عصمت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۱۱
، ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*)
جز (جایگزینی متن - '\: \:\:\:\:\:\:(.*)\s' به ': $1 ') |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-:::::* +*)) |
||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
«[[عصمت]]، واژهای [[عربی]] و از ماده {{عربی|عَصِمَ، يعصِمُ}} است و در لغت دو معنا برای آن ذکر شده؛ یکی [[حفظ]] و نگهداری و دیگری منع که هر یک را جداگانه بررسی میکنیم. | «[[عصمت]]، واژهای [[عربی]] و از ماده {{عربی|عَصِمَ، يعصِمُ}} است و در لغت دو معنا برای آن ذکر شده؛ یکی [[حفظ]] و نگهداری و دیگری منع که هر یک را جداگانه بررسی میکنیم. | ||
*'''حفظ و نگهداری''': استعمال واژه عصمت در این معنا به ویژه هنگامی که این کلمه و مشتقات آن به [[خداوند]] اسناد داده شود [[مورد اتفاق]] لغتنویسان معروف [[زبان عربی]] است. [[خلیل بن احمد فراهیدی]] در [[کتاب]]"العین" میگوید: "عصمت، یعنی اینکه خداوند تو را از [[بدی]] حفظ کند"<ref>العین، ج۱، ص۳۱۳.</ref>. بر این اساس، عَصَمَهُ، یعنی او را حفظ و نگهداری کرد<ref>مصباح المنیر، جزء ۲، ص۷۴. </ref>. | |||
راغب اصفهانی نیز با استناد به [[آیه]] {{متن قرآن|لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَنْ رَحِمَ}}<ref>«امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود جز (برای) آن کس که (خداوند بر او) بخشایش آورده باشد» سوره هود، آیه ۴۳.</ref> میگوید: "امروز، نگهدارنده و حافظی از امر [[خدا]] نیست"<ref>المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۷.</ref>. | راغب اصفهانی نیز با استناد به [[آیه]] {{متن قرآن|لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَنْ رَحِمَ}}<ref>«امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود جز (برای) آن کس که (خداوند بر او) بخشایش آورده باشد» سوره هود، آیه ۴۳.</ref> میگوید: "امروز، نگهدارنده و حافظی از امر [[خدا]] نیست"<ref>المفردات فی غریب القرآن، ص۳۳۷.</ref>. | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
در [[حدیثی]] دیگر از [[امام علی]]{{ع}} آمده است: {{متن حدیث|التَّصَبُّرُ عَلَى الْمَكْرُوهِ يَعْصِمُ الْقَلْبَ}}؛ "[[صبر]] بر [[سختی]] [[قلب]] را حفظ میکند"<ref>محمدی ریشهری، میزان الحکمه، ج۳، ص۱۹۹۷.</ref>. | در [[حدیثی]] دیگر از [[امام علی]]{{ع}} آمده است: {{متن حدیث|التَّصَبُّرُ عَلَى الْمَكْرُوهِ يَعْصِمُ الْقَلْبَ}}؛ "[[صبر]] بر [[سختی]] [[قلب]] را حفظ میکند"<ref>محمدی ریشهری، میزان الحکمه، ج۳، ص۱۹۹۷.</ref>. | ||
*'''منع و [[امتناع]]''': زبیدی میگوید: "عصمت به معنای منع و بازداشتن (از چیزی) است کار و این سخن خداوند که {{متن قرآن|لَا عَاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ}}<ref>«امروز هیچ پناهی از «امر» خداوند نخواهد بود» سوره هود، آیه ۴۳.</ref> هیچ بازدارندهای از کار [[خداوند]] نیست"<ref>زبیدی، تاج العروس، ج۸، ص۳۹۹؛ ابراهیم انیس و دیگران، معجم الوسیط، ص۶۰۵.</ref>. | |||
ماده "ع - ص- م" از باب "استفعال" در [[قرآن کریم]] به معنای [[امتناع]] آمده است، مانند: {{متن قرآن|قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَلَقَدْ رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ}}<ref>«(آن زن) گفت: این همان است که مرا درباره او سرزنش کردید؛ آری، از او کام خواستم که خویشتنداری کرد» سوره یوسف، آیه ۳۲.</ref>»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۲۳.</ref>. | ماده "ع - ص- م" از باب "استفعال" در [[قرآن کریم]] به معنای [[امتناع]] آمده است، مانند: {{متن قرآن|قَالَتْ فَذَلِكُنَّ الَّذِي لُمْتُنَّنِي فِيهِ وَلَقَدْ رَاوَدْتُهُ عَنْ نَفْسِهِ فَاسْتَعْصَمَ}}<ref>«(آن زن) گفت: این همان است که مرا درباره او سرزنش کردید؛ آری، از او کام خواستم که خویشتنداری کرد» سوره یوسف، آیه ۳۲.</ref>»<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۲۳.</ref>. |