علم غیب در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۱: خط ۵۱:
در [[موثقه]] [[عمار ساباطی]] آمده است: «از [[امام صادق]]{{ع}} [[سؤال]] شد: آیا [[امام]] علم غیب دارد؟ [[حضرت]] فرمودند:[[ خیر]] ولی اگر [[اراده]] کند چیزی را بداند [[خداوند]] او را از آن [[آگاه]] می‌کند»<ref>اصول کافی ج ۱ ص۲۵۷ و صفار در بصائر الدرجات ص۳۳۵.</ref>.<ref>[[علی جزیری احسائی|جزیری احسائی، علی]]، [[دفع الریب عن علم الغیب (کتاب)|'''دفع الریب عن علم الغیب''']].</ref>
در [[موثقه]] [[عمار ساباطی]] آمده است: «از [[امام صادق]]{{ع}} [[سؤال]] شد: آیا [[امام]] علم غیب دارد؟ [[حضرت]] فرمودند:[[ خیر]] ولی اگر [[اراده]] کند چیزی را بداند [[خداوند]] او را از آن [[آگاه]] می‌کند»<ref>اصول کافی ج ۱ ص۲۵۷ و صفار در بصائر الدرجات ص۳۳۵.</ref>.<ref>[[علی جزیری احسائی|جزیری احسائی، علی]]، [[دفع الریب عن علم الغیب (کتاب)|'''دفع الریب عن علم الغیب''']].</ref>


===معنای سوم: آنچه به خداوند سبحان اختصاص دارد===
===معنای سوم: آنچه به خداوند سبحان اختصاص دارد ([[علم مستأثر]])===
این معنا واضح و روشن است، [[غیب]] به این معنا علمی است که به [[خداوند متعال]] اختصاص دارد و هیچ یک از مخلوقاتش به آن [[آگاهی]] ندارند، بلکه خداوند هیچ کسی از مخلوقاتش را به آن آگاه نمی‌کند، زیرا اطلاع دیگران بر آن اختصاصی بودن علم غیب و مختصّ خداوند بودن آن را [[باطل]] می‌کند و [[اخبار]] فراوانی از طریق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] وارد شده است که از آنها استفاده می‌شود غیب در این معنا به [[کار]] رفته است. در اینجا بعضی از این [[روایات]] را که در منابع [[شیعی]] آمده است [[ذکر]] می‌کنیم:
این معنا واضح و روشن است، [[غیب]] به این معنا علمی است که به [[خداوند متعال]] اختصاص دارد و هیچ یک از مخلوقاتش به آن [[آگاهی]] ندارند، بلکه خداوند هیچ کسی از مخلوقاتش را به آن آگاه نمی‌کند، زیرا اطلاع دیگران بر آن اختصاصی بودن علم غیب و مختصّ خداوند بودن آن را [[باطل]] می‌کند و [[اخبار]] فراوانی از طریق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] وارد شده است که از آنها استفاده می‌شود غیب در این معنا به [[کار]] رفته است. در اینجا بعضی از این [[روایات]] را که در منابع [[شیعی]] آمده است [[ذکر]] می‌کنیم:
#'''[[روایت]] اول:''' مرحوم [[کلینی]] در [[کافی]] [[نقل]] کرده است که [[جابر]] از [[امام باقر]]{{ع}} نقل کرده است که حضرت فرمودند: «به [[درستی]] که [[نام خدا]] اعظم است، هفتاد و سه حرف است و همانا یک حرف از آن نزد [[آصف]] بود و آن را به زبان آورد و [[زمین]] میان او و میان [[تخت بلقیس]] (از [[بیت المقدس]] تا صنعای [[یمن]] ـ در [[حدود]] دو ماه راه) را درنوردید، تا آن تخت به دستش رسید و سپس زمین به حال خود برگشت، این کار سریعتر از چشم بهم [[زدن]] انجام شد، هفتاد و دو حرف از [[اسم اعظم]] نزد ماست و یک حرف از آن مخصوص خداست که برای خویش در [[علم غیب]] برگزیده‏ و لا حول و لا [[قوة]] الا بالله العلی العظیم»<ref>{{متن حدیث|عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ{{ع}}قَالَ: إِنَّ اسْمَ اللَّهِ الْأَعْظَمَ عَلَی ثَلَاثَةٍ وَ سَبْعِینَ‏ حَرْفاً وَ إِنَّمَا کَانَ عِنْدَ آصَفَ مِنْهَا حَرْفٌ وَاحِدٌ فَتَکَلَّمَ بِهِ فَخُسِفَ بِالْأَرْضِ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ سَرِیرِ بِلْقِیسَ حَتَّی تَنَاوَلَ السَّرِیرَ بِیَدِهِ ثُمَّ عَادَتِ الْأَرْضُ کَمَا کَانَتْ أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ عَیْنٍ وَ نَحْنُ عِنْدَنَا مِنَ الِاسْمِ الْأَعْظَمِ اثْنَانِ وَ سَبْعُونَ حَرْفاً وَ حَرْفٌ وَاحِدٌ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَی اسْتَأْثَرَ بِهِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَهُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ}}؛ اصول کافی ج ۱ ص۱۳۰.</ref>.
#'''[[روایت]] اول:''' مرحوم [[کلینی]] در [[کافی]] [[نقل]] کرده است که [[جابر]] از [[امام باقر]]{{ع}} نقل کرده است که حضرت فرمودند: «به [[درستی]] که [[نام خدا]] اعظم است، هفتاد و سه حرف است و همانا یک حرف از آن نزد [[آصف]] بود و آن را به زبان آورد و [[زمین]] میان او و میان [[تخت بلقیس]] (از [[بیت المقدس]] تا صنعای [[یمن]] ـ در [[حدود]] دو ماه راه) را درنوردید، تا آن تخت به دستش رسید و سپس زمین به حال خود برگشت، این کار سریعتر از چشم بهم [[زدن]] انجام شد، هفتاد و دو حرف از [[اسم اعظم]] نزد ماست و یک حرف از آن مخصوص خداست که برای خویش در [[علم غیب]] برگزیده‏ و لا حول و لا [[قوة]] الا بالله العلی العظیم»<ref>{{متن حدیث|عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ{{ع}}قَالَ: إِنَّ اسْمَ اللَّهِ الْأَعْظَمَ عَلَی ثَلَاثَةٍ وَ سَبْعِینَ‏ حَرْفاً وَ إِنَّمَا کَانَ عِنْدَ آصَفَ مِنْهَا حَرْفٌ وَاحِدٌ فَتَکَلَّمَ بِهِ فَخُسِفَ بِالْأَرْضِ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ سَرِیرِ بِلْقِیسَ حَتَّی تَنَاوَلَ السَّرِیرَ بِیَدِهِ ثُمَّ عَادَتِ الْأَرْضُ کَمَا کَانَتْ أَسْرَعَ مِنْ طَرْفَةِ عَیْنٍ وَ نَحْنُ عِنْدَنَا مِنَ الِاسْمِ الْأَعْظَمِ اثْنَانِ وَ سَبْعُونَ حَرْفاً وَ حَرْفٌ وَاحِدٌ عِنْدَ اللَّهِ تَعَالَی اسْتَأْثَرَ بِهِ فِی عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَهُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ}}؛ اصول کافی ج ۱ ص۱۳۰.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش