.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[عبدالحسین طالعی]]]] | [[پرونده:000099.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[عبدالحسین طالعی]]]] | ||
::::::آقای دکتر '''[[عبدالحسین طالعی]]'''، در کتاب ''«[[رهتوشه منتظران (کتاب)|رهتوشه منتظران]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::آقای دکتر '''[[عبدالحسین طالعی]]'''، در کتاب ''«[[رهتوشه منتظران (کتاب)|رهتوشه منتظران]]»'' در اینباره گفته است: |