جز
جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن '
جز (جایگزینی متن - '(مقاله)|مقاله "' به '(مقاله)|مقاله «') |
جز (جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن ') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
{{متن قرآن|وَانْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَهِیَ یَوْمَئِذٍ وَاهِیَةٌ}}<ref>«و آسمان از هم می‌شکافد و در آن روز، گسسته‌وار خواهد بود» سوره حاقه، آیه ۱۶.</ref> در آن هنگام [[آسمانها]] از هم شکافته و [[سست]] گردیده و فرو می‌ریزد. {{متن قرآن|وَاهِیَةٌ}} به معنای سستی و از هم وارفتگی است<ref>التبیان، ج۱۰، ص۱۰۰؛ مجمع‌البیان، ج۱۰، ص۵۲۰. </ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اشراط الساعه (مقاله)|مقاله «اشراط الساعه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۳]]، ص ج۳.</ref> | {{متن قرآن|وَانْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَهِیَ یَوْمَئِذٍ وَاهِیَةٌ}}<ref>«و آسمان از هم می‌شکافد و در آن روز، گسسته‌وار خواهد بود» سوره حاقه، آیه ۱۶.</ref> در آن هنگام [[آسمانها]] از هم شکافته و [[سست]] گردیده و فرو می‌ریزد. {{متن قرآن|وَاهِیَةٌ}} به معنای سستی و از هم وارفتگی است<ref>التبیان، ج۱۰، ص۱۰۰؛ مجمع‌البیان، ج۱۰، ص۵۲۰. </ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اشراط الساعه (مقاله)|مقاله «اشراط الساعه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۳]]، ص ج۳.</ref> | ||
==== شکافته شدن==== | ==== شکافته شدن==== | ||
این رخداد با واژه‌هایی همچون "انشقاق": {{متن قرآن|إِذَا السَّمَاءُ انْشَقَّتْ}}<ref>«هنگامی که آسمان شکاف بردارد،» سوره انشقاق، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|تَشَقَّقُ}}: {{متن قرآن|وَيَوْمَ تَشَقَّقُ السَّمَاءُ بِالْغَمَامِ وَنُزِّلَ الْمَلَائِكَةُ تَنْزِيلًا}}<ref>«و (از) روزی (یاد کن) که آسمان با ابر بشکافد و فرشتگان با فرو فرستادنی ویژه، فرو فرستاده شوند» سوره فرقان، آیه ۲۵.</ref> "انفطار": {{متن قرآن|إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ}}<ref>«هنگامی که آسمان بشکافد،» سوره انفطار، آیه ۱.</ref>، "[[فرج]]": {{متن قرآن|وَإِذَا السَّمَاءُ فُرِجَتْ}}<ref>«و آنگاه که آسمان را برشکافند» سوره مرسلات، آیه ۹.</ref>، "[[فتح]]": {{متن قرآن|وَفُتِحَتِ السَّمَاءُ فَكَانَتْ أَبْوَابًا}}<ref>«و آسمان گشوده گردد و به گونه دروازه‌هایی درآید،» سوره نبأ، آیه ۱۹.</ref>.<ref>روح‌المعانی، مج ۱۶، ج ۳۰، ص ۲۱. </ref> و "کشط": {{متن قرآن|وَإِذَا السَّمَاءُ كُشِطَتْ}}<ref>«و آنگاه که آسمان برکنده گردد،» سوره تکویر، آیه ۱۱.</ref>.<ref> مجمع‌البیان، ج ۱۰، ص ۶۷۴. </ref> آمده است. برخی گفته‌اند: بعید نیست این‌گونه [[آیات]] کنایه از آن باشد که [[ابر]] [[جهل]] کنار می‌رود و عالم آسمان که عالمی [[غیبی]] است آشکار می‌شود و ساکنان آن ([[فرشتگان]]) ظاهر گشته، به [[زمین]] که جایگاه [[انسان]] است نازل می‌شوند. <ref>المیزان، ج ۱۵، ص ۲۰۲؛ ج ۱۹، ص ۳۹۸؛ ج ۲۰، ص ۱۶۶، ۲۲۳. </ref> از دیگر رخدادهایی که [[قرآن]] به آن تصریح می‌کند انشقاق و دو پاره شدن ماه است: {{متن قرآن|اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ}}<ref>«رستخیز بسی نزدیک شد و ماه از میان شکافت» سوره قمر، آیه ۱.</ref> بخش نخست [[آیه]] به نزدیک شدن [[قیامت]] اشاره دارد و به نظر برخی بخش دوم آیه {{متن قرآن|انْشَقَّ الْقَمَرُ}} به [[دلیل]] عطف آن بر {{متن قرآن|اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ}}<ref>پیام قرآن، ج ۶، ص ۲۴؛ التحریروالتنویر، ج ۲۷، ص ۱۶۷ ـ ۱۶۹. </ref> به یکی از [[اشراط الساعه]] و [[نشانه‌های نزدیک شدن قیامت]] اشاره دارد. <ref>التحریروالتنویر، ج ۲، ص۱۶۸؛ دایرة المعارف تشیع، ج ۲، ص ۱۸۹. </ref> از نظر این گروه، این حادثه هنوز واقع نشده است؛ | این رخداد با واژه‌هایی همچون "انشقاق": {{متن قرآن|إِذَا السَّمَاءُ انْشَقَّتْ}}<ref>«هنگامی که آسمان شکاف بردارد،» سوره انشقاق، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|تَشَقَّقُ}}: {{متن قرآن|وَيَوْمَ تَشَقَّقُ السَّمَاءُ بِالْغَمَامِ وَنُزِّلَ الْمَلَائِكَةُ تَنْزِيلًا}}<ref>«و (از) روزی (یاد کن) که آسمان با ابر بشکافد و فرشتگان با فرو فرستادنی ویژه، فرو فرستاده شوند» سوره فرقان، آیه ۲۵.</ref> "انفطار": {{متن قرآن|إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ}}<ref>«هنگامی که آسمان بشکافد،» سوره انفطار، آیه ۱.</ref>، "[[فرج]]": {{متن قرآن|وَإِذَا السَّمَاءُ فُرِجَتْ}}<ref>«و آنگاه که آسمان را برشکافند» سوره مرسلات، آیه ۹.</ref>، "[[فتح]]": {{متن قرآن|وَفُتِحَتِ السَّمَاءُ فَكَانَتْ أَبْوَابًا}}<ref>«و آسمان گشوده گردد و به گونه دروازه‌هایی درآید،» سوره نبأ، آیه ۱۹.</ref>.<ref>روح‌المعانی، مج ۱۶، ج ۳۰، ص ۲۱. </ref> و "کشط": {{متن قرآن|وَإِذَا السَّمَاءُ كُشِطَتْ}}<ref>«و آنگاه که آسمان برکنده گردد،» سوره تکویر، آیه ۱۱.</ref>.<ref> مجمع‌البیان، ج ۱۰، ص ۶۷۴. </ref> آمده است. برخی گفته‌اند: بعید نیست این‌گونه [[آیات]] کنایه از آن باشد که [[ابر]] [[جهل]] کنار می‌رود و عالم آسمان که عالمی [[غیبی]] است آشکار می‌شود و ساکنان آن ([[فرشتگان]]) ظاهر گشته، به [[زمین]] که جایگاه [[انسان]] است نازل می‌شوند. <ref>المیزان، ج ۱۵، ص ۲۰۲؛ ج ۱۹، ص ۳۹۸؛ ج ۲۰، ص ۱۶۶، ۲۲۳. </ref> از دیگر رخدادهایی که [[قرآن]] به آن تصریح می‌کند انشقاق و دو پاره شدن ماه است: {{متن قرآن|اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ}}<ref>«رستخیز بسی نزدیک شد و ماه از میان شکافت» سوره قمر، آیه ۱.</ref> بخش نخست [[آیه]] به نزدیک شدن [[قیامت]] اشاره دارد و به نظر برخی بخش دوم آیه {{متن قرآن|انْشَقَّ الْقَمَرُ}} به [[دلیل]] عطف آن بر {{متن قرآن|اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ}}<ref>پیام قرآن، ج ۶، ص ۲۴؛ التحریروالتنویر، ج ۲۷، ص ۱۶۷ ـ ۱۶۹. </ref> به یکی از [[اشراط الساعه]] و [[نشانه‌های نزدیک شدن قیامت]] اشاره دارد. <ref>التحریروالتنویر، ج ۲، ص۱۶۸؛ دایرة المعارف تشیع، ج ۲، ص ۱۸۹. </ref> از نظر این گروه، این حادثه هنوز واقع نشده است؛ لکن چون تحقق آن در [[آینده]] [[قطعی]] است [[قرآن]] با لفظ ماضی از آن یاد کرده است؛<ref>التحریر والتنویر، ج ۲۴، ص ۶۴. </ref> امّا به [[اتفاق مسلمانان]] بر پایه [[شأن نزول]] و [[روایات]] وارد درباره [[آیه]] مورد بحث، این رویداد حادثه‌ای [[تاریخی]] و از معجزاتی است که در پی درخواست [[مشرکان]] و با [[فرمان]] [[رسول‌خدا]]{{صل}} به وقوع پیوسته است. آیه بعد که برخورد مشرکان با این پدیده را بیان کرده و می‌گوید: آنها [[انشقاق قمر]] را [[سحر]] پنداشته‌اند: {{متن قرآن|وَإِنْ يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَيَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ}}<ref>«و چون معجزه‌ای ببینند روی می‌گردانند و می‌گویند: جادویی همیشگی است» سوره قمر، آیه ۲.</ref> نظر پیشین را ردّ و تحقق این حادثه در گذشته را [[تأیید]] می‌کند. <ref> مجمع‌البیان، ج ۹، ص ۲۸۲؛ المیزان، ج ۱۹، ص ۶۰ ـ ۶۱. </ref> برخی در وجه [[ارتباط]] دو بخش آیه {{متن قرآن|اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ}}<ref>«رستخیز بسی نزدیک شد و ماه از میان شکافت» سوره قمر، آیه ۱.</ref> گفته‌اند: شکافته شدن ماه از نشانه‌های [[نبوت]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[بعثت]] آن [[حضرت]] نیز یکی از اشراط الساعه است<ref>مجمع البیان، ج ۹، ص ۲۸۲. </ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اشراط الساعه (مقاله)|مقاله «اشراط الساعه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۳]]، ص ج۳.</ref> | ||
=== [[درهم]] پیچیدن=== | === [[درهم]] پیچیدن=== | ||
{{متن قرآن|يَوْمَ نَطْوِي السَّمَاءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ كَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِيدُهُ وَعْدًا عَلَيْنَا إِنَّا كُنَّا فَاعِلِينَ}}<ref>«روزی که آسمانها را چون در هم پیچیدن طومار نوشته‌ها درهم پیچیم، همان‌گونه که آفرینش نخستین را آغاز کردیم آن را باز می‌گردانیم، بنابر وعده‌ای که (برآوردنش) بر عهده ماست؛ به راستی ما کننده (ی این کار) ایم» سوره انبیاء، آیه ۱۰۴.</ref> تعبیر {{متن قرآن|كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ}} به این معناست که هرگاه صفحه‌ای پیچیده شود الفاظ موجود در آن نیز پیچیده می‌شود <ref>المیزان، ج ۱۴، ص ۳۲۸. </ref> و از تشبیه مذکور در آیه درهم پیچیده شدن کامل نظام آسمان استفاده می‌شود. برخی گفته‌اند: مراد از این آیه آن است که آسمان از غیر خدا غایب گشته، از آن عین و اثری ظاهر نمی‌شود و از آنجا که آسمان مانند دیگر اشیا از مفاتح و خزاین غیب نازل شده {{متن قرآن|وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ}}<ref>«و هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معیّن فرو نمی‌فرستیم» سوره حجر، آیه ۲۱.</ref> مراد از پیچیده شدن آسمان، بازگشتن آن به همان خزاین است<ref> المیزان، ج ۱۴، ص ۳۲۸ ـ ۳۲۹. </ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اشراط الساعه (مقاله)|مقاله «اشراط الساعه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۳]]، ص ج۳.</ref> | {{متن قرآن|يَوْمَ نَطْوِي السَّمَاءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ كَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِيدُهُ وَعْدًا عَلَيْنَا إِنَّا كُنَّا فَاعِلِينَ}}<ref>«روزی که آسمانها را چون در هم پیچیدن طومار نوشته‌ها درهم پیچیم، همان‌گونه که آفرینش نخستین را آغاز کردیم آن را باز می‌گردانیم، بنابر وعده‌ای که (برآوردنش) بر عهده ماست؛ به راستی ما کننده (ی این کار) ایم» سوره انبیاء، آیه ۱۰۴.</ref> تعبیر {{متن قرآن|كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ}} به این معناست که هرگاه صفحه‌ای پیچیده شود الفاظ موجود در آن نیز پیچیده می‌شود <ref>المیزان، ج ۱۴، ص ۳۲۸. </ref> و از تشبیه مذکور در آیه درهم پیچیده شدن کامل نظام آسمان استفاده می‌شود. برخی گفته‌اند: مراد از این آیه آن است که آسمان از غیر خدا غایب گشته، از آن عین و اثری ظاهر نمی‌شود و از آنجا که آسمان مانند دیگر اشیا از مفاتح و خزاین غیب نازل شده {{متن قرآن|وَإِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ}}<ref>«و هیچ چیز نیست جز آنکه گنجینه‌های آن نزد ماست و ما آن را جز به اندازه معیّن فرو نمی‌فرستیم» سوره حجر، آیه ۲۱.</ref> مراد از پیچیده شدن آسمان، بازگشتن آن به همان خزاین است<ref> المیزان، ج ۱۴، ص ۳۲۸ ـ ۳۲۹. </ref>.<ref>[[علی نصیری|نصیری، علی]]، [[اشراط الساعه (مقاله)|مقاله «اشراط الساعه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم ج۳]]، ص ج۳.</ref> | ||