←تبوک
(←خیبر) |
(←تبوک) |
||
| خط ۱۹۵: | خط ۱۹۵: | ||
===[[تبوک]]=== | ===[[تبوک]]=== | ||
ابوبکر نخستین کسی بود که چهار هزار [[درهم]] برای | ابوبکر نخستین کسی بود که چهار هزار [[درهم]] برای کمک به [[نبرد تبوک]] نزد رسول خدا{{صل}} آورد و در پاسخ آن حضرت که فرمود: آیا برای خود چیزی باقی گذاشته‌ای؟ گفت: خدا و رسولش آگاه‌تر است. عمر که نیمی از اموالش را داده بود، گفت: [[ابوبکر]] همیشه در کارهای خیر بر ما پیشی می‌گیرد<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۹۹۱.</ref>. او در [[نبرد تبوک]] [[جانشین رسول خدا]]{{صل}} در [[لشکر]] بود که با [[مردم]] [[نماز]] می‌خواند و [[پرچم]] بزرگ آن [[حضرت]] را، به نام [[پرچم سیاه]]، حمل می‌کرد<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۹۹۵ و ۹۹۶.</ref>. | ||
ابوبکر در مسیر [[تبوک]] پیشنهاد داد [[لشکریان]] کنار آبی فرود آیند، ولی با [[مخالفت]] [[اصحاب]] [[روبه]] رو شد. در نتیجه، در صحرایی بدون آب فرود آمدند که نزدیک بود مردم و اسب‌ها از [[تشنگی]] بمیرند<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۴۰.</ref>. در همین [[نبرد]] [[عبدالله ذوالبجادین]] درگذشت و ابوبکر و [[عمر]]، [[رسول خدا]]{{صل}} را در [[دفن]] شبانه او [[یاری]] دادند<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۷۱؛ واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۱۴.</ref>. پس از بازگشت از تبوک، رسول خدا{{صل}} با متخلفان به [[تندی]] برخورد کرد و مردم را از [[سخن گفتن]] با آنان منع فرمود تا آنکه [[توبه]] سه تن پذیرفته شد. ابوبکر کوشید در اعلام [[پذیرش توبه]] [[کعب بن مالک]] بر [[زبیر]] پیشی بگیرد؛ از این رو، با فریادی بلند از پشت بام پذیرش توبه وی را خبر داد<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۵۳.</ref>.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوبکر بن ابی‌قحافه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۱۶۹.</ref> | |||
===امیری [[حج]]=== | ===امیری [[حج]]=== | ||
در سال نهم، [[أبوبکر]] در [[مقام]] [[امیرالحاج]] از سوی رسول خدا{{صل}} همراه سیصد تن از [[مدینه]] به قصد مگه حرکت کرد<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۸۸.</ref>. او در این [[سفر]]، پنج شتر [[قربانی]] همراه داشت و [[دستور]] یافت برخلاف [[مشرکان]]، [[روز عرفه]] را در [[عرفات]] (و نه در مشعر) وقوف کند. همچنین پس از غروب [[آفتاب]] از عرفات و پیش از طلوع آفتاب از مشعر بیرون رود. ابوبکر در [[ذو الحلیفه]] [[محرم]] شد و [[سحرگاهان]] در منطقه عزج، [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} را بر [[ناقه]] قصوای رسول خدا{{صل}} دیده، [[گمان]] کرد از امیری حج برکنار شده است<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۷۷.</ref>. در این میان، [[سوره]] [[مبارکه]] [[برائت]] در [[اعلام بیزاری]] از مشرکان نازل شد که از رسول خدا{{صل}} خواستند آن را برای ابوبکر بفرستد تا بر [[حاجیان]] بخواند. حضرت فرمود: {{متن حدیث| لاَ یُؤَدِّی عَنِّی إِلاَّ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی}}؛ آنگاه [[علی]]{{ع}} را برای [[ابلاغ سوره برائت]]<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۹۰.</ref> و [[لغو]] [[پیمان‌ها]] به [[مکه]] فرستاد. [[روایات]] در بازگشت یا ادامه [[سفر]] [[ابوبکر]] گوناگون است: بنا بر روایتی، ابوبکر در بازگشت یا [[همراهی]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} [[آزاد]] بود، ولی بازگشت را برگزید<ref>مفید، الارشاد، ج۱، ص۶۵.</ref>. [[ابن عباس]] گوید: امیرمؤمنان{{ع}} [[فرمان]] داشت او را به [[مدینه]] بازگرداند و او پس از بازگشت، سبب [[عزل]] خود را پرسید و [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث| لاَ یُؤَدِّی عَنِّی إِلاَّ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی}}<ref>احمد بن حنبل، ج۱، ص۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۹۲ و ج۲، ص۳۵۵.</ref>؛ بر پایه روایتی، ابوبکر به مکه آمد و سه [[خطبه]] در بعد از ظهر [[روز]] هفتم [[ذی حجه]]، روز [[عرفات]] و بعد از [[ظهر]] [[روز عید قربان]] در [[منی]] ایراد کرد<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۷۸.</ref>، | در سال نهم، [[أبوبکر]] در [[مقام]] [[امیرالحاج]] از سوی رسول خدا{{صل}} همراه سیصد تن از [[مدینه]] به قصد مگه حرکت کرد<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۸۸.</ref>. او در این [[سفر]]، پنج شتر [[قربانی]] همراه داشت و [[دستور]] یافت برخلاف [[مشرکان]]، [[روز عرفه]] را در [[عرفات]] (و نه در مشعر) وقوف کند. همچنین پس از غروب [[آفتاب]] از عرفات و پیش از طلوع آفتاب از مشعر بیرون رود. ابوبکر در [[ذو الحلیفه]] [[محرم]] شد و [[سحرگاهان]] در منطقه عزج، [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} را بر [[ناقه]] قصوای رسول خدا{{صل}} دیده، [[گمان]] کرد از امیری حج برکنار شده است<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۷۷.</ref>. در این میان، [[سوره]] [[مبارکه]] [[برائت]] در [[اعلام بیزاری]] از مشرکان نازل شد که از رسول خدا{{صل}} خواستند آن را برای ابوبکر بفرستد تا بر [[حاجیان]] بخواند. حضرت فرمود: {{متن حدیث| لاَ یُؤَدِّی عَنِّی إِلاَّ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی}}؛ آنگاه [[علی]]{{ع}} را برای [[ابلاغ سوره برائت]]<ref>ابن هشام، ج۴، ص۱۹۰.</ref> و [[لغو]] [[پیمان‌ها]] به [[مکه]] فرستاد. [[روایات]] در بازگشت یا ادامه [[سفر]] [[ابوبکر]] گوناگون است: بنا بر روایتی، ابوبکر در بازگشت یا [[همراهی]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} [[آزاد]] بود، ولی بازگشت را برگزید<ref>مفید، الارشاد، ج۱، ص۶۵.</ref>. [[ابن عباس]] گوید: امیرمؤمنان{{ع}} [[فرمان]] داشت او را به [[مدینه]] بازگرداند و او پس از بازگشت، سبب [[عزل]] خود را پرسید و [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: {{متن حدیث| لاَ یُؤَدِّی عَنِّی إِلاَّ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی}}<ref>احمد بن حنبل، ج۱، ص۳؛ بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۴۹۲ و ج۲، ص۳۵۵.</ref>؛ بر پایه روایتی، ابوبکر به مکه آمد و سه [[خطبه]] در بعد از ظهر [[روز]] هفتم [[ذی حجه]]، روز [[عرفات]] و بعد از [[ظهر]] [[روز عید قربان]] در [[منی]] ایراد کرد<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۱۰۷۸.</ref>، | ||