آیا علم غیب منحصر به خداست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۶: خط ۳۶:
{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لاَ یَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ}}﴾}}.<ref>سروه انعام: ۵۹.</ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَیَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَیْبُ لِلَّهِ فَانتَظِرُواْ إِنِّی مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ}}﴾}}.<ref>سروه یونس: ۲۰.</ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| قُل لّا یَعْلَمُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَیْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا یَشْعُرُونَ أَیَّانَ یُبْعَثُونَ}}﴾}}.<ref>سروه نمل: ۶۵.</ref>در آیات مذكور علم به غیب از مختصات خدا شمرده شده است. علاوه بر این، پیمبران علم به غیب را از خودشان نفی‌ كرده‌‏اند مثلًا:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِی خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَیْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّی مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا یُوحَی إِلَیَّ }}﴾}}.<ref>سروه انعام: ۵۰.</ref>از زبان حضرت نوح می‌‏گوید:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَلاَ أَقُولُ لَكُمْ عِندِی خَزَائِنُ اللَّهِ وَلاَ أَعْلَمُ الْغَیْبَ وَلاَ أَقُولُ إِنِّی مَلَكٌ}}﴾}}.<ref>سروه هود: ۳۱.</ref>
{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لاَ یَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ}}﴾}}.<ref>سروه انعام: ۵۹.</ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَیَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَیْبُ لِلَّهِ فَانتَظِرُواْ إِنِّی مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ}}﴾}}.<ref>سروه یونس: ۲۰.</ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| قُل لّا یَعْلَمُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ الْغَیْبَ إِلاَّ اللَّهُ وَمَا یَشْعُرُونَ أَیَّانَ یُبْعَثُونَ}}﴾}}.<ref>سروه نمل: ۶۵.</ref>در آیات مذكور علم به غیب از مختصات خدا شمرده شده است. علاوه بر این، پیمبران علم به غیب را از خودشان نفی‌ كرده‌‏اند مثلًا:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| قُل لاَّ أَقُولُ لَكُمْ عِندِی خَزَائِنُ اللَّهِ وَلا أَعْلَمُ الْغَیْبَ وَلا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّی مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا یُوحَی إِلَیَّ }}﴾}}.<ref>سروه انعام: ۵۰.</ref>از زبان حضرت نوح می‌‏گوید:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|وَلاَ أَقُولُ لَكُمْ عِندِی خَزَائِنُ اللَّهِ وَلاَ أَعْلَمُ الْغَیْبَ وَلاَ أَقُولُ إِنِّی مَلَكٌ}}﴾}}.<ref>سروه هود: ۳۱.</ref>
می‌‏گویند: خدا در این آیات علم به غیب را از مختصات خودش شمرده و پیمبر اسلام و بعض پیمبران گذشته صریحاً آن را از خودشان نفی‌ كرده‏اند، بنا براین، غیر از خدا كسی‌ از غیب اطلاع ندارد حتی‌ پیمبران.
می‌‏گویند: خدا در این آیات علم به غیب را از مختصات خودش شمرده و پیمبر اسلام و بعض پیمبران گذشته صریحاً آن را از خودشان نفی‌ كرده‏اند، بنا براین، غیر از خدا كسی‌ از غیب اطلاع ندارد حتی‌ پیمبران.
*برای‌ غیر خدا نیز اثبات شده‏؟
در پاسخ باید گفت: ما هم قبول داریم كه غیب مطلق از مختصات خداست، اوست كه وجودش غیر محدود و چیزی‌ از او غایب و پوشیده نیست، و بالذات بر جهان غیب احاطه دارد، و در علومش احتیاجی‌ به غیر ندارد. لیكن چنان نیست كه ارتباط با جهان غیب به طور كلی‌ برای‌ بشر محال باشد، بلكه خدایی‌ كه مالك غیب و شهود است می‌‏تواند بعض افراد لایق را با آن جهان ارتباط دهد و دری‌ از غیب را برایشان بگشاید، و حقایقی‌ را بر آینه صیقلی‌ وجودشان افاضه و اشراق كند.
قرآن كریم نه تنها این گونه علم غیب را از پیمبران نفی‌ نكرده بلكه اثبات نموده است:
{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|عَالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَی مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ یَسْلُكُ مِن بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا}}﴾}}.<ref>سروه جن: ۲۶.</ref> در آیه مذكور می‌‏فرماید: خدا عالم به غیب است و هیچ كس را بر غیبش مطلع نمی‌‏كند مگر افراد برگزیده را مانند رسول، از این جا معلوم می‌‏شود كه رسول استثنا شده، و او می‌‏تواند با تأییدات الهی‌ با جهان غیب مرتبط گردد.
به علاوه، خدا در بعض آیات می‌‏فرماید ما اخبار غیب را در اختیار پیمبر قرار می‌‏دهیم، مثلًا:{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|ذَلِكَ مِنْ أَنبَاء الْغَیْبِ نُوحِیهِ إِلَیْكَ}}﴾}}.<ref>سروه آل‌عمران: ۴۴.</ref> {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| تِلْكَ مِنْ أَنبَاء الْغَیْبِ نُوحِیهَا إِلَیْكَ}}﴾}}.<ref>سروه هود: ۴۹.</ref>
لیكن ناگفته پیداست كه گرچه پیمبران می‌‏توانند با جهان غیب تماس بگیرند ولی‌ به غیب مطلق و نامحدود دست رسی‌ ندارند و بیش از ظرفیت محدود وجودی‌ خود نمی‌‏توانند از آن عالم نامحدود استفاده كنند. به علاوه، در این استفاده‏های‌ محدود هم استقلال ندارند و علومشان بالذات نیست بلكه به تأییدات و افاضات پروردگار جهان نیازمندند.


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش