اعتدال در معارف دعا و زیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{ویرایش غیرنهایی}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233)...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'زمینه‌ساز' به 'زمینه‌ساز')
خط ۲۰: خط ۲۰:
*'''[[اعتدال]] در بهره‌مندی از [[امیال]] و [[تمتعات]]'''
*'''[[اعتدال]] در بهره‌مندی از [[امیال]] و [[تمتعات]]'''
هریک از استعدادهای وجودی [[انسان]]، حتی [[شهوات]] و امیالی که در او وجود دارد، برخاسته از [[حکمت]] خداوندی است. اما از آنجا که [[هوای نفس]]، انسان را به [[زیاده‌روی]] می‌کشاند، [[برترین]] [[درجه]] اعتدال میانه‌روی در شهوات است. [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} در واگویه حال کسانی که در [[امیال نفسانی]] [[افراط]] کرده‌اند عرضه می‌دارد: «بار خدایا! [[دلیل]] آنکه [[پیروی از هوای نفس]] را از حد گذرانیده‌ام، آفریده‌ای ذلیلم. عملم مرا به [[هلاکت]] افکند و [[هوی و هوس]]، مرا به [[تباهی]] کشید و شهواتم مرا از [[کردار نیک]] [[محروم]] کرد»<ref>نیایش پنجاه‌ودوم.</ref>. [[غفلت]] و ناهشیاری موجب زیاده‌روی انسان در شهوات می‌شود. از این رو بیان می‌کند: {{متن حدیث|وَ نَبِّهْنِي مِنْ رَقْدَةِ الْغَافِلِينَ، وَ سِنَةِ الْمُسْرِفِينَ‏، وَ نَعْسَةِ الْمَخْذُولِينَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «خداوندا! مرا از [[خواب]] غافلان، ناهشیاری اسراف‌کاران و خماری خوارشدگان بیدار ساز. اگرچه [[خداوند بزرگ]] انسان را به [[پرهیز]] از زیاده‌روی فراخوانده ولی [[وعده]] داده است که برخی افراط‌گری‌های انسان را نادیده بگیرد. از این روست که ایشان، با اتکا به [[آیه]] ۵۳ [[سوره زمر]]، از [[حضرت حق]]، [[طلب]] بخشش همه [[گناهان]] را دارد»<ref>نیایش پنجاهم.</ref>.
هریک از استعدادهای وجودی [[انسان]]، حتی [[شهوات]] و امیالی که در او وجود دارد، برخاسته از [[حکمت]] خداوندی است. اما از آنجا که [[هوای نفس]]، انسان را به [[زیاده‌روی]] می‌کشاند، [[برترین]] [[درجه]] اعتدال میانه‌روی در شهوات است. [[امام زین‌العابدین]]{{ع}} در واگویه حال کسانی که در [[امیال نفسانی]] [[افراط]] کرده‌اند عرضه می‌دارد: «بار خدایا! [[دلیل]] آنکه [[پیروی از هوای نفس]] را از حد گذرانیده‌ام، آفریده‌ای ذلیلم. عملم مرا به [[هلاکت]] افکند و [[هوی و هوس]]، مرا به [[تباهی]] کشید و شهواتم مرا از [[کردار نیک]] [[محروم]] کرد»<ref>نیایش پنجاه‌ودوم.</ref>. [[غفلت]] و ناهشیاری موجب زیاده‌روی انسان در شهوات می‌شود. از این رو بیان می‌کند: {{متن حدیث|وَ نَبِّهْنِي مِنْ رَقْدَةِ الْغَافِلِينَ، وَ سِنَةِ الْمُسْرِفِينَ‏، وَ نَعْسَةِ الْمَخْذُولِينَ}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «خداوندا! مرا از [[خواب]] غافلان، ناهشیاری اسراف‌کاران و خماری خوارشدگان بیدار ساز. اگرچه [[خداوند بزرگ]] انسان را به [[پرهیز]] از زیاده‌روی فراخوانده ولی [[وعده]] داده است که برخی افراط‌گری‌های انسان را نادیده بگیرد. از این روست که ایشان، با اتکا به [[آیه]] ۵۳ [[سوره زمر]]، از [[حضرت حق]]، [[طلب]] بخشش همه [[گناهان]] را دارد»<ref>نیایش پنجاهم.</ref>.
بنابراین به اصل وجود شهوات و امیال در انسان ایرادی وارد نیست اما باید آنها را در حد اعتدال و در مسیر [[دستورهای الهی]] به کار برد و از آنها بهره‌مند و متمتع شد؛ مثل خوردن غذای [[حلال]] و بهره‌مندی از [[ازدواج]] که با [[فطرت انسان]] هماهنگ و [[زمینه‌ساز]] [[رشد]] و کمال اوست.<ref>بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، بیروت، ۱۴۱۴، مؤسسة الوفاء؛ الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین{{ع}}، قم، ۱۴۱۸، نشر الهادی؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قاموس قرآن، سید علی اکبر قرشی، تهران، ۱۳۷۱، دارالکتب الاسلامیه؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم، ۱۳۷۳، دارالقرآن الکریم؛ نهج‌البلاغه، سید رضی، قم، ۱۴۱۴، هجرت.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «میانه‌روی»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۲۱.</ref>
بنابراین به اصل وجود شهوات و امیال در انسان ایرادی وارد نیست اما باید آنها را در حد اعتدال و در مسیر [[دستورهای الهی]] به کار برد و از آنها بهره‌مند و متمتع شد؛ مثل خوردن غذای [[حلال]] و بهره‌مندی از [[ازدواج]] که با [[فطرت انسان]] هماهنگ و زمینه‌ساز [[رشد]] و کمال اوست.<ref>بحارالانوار، محمدباقر مجلسی، بیروت، ۱۴۱۴، مؤسسة الوفاء؛ الصحیفة السجادیة، امام زین‌العابدین{{ع}}، قم، ۱۴۱۸، نشر الهادی؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قاموس قرآن، سید علی اکبر قرشی، تهران، ۱۳۷۱، دارالکتب الاسلامیه؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، قم، ۱۳۷۳، دارالقرآن الکریم؛ نهج‌البلاغه، سید رضی، قم، ۱۴۱۴، هجرت.</ref>.<ref>[[علی اکبر شایسته‌نژاد|شایسته‌نژاد، علی اکبر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «میانه‌روی»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۲۱.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش