خوش‌خلقی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خوش‌خلقی در قرآن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۲۴

۸۴۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۲ دسامبر ۲۰۲۰

←‏حسن خلق در رفتار

دیداریویکی‌متن

Msadeq

مدیران

۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش

@@ خط ۹۹: / خط ۹۹: @@
 [[قرآن]] برای بهره‌مندان از [[حسن خلق]] پاداشی ویژه برمی‌شمرد: {{متن قرآن|أُولَئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref>«آنانند که پاداششان برای شکیبی که ورزیده‌اند دو بار به آنان داده می‌شود و بدی را با نیکی دور می‌سازند و از آنچه روزیشان کرده‌ایم می‌بخشند» سوره قصص، آیه ۵۴.</ref> در بعضی منابع، [[عفو]] و جواب دادن بدی با خوبی به قبول عذر و بهانه [[گناهکاران]] نیز تعمیم داده شده است.<ref> احکام القرآن، ج ۳، ص ۱۴۱؛ تفسیر بغوی، ج ۲، ص ۲۲۳؛ نمونه، ج ۷، ص ۶۲.</ref> عدم [[تجسس]] در کار دیگران، [[بردباری]]، [[سهل‌انگاری]] و [[مدارا]] و مماشات با [[دوست]] و [[دشمن]]، بخشیدن [[ستمگر]]،<ref> تفسیر مظهری، ج ۳، ص ۴۴۵؛ روان جاوید، ج ۲، ص ۵۰۶.</ref>[[تساهل و تسامح]] در [[معاشرت]] و عدم [[سختگیری]] بر [[مردم]]، <ref>مجمع البیان، ج ۴، ص ۷۸۷؛ روض الجنان، ج ۹، ص ۴۶.</ref> از مصادیق گذشت از بدی‌های دیگران‌اند که نشانه‌های [[بزرگواری]] و مناعت [[مسلمانان]] در مقابل سخنان [[بیهوده]] [[مخالفان]] هستند و از ابزارهای مهم [[تبلیغ دین]] به شمار می‌روند: {{متن قرآن|وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا}}<ref>«و آنان که گواهی دروغ نمی‌دهند  و چون بر یاوه بگذرند بزرگوارانه می‌گذرند» سوره فرقان، آیه ۷۲.</ref> از سوی دیگر، حسن خلق در کردار در [[مقام]] [[تبلیغ]]، بیشتر از شیوه‌های مستقیم ارائه [[پیام]] اثر دارد و خدای متعالی با توصیه آن به [[پیامبر اعظم]]{{صل}} یکی از شیوه‌های عملی [[تبلیغ اسلام]] را یاد می‌کند که از [[محبت]] آمیزترین موارد [[رفتار]] با مخالفان است: وقتی که [[مشرکان]] به شما [[پناه]] آوردند، به آنها پناه بده تا [[کلام خدا]] را بشنوند: {{متن قرآن|وَإِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّى يَسْمَعَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«و اگر یکی از مشرکان از تو پناه خواست به او پناه ده تا کلام خداوند را بشنود سپس او را به پناهگاه وی برسان؛ این بدان روست که اینان گروهی نادانند» سوره توبه، آیه ۶.</ref> تداوم حسن خلق در برابر مخالفان، هر چند [[ایمان]] نیاورند، [[پایدار]] است؛ قرآن در این زمینه می‌فرماید که پس از شنیدن [[کلام خدا]] حتی [[ایمان]] نیاوردن [[پناهنده]]، او را به [[قتل]] نرسانند، بلکه تا سرزمینش که در [[امان]] است [[همراهی]] کنند. [[پیامبر گرامی]]{{صل}} هرگاه دسته‌ای را برای [[جنگ]] می‌فرستاد به آنان سفارش می‌کرد که با [[مردم]] [[الفت]] بگیرید و به آنان [[فرصت]] دهید؛ تا آنان را به [[اسلام]] فرا نخوانده‌اید، بر آنان [[هجوم]] نیاورید.
-از جمله شیوه‌ها و مظاهر [[حسن خلق]] که در [[قرآن]] بیان شده و در [[عمل]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[ظهور]] داشته، این بوده است که ایشان به حرف‌های [[مخالفان]] بیماردلی که از روی اغراض شوم سخن می‌گفتند، آن [[قدر]] گوش می‌داد که آنان به ستوه می‌آمدند و برای [[آزار پیامبر]] ایشان را اُذُن (گوش) می‌نامیدند: "ومِنهُمُ الَّذینَ یؤذونَ النَّبِیَّ ویقولونَ هُوَ اُذُنٌ". (توبه / ۹، ۶۱) [[آیه]] به [[اخلاق]] نیکوی [[پیامبر]]{{صل}} اشاره دارد که وقتی کسی با ایشان[[سخن]] می‌گفت، سراپا گوش می‌شدند و [[ادب]] را رعایت می‌کردند و به گوینده [[احترام]] می‌گذاشتند، زیرا [[بی‌اعتنایی]] به گفتارش و روی‌گردانی از او گونه‌ای بی‌احترامی است و پیامبر{{صل}} به سخن هیچ‌کس بی‌اعتنایی نمی‌کرد <ref>کوثر، ج ۴، ص ۵۲۱.</ref> و [[خدا]] در مقابل به [[حضرت]] [[دستور]] می‌دهد: به آنان بگو که برای شما گوش خوبی است؛ به خدا [[باور]] دارد و به سود [[مؤمنان]] می‌پذیرد: {{متن قرآن|وَمِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«و برخی از ایشان کسانی هستند که پیغمبر را آزار می‌کنند و می‌گویند او خوش‌باور است؛ بگو سخن نیوش خوبی برای شماست که به خداوند ایمان و مؤمنان را باور دارد و برای آن دسته از شما که ایمان آورده‌اند رحمت است و برای آن کسان که به فرستاده خداوند آزار می‌رسانند» سوره توبه، آیه ۶۱.</ref>.<ref>[[مرضیه قدمی|قدمی، مرضیه]]، [[حسن خلق (مقاله)|مقاله «حسن خلق»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ،ج۱۱.</ref>
+از جمله شیوه‌ها و مظاهر [[حسن خلق]] که در [[قرآن]] بیان شده و در [[عمل]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[ظهور]] داشته، این بوده است که ایشان به حرف‌های [[مخالفان]] بیماردلی که از روی اغراض شوم سخن می‌گفتند، آن [[قدر]] گوش می‌داد که آنان به ستوه می‌آمدند و برای [[آزار پیامبر]] ایشان را اُذُن (گوش) می‌نامیدند: {{متن قرآن|وَمِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«و برخی از ایشان کسانی هستند که پیغمبر را آزار می‌کنند و می‌گویند او خوش‌باور است؛ بگو سخن نیوش خوبی برای شماست که به خداوند ایمان و مؤمنان را باور دارد و برای آن دسته از شما که ایمان آورده‌اند رحمت است و برای آن کسان که به فرستاده خداوند آزار می‌رسانند» سوره توبه، آیه ۶۱.</ref> [[آیه]] به [[اخلاق]] نیکوی [[پیامبر]]{{صل}} اشاره دارد که وقتی کسی با ایشان[[سخن]] می‌گفت، سراپا گوش می‌شدند و [[ادب]] را رعایت می‌کردند و به گوینده [[احترام]] می‌گذاشتند، زیرا [[بی‌اعتنایی]] به گفتارش و روی‌گردانی از او گونه‌ای بی‌احترامی است و پیامبر{{صل}} به سخن هیچ‌کس بی‌اعتنایی نمی‌کرد <ref>کوثر، ج ۴، ص ۵۲۱.</ref> و [[خدا]] در مقابل به [[حضرت]] [[دستور]] می‌دهد: به آنان بگو که برای شما گوش خوبی است؛ به خدا [[باور]] دارد و به سود [[مؤمنان]] می‌پذیرد: {{متن قرآن|وَمِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}<ref>«و برخی از ایشان کسانی هستند که پیغمبر را آزار می‌کنند و می‌گویند او خوش‌باور است؛ بگو سخن نیوش خوبی برای شماست که به خداوند ایمان و مؤمنان را باور دارد و برای آن دسته از شما که ایمان آورده‌اند رحمت است و برای آن کسان که به فرستاده خداوند آزار می‌رسانند» سوره توبه، آیه ۶۱.</ref>.<ref>[[مرضیه قدمی|قدمی، مرضیه]]، [[حسن خلق (مقاله)|مقاله «حسن خلق»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۱ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]] ،ج۱۱.</ref>
 ==حسن خلق در برابر [[توده]] مردم==