←پرسش مستقیم
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==نتیجه گیری== | ==نتیجه گیری== | ||
*در نتیجه، یکی از مسائل [[شیعه]] در [[عصر غیبت]] آن بوده است که آیا میتوان در [[روزگار غیبت]] به [[دیدار]] آن [[امام]]{{ع}} شرفیاب شد یا نه. [[ملاقات با حضرت مهدی]] بهمعنای دیدن و [[شرف]] حضور یافتن به [[خدمت]] ایشان است. هر چند، [[ملاقات]] [[حضرت]] [[فضیلت]] بزرگی است؛ امّا آنچه مهمتر است، [[شناخت]] و [[معرفت]] آن بزرگوار و عمل به دستورهایی است که [[رضایت خداوند]] و آن [[حضرت]] را در پی دارد. دیدگاههای مختلفی دربارۀ [[ملاقات]] با [[حضرت]] مطرح شده است. برخی قائل به عدم [[امکان]] [[دیدار]] با آن [[امام همام]] به صورت مطلق شدهاند و برخی دیگر، به [[امکان]] [[ملاقات با امام مهدی]]{{ع}} [[معتقد]] هستند. | *در نتیجه، یکی از مسائل [[شیعه]] در [[عصر غیبت]] آن بوده است که آیا میتوان در [[روزگار غیبت]] به [[دیدار]] آن [[امام]]{{ع}} شرفیاب شد یا نه. [[ملاقات با حضرت مهدی]] بهمعنای دیدن و [[شرف]] حضور یافتن به [[خدمت]] ایشان است. هر چند، [[ملاقات]] [[حضرت]] [[فضیلت]] بزرگی است؛ امّا آنچه مهمتر است، [[شناخت]] و [[معرفت]] آن بزرگوار و عمل به دستورهایی است که [[رضایت خداوند]] و آن [[حضرت]] را در پی دارد. دیدگاههای مختلفی دربارۀ [[ملاقات]] با [[حضرت]] مطرح شده است. برخی قائل به عدم [[امکان]] [[دیدار]] با آن [[امام همام]] به صورت مطلق شدهاند و برخی دیگر، به [[امکان]] [[ملاقات با امام مهدی]]{{ع}} [[معتقد]] هستند. | ||
==مقدمه== | |||
*[[دیدار حضرت مهدی]]{{ع}} سعادتی است که افراد بسیاری تا کنون به این [[شرف]] نایل آمدهاند. کتابهای متعددی حکایت این [[دیدارها]] را جمعآوری نمودهاند. [[دیدار حضرت مهدی]]{{ع}} را از دو جنبه میتوان بررسی کرد. اول [[دیدار]] آن جناب پیش از [[شهادت امام عسکری]]{{ع}} و پیش از شروع [[غیبت]]، و دیگر امکان مشاهده [[حضرت]] پس از آغاز [[غیبت]]. مشاهده [[حضرت]] پیش از [[غیبت]] و در زمان حیات [[امام عسکری]]{{ع}}، امری است که قطعاً رخ داده است و تمام علمای [[امامیه]] بدان معتقدند و در آن [[اختلاف]] ندارند. [[امام عسکری]]{{ع}} پس از [[تولد]] [[فرزند]] خود، وی را به [[خواص شیعه]] معرفی میکرد و آنان را به [[شرف]] [[دیدار]] آن جناب مفتخر مینمود و بدانها میفرمود که [[امام]] پس از من این [[فرزند]] خواهد بود و [[شیعیان]] را از وجود [[فرزند]] خود و [[امام]] پس از خود [[آگاه]] مینمود. در این باره [[احادیث]] بسیاری وارد شده است که مرحوم [[شیخ صدوق]] آنها را در بابی جداگانه در کتاب ارجمند "[[کمال الدین و تمام النعمة]]" جمعآوری نموده است، [[باب ]]"من [[شاهد]] القائم{{ع}}" یعنی کسانی که [[حضرت قائم]]{{ع}} را [[زیارت]] نمودهاند. حتی برخی از عوام نیز [[حضرت]] را در سن [[طفولیت]] مشاهده نمودهاند. زمانی که [[امام عسکری]]{{ع}} از [[دنیا]] رفت، [[جعفر]] [[برادر]] [[امام عسکری]]{{ع}}خواست که بر [[بدن]] [[مبارک]] [[حضرت]] [[نماز]] بگذارد، اما ناگاه همه نمازگذاران دیدند که [[کودکی]] پنج ساله ظاهر شد و [[لباس]] [[جعفر]] را گرفت و گفت: "عمو کنار برو که من بدین کار سزاوارترم!"<ref>برای اطلاع بیشتر از این روایات به کتاب کمال الدین، باب ۴۳ رجوع نمایید.</ref>. | |||
*علمای [[شیعه]] درباره [[دیدار]] [[حضرت]] پس از آغاز [[غیبت]]، [[اختلاف]] نظر دارند. در [[دوران غیبت صغری]] یقیناً این [[دیدارها]] میان [[حضرت]] و [[نواب اربعه]] رخ میداده است، در [[روایات]] دلایلی مبنی بر این امر وجود دارد. اما مشاهده [[حضرت قائم]]{{ع}} در [[دوران غیبت کبری]]، نزد برخی از [[علما]] امکانپذیر نیست و این [[عقیده]] از نامهای نشأت میگیرد که [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[آخرین نایب]] خاص خود، [[علی بن محمد سمری]] نوشتند. در این [[نامه]] [[حضرت]] میفرماید: "بدان ای [[علی بن محمد سمری]]، [[خداوند]] اجر [[برادران]] تو را در [[مصیبت]] از دست دادنت فزون گرداند، زیرا تا شش روز دیگر از [[دنیا]] خواهی رفت. مهیا شو و به شخص دیگری برای [[جانشینی]] خود [[وصیت]] نکن. به تحقیق که [[غیبت]] تامّه واقع شده است و [[ظهور]] پدیدار نمیشود مگر زمانی که [[خداوند]] إذن دهد و این امر هنگامی است که [[دلها]] سخت شود و [[زمین]] از [[ستم]] پر گردد. به زودی از میان [[پیروان]] من گروهی ادعای "مشاهده" میکنند، [[آگاه]] باشید که هر کسی پیش از [[خروج سفیانی]] و [[ندای آسمانی]] چنین ادعایی کند، [[دروغگو]] و افترا زننده است". | |||
*در این [[نامه]] به صراحت [[حضرت]] هرگونه دیداری میان خود و افراد دیگر را نفی میکند. اکنون باید دید با وجود این همه حکایات متقن که از دیدارهای متعدد میان [[حضرت]] و سایر [[مردم]] رخ داده است چگونه میتوان این سخن [[حضرت]] را معنی کرد. [[علما]] برای این سؤال جوابهای مختلفی فرمودهاند، از جمله میتوان این موارد را یاد آور شد: | |||
# مشاهدهای که [[حضرت]] در این [[نامه]] میفرمایند، مطلق مشاهده نیست بلکه آن مشاهدهای است که میان [[نواب]] و [[حضرت]] واقع میشده است و الف و لام که بر کلمه مشاهده در این [[نامه]] آمده است، از نظر [[ادبیات]] [[عربی]]، الف و لام [[عهد]] است یعنی اشاره به نوع خاصی از مشاهده میکند که میان گوینده و مخاطب شناخته شده است و چون [[حضرت]] در این [[نامه]] در ابتدا میفرماید: اکنون دیگر [[غیبت]] به طور کامل واقع شده و حتی واسطه ای مانند [[نواب چهارگانه]] بین [[مردم]] و [[حضرت]] نخواهد بود، و به زودی کسانی خواهند آمد که چنین ادعایی را میکنند، پس از آن [[حضرت]] با جملهای مشاهده را نفی میکند. از این سیاق جمله میتوان فهمید که "مشاهده" در این [[نامه]] اشاره به مشاهدهای خاص دارد. | |||
# توجیه دیگری که برای این [[تعارض]] میتوان گفت این است که منظور از نفی مشاهده، نفی مشاهده اختیاری است، زیرا در [[زمان غیبت صغری]]، [[نواب چهارگانه]] [[حضرت]] میتوانستند به گونهای با [[حضرت]] ارتباط برقرار کنند و با رد و بدل کردن [[نامه]] جواب پرسشهای خویش و سایرین را بگیرند، اما در [[زمان غیبت کبری]] چنین ارتباطی امکانپذیر نخواهد بود و فقط زمانی [[دیدار]] حاصل میشود که آن جناب [[صلاح]] بداند و [[اراده]] فرماید. | |||
# جواب دیگری این که در [[نامه]] [[حضرت]] اشاره شده است که هرگاه کسی "ادعا" ی مشاهده کردن بنماید. باید [[تکذیب]] شود و این امر ربطی به امکان وقوع مشاهده ندارد، زیرا ممکن است شخصی [[حضرت]] را ببیند ولی ادعای چنین مشاهدهای را در جایی نکند. | |||
# در [[روایات]] بسیاری [[ائمه]]{{ع}} [[علت غیبت]] را [[ترس]] از کشته شدن یا [[مسموم]] شدن و خالی شدن [[زمین]] از [[حجت الله]] بیان کردهاند، علتهای دیگری چون عدم [[بیعت]] با طاغوتهای زمان نیز ذکر شده است که در جای خود بیان شده است؛ پس زمانی که [[علت غیبت]] و عدم دسترسی منتفی باشد، طبعاً برطرف شدن [[غیبت]]، لااقل برای مقطعی از زمان نیز ممکن خواهد بود و [[دیدار]] برای کسانی که چنین خوفی از سوی آنان نمیرود امکانپذیر است. در نامهای که [[حضرت مهدی]]{{ع}} به [[شیخ مفید]] نوشتند خود چنین بیان میکنند: اگر [[شیعیان]] ما به خوبی به [[عهد]] خود وفا مینمودند و با هم یکدل بودند، [[سعادت]] [[دیدار]] ما از آنان ستانده نمیشد. در جای دیگر [[حضرت]] به ابن مهزیار فرمودند: [[مردم]] به واسطه این دچار [[غیبت امام]] شدند که به [[دنیاطلبی]] روی آوردند و بر [[ناتوانان]] [[تکبر]] نموده و [[صله رحم]] را قطع نمودند و [[گناهان]] را مرتکب شدند<ref>ر.ک: غیبت حضرت مهدی{{ع}}.</ref>. | |||
*علاوه بر این توضیحات، روایاتی نیز هست که دلالت صریح بر مشاهده [[حضرت]] در [[زمان غیبت]] دارد. از جمله روایتی که میفرماید همیشه در [[دوران غیبت کبری]] سی نفر همراه [[حضرت]] هستند. [[ابدال]] و [[اوتاد]]، گروهی هستند که در [[غیبت کبری]] [[حضرت مهدی]]{{ع}} را میبینند و در کنار [[حضرت]] هستند<ref>ر.ک: ابدال، اوتاد، جایگاه حضرت مهدی{{ع}} در غیبت کبری.</ref>. حجر الأسود که به دست [[قرامطه]] ربوده شد و پس از سالها آن را باز پس فرستادند به دست [[حضرت مهدی]]{{ع}} در جای خود [[نصب]] شد و [[مردم]] ایشان را میدیدند و حتی برخی میدانستند که او همان [[صاحب الامر]]{{ع}} است<ref>ر.ک: حجر الأسود.</ref>. | |||
*[[امام صادق]]{{ع}} میفرماید: به درستی که برای [[صاحب الامر]]{{ع}} [[دو غیبت]] خواهد بود، که یکی از آن غیبتها طولانی خواهد شد... کسی در آن [[غیبت]] از [[جایگاه]] [[حضرت]] با خبر نخواهد بود، حتی [[فرزندان]] او، اما خدمتگذاران او و کسانی که امور ایشان را بر عهده دارند از مکان ایشان با خبر هستند. در [[روایت]] دیگری فرمودهاند در آن روزگار جز [[شیعیان]] خاص و [[دوستان]] ویژه [[حضرت]]، کسی از محل ایشان با خبر نیست<ref>نجم الثاقب: باب هشتم و بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۱۵۱ و ج ۵۳، ص ۳۱۸.</ref>. اکنون با توجه به این توضیحات میتوان گفت که مشاهده [[حضرت]] در [[زمان غیبت]] امکانپذیر است و نفی مشاهده مربوط به کسانی است که [[ادعای نیابت]] یا [[باب ]][[ارتباط با حضرت]] را دارند. برای [[آگاهی]] از حکایات بسیار شیرین و روحنواز کسانی که در [[غیبت کبری]] [[خدمت]] آن سرور عالمیان رسیدهاند میتوان به کتاب [[شریف]] [[نجم الثاقب]]، باب هفتم [[رجوع]] نموده. البته کتابهایی که در این موضوع تدوین شده است بسیار است<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۷۲-۲۷۳-۲۷۴-۲۷۵.</ref>. | |||
==پرسش مستقیم== | ==پرسش مستقیم== | ||
* [[چه دیدگاههایی درباره ملاقات امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)]] | * [[چه دیدگاههایی درباره ملاقات امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)]] | ||
* [[آیا ملاقات با امام مهدی در غیبت کبری امکان دارد؟ (پرسش)]] | |||
* [[مطابق توقیع امام مهدی به علی بن محمد سمری آیا در عصر غیبت کبری ملاقات امام مهدی ممنوع است؟ (پرسش)]] | |||
{{پرسمان ارتباط و ملاقات با امام مهدی}} | {{پرسمان ارتباط و ملاقات با امام مهدی}} | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
* [[ملاقاتکنندگان امام مهدی]] | * [[ملاقاتکنندگان امام مهدی]] |