احسان: تفاوت میان نسخه‌ها

: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">مدخل‌های وابسته به این بحث:</div>

<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">

<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">

: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[احسان (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>

<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">

==مقدمه==

*احسان از جمله فضایلی است که در [[قرآن]] و [[روایات]] تأکید فراوانی بر آن شده است. "احسان" از ریشه "حُسن" به معنای [[زیبایی]] و [[نیکی]] است. در [[روایات]] دوگونه تعریف برای احسان ذکر شده است:

# کامل شدن احسان: احسان در این معنا شامل هر کار [[نیکی]] است و هنگامی کامل می‌شود که دارای سه ویژگی باشد. [[حضرت علی]] {{ع}} می‌فرماید: "احسان جز با سه چیز کامل نشود: تعجیل در کار خیر، ناچیز شمردن آن هر چند زیاد باشد، منت نگذاشتن"<ref>تحف العقول، ص ۳۲۳: {{متن حدیث|لَا يَتِمُّ الْمَعْرُوفُ إِلَّا بِثَلَاثِ خِلَالٍ تَعْجِيلُهُ وَ تَقْلِيلُ كَثِيرِهِ وَ تَرْكُ الِامْتِنَانِ بِه}}</ref>.

# زیباترین احسان: هر چیزی [[زیبایی]] خاصّ خود را دارد و [[زیبایی]] [[نیکی]] به دیگران، ترک منّت بر آنان است. [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: "[[زیبایی]] احسان به ترک منّت است<ref>غرر الحکم، ح ۸۹۵۹: {{متن حدیث|جمال الإحسان ترك الإمتنان}}</ref>.

==فواید احسان==

==[[شناخت]] [[جایگاه]] احسان==

*[[حضرت علی]] {{ع}} در [[خطبه]] ۱۴۲، [[جایگاه]] [[بخشش]] و [[احسان]] را نخست، [[بخشش]] به نااهلان و آسیب‌های آن و دیگری، [[بخشش]] در [[جایگاه]] [[حق]] و ثمرات آن دانسته و فرموده‌اند: "برای کسی که نابجا به ناکسان [[نیکی]] کند بهره‌ای جز [[ستایش]] فرومایگان، تعریف سرکشان ا اشرار و سخنان [[جاهلان]] بدگفتار ندارد و این‌ها نیز تا هنگامی که به آنها [[بخشش]] می‌کنند، ادامه دارد. دست سخاوتمندی ندارد آن کس که از [[بخشش]] در [[راه خدا]] [[بخل]] می‌ورزد. آن کس که [[خدا]] او را [[مالی]] بخشید، پس باید بر [[خویشاوندان]] خود [[بخشش]] داشته باشد و سفره مهمانی خوب بگستراند و [[اسیر]] آزاد کند و [[رنج‌دیده]] را بنوازد و مستمند را بهره‌مند کند و قرض وام‌دار را بپردازد و برای [[درک]] [[ثواب]] [[الهی]] در برابر پرداخت [[حقوق]] دیگران و مشکلاتی که در این راه به او می‌رسد، [[شکیبا]] باشد، زیرا به دست آوردن صفات یادشده موجب [[شرافت]] و بزرگی [[دنیا]] و [[درک]] [[فضایل]] سرای [[آخرت]] است<ref>{{متن حدیث|وَ لَيْسَ لِوَاضِعِ الْمَعْرُوفِ فِي غَيْرِ حَقِّهِ وَ عِنْدَ غَيْرِ أَهْلِهِ مِنَ الْحَظِّ فِيمَا أَتَى إِلَّا مَحْمَدَةُ اللِّئَامِ وَ ثَنَاءُ الْأَشْرَارِ وَ مَقَالَةُ الْجُهَّالَ، مَا دَامَ مُنْعِماً عَلَيْهِمْ مَا أَجْوَدَ يَدَهُ وَ هُوَ عَنْ ذَاتِ اللَّهِ بِخَيْلٌ. فَمَنْ آتَاهُ اللَّهُ مَالًا فَلْيَصِلْ بِهِ الْقَرَابَةَ وَ لْيُحْسِنْ مِنْهُ الضِّيَافَةَ وَ لْيَفُكَّ بِهِ الْأَسِيرَ وَ الْعَانِيَ وَ لْيُعْطِ مِنْهُ الْفَقِيرَ وَ الْغَارِمَ وَ لْيَصْبِرْ نَفْسَهُ عَلَى الْحُقُوقِ وَ النَّوَائِبِ ابْتِغَاءَ الثَّوَابِ، فَإِنَّ فَوْزاً بِهَذِهِ الْخِصَالِ شَرَفُ مَكَارِمِ الدُّنْيَا وَ دَرْكُ فَضَائِلِ الْآخِرَةِ إِنْ شَاءَ اللَّهُ}}؛نهج البلاغه، خطبه ۱۴۲.</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۹۰.</ref>.