ابراهیم بن محمد همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از [[راویان امام رضا]]{{ع}}. ابراهیم بن محمد همدانی، [[وکیل]] [[امام جواد]]{{ع}} و [[محدث]] بوده است. وی از [[اصحاب]] و راویان امام رضا{{ع}} شمرده شده<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۴؛ رجال الطوسی، ص۳۵۲؛ المناقب، ابن شهر آشوب، ج۴، ص۳۶۸.</ref> که مکاتباتی نیز با آن [[حضرت]] درباره مسائل [[فقهی]] و غیره داشته است. پرسش‌های وی از [[امام]] برخی در حوزه [[احکام دینی]] چون [[خمس]] است و برخی درباره اشخاص یا [[مسائل اعتقادی]]، چون [[شخصیت]] [[زرارة بن اعین]]، چگونگی [[شناخت امام]] بعدی و موضوع [[ایمان آوردن]] [[فرعون]] هنگام [[غرق]] شدن و...<ref>عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۷۷؛ کمال الدین و تمام النعمة، ص۷۵؛ منتقی الجمان، ج۲، ص۴۴۹.</ref>. از طرفی وی روایاتی را مستقیماً از آن حضرت شنیده که نقل می‌کند<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۲؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷.</ref>. [[ابراهیم]] بعد از [[شهادت امام رضا]]{{ع}} از جمله [[یاران امام جواد]]{{ع}} شد<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۴۶؛ رجال الطوسی، ص۳۷۳؛ حیاة الإمام الرضا{{ع}}، ج۲، ص۹۲.</ref> و حضرت به او [[اعتماد]] داشت. بعد از [[یحیی بن عمران همدانی]]، توقیعی قبل از [[مرگ]] [[یحیی]] به دست او (ابراهیم) رسید که طبق [[دستور]] آن حضرت تا هنگام مرگ یحیی [[حق]] باز کردن آن را نداشت. وی بعد از دو سال با درگذشت یحیی [[نامه]] را گشود و دریافت که به عنوان وکیل امام در [[شهر]] [[همدان]] [[منصوب]] شده است<ref>الثاقب فی المناقب، ص۵۱۵؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۸ ص۱۸۵؛ موسوعة المصطفی و العترة{{عم}}، ج۱۳، ص۳۶۳.</ref>. به نظر می‌رسد نسبت [[همدانی]] به وی برگرفته از انتساب او به شهر همدان باشد نه [[قبیله همدان]] که از قبائل [[قحطانی]] [[یمن]] است<ref>نهایة الأرب فی فنون الأدب، ج۹، ص۲۱۳.</ref>.

ابراهیم در مجموع ۲۲ [[روایت]] از [[امام رضا]]{{ع}}، [[امام جواد]] و امام هادی{{عم}} نقل می‌کند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۷۰؛ المفید من معجم رجال الحدیث، ص۱۵.</ref> که در موضوعات مختلفی چون [[توحید]]، مقدار صاع، [[احکام]] [[ضیاع]]، [[ارث]]، [[خمس]]، [[صدق]] و... است<ref>تهذیب الأحکام، ج۴، ص۱۲۳؛ الکافی، ج۷، ص۳۶؛ مختلف الشیعة، ج۳، ص۲۸۳؛ وسائل الشیعة، ج۱۹، ص۶۹.</ref>. وی روایت مرفوعی نیز از [[امام صادق]]{{ع}} دارد<ref>الکافی، ج۱، ص۴۱۹؛ مرآة العقول، ج۵، ص۳۶.</ref>. [[روایات]] ابراهیم را بزرگانی چون [[علی بن مهزیار]]، [[سهل بن زیاد]]، [[محمد بن عیسی عبیدی]] و... نقل کرده‌اند<ref>معجم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۷۰؛ خاتمة المستدرک، ج۴، ص۲۵- ۲۶.</ref>. طریق روایات [[شیخ صدوق]] نیز به وی حَسَن می‌باشد<ref>خلاصة الأقوال، ص۴۴۱؛ الوجیزة فی الرجال، ص۲۱۶.</ref>. طبق نقل مؤلف الوجیزة احتمال می‌رود کتاب اصولی نیز داشته که [[صدوق]] در تألیف [[من لا یحضره الفقیه]] از آن بهره برده است<ref>الوجیزة فی الرجال، ص۲۱۵- ۲۱۶؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۲۰۶.</ref>.