زلیخا در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اشراف' به 'اشراف'
جز (جایگزینی متن - '(مقاله)|مقاله "' به '(مقاله)|مقاله «')
جز (جایگزینی متن - 'اشراف' به 'اشراف')
خط ۲۹: خط ۲۹:
==[[شخصیت]] زلیخا==
==[[شخصیت]] زلیخا==
از لابه‌لای [[آیات]] و تحلیل سخنان و رفتارهای زلیخا و نیز گزارش‌های [[تاریخی]] و [[روایی]] می‌توان به دورنمای نسبتا روشنی از شخصیت وی دست یافت.
از لابه‌لای [[آیات]] و تحلیل سخنان و رفتارهای زلیخا و نیز گزارش‌های [[تاریخی]] و [[روایی]] می‌توان به دورنمای نسبتا روشنی از شخصیت وی دست یافت.
===[[اشراف]] زادگی و [[زیبایی]]===
===اشراف زادگی و [[زیبایی]]===
[[نسب]] و نام [[پدر]] زلیخا،<ref> البحر المحیط، ج ۵، ص ۲۹۲ - ۲۹۳؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۴۹۰؛ روح البیان، ج ۴، ص ۲۳۱.</ref> همچنین نام [[همسر]] او <ref> تفسیر ابن ابی حاتم، ج ۷، ص ۲۱۱۷؛ جامع البیان، ج ۱، ص ۲۲۸؛ تفسیر قرطبی، ج ۹، ص ۱۵۸؛ تفسیر ثعالبی، ج ۳، ص ۳۱۷.</ref> مورد [[اختلاف]] است؛ اما درباره همسر عزیز مصر بودن و برخورداری زلیخا از کاخی بزرگ با درهایی متعدد {{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِي اشْتَرَاهُ مِنْ مِصْرَ لِامْرَأَتِهِ أَكْرِمِي مَثْوَاهُ عَسَى أَنْ يَنْفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَكَذَلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ وَلِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«و آن مرد مصری که او را خریده بود به همسر خود گفت: جایگاه او را نیکو بدار (و با خادمان مگمار) باشد که به ما سود رساند یا او را به فرزندی بگزینیم؛ و بدین‌گونه یوسف را در آن (سر) زمین جای دادیم و (بر آن شدیم) تا بدو از (دانش) خوابگزاری بیاموزیم و خداوند بر کار خویش چیرگی دارد اما بسیاری از مردم نمی‌دانند» سوره یوسف، آیه ۲۱.</ref>، {{متن قرآن|وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ وَغَلَّقَتِ الْأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«و آن زن که یوسف در خانه‌اش بود از او، کام خواست  و درها را بست و گفت: پیش آی که از آن توام ! (یوسف) گفت: پناه بر خداوند! او  پرورنده من است، جایگاه مرا نیکو داشته است، بی‌گمان ستمکاران رستگار نمی‌گردند» سوره یوسف، آیه ۲۳.</ref>.<ref>مجمع البیان، ج ۵، ص ۳۸۳.</ref> تردیدی نیست؛ نیز گزارش‌های تاریخی و [[تفسیری]] نشان می‌دهند که وی اشراف‌زاده و خود او نیز از اشراف [[مصر]] بوده است.<ref>تاریخ حبیب السیر، ج ۱، ص ۶۴.</ref> برخی گزارش‌ها او را دختر شاه [[مغرب]]<ref> تاریخ حبیب السیر، ج ۱، ص ۶۴؛ اعلام القرآن، شبستری، ص ۴۰۱.</ref>و برخی دیگر خواهرزاده [[پادشاه]] [[مصر]] <ref>تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۴۹۳.</ref> دانسته‌اند. [[زلیخا]] در کاخی بزرگ [[زندگی]] می‌کرد و از هر نوع امکانات رفاهی برخوردار بود.<ref>جامع البیان، ج ۷، ص ۲۲۹.</ref> گزارش‌های [[تاریخی]] و [[تفسیری]] همچنین او را زنی [[جوان]]، بسیار [[زیبا]] و دلفریب و [[ثروتمند]] [[وصف]] کرده‌اند.<ref> جامع البیان، ج ۱۲، ص ۲۲۹؛ التفسیر الکبیر، ج ۱۸، ص ۴۵۱؛ تاریخ حبیب السیر، ج ۱، ص ۶۴؛ المیزان، ج ۱، ص ۱۲۲.</ref><ref>[[علی اسدی|اسدی، علی]]، [[زلیخا (مقاله)|مقاله «زلیخا»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۴.</ref>
[[نسب]] و نام [[پدر]] زلیخا،<ref> البحر المحیط، ج ۵، ص ۲۹۲ - ۲۹۳؛ تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۴۹۰؛ روح البیان، ج ۴، ص ۲۳۱.</ref> همچنین نام [[همسر]] او <ref> تفسیر ابن ابی حاتم، ج ۷، ص ۲۱۱۷؛ جامع البیان، ج ۱، ص ۲۲۸؛ تفسیر قرطبی، ج ۹، ص ۱۵۸؛ تفسیر ثعالبی، ج ۳، ص ۳۱۷.</ref> مورد [[اختلاف]] است؛ اما درباره همسر عزیز مصر بودن و برخورداری زلیخا از کاخی بزرگ با درهایی متعدد {{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِي اشْتَرَاهُ مِنْ مِصْرَ لِامْرَأَتِهِ أَكْرِمِي مَثْوَاهُ عَسَى أَنْ يَنْفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَكَذَلِكَ مَكَّنَّا لِيُوسُفَ فِي الْأَرْضِ وَلِنُعَلِّمَهُ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَى أَمْرِهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«و آن مرد مصری که او را خریده بود به همسر خود گفت: جایگاه او را نیکو بدار (و با خادمان مگمار) باشد که به ما سود رساند یا او را به فرزندی بگزینیم؛ و بدین‌گونه یوسف را در آن (سر) زمین جای دادیم و (بر آن شدیم) تا بدو از (دانش) خوابگزاری بیاموزیم و خداوند بر کار خویش چیرگی دارد اما بسیاری از مردم نمی‌دانند» سوره یوسف، آیه ۲۱.</ref>، {{متن قرآن|وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ وَغَلَّقَتِ الْأَبْوَابَ وَقَالَتْ هَيْتَ لَكَ قَالَ مَعَاذَ اللَّهِ إِنَّهُ رَبِّي أَحْسَنَ مَثْوَايَ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«و آن زن که یوسف در خانه‌اش بود از او، کام خواست  و درها را بست و گفت: پیش آی که از آن توام ! (یوسف) گفت: پناه بر خداوند! او  پرورنده من است، جایگاه مرا نیکو داشته است، بی‌گمان ستمکاران رستگار نمی‌گردند» سوره یوسف، آیه ۲۳.</ref>.<ref>مجمع البیان، ج ۵، ص ۳۸۳.</ref> تردیدی نیست؛ نیز گزارش‌های تاریخی و [[تفسیری]] نشان می‌دهند که وی اشراف‌زاده و خود او نیز از اشراف [[مصر]] بوده است.<ref>تاریخ حبیب السیر، ج ۱، ص ۶۴.</ref> برخی گزارش‌ها او را دختر شاه [[مغرب]]<ref> تاریخ حبیب السیر، ج ۱، ص ۶۴؛ اعلام القرآن، شبستری، ص ۴۰۱.</ref>و برخی دیگر خواهرزاده [[پادشاه]] [[مصر]] <ref>تفسیر ابن کثیر، ج ۲، ص ۴۹۳.</ref> دانسته‌اند. [[زلیخا]] در کاخی بزرگ [[زندگی]] می‌کرد و از هر نوع امکانات رفاهی برخوردار بود.<ref>جامع البیان، ج ۷، ص ۲۲۹.</ref> گزارش‌های [[تاریخی]] و [[تفسیری]] همچنین او را زنی [[جوان]]، بسیار [[زیبا]] و دلفریب و [[ثروتمند]] [[وصف]] کرده‌اند.<ref> جامع البیان، ج ۱۲، ص ۲۲۹؛ التفسیر الکبیر، ج ۱۸، ص ۴۵۱؛ تاریخ حبیب السیر، ج ۱، ص ۶۴؛ المیزان، ج ۱، ص ۱۲۲.</ref><ref>[[علی اسدی|اسدی، علی]]، [[زلیخا (مقاله)|مقاله «زلیخا»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۴.</ref>
===نازایی===
===نازایی===
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش