دلیل عقلی علم غیب امامان چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۵ اکتبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۱۳
، ۱۵ اکتبر ۲۰۱۷←پاسخ نخست
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
::::::«چند دلیل عقلی بر [[علم غیب فعلی یا حضوری یا دائمی و احاطی به چه معناست؟ (پرسش)|بالفعل بودن علم امام]] و عموم محدوده آن اقامه کرده‌اند که به بررسی آنها می‌پردازیم: | ::::::«چند دلیل عقلی بر [[علم غیب فعلی یا حضوری یا دائمی و احاطی به چه معناست؟ (پرسش)|بالفعل بودن علم امام]] و عموم محدوده آن اقامه کرده‌اند که به بررسی آنها می‌پردازیم: | ||
::::: | :::::*'''دلیل اول:''' قاعده لطف: سه تقریر برای قاعده لطف ذکر شده است: | ||
::::: | :::::**'''تقریر اول:''' امام کاملترین ذات را داراست و هرکسی که کاملترین ذات را دارد واجب است کاملترین صفات را هم دارا باشدو آنهم در این بحث علم بالفعل به همه چیز است. | ||
::::: | :::::**'''تقریر دوم:''' علت غائی خلقت معرفت خداوند است به دلیل آیه شریفه {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ}}﴾}}«» با توجه به تفسیرش به لیعرفون و حدیث قدسی و روایات دال است که خداوند [[اهل بیت|امامان]] را مظهر جمیع صفات جلالیه و جمالیه خویش قرار داده است تا مردم توسط آنان خداوند را بشناسند. حال اگر این مظاهر دارای نقص باشند مستلزم نقص در ظاهر خداوند خواهد بود.(...) | ||
::::: | :::::**'''نتیجه انضمام دو مقدمه:''' آن است که علم امامان باید بالفعل و متعلق به همه چیز باشد و الا نقض غرض خواهد شد که صدورش از حکیم علی الاطلاق ممتنع است. | ||
::::: | :::::**'''تقریر سوم:''' اگر امام بالفعل عالم به همه حرکات و سکنات و نیات مردم باشد آنان را به اطاعت خداوند نزدیکتر و از معاصی دورتر خواهد کرد. و وقتی چنین علمی چنان اثری دارد طبق قاعده لطف بر خداوند واجب است آن را به امامان اعطا نماید. | ||
::::: | :::::*'''دلیل دوم:''' قاعده وجود مقتضی و عدم مانع: به قاعده وجود مقتضی و نبود مانع چه اینکه عموم علم فعلی آنان از فیوضاتی است که مشمول قدرت مبدأ فیاض است. و این مقتضی است و امام هم دارای بالاترین قابلیت می باشد پس مانعی هم نیست. و به دیگر سخن خدای متعال قادر است علم امام را تعمیم دهد. و نیاز عالم هم به آن فرا میخواند و مفسده ای هم در آن نیست پس بر حکیم واجب خواهد بود.(....) | ||
::::: | :::::*'''دلیل سوم:''' قاعده امکان: این استدلال دو مقدمه دارد: | ||
::::#[[علم غیب فعلی یا حضوری یا دائمی و احاطی به چه معناست؟ (پرسش)|علم بالفعل امام]] به همه چیز امری ممکن است. ایشان این مقدمه را علاوه بر اینکه ارسال مسلم کرده‌اند به قاعده "ادل الدلیل علی امکان شئی وقوعه" نیز استدلال نموده و از وجود خارجی آن امکانش را ثابت کرده‌اند. | ::::#[[علم غیب فعلی یا حضوری یا دائمی و احاطی به چه معناست؟ (پرسش)|علم بالفعل امام]] به همه چیز امری ممکن است. ایشان این مقدمه را علاوه بر اینکه ارسال مسلم کرده‌اند به قاعده "ادل الدلیل علی امکان شئی وقوعه" نیز استدلال نموده و از وجود خارجی آن امکانش را ثابت کرده‌اند. | ||
::::#هر امر ممکن‌الوقوعی که صادق به تحقق آن خبر دهد حق است و این مقدمه را نیز با روایات متواتره اثبات می‌کنند»<ref>المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته، ص۷۱-۸۰.</ref>. | ::::#هر امر ممکن‌الوقوعی که صادق به تحقق آن خبر دهد حق است و این مقدمه را نیز با روایات متواتره اثبات می‌کنند»<ref>المعارف السلمانیة فی کیفیة علم الإمام و کمیته، ص۷۱-۸۰.</ref>. | ||