دیدگاههای دانشمندان مسلمان در باره علم غیب چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۲۸
، ۲۳ دسامبر ۲۰۲۱ربات: جایگزینی خودکار متن (-| پاسخدهنده = ]] :::::: +| پاسخدهنده = | پاسخ = )
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-|تپس|100px|right|بندانگشتی| + | پاسخدهنده = )) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-| پاسخدهنده = ]] :::::: +| پاسخدهنده = | پاسخ = )) |
||
خط ۲۴۲: | خط ۲۴۲: | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۳. نویسنده مقاله [[علم امام]]{{ع}} در دیدگاه [[شیخ مفید]] و شاگردان وی؛ | | عنوان پاسخدهنده = ۱۳. نویسنده مقاله [[علم امام]]{{ع}} در دیدگاه [[شیخ مفید]] و شاگردان وی؛ | ||
| تصویر = 9030760879.jpg | | تصویر = 9030760879.jpg | ||
| پاسخدهنده = | | پاسخدهنده = | ||
| پاسخ = جمعی از نویسندگان، در مقاله ''«[[علم امام در دیدگاه شیخ مفید و شاگردان وی (مقاله)|علم امام در دیدگاه شیخ مفید و شاگردان وی]]»'' در اینباره گفتهاند: | |||
::::::«شیخ الطائفه، مرحوم [[شیخ طوسی]]، در مباحثی که درباره [[علم امام]] دارد، تقریب، آرای [[شیخ مفید]] و [[سید مرتضی]] را بازگو کرده است. نقل کلمات ایشان، هرچند ممکن است تکرار بنمایاند، نشاندهنده خط سیر واحد فکری در میان بزرگان یاد شده است. | ::::::«شیخ الطائفه، مرحوم [[شیخ طوسی]]، در مباحثی که درباره [[علم امام]] دارد، تقریب، آرای [[شیخ مفید]] و [[سید مرتضی]] را بازگو کرده است. نقل کلمات ایشان، هرچند ممکن است تکرار بنمایاند، نشاندهنده خط سیر واحد فکری در میان بزرگان یاد شده است. | ||
:::::#ایشان در کتاب: تمهید الاصول، نوشته است: پس اگر بگویند: بنابراین، [[امام]] باید به هر چیز ساختنی و پرداختنی و پیشه وریها و ارزش چیزهایی که نابود میشوند و تاوان بزهها آگاه باشد، زیرا در همه اینها گفتگو پیش میآید و آن را به سوی [[امام]] میبرند و از این برمیآید که [[امام]] باید به چیزهای بیپایان آگاه باشد و بداند در آنها چه باید بکند؛ زیرا رویدادهای بیپایان پیش خواهد آمد. گفته خواهد شد: ما گفتیم: [[امام]] به همه آنچه از دین رسیده است، باید آگاه باشد؛ زیرا او در این کارها فرمانده میباشد و از این برنمیآید که او باید به کارهای غیر وابسته به دین نیز دانا باشد و نه آن که باید در آنها بر آنان پیشگام باشد و چیزی که آنان گفتند باید دانا باشد، هیچ وابستگی به کارهای دین ندارد؛ زیرا [[امام]] در ساختنیها و پیشهوریه، پیشوا و فرمانده نیست و هرگاه در میان مردم در این کاره، ناسازگاری و گفتگو پیش آید، [[امام]] آنان را به کسانی که از آن آگاهند و سخنشان در آن کار، پیش او درست است، باز گشت میدهد و از گفتار آنان، به آنچه میداند و از سوی خدا برتر از همه چیز است، فرمان میدهد. پس اگر کسانی که از چیزهای ساختنی، آگاهاند، ناهمسان بگویند، به سخن کسی تکیه میکند که از همه درستکارتر است و اگر همه در درستکاری برابر باشند، سخن یکی از آنان را بر میگزیند و این کاری است که او، باید انجام دهد. و میان یاران، کسانی هستند که میگویند: او آنچه را باید بداند، همه را از گفتار آشکار خداوند برتر از همه چیز، که به او میرسد میداند و روایات و خبرهایی در این باره میآورند و اگرچه رواست از این راه همه را بداند، اما نمیتوان گفت باید چنین باشد؛ زیرا بر آنچه نخست گفتیم باید تکیه کرد<ref>تمهید الاصول فی علم الکلام، شیخ طوسی، ترجمه مشکاة الدینی، ۸۱۳.</ref>. کلام [[شیخ طوسی]]، همانندیهای بسیاری با تعبیرات [[سید مرتضی]] دارد. در مجموع، ضمن اشاره به دو دیدگاه در [[علم امام]]، در میان شیعه تأکید بر دیدگاه اول دارد که [[امام]]، در خارج از حوزه احکام دینی، لازم نیست آگاهی داشته باشد، بلکه میتواند از خبرگان و کارشناسان بپرسد و در موارد تعارض اَنظار آنان، رأی درستکارترین آنان را، برگزینند. | :::::#ایشان در کتاب: تمهید الاصول، نوشته است: پس اگر بگویند: بنابراین، [[امام]] باید به هر چیز ساختنی و پرداختنی و پیشه وریها و ارزش چیزهایی که نابود میشوند و تاوان بزهها آگاه باشد، زیرا در همه اینها گفتگو پیش میآید و آن را به سوی [[امام]] میبرند و از این برمیآید که [[امام]] باید به چیزهای بیپایان آگاه باشد و بداند در آنها چه باید بکند؛ زیرا رویدادهای بیپایان پیش خواهد آمد. گفته خواهد شد: ما گفتیم: [[امام]] به همه آنچه از دین رسیده است، باید آگاه باشد؛ زیرا او در این کارها فرمانده میباشد و از این برنمیآید که او باید به کارهای غیر وابسته به دین نیز دانا باشد و نه آن که باید در آنها بر آنان پیشگام باشد و چیزی که آنان گفتند باید دانا باشد، هیچ وابستگی به کارهای دین ندارد؛ زیرا [[امام]] در ساختنیها و پیشهوریه، پیشوا و فرمانده نیست و هرگاه در میان مردم در این کاره، ناسازگاری و گفتگو پیش آید، [[امام]] آنان را به کسانی که از آن آگاهند و سخنشان در آن کار، پیش او درست است، باز گشت میدهد و از گفتار آنان، به آنچه میداند و از سوی خدا برتر از همه چیز است، فرمان میدهد. پس اگر کسانی که از چیزهای ساختنی، آگاهاند، ناهمسان بگویند، به سخن کسی تکیه میکند که از همه درستکارتر است و اگر همه در درستکاری برابر باشند، سخن یکی از آنان را بر میگزیند و این کاری است که او، باید انجام دهد. و میان یاران، کسانی هستند که میگویند: او آنچه را باید بداند، همه را از گفتار آشکار خداوند برتر از همه چیز، که به او میرسد میداند و روایات و خبرهایی در این باره میآورند و اگرچه رواست از این راه همه را بداند، اما نمیتوان گفت باید چنین باشد؛ زیرا بر آنچه نخست گفتیم باید تکیه کرد<ref>تمهید الاصول فی علم الکلام، شیخ طوسی، ترجمه مشکاة الدینی، ۸۱۳.</ref>. کلام [[شیخ طوسی]]، همانندیهای بسیاری با تعبیرات [[سید مرتضی]] دارد. در مجموع، ضمن اشاره به دو دیدگاه در [[علم امام]]، در میان شیعه تأکید بر دیدگاه اول دارد که [[امام]]، در خارج از حوزه احکام دینی، لازم نیست آگاهی داشته باشد، بلکه میتواند از خبرگان و کارشناسان بپرسد و در موارد تعارض اَنظار آنان، رأی درستکارترین آنان را، برگزینند. | ||
خط ۳۱۱: | خط ۳۱۱: | ||
| عنوان پاسخدهنده = ۱۶. پژوهشگران وبگاه پرسمان. | | عنوان پاسخدهنده = ۱۶. پژوهشگران وبگاه پرسمان. | ||
| تصویر = 9030760879.jpg | | تصویر = 9030760879.jpg | ||
| پاسخدهنده = | | پاسخدهنده = | ||
| پاسخ = پژوهشگران ''«[http://www.porseman.org/q/vservice.aspx?logo=images/right.jpg&id=112087 وبگاه پرسمان]»'' وابسته به «[[نهاد نمايندگى مقام معظم رهبری در دانشگاهها]]» در پاسخ به این پرسش آوردهاند: | |||
:::::*«بر اساس احادیث و روایات شیعی، [[امامان]]{{ع}} از [[علم غیب]] موهبتی از سوی خداوند بهرهمندند. خداوند متعال میفرماید: {{متن قرآن|[[با توجه به آیه ۲۶ و ۲۷ سوره جن غیر از خدا چه کسی از غیب خبر دارد؟ (پرسش)|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ]]}}<ref> او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد؛ سوره جن، آیه: ۲۶ - ۲۷.</ref> این آیه نشان میدهد که [[علم غیب]] اختصاص به خداوند دارد و کسی جز خدا آن را نمیداند. اما ممکن است [[پیامبر]]{{صل}} با رضایت پروردگار متعال، بداند و نیز ممکن است دیگر انسانها از سوی خدا و یا به تعلیم پیامبران، از آن آگاهی یابند. | :::::*«بر اساس احادیث و روایات شیعی، [[امامان]]{{ع}} از [[علم غیب]] موهبتی از سوی خداوند بهرهمندند. خداوند متعال میفرماید: {{متن قرآن|[[با توجه به آیه ۲۶ و ۲۷ سوره جن غیر از خدا چه کسی از غیب خبر دارد؟ (پرسش)|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ]]}}<ref> او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند جز فرستادهای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی میگمارد؛ سوره جن، آیه: ۲۶ - ۲۷.</ref> این آیه نشان میدهد که [[علم غیب]] اختصاص به خداوند دارد و کسی جز خدا آن را نمیداند. اما ممکن است [[پیامبر]]{{صل}} با رضایت پروردگار متعال، بداند و نیز ممکن است دیگر انسانها از سوی خدا و یا به تعلیم پیامبران، از آن آگاهی یابند. | ||
::::::[[علم غیب]] [[امامان]]{{ع}} بر دو گونه تصور میشود: | ::::::[[علم غیب]] [[امامان]]{{ع}} بر دو گونه تصور میشود: |