رساله حقوق: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۷۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
۱. حق خدا؛ ۲. حق نفس؛ ۳. حق [[زبان]]؛ ۴. حق گوش؛ ۵. حق چشم؛ ۶. حق پا؛ ۷. حق دست؛ ۸. حق شکم؛ ۹. حق عورت؛ ۱۰. حق [[نماز]]؛ ۱۱. حق [[روزه]]؛ ۱۲ و ۱۳. حق [[حج]] و [[قربانی]]؛ ۱۴. [[حق صدقه]]؛ ۱۵. [[حق حاکم]]؛ ۱۶. حق استاد و [[آموزگار]]؛ ۱۷، ۱۸؛ ۱۹ و ۲۰. [[حق مالک]]، برده، [[مولی]] و [[بنده]]؛ ۲۱. حق [[رعیت]] ([[مردم]])؛ ۲۲. حق [[شاگرد]]؛ ۲۳. حق [[همسر]]؛ ۲۴ و ۲۵. حق [[مادر]] و [[پدر]]؛ ۲۶. [[حق فرزند]]؛ ۲۷. حق [[برادر]]؛ ۲۸. حق احسان‌کننده؛ ۲۹. حق [[مؤذن]]؛ ۳۰. حق [[امام جماعت]]؛ ۳۱. [[حق همنشین]]؛ ۳۲. [[حق همسایه]]؛ ۳۳ و ۳۴. حق [[دوست]] و همراه: ۳۵. حق [[شریک]]؛ ۳۶. حق [[مال]]؛ ۳۷. حق طلبکار؛ ۳۸ و ۳۹. حق مدعی و مدعی علیه؛ ۴۰ و ۴۱. حق مشورت‌کننده و [[مشاور]]؛ ۴۲ و ۴۳. حق نصیحت‌خواه و نصیحت‌کننده؛ ۴۴. حق بزرگ‌سالان: ۴۵. حق خردسالان؛ ۴۶ و ۴۷. حق [[سائل]] و [[مسئول]]؛ ۴۸. حق خوشحال‌کننده؛ ۴۹. حق کسی که به تو [[بدی]] کرده ([[دشمن]])؛ ۵۰. [[حق]] هم‌کیشان و ۵۱. حق [[اقلیت‌های دینی]].
۱. حق خدا؛ ۲. حق نفس؛ ۳. حق [[زبان]]؛ ۴. حق گوش؛ ۵. حق چشم؛ ۶. حق پا؛ ۷. حق دست؛ ۸. حق شکم؛ ۹. حق عورت؛ ۱۰. حق [[نماز]]؛ ۱۱. حق [[روزه]]؛ ۱۲ و ۱۳. حق [[حج]] و [[قربانی]]؛ ۱۴. [[حق صدقه]]؛ ۱۵. [[حق حاکم]]؛ ۱۶. حق استاد و [[آموزگار]]؛ ۱۷، ۱۸؛ ۱۹ و ۲۰. [[حق مالک]]، برده، [[مولی]] و [[بنده]]؛ ۲۱. حق [[رعیت]] ([[مردم]])؛ ۲۲. حق [[شاگرد]]؛ ۲۳. حق [[همسر]]؛ ۲۴ و ۲۵. حق [[مادر]] و [[پدر]]؛ ۲۶. [[حق فرزند]]؛ ۲۷. حق [[برادر]]؛ ۲۸. حق احسان‌کننده؛ ۲۹. حق [[مؤذن]]؛ ۳۰. حق [[امام جماعت]]؛ ۳۱. [[حق همنشین]]؛ ۳۲. [[حق همسایه]]؛ ۳۳ و ۳۴. حق [[دوست]] و همراه: ۳۵. حق [[شریک]]؛ ۳۶. حق [[مال]]؛ ۳۷. حق طلبکار؛ ۳۸ و ۳۹. حق مدعی و مدعی علیه؛ ۴۰ و ۴۱. حق مشورت‌کننده و [[مشاور]]؛ ۴۲ و ۴۳. حق نصیحت‌خواه و نصیحت‌کننده؛ ۴۴. حق بزرگ‌سالان: ۴۵. حق خردسالان؛ ۴۶ و ۴۷. حق [[سائل]] و [[مسئول]]؛ ۴۸. حق خوشحال‌کننده؛ ۴۹. حق کسی که به تو [[بدی]] کرده ([[دشمن]])؛ ۵۰. [[حق]] هم‌کیشان و ۵۱. حق [[اقلیت‌های دینی]].


این رساله در منابع متقدم ذکر شده است. [[شیخ صدوق]] (م ۳۸۲ ه‍) در دو کتاب خود "[[خصال]]" و "من لایحضره الفقیه" آن را [[نقل]] کرده است. همچنین ابن‌شعبه حرّانی، از علمای [[قرن چهارم هجری]]، در [[کتاب]] [[ارزشمند]] "تحف العقول عن [[آل]] الرسول" در بخشی که به [[سخنان امام سجاد]]{{ع}} اختصاص داده این رساله را نقل کرده است<ref>بر اساس روایت تحف این حقوق بالغ بر ۵۰ حق است و در انتهای این روایت می‌خوانیم: {{متن حدیث|فَهَذِهِ‏ خَمْسُونَ‏ حَقّاً مُحِيطاً بِكَ لَا تَخْرُجْ مِنْهَا فِي حَالٍ مِنَ الْأَحْوَالِ يَجِبُ عَلَيْكَ رِعَايَتُهَا وَ الْعَمَلُ فِي تَأْدِيَتِهَا}}؛ این پنجاه حق برعهده تو است که در هیچ شرایطی نمی‌توانی از آنها جدا شوی (و آنها را نادیده بگیری)، رعایت این حقوق و تلاش برای ادای حق لازم است بر تو لازم است.</ref>.
این رساله در منابع متقدم ذکر شده است. [[شیخ صدوق]] (م ۳۸۲ ه‍) در دو کتاب خود "[[خصال (کتاب)|خصال]]" و "[[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]" آن را [[نقل]] کرده است. همچنین [[ابن‌شعبه حرانی]]، از علمای [[قرن چهارم هجری]]، در [[کتاب]] [[ارزشمند]] "[[تحف العقول عن آل الرسول (کتاب)|تحف العقول عن آل الرسول]]" در بخشی که به [[سخنان امام سجاد]]{{ع}} اختصاص داده این رساله را نقل کرده است<ref>بر اساس روایت تحف این حقوق بالغ بر ۵۰ حق است و در انتهای این روایت می‌خوانیم: {{متن حدیث|فَهَذِهِ‏ خَمْسُونَ‏ حَقّاً مُحِيطاً بِكَ لَا تَخْرُجْ مِنْهَا فِي حَالٍ مِنَ الْأَحْوَالِ يَجِبُ عَلَيْكَ رِعَايَتُهَا وَ الْعَمَلُ فِي تَأْدِيَتِهَا}}؛ این پنجاه حق برعهده تو است که در هیچ شرایطی نمی‌توانی از آنها جدا شوی (و آنها را نادیده بگیری)، رعایت این حقوق و تلاش برای ادای حق لازم است بر تو لازم است.</ref>.


این رساله علاوه بر [[فارسی]] به زبان‌های گوناگون همچون مالایی، تایلندی، تاجیکی، ارمنی، [[هندی]] و صربی ترجمه شده است. تمامی این ترجمه‌ها به توسط معاونت امور بین‌الملل مجمع جهانی [[اهل‌بیت]]{{عم}} صورت گرفته است. همچنین شروح متعددی به [[زبان فارسی]] و [[عربی]] بر این رساله نگاشته شده است. از آن جمله است: آیینه [[حقوق]]: حقوق از دیدگاه [[امام سجاد]]{{ع}}، تألیف قدرت‌الله مشایخی؛ رساله حقوق امام سجاد{{ع}}، شرح علی‌محمد حیدری نراقی؛ حقوق [[اخلاق]] بر اساس رساله الحقوق امام سجاد{{ع}} و ۱۵۰ نکته آموزنده و سازنده اثر [[علی]] مشفق‌پور طالقانی؛ تأملات فی رساله الحقوق للامام [[علی بن الحسین]]{{ع}} اثر [[محمد]] [[تقی]] المدرّسی و تفصیل الحقوق، شرح [[روایی]] علی رساله الحقوق للامام السجاد{{ع}}، تألیف محمد [[حسین]] الرمزی الطبسی.<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref>
این رساله علاوه بر [[فارسی]] به زبان‌های گوناگون همچون مالایی، تایلندی، تاجیکی، ارمنی، [[هندی]] و صربی ترجمه شده است. تمامی این ترجمه‌ها به توسط معاونت امور بین‌الملل [[مجمع جهانی اهل‌بیت]]{{عم}} صورت گرفته است. همچنین شروح متعددی به [[زبان فارسی]] و [[عربی]] بر این رساله نگاشته شده است. از آن جمله است: [[آیینه حقوق (کتاب)|آیینه حقوق]]: [[حقوق از دیدگاه امام سجاد (کتاب)|حقوق از دیدگاه امام سجاد]]{{ع}}، تألیف [[قدرت‌الله مشایخی]]؛ [[رساله حقوق امام سجاد (کتاب)|رساله حقوق امام سجاد]]{{ع}}، شرح [[علی محمد حیدری نراقی]]؛ [[حقوق اخلاق بر اساس رساله الحقوق امام سجاد (کتاب)|حقوق اخلاق بر اساس رساله الحقوق امام سجاد]]{{ع}} و ۱۵۰ نکته آموزنده و سازنده اثر [[علی مشفق‌پور طالقانی]]؛ [[تأملات فی رساله الحقوق للامام علی بن الحسین (کتاب)|تأملات فی رساله الحقوق للامام علی بن الحسین]]{{ع}} اثر [[محمد تقی المدرسی]] و [[تفصیل الحقوق (کتاب)|تفصیل الحقوق]]، شرح [[روایی]] علی رساله الحقوق للامام السجاد{{ع}}، تألیف [[محمد حسین الرمی الطبسی]].<ref>[[فضل‌الله خالقیان|خالقیان، فضل‌الله]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «دیگر آثار امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۲۶.</ref>


==نمونه‌ای از حقوق==
==نمونه‌ای از حقوق==
۷۳٬۶۹۳

ویرایش