احسان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۷۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۰
خط ۳۲: خط ۳۲:
==[[شناخت]] [[جایگاه]] احسان==
==[[شناخت]] [[جایگاه]] احسان==
*[[حضرت علی]] {{ع}} در [[خطبه]] ۱۴۲، [[جایگاه]] [[بخشش]] و احسان را نخست، [[بخشش]] به نااهلان و آسیب‌های آن و دیگری، [[بخشش]] در [[جایگاه]] [[حق]] و ثمرات آن دانسته و فرموده‌اند: "برای کسی که نابجا به ناکسان [[نیکی]] کند بهره‌ای جز [[ستایش]] فرومایگان، تعریف سرکشان ا اشرار و سخنان جاهلان بدگفتار ندارد و این‌ها نیز تا هنگامی که به آن‌ها [[بخشش]] می‌کنند، ادامه دارد. دست سخاوتمندی ندارد آن کس که از [[بخشش]] در [[راه خدا]] [[بخل]] می‌ورزد. آن کس که [[خدا]] او را مالی بخشید، پس باید بر [[خویشاوندان]] خود [[بخشش]] داشته باشد و سفره مهمانی خوب بگستراند و [[اسیر]] آزاد کند و [[رنج‌دیده]] را بنوازد و مستمند را بهره‌مند کند و قرض وام‌دار را بپردازد و برای [[درک]] [[ثواب]] الهی در برابر پرداخت [[حقوق]] دیگران و مشکلاتی که در این راه به او می‌رسد، شکیبا باشد، زیرا به دست آوردن صفات یادشده موجب [[شرافت]] و بزرگی [[دنیا]] و [[درک]] [[فضایل]] سرای [[آخرت]] است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۴۲: {{متن حدیث|وَ لَيْسَ لِوَاضِعِ الْمَعْرُوفِ فِي غَيْرِ حَقِّهِ وَ عِنْدَ غَيْرِ أَهْلِهِ مِنَ الْحَظِّ فِيمَا أَتَى إِلَّا مَحْمَدَةُ اللِّئَامِ وَ ثَنَاءُ الْأَشْرَارِ وَ مَقَالَةُ الْجُهَّالَ، مَا دَامَ مُنْعِماً عَلَيْهِمْ مَا أَجْوَدَ يَدَهُ وَ هُوَ عَنْ ذَاتِ اللَّهِ بِخَيْلٌ. فَمَنْ آتَاهُ اللَّهُ مَالًا فَلْيَصِلْ بِهِ الْقَرَابَةَ وَ لْيُحْسِنْ مِنْهُ الضِّيَافَةَ وَ لْيَفُكَّ بِهِ الْأَسِيرَ وَ الْعَانِيَ وَ لْيُعْطِ مِنْهُ الْفَقِيرَ وَ الْغَارِمَ وَ لْيَصْبِرْ نَفْسَهُ عَلَى الْحُقُوقِ وَ النَّوَائِبِ ابْتِغَاءَ الثَّوَابِ، فَإِنَّ فَوْزاً بِهَذِهِ الْخِصَالِ شَرَفُ مَكَارِمِ الدُّنْيَا وَ دَرْكُ فَضَائِلِ الْآخِرَةِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 90.</ref>.
*[[حضرت علی]] {{ع}} در [[خطبه]] ۱۴۲، [[جایگاه]] [[بخشش]] و احسان را نخست، [[بخشش]] به نااهلان و آسیب‌های آن و دیگری، [[بخشش]] در [[جایگاه]] [[حق]] و ثمرات آن دانسته و فرموده‌اند: "برای کسی که نابجا به ناکسان [[نیکی]] کند بهره‌ای جز [[ستایش]] فرومایگان، تعریف سرکشان ا اشرار و سخنان جاهلان بدگفتار ندارد و این‌ها نیز تا هنگامی که به آن‌ها [[بخشش]] می‌کنند، ادامه دارد. دست سخاوتمندی ندارد آن کس که از [[بخشش]] در [[راه خدا]] [[بخل]] می‌ورزد. آن کس که [[خدا]] او را مالی بخشید، پس باید بر [[خویشاوندان]] خود [[بخشش]] داشته باشد و سفره مهمانی خوب بگستراند و [[اسیر]] آزاد کند و [[رنج‌دیده]] را بنوازد و مستمند را بهره‌مند کند و قرض وام‌دار را بپردازد و برای [[درک]] [[ثواب]] الهی در برابر پرداخت [[حقوق]] دیگران و مشکلاتی که در این راه به او می‌رسد، شکیبا باشد، زیرا به دست آوردن صفات یادشده موجب [[شرافت]] و بزرگی [[دنیا]] و [[درک]] [[فضایل]] سرای [[آخرت]] است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۴۲: {{متن حدیث|وَ لَيْسَ لِوَاضِعِ الْمَعْرُوفِ فِي غَيْرِ حَقِّهِ وَ عِنْدَ غَيْرِ أَهْلِهِ مِنَ الْحَظِّ فِيمَا أَتَى إِلَّا مَحْمَدَةُ اللِّئَامِ وَ ثَنَاءُ الْأَشْرَارِ وَ مَقَالَةُ الْجُهَّالَ، مَا دَامَ مُنْعِماً عَلَيْهِمْ مَا أَجْوَدَ يَدَهُ وَ هُوَ عَنْ ذَاتِ اللَّهِ بِخَيْلٌ. فَمَنْ آتَاهُ اللَّهُ مَالًا فَلْيَصِلْ بِهِ الْقَرَابَةَ وَ لْيُحْسِنْ مِنْهُ الضِّيَافَةَ وَ لْيَفُكَّ بِهِ الْأَسِيرَ وَ الْعَانِيَ وَ لْيُعْطِ مِنْهُ الْفَقِيرَ وَ الْغَارِمَ وَ لْيَصْبِرْ نَفْسَهُ عَلَى الْحُقُوقِ وَ النَّوَائِبِ ابْتِغَاءَ الثَّوَابِ، فَإِنَّ فَوْزاً بِهَذِهِ الْخِصَالِ شَرَفُ مَكَارِمِ الدُّنْيَا وَ دَرْكُ فَضَائِلِ الْآخِرَةِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ}}</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص 90.</ref>.
==احسان در فرهنگ‌نامه دینی==
*[[نیکی]] کردن به دیگری، [[نیکوکاری]]، خیررسانی و [[کمک]] به [[نیازمندان]]، عطا و [[بخشش]].
*[[احسان]] از ریشه حُسن است و هم [[کار نیک]] انجام دادن است، هم کاری را به نیکویی و [[شایستگی]] انجام دادن. [[خداوند]] [[برترین]] محسنین است و از او به "قدیم الإحسان" یاد می‌شود. [[خداوند]]، هم به بندگانش [[نیکی]] و [[بخشش]] کرده، و هم کاری را که انجام دهد و چیزی را بیافریند، در کمال [[استواری]] و خوبی و بدون [[نقص]] انجام می‌دهد.
*[[احسان]] به [[پدر]] و [[مادر]]، به [[مردم]] [[فقیر]] و به [[خویشاوندان]] از توصیه‌های [[قرآن]] است. هر کس [[نیکی]] کند به خودش برمی‌گردد و [[خداوند]] هم محسنین را [[دوست]] می‌دارد و به [[عدل]] و [[احسان]] [[فرمان]] می‌‌دهد {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ}}<ref>«به راستی خداوند به دادگری و نیکی کردن فرمان می‌دهد» سوره نحل، آیه ۹۰.</ref>. در اصطلاح [[دینی]] به کارهای خوب و پاداش‌های [[شایسته]] "حسنه و [[حسنات]]" گفته می‌شود <ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)| فرهنگ‌نامه دینی]]، ص:۱۹.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
۲۱۸٬۱۹۵

ویرایش