←مقدمه
(←مقدمه) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
در [[آیه]] {{متن قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَا آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظِيمًا}}<ref>«یا اینکه به مردم برای آنچه خداوند به آنان از بخشش خود داده است رشک می‌برند؟ بی‌گمان ما به خاندان ابراهیم کتاب (آسمانی) و فرزانگی دادیم و به آنان فرمانروایی سترگی بخشیدیم» سوره نساء، آیه ۵۴.</ref>. | |||
[[خداوند متعال]] از دادن کتاب، [[حکمت]] و ملک عظیم به [[فرزندان حضرت ابراهیم]]{{ع}} [[سخن]] به میان می‌آورد. اگرچه دیدگاه‌های متفاوتی راجع به “کتاب” و “حکمت” در این آیه وجود دارد<ref>ر.ک: محمد بن جریر طبری، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۸۹؛ عبدالرحمن بن محمد بن ابی حاتم، تفسیر القرآن العظیم، ج۳، ص۹۷۸-۹۸۰؛ محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۲۸؛ محمد بن عمر فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج۱۰، ص۱۰۴؛ فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۹۵؛ سید محمود آلوسی، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، ج۳، ص۵۵-۵۶؛ سید محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۷۷.</ref>، [[حق]] این است که این واژگان [[[اعطای کتاب]] و حکمت]، کنایه از [[مقام نبوت]] و [[رسالت]] هستند<ref>جعفر سبحانی، منشور جاوید، ج۵، ص۲۵۴؛ در ادامه نوشتار به برخی روایاتی خواهیم پرداخت که به همین معنا اشاره دارند.</ref>؛ چراکه مقصود از کتاب در اینجا چیزی جز [[کتاب آسمانی]] نیست که ملازم با [[نبوت]] صاحب آن است. | |||
اینک باید دانست که مقصود از “ملک عظیم” چیست که جدا از مقام نبوت و رسالت بیان شده است؟ البته روشن است که مقصود از آیه مزبور، این نیست که تمام فرزندان حضرت ابراهیم{{ع}} از ملک عظیم برخوردار بوده‌اند، بلکه همان گونه که بر اساس آیه ابتلا، مقام امامت تنها به برخی از [[ذریه]] آن [[حضرت]] می‌رسد، ملک عظیم نیز به همین سان به برخی از آنها داده می‌شود؛ چنان‌که [[مقام نبوت]] و [[رسالت]] - که از [[اعطای کتاب]] و [[حکمت]] به آنها [[استنباط]] شدند - نیز به برخی از آنها داده شده است. | اینک باید دانست که مقصود از “ملک عظیم” چیست که جدا از مقام نبوت و رسالت بیان شده است؟ البته روشن است که مقصود از آیه مزبور، این نیست که تمام فرزندان حضرت ابراهیم{{ع}} از ملک عظیم برخوردار بوده‌اند، بلکه همان گونه که بر اساس آیه ابتلا، مقام امامت تنها به برخی از [[ذریه]] آن [[حضرت]] می‌رسد، ملک عظیم نیز به همین سان به برخی از آنها داده می‌شود؛ چنان‌که [[مقام نبوت]] و [[رسالت]] - که از [[اعطای کتاب]] و [[حکمت]] به آنها [[استنباط]] شدند - نیز به برخی از آنها داده شده است. | ||
پیش از تبیین مفهوم “ملک عظیم”، مقایسه‌ای میان این [[آیه]] با [[آیه ابتلا]]، خالی از [[لطف]] نیست. اولاً آیه ابتلا بیانگر این است که [[مقام امامت]] به برخی از [[فرزندان حضرت ابراهیم]]{{ع}} می‌رسد و آیه اخیر نیز بیانگر این نکته است که ملک عظیم به برخی از [[فرزندان]] آن [[حضرت]] می‌رسد. | پیش از تبیین مفهوم “ملک عظیم”، مقایسه‌ای میان این [[آیه]] با [[آیه ابتلا]]، خالی از [[لطف]] نیست. اولاً آیه ابتلا بیانگر این است که [[مقام امامت]] به برخی از [[فرزندان حضرت ابراهیم]]{{ع}} می‌رسد و آیه اخیر نیز بیانگر این نکته است که ملک عظیم به برخی از [[فرزندان]] آن [[حضرت]] می‌رسد. | ||