بحث:آیا آیه ۱۰۵ سوره توبه علم غیب معصوم را اثبات می‌کند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
در مقاله:علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان  
در مقاله:علم امام در اندیشه علمای معاصر حوزه اصفهان  


استدلال به اين آيه را مىتوان اينگونه خلاصه كرد :
استدلال به این آیه را میتوان اینگونه خلاصه کرد :


1. چون رؤيت در اين آيه، به خدا هم نسـبت داده شـده اسـت، كنايـه از لازمـۀ رؤيـت، يعنى ادراك و علم است؛
1. چون رؤیت در این آیه، به خدا هم نسـبت داده شـده اسـت، کنایـه از لازمـۀ رؤیـت، یعنی ادراک و علم است؛


2. اعملوا اطلاق دارد و شامل همۀ اعمال مىشود؛
2. اعملوا اطلاق دارد و شامل همۀ اعمال میشود؛


3. عمل مصدر است و مصدر اگر اضـافه شـد، اطـلاق دارد. پـس «عملكـم» حـاكى از مطلق كارهاست؛
3. عمل مصدر است و مصدر اگر اضـافه شـد، اطـلاق دارد. پـس «عملکـم» حـاکی از مطلق کارهاست؛


4. ضمير «واو» در اعملوا و كم در عملكم به همۀ مردم اشاره دارد؛ يعنى ای مكلفان! هر كاری كه انجام دهيد، خدا و پيامبر اكرم و ائمه بدان علم دارند؛
4. ضمیر «واو» در اعملوا و کم در عملکم به همۀ مردم اشاره دارد؛ یعنی ای مکلفان! هر کاری که انجام دهید، خدا و پیامبر اکرم و ائمه بدان علم دارند؛


5. به ضرورت عقل تمام مؤمنان به تمام اعمال بندگان علم ندارند؛ بنابراين الف و لام در «المؤمنون» برای جنس نيست، بلكه برای عهد است و قدر متيقن از معهـود ائمـه هستند.
5. به ضرورت عقل تمام مؤمنان به تمام اعمال بندگان علم ندارند؛ بنابراین الف و لام در «المؤمنون» برای جنس نیست، بلکه برای عهد است و قدر متیقن از معهـود ائمـه هستند.


6. سين در "فسيری" برای استقبال نيست، زيرا به خدا نيز اسناد داده شده است؛
6. سین در "فسیری" برای استقبال نیست، زیرا به خدا نیز اسناد داده شده است؛


7. لازمۀ علم به فعل شخص، علـم بـه خـود او و علـم بـه متعلقـات فعـل او نيـز هسـت و اينگونه امور همه از جزئيات و موضوعات .اند
7. لازمۀ علم به فعل شخص، علـم بـه خـود او و علـم بـه متعلقـات فعـل او نیـز هسـت و اینگونه امور همه از جزئیات و موضوعات .اند


بر طبق اين آيه، پيامبر اكرم و ائمه به همـۀ اعمـال و در نتيجـه بـه خـود آنهـا و متعلقات افعال آنها علم دارند. علامه فانى همچنين بين علم به افعال با علم به حالات تفاوت نمىگذارد و معتقد است اگر ائمه از دعای انسانى بيمار به درگاه خدا آگاهند، به اصـل بيماری او نيز عالم اند. وی حتى از اين آيه علم ائمه به حيوانات و نباتات و امور ديگـر را نيز استفاده مىكند (حسينى اصفهانى، 1397 :37.-40)
بر طبق این آیه، پیامبر اکرم و ائمه به همـۀ اعمـال و در نتیجـه بـه خـود آنهـا و متعلقات افعال آنها علم دارند. علامه فانی همچنین بین علم به افعال با علم به حالات تفاوت نمیگذارد و معتقد است اگر ائمه از دعای انسانی بیمار به درگاه خدا آگاهند، به اصـل بیماری او نیز عالم اند. وی حتی از این آیه علم ائمه به حیوانات و نباتات و امور دیگـر را نیز استفاده میکند (حسینی اصفهانی، 1397 :37.-40)




خط ۲۵: خط ۲۵:


==سید حبیب بخارایی زاده==
==سید حبیب بخارایی زاده==
در پایان نامه: علم غیب امامان از نگاه عقل كتاب و سنت  
در پایان نامه: علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت  




خط ۷۳: خط ۷۳:


ائمه{{عم}} به اعمال و افعال ما علم دارند و یا می‌بینند، چنانچه قرآن مجید بر این امر ناطق است. و برای فهم مردم، به آنها فرموده‌اند که در هر شهری عمودی از نور است به واسطه آن ما واقف و مطّلع بر اعمال شما می‌شویم؛ و در بعضی روایات فرموده‌اند که خیال نکنید آن عمود از آهن است؛ و در بعضی فرموده‌اند: عمود عبارت از مَلَک است.
ائمه{{عم}} به اعمال و افعال ما علم دارند و یا می‌بینند، چنانچه قرآن مجید بر این امر ناطق است. و برای فهم مردم، به آنها فرموده‌اند که در هر شهری عمودی از نور است به واسطه آن ما واقف و مطّلع بر اعمال شما می‌شویم؛ و در بعضی روایات فرموده‌اند که خیال نکنید آن عمود از آهن است؛ و در بعضی فرموده‌اند: عمود عبارت از مَلَک است.
در اینجا خوب است درباره آیه شریفه از سوره توبه تأمل نموده و آنچه گفته شد که ائمه{{عم}} به اعمال ماها مطّلع هستند از روی علم یا با دید چشم، دلیل آورده باشیم و معلوم باشد که این اعتقاد ما از نقطه نظر تأمل در قرآن کریم و احادیث اهل‌بیت عصمت{{عم}} است. خداوند احديت -جلّت عظمته- در قرآن مجید می‌فرماید: «وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ».@التوبة(9): 105.@  
در اینجا خوب است درباره آیه شریفه از سوره توبه تأمل نموده و آنچه گفته شد که ائمه{{عم}} به اعمال ماها مطّلع هستند از روی علم یا با دید چشم، دلیل آورده باشیم و معلوم باشد که این اعتقاد ما از نقطه نظر تأمل در قرآن کریم و احادیث اهل‌بیت عصمت{{عم}} است. خداوند احدیت -جلّت عظمته- در قرآن مجید می‌فرماید: «وَقُلِ اعْمَلُواْ فَسَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ».@التوبة(9): 105.@  
در این آیه شریفه، خداوند امر می‌کند به پیغمبر خود صلی الله علیه و آله که به مکلّفین بگوید: عمل کنید به آنچه خداوند به شماها امر کرده و اجتناب کنید از معاصی، عمل کردن کسی که بر عملش جزا و پاداش داده خواهد شد. زیرا خداوند عمل شما را می‌بیند و اینکه حرف «سین» که برای استقبال است، داخل کلمه «یَری» شده، برای این است که مادام [که] چیزی هنوز حادث نشده، به آن دید علاقه نمی‌گیرد؛ مثل این است که فرموده: هر چیزی که شما عمل کرده باشید، خداوند آن را می‌بیند. این معنا بنابراین است که مراد از کلمه «یَری» معنی دیدن و رؤیت باشد، چنانچه ظاهر کلمه «یَری» حقیقت در آن است.  
در این آیه شریفه، خداوند امر می‌کند به پیغمبر خود صلی الله علیه و آله که به مکلّفین بگوید: عمل کنید به آنچه خداوند به شماها امر کرده و اجتناب کنید از معاصی، عمل کردن کسی که بر عملش جزا و پاداش داده خواهد شد. زیرا خداوند عمل شما را می‌بیند و اینکه حرف «سین» که برای استقبال است، داخل کلمه «یَری» شده، برای این است که مادام [که] چیزی هنوز حادث نشده، به آن دید علاقه نمی‌گیرد؛ مثل این است که فرموده: هر چیزی که شما عمل کرده باشید، خداوند آن را می‌بیند. این معنا بنابراین است که مراد از کلمه «یَری» معنی دیدن و رؤیت باشد، چنانچه ظاهر کلمه «یَری» حقیقت در آن است.  
و ممکن است «یَری» به معنی علم باشد، چنانچه زیاد در این معنی استعمال می‌شود؛ یعنی خدا علم و معرفت دارد به اعمال شما و شاید به این جهت است که کلمه مزبوره را به مفعول واحد متعدّی کرده است؛ یعنی خداوند عالم است به اعمال شما و معرفت دارد به آنها و پاداش می‌دهد به شما [برای] آن اعمال. و رسولش نیز عالِم است و شهادت می‌دهد برای نفع شما در پیشگاه خداوند تعالی و مؤمنین نیز عالِم هستند بر اعمال شما.
و ممکن است «یَری» به معنی علم باشد، چنانچه زیاد در این معنی استعمال می‌شود؛ یعنی خدا علم و معرفت دارد به اعمال شما و شاید به این جهت است که کلمه مزبوره را به مفعول واحد متعدّی کرده است؛ یعنی خداوند عالم است به اعمال شما و معرفت دارد به آنها و پاداش می‌دهد به شما [برای] آن اعمال. و رسولش نیز عالِم است و شهادت می‌دهد برای نفع شما در پیشگاه خداوند تعالی و مؤمنین نیز عالِم هستند بر اعمال شما.
خط ۸۲: خط ۸۲:
در پایان نامه علم غیب پیامبر و ائمه
در پایان نامه علم غیب پیامبر و ائمه


اين آيه نشان مي‌دهد كه در اين دنيا همان طوريکه خداوند عالم به غيب و شهادت است و اعمال شما را مي¬بيند همچنين براي رسول اکرم صلي‌الله عليه و آله و مؤمنين نيز مشهود است و از اعمال شما خبر دارند و در قيامت براي خودتان هم مشهود خواهد گشت. (محمد حسين، طباطبائي، الميزان في تفسيرالقرآن، ج 9، ص379.)
این آیه نشان می‌دهد که در این دنیا همان طوریکه خداوند عالم به غیب و شهادت است و اعمال شما را می¬بیند همچنین برای رسول اکرم صلی‌الله علیه و آله و مؤمنین نیز مشهود است و از اعمال شما خبر دارند و در قیامت برای خودتان هم مشهود خواهد گشت. (محمد حسین، طباطبائی، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج 9، ص379.)


به جهت تقارن «المؤمنون» با رسول خدا صلي‌الله عليه و آله و تلازم آن حضرت با عصمت بالملازمه ثابت مي¬شود که آنان مؤمنان خاص هستند و کساني هستند که تالي تلو رسول خدا صلي‌الله عليه و آله باشند. بنابراين مراد از "مؤمنون" غير از ائمه معصومين عليهم‌السلام کسي ديگر نخواهد بود چون آنان مقارن رسول خدا و معصوم هستند.
به جهت تقارن «المؤمنون» با رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و تلازم آن حضرت با عصمت بالملازمه ثابت می¬شود که آنان مؤمنان خاص هستند و کسانی هستند که تالی تلو رسول خدا صلی‌الله علیه و آله باشند. بنابراین مراد از "مؤمنون" غیر از ائمه معصومین علیهم‌السلام کسی دیگر نخواهد بود چون آنان مقارن رسول خدا و معصوم هستند.
لذا همانطوري که خداوند هميشه بر اعمال بشر احاطه دارد و اختصاص به زمان خاص نيست رسول خدا صلي‌الله عليه و آله و امامان معصوم عليهم‌السلام نيز براي هميشه و بدون قيد بر اعمال بشر احاطه دارند. پس منظور از مؤمنان در اين آيه کساني هستند که به فرمان خداوند از اسرار غيب آگاه¬اند يعني ائمه معصومين که جانشينان پيامبر هستند و احاديث گواه بر اين مطلب مي¬باشند.
لذا همانطوری که خداوند همیشه بر اعمال بشر احاطه دارد و اختصاص به زمان خاص نیست رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم‌السلام نیز برای همیشه و بدون قید بر اعمال بشر احاطه دارند. پس منظور از مؤمنان در این آیه کسانی هستند که به فرمان خداوند از اسرار غیب آگاه¬اند یعنی ائمه معصومین که جانشینان پیامبر هستند و احادیث گواه بر این مطلب می¬باشند.


ص39
ص39
[[رده:پاسخ‌هایی برای بازنویسی]]
[[رده:پاسخ‌هایی برای بازنویسی]]
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش