بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
| موضوعات وابسته = | | موضوعات وابسته = | ||
| پاسخدهنده = | | پاسخدهنده = | ||
| پاسخدهندگان = [[سید حبیب بخاراییزاده|بخاراییزاده]]؛ [[منصف علی مطهری]]؛ [[محمد تقی دیاری بیدگلی]]، [[حسین قاسمی]] و خانم [[عصمت نیری]]؛ [[پرسمان (وبگاه)|پژوهشگران وبگاه پرسمان]]؛ [[اسلام کوئست (وبگاه)|پژوهشگران وبگاه اسلام کوئست]] | | پاسخدهندگان = [[سید حبیب بخاراییزاده|بخاراییزاده]]؛ [[منصف علی مطهری]]؛ [[محمد تقی دیاری بیدگلی]]، [[حسین قاسمی]] و خانم [[عصمت نیری]]؛ [[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده]]؛ [[پرسمان (وبگاه)|پژوهشگران وبگاه پرسمان]]؛ [[اسلام کوئست (وبگاه)|پژوهشگران وبگاه اسلام کوئست]] | ||
}} | }} | ||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
::::#از کلمه علم الکتاب بطور اطلاق استفاده میشود که بر معارف الهی و اسرار و حقایق بسیاری از آیات احاطه داشته باشد نه بر بعضی از حقایق»<ref>پایاننامه [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص۱۲۴.</ref>. | ::::#از کلمه علم الکتاب بطور اطلاق استفاده میشود که بر معارف الهی و اسرار و حقایق بسیاری از آیات احاطه داشته باشد نه بر بعضی از حقایق»<ref>پایاننامه [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایاننامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص۱۲۴.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن|۳. پژوهشگران وبگاه پرسمان؛}} | |||
{{جمع شدن|۳. آقای شیخزاده (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛}} | |||
[[پرونده:11818.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[قاسم علی شیخزاده|شیخزاده]]]] | |||
::::::آقای '''[[قاسم علی شیخزاده]]''' در پایاننامه کارشناسی ارشد خود با عنوان ''«[[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)| رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]»'' در پاسخ به این پرسش گفته است: | |||
::::::«از جمله آیاتی که [[علم غیب معصومین]] را ثابت میکند آیات"۲۶ و ۲۷" سورةجن و آیه ۱۷۹ آل عمران است که ذیلاً بیان میگردد. {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|عالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلى غَيْبِهِ أَحَداً * إِلاَّ مَنِ ارْتَضى مِنْ رَسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ رَصَداً * لِيَعْلَمَ أَنْ قَدْ أَبْلَغُوا رِسالاتِ رَبِّهِمْ...}}﴾}} <ref> سوره جن، آیه: ۲۶-۲۸.</ref>. {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|ما كانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنينَ عَلى ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَميزَ الْخَبيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَ لكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشاءُ...}}﴾}} <ref> سوره آل عمران، آیه: ۱۷۹.</ref>. پیرامون این آیات نکاتی ذیلاً بیان میگردد. | |||
::::::*الف: با توجه به ذاتی نبودن [[علم غیب]] برای انسان استثناء در آیات سورة جن متصل و حقیقی نیست و حصر علوم غیبی بر خداوند را نقص نمیکند بلکه علم غیب و شهادت در هر حال منحصر به خداوند اسـت پس استثـناء در آیـه شبیه استثناء منقـطع اسـت غیـر خـدا داخل در غیب دانی نبودهاند تا خارج شوند. | |||
::::::*ب: این آیات یا مخصص عموم آیاتی است که علم غیب را مختص خداوند میدانند یا مقیّد اطلاق آنها اما بعضی گفتهاند: قانون تخصیص عام با خاص ویژه احکام و قوانین است و در مورد بحث جاری نیست زیرا در غیر باب قوانین اگرکسی مطلبی را بطور عموم گفت و پس از چندی خلاف آن را بگوید تناقض گفته است. مرحوم طبرسی میفرماید: [[رسولان]] علم غیب دارند چون برای استدال به نبوتشان از [[غیب]] خبری میدهند تا معجزه برای آنها باشد ومراد از آیه این است که که خداوند کسی را که برای [[نبوت]] و [[رسالت]] اختیار کرده و مورد رضایت اوست هرمقداری که مصلحت بداند از غیب آگاه میکند. | |||
::::::*ج: [[علامه طباطبائی|مرحوم علام طباطبائی]] میفرماید: تخصیص و استثناء در آیه فقط شامل کسانی است که در زمین زندگی میکنند بنابراین ملائکه که عالم ملکوت را مشاهده و [[وحی|وحی آسمانی]] را قبل از نزولش حمل میکنند مشمول استثناء نیست و نمیتوان گفت این آیه [[علم غیب]] ملائکه را ثابت میکند چون اگرآیه مشمول بودن ملائکه را ثابت کند باید شامل مردگان هم بشود زیرا اموات نیز بعد از مرگ امور آخرت را مشاهده میکنند در این صورت حتی یک نفر هم تحت عموم آیه باقی نخواهد ماند. چون تمام انسانهای روی زمین روزی خواهد مرد و [[عالم غیب]] را خواهند دید در نتیجه آیه درصدد اثبات علم غیب برای ملائکه اموات نیست چون عالمشان غیر از این عالم است. | |||
::::::'''اشکال:''' از آیه شماره سوم "۲۸ جن" استفاده میشود که آگاهی [[پیامبر]] از [[علم غیب]] درمورد شریعت و احکام است و علوم غیبی دیگر قابل استفاده از آیه نیست به همین جـهت بـعضی پـس از ارائه این اشکال روایتی را آورده که مضمون آن اثبات علم غیب بطور گسترده حتّی در غیر احکام است. | |||
::::::بعضی فرمودهاند معنای [[غیب]] در این آیه و آیات دیگر فقط [[وحی]] نیست وحی یکی از مصادیق غیب است بلکه غیب معنای پوشیده از حواس است بطور مطلق که معنای وسیع دارد. | |||
::::::'''اشکال:''' در این آیه آنچه استثناء شده [[پیامبران]] است ونسبت به [[ائمه]] شک داریم که آیا مشمول استثناء هستند یا تحت عموم آیه باقیاند "غیب نمیدانند" به عموم آیه تمسک میکنیم میگوییم آنها [[علم غیب]] ندارند. | |||
::::::در جواب میتوان گفت غیر از پیامبران هم علم غیب دارند مانند [[حضرت خضر|خضر]] که دارای [[علم لدنّی]] "غیر عادی" بود و [[حضرت موسی|موسی]] {{ع}} نزد او برای کسب علوم رفت و پیامبر بودن خضر هم ثابت نیست [[ذوالقرنین]]، [[آصف بن برخیا|آصف برخیا]]، مادر موسی، [[حضرت مریم|مریم]] دارای علوم غیبی بودهاند خود ما هم بعضی از [[علوم غیب]] را داریم مانند علم بوجود خدا و [[رسالت انبیاء]] و [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} لذا آیه که درآن علم غیب ازغیر خدا نفی شده علومی است که اصلاً نمیتوان از راه عادی بدست آورد نه علم به مغیبات چون اگر مقصود آیه نفی چنین علمی از غیر خدا باشد معنایش اینست که هیچ مؤمنی وجود ندارد زیرا کس نمیتواند علم بوجود خدا داشته باشد چه رسد به ایمان به خدا درحالیکه مانیز علم به بعضی ازمغیبات داریم. اشکالی که این جواب دارد این است که غیب دانی خضر و مادر موسی و... دلیل اثبات [[علم غیب ائمه]] نمیشود یعنی نمیتوان گفت چون مادر موسی علم غیب دارد پس ائمه هم دارند زیرا با هیچ یک از دلالات سه گانه مطابقی، تضمنی و التزامی قابل اثبات نیست بلی امکان علم غیب ائمه را ثابت میکند نه وقوع آن را. [[شیخ طوسی]] میفرماید: در اینکه خداوند [[پیامبر]] را بر [[غیب]] مطلع کرده یا نه دو جواب وجود دارد سید گفته مطلع نکرده ولی ابن اسحاق معتقد است که خداوند رسولش را برگزید و بسیاری از غائبات را نیز به او اعلام کرد و این معنا مناسب و لایقتر برای آیه است. | |||
::::::درقرآن کریم آیاتی وجود دارد که نشان میدهد علاوه بر امکان [[علم غیب]] برای معصومین وقوع آن نیز جامة عمل پوشیده که به نمونههای آن بصورت حروف الفباء اشاره میگردد. | |||
::::::*الف: تعلیم اسماء به آدم که به اعتراف بسیاری از مفسران از علوم غیبی است. | |||
::::::*ب: آیات و روایات گواهی [[معصومین]] بر اعمال انسان که بدلیل غیرعادی بودن میتواند داخل در بحث ما باشد بخصوص اینکه لازمة گواهیدادن علم به اعمال است. | |||
::::::*ج: روایاتی داریم مبنی بر اینکه علی مانند آدم [[علم به اسماء]] دارد و ائمه گواهان بر مردماند و اعمال مردم را میبینند و بوسیلة ستون نوری اعمال مردم را میبینند اعمال مردم هر پنجشنبه بر آنان عرضه میگردد. | |||
::::::آنچه که در توضیح آیات و راویات گواهی بر اعمال میتوان گفت این است که: [[امام]] باید دارای یقین بوده و از [[عالم ملکوت]]، باطن دلها و اعمال و خیر و شر آن آگاه باشد به گونهای که هرکس هرچه میکند در حضور امام میکند. همچنین شاهد باید [[معصوم]] بوده و به حقائق اعمال مورد گواهی عالم باشد و نه فقط صورت ظاهری عمل را ببیند بلکه باید از نیت درونی عامل هر عمل آگاه باشد [[پیامبر اکرم]] از نهان انسانها، قلوب و افکار، اسرار و اعمال آشکار و پنهان گذشته و آینده را میدانسته و همه چیز در جهان امکان تحت پوشش علمی و احاطة وجودی ایشان است و او مظهر [[عالم غیب]] و [[شهادت]] است. بعضی گفتهاند آگاهی [[پیامبر اکرم|پیامبر]] بر اعمال در همین دنیاست نه اینکه مراد آیات این باشد که پیامبر در قیامت آگاه میشود زیرا عدل خداوند اقتضاء میکند که شاهد در وقت عمل حضور داشته باشد نه اینکه اندکی قبل از حکم یا در همان وقت آگاه گردد»<ref>[[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایاننامه)| رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]؛ ص ۴۱-۴۵.</ref>. | |||
{{پایان جمع شدن}} | |||
{{جمع شدن|۴. پژوهشگران وبگاه پرسمان؛}} | |||
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | [[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | ||
::::::پژوهشگران ''«[http://www.porseman.org/q/vservice.aspx?logo=images/right.jpg&id=112087 وبگاه پرسمان]»'' وابسته به «[[نهاد نمايندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاهها]]» در پاسخ به این پرسش آورده است: | ::::::پژوهشگران ''«[http://www.porseman.org/q/vservice.aspx?logo=images/right.jpg&id=112087 وبگاه پرسمان]»'' وابسته به «[[نهاد نمايندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاهها]]» در پاسخ به این پرسش آورده است: | ||
خط ۶۸: | خط ۸۷: | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن| | {{جمع شدن|۵. پژوهشگران وبگاه اسلام کوئست.}} | ||
[[پرونده:9030760879.jpg|بندانگشتی|right|100px|]] | [[پرونده:9030760879.jpg|بندانگشتی|right|100px|]] | ||
پژوهشگران ''«[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa49979 وبگاه اسلام کوئست]» در اینباره گفتهاند: | پژوهشگران ''«[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa49979 وبگاه اسلام کوئست]» در اینباره گفتهاند: |