شب زنده‌داری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۷۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ دسامبر ۲۰۲۰
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233)...» ایجاد کرد)
 
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
[[تهجد]] و [[شب‌زنده‌داری]]، عملی [[ارزشمند]] و جایگاهی بسیار [[عظیم]] و پربرکت است. [[خداوند]] [[عزیز]] [[نافله شب]] را موجب ارتقای [[رسول اعظم]]{{صل}} به [[مقام محمود]] می‌داند: {{متن قرآن|وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ...}}<ref>«و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref>. و نیز [[شب زنده‌داری]] را نشانه‌ای [[راستین]] و بیانی [[استوار]] در [[عبودیت]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا}} «بی‌گمان عبادت شبانه در پابرجایی، سخت‌تر و در گفتار، اس[[تورات]]ر است» سوره مزمل، آیه ۶.</ref> خوانده است.
[[تهجد]] و [[شب‌زنده‌داری]]، عملی [[ارزشمند]] و جایگاهی بسیار [[عظیم]] و پربرکت است. [[خداوند]] [[عزیز]] [[نافله شب]] را موجب ارتقای [[رسول اعظم]]{{صل}} به [[مقام محمود]] می‌داند: {{متن قرآن|وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ...}}<ref>«و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref>. و نیز شب زنده‌داری را نشانه‌ای [[راستین]] و بیانی [[استوار]] در [[عبودیت]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا}} «بی‌گمان عبادت شبانه در پابرجایی، سخت‌تر و در گفتار، اس[[تورات]]ر است» سوره مزمل، آیه ۶.</ref> خوانده است.
[[امام علی]]{{ع}} نیز یکی از ویژگی‌های [[متقین]] را [[بیداری]] در [[شب]] و [[پایداری]] در [[عبادت]] و [[تلاوت قرآن]] می‌داند<ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>.
[[امام علی]]{{ع}} نیز یکی از ویژگی‌های [[متقین]] را [[بیداری]] در [[شب]] و [[پایداری]] در [[عبادت]] و [[تلاوت قرآن]] می‌داند<ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۱۹۳.</ref>.
برخی از آموزه‌های [[امام سجاد]]{{ع}} که [[زینت]] عبادت‌کنندگان و [[برترین]] الگوی شب زنده‌داری و اقامه نافله شب است، عبارت است از:
برخی از آموزه‌های [[امام سجاد]]{{ع}} که [[زینت]] عبادت‌کنندگان و [[برترین]] الگوی شب زنده‌داری و اقامه نافله شب است، عبارت است از:
خط ۲۳: خط ۲۳:


[[امام زین‌العابدین]]{{ع}} پس از [[نافله شب]] چنین [[دعا]] می‌کرد: «ای [[خداوند]]! من در [[جایگاه]] کسی ایستاده‌ام که جز آستان تو پناهی ندارد و به [[گناه]] خویش اعتراف می‌کند... پس چنان مکن که من ناامیدترین [[بنده]] توبه‌کننده درگاه تو و از محروم‌ترین کسانی که با [[دل]] پرامید به سوی تو آمده‌اند، باشم»<ref>نیایش سی‌و‌دوم.</ref>.<ref>الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین{{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبد المحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، ۱۳۷۳؛ نهج‌البلاغه، محمدبن حسین، سید رضی، نشر هجرت، قم، ۱۴۱۴.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «شب زنده‌داری»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۸۲.</ref>
[[امام زین‌العابدین]]{{ع}} پس از [[نافله شب]] چنین [[دعا]] می‌کرد: «ای [[خداوند]]! من در [[جایگاه]] کسی ایستاده‌ام که جز آستان تو پناهی ندارد و به [[گناه]] خویش اعتراف می‌کند... پس چنان مکن که من ناامیدترین [[بنده]] توبه‌کننده درگاه تو و از محروم‌ترین کسانی که با [[دل]] پرامید به سوی تو آمده‌اند، باشم»<ref>نیایش سی‌و‌دوم.</ref>.<ref>الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین{{ع}}، نشر الهادی، قم، ۱۴۱۸؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبد المحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم، قم، ۱۳۷۳؛ نهج‌البلاغه، محمدبن حسین، سید رضی، نشر هجرت، قم، ۱۴۱۴.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «شب زنده‌داری»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۸۲.</ref>
==تهجد==
*'''تَهَجُّد:''' به معنای [[بیداری]] در شب برای [[نماز]] و [[عبادت]]. ریشه آن از هجود به معنای [[خواب]] است و تهجّد یعنی [[خواب]] را از بین بردن، بیدار ماندن، شب زنده‌داری، [[نماز شب]].
*در [[قرآن کریم]] به [[پیامبر خدا]]{{صل}} [[دستور]] داده شده که بخشی از شب را به تهجّد بگذراند، یعنی [[نماز شب]] بخواند{{متن قرآن|وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَكَ عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا}}<ref> «و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref>.
*متهجّد به کسی گفته می‌شود که اهل سحرخیزی و [[نماز شب]] و [[دعا]] و [[عبادت]] در [[دل]] شب است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۷۳٬۳۴۳

ویرایش