علم غیب ذاتی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌الله مصباح یزدی؛

[[آیت‌الله]] '''[[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]]'''، در کتاب ''«[[انسان‌شناسی (کتاب)|انسان‌شناسی]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

:::::: «گاهى [[علم غیب]] به علمى گفته مى‌شود كه اكتسابى نيست، اين ويژه‌ خداست؛ [[بشر]] خود به خود به آنها دست نمى‌يابد. اگر هم كسى بخواهد به آنها نائل شود بايد تعليم الهى باشد ماوراءِ بُرْدِ ادراكات ما، غيب است».<ref>[http://mesbahyazdi.ir/node/4380 انسان‌شناسی، ص۴۰۰.]</ref>.

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۷. حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی؛

::::::[[حجت الاسلام و المسلمین]] دکتر '''[[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی]]''' در کتاب ''«[[ تفسیر قرآن مهر (کتاب)|تفسیر قرآن مهر]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

:::::: «[[قرآن کریم]] در [[آیات]] بیست و ششم تا بیست و هشتم سوره [[جن]] به [[پیامبران]] دارای [[علم غیب]] و محافظت دقیق از آنان (در انجام [[مأموریت]]) اشاره می‌کند و می‌فرماید: {{متن قرآن|[[با توجه به آیه ۲۶ و ۲۷ سوره جن غیر از خدا چه کسی از غیب خبر دارد؟ (پرسش)|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا* إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا* لِيَعْلَمَ أَن قَدْ أَبْلَغُوا رِسَالاتِ رَبِّهِمْ وَأَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَأَحْصَى كُلَّ شَيْءٍ عَدَدًا]]}}<ref>«(او) دانای نهان است و هیچ کس را بر (اسرار) نهانش مسلّط نمی‌سازد،* جز کسی از فرستاده [ها] که (خدا از او) خشنود باشد؛ پس در حقیقت، او از پیش رویش و از پشت سرش (محافظانی) کمین کرده وارد می‌سازد،* تا معلوم دارد که یقیناً، رسالت‌های پروردگارشان را رسانده‌اند؛ و به آنچه نزد آنان است احاطه دارد و همه چیز را از نظر عدد شماره کرده است؛ سوره جن، آیه: ۲۶ - ۲۷.</ref>

{{پاسخ پرسش  

| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱۰. آقاى دكتر يوسفيان (هیئت علمی مؤسسه امام خمينى)؛

آقای دکتر '''[[حسن یوسفیان]]'''، در مقاله ''«[[علم غیب امام (مقاله)|علم غیب امام]]»'' در این‌باره گفته‌ است:

:::::: «نزد [[امام علی]]{{ع}} آن که در ذات خود [[آگاه]] از نهان‌هاست و این [[دانش]] را از دیگری فرا نگرفته است، کسی جز [[خدای تعالی]] نیست.{{عربی|" الْعَالِمِ بِلَا اكْتِسَابٍ وَ لَا ازْدِيَادٍ وَ لَا عِلْمٍ مُسْتَفَاد"}}<ref>دانا است بی اندوختن و افزودن دانش و نه دانشی فرا گرفته به کوشش؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۱۳، ص ۲۴۵</ref>؛ از این رو، [[آدمیان]] هر چند دیوارهای زمان و مکان را به [[اذن الهی]] فرو ریزند و به رازگشایی از گذشته و پیش گویی [[آینده]] بپردازند، سزاوار آن نیست که به گونه مطلق، دانای نهان‌ها به شمار آیند<ref>ر.ک: مصنفات الشیخ المفید (اوائل المقالات)، ج ۴، ص ۶۷؛ طبرسی، مجمع البیان، ج ۳، ص ۴۰۳، و ج ۵، صص ۳۱۳-۳۱۴</ref> بر این اساس، [[امام]]{{ع}} در پاسخ به کسی که از [[اخبار غیبی]] آن [[حضرت]] به شگفت آمده بود و گویا [[علم غیب]]، تصویری جز [[دانش]] ذاتی و غیر اکتسابی نداشت، <ref>از برخی نقل‌های تاریخی چنین بر می‌آید که این برداشت در آن زمان رواج داشته است. برای نمونه، ر.ک: مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۰۳؛ ری شهری، محمد، موسوعه الامام علی بن ابی طالب{{ع}}، ج ۷، ص ۲۰۶</ref> فرمود: این [[علم غیب]] نیست؛ علمی است که از ارنده [[علم]] آموخته شده است<ref>{{عربی|" لَيْسَ هُوَ بِعِلْمِ غَيْبٍ وَ إِنَّمَا هُوَ تَعَلُّمٌ مِنْ ذِي عِلْم‏"}}؛ نهج البلاغه، خطبه، ۱۲۸، ص ۱۲۷</ref> گستره [[علم]] [[خداوند]] همه چیز را در بر می‌گیرد؛ به گونه‌ای که شمار قطره‌های [[باران]] [[ستارگان]] [[آسمان]] را می‌داند<ref>نهج البلاغه، خطبه: ۱۷۸، ص ۱۸۶</ref> از این رو، جای شگفتی نیست اگر شمار موهای سر انسانی را به [[بنده]] برگزیده‌اش بیاموزد.<ref>ر.ک: ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۰، ص ۱۴</ref>. [[ابوذر غفاری]] همراه با [[امام علی]]{{ع}} از جایی می‌گذشت که با انبوهی از مورچگان رو به رو گشت. [[ابوذر]] از روی شگفتی گفت: "چه بزرگ است خدایی که شمار اینها را می‌داند!" [[امام]]{{ع}} فرمود: "به جای این سخن بگو: چه بزرگ است آفریدگارشان! زیرا [[سوگند]] به خدایی که تو را پدید آورد، من نیز به [[اذن خداوند]] شمار این مورچگان را می‌دانم و نر و ماده شان را از هم باز می‌شناسم"<ref>شرف الدین استرآبادی، علی، تأویل الآیات الظاهره، ج ۲، ص ۴۹۰</ref>. همچنین اگر [[امام علی|امیرمؤمنان]]{{ع}}از درون [[آدمیان]] خبر می‌دهد و [[دوست]] را از [[دشمن]] می‌شناسد،<ref>ر.ک: کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۴۳۸؛ فیض کاشانی،ملا محسن الوافی، ج 3۳، ص ۵۴۲ و حر عاملی، محمد، اثبات الهداه، ج ۲، صص ۴۹۵، ۴۶۰ و ۴۵۷</ref> خود، بر این [[حقیقت]] پای می‌فشاد که آن را از [[خزانه]] [[علم خداوندی]] به دست آورده است؛ خدایی که "بر هر چه پوشیده است، [[دانا]] است، و هر [[راز]] نزد او هویدا است." <ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۲ص، ص ۱۳۰</ref>»<ref>[[علم غیب امام (مقاله)|علم غیب امام]]، ص۳۴۲.</ref>.