علم لدنی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۵: خط ۴۵:


===رابطه و نسبت "علم غیب" با "[[لوح محفوظ]]"===
===رابطه و نسبت "علم غیب" با "[[لوح محفوظ]]"===
مقصود از [[کتاب مکنون]]، همان [[علم]] [[غیب الهی]] است که از آن به لوح محفوظ تعبیر می‌شود. همچنین تعبیر به [[ام‌الکتاب]] کنایه از [[علم ذاتی]] [[ازلی]] خداوند به تمامی موجودات، برای همیشه است<ref>تفسیر و مفسران، ص۲۹۳</ref>. آنچه مخصوص به [[خدا]] است و از غیر خدا [[نفی]] شده یا [[اولیا]] از خود نفی کرده‌اند [[علم به لوح محفوظ]] است، اما آنچه برای ایشان [[اثبات]] شده، [[علم به لوح محو و اثبات]] است. توضیح اینکه در [[غیب]] دو [[لوح]] وجود دارد؛ اول، لوح محفوظ که مخصوص خداوند است که ممکن است خداوند به کسی بدهد یا ندهد؛ دوم، [[لوح محو و اثبات]] که همه [[پاکان]] می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است خداوند علمی دارد که جز خودش نمی‌داند و علمی دارد که [[فرشتگان]] و [[پیامبران]] را از آن [[آگاه]] ساخته، آنچه را به فرشتگان و پیامبران و رسولانش داده ما می‌دانیم»<ref>[[عصمت نیری|نیری، عصمت]] و [[حسین قاسمی|قاسمی، حسین]] و [[محمد تقی دیاری بیدگلی|دیاری بیدگلی، محمد تقی]]، [[بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی (کتاب)|بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی]].</ref>.
مقصود از [[کتاب مکنون]]، همان [[علم]] [[غیب الهی]] است که از آن به لوح محفوظ تعبیر می‌شود. همچنین تعبیر به [[ام‌الکتاب]] کنایه از [[علم ذاتی]] [[ازلی]] خداوند به تمامی موجودات، برای همیشه است<ref>تفسیر و مفسران، ص۲۹۳</ref>. آنچه مخصوص به [[خدا]] است و از غیر خدا [[نفی]] شده یا [[اولیا]] از خود نفی کرده‌اند [[علم به لوح محفوظ]] است، اما آنچه برای ایشان [[اثبات]] شده، [[علم به لوح محو و اثبات]] است. توضیح اینکه در [[غیب]] دو [[لوح]] وجود دارد؛ اول، لوح محفوظ که مخصوص خداوند است که ممکن است خداوند به کسی بدهد یا ندهد؛ دوم، [[لوح محو و اثبات]] که همه [[پاکان]] می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است خداوند علمی دارد که جز خودش نمی‌داند و علمی دارد که [[فرشتگان]] و [[پیامبران]] را از آن [[آگاه]] ساخته، آنچه را به فرشتگان و پیامبران و رسولانش داده ما می‌دانیم»<ref>[[عصمت نیری|نیری، عصمت]] و [[حسین قاسمی|قاسمی، حسین]] و [[محمد تقی دیاری بیدگلی|دیاری بیدگلی، محمد تقی]]، [[بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی (مقاله)|بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی]].</ref>.


برخی بر این باورند که «[[اسرار غیب]] در دو جا ثبت است: در "لوح محفوظ" که هیچ‏گونه دگرگونی در آن رخ نمی‌‏دهد و هیچ کس از آن آگاه نیست و "لوح محو و اثبات" که علم به مقتضیات است نه علت تامه، و به همین دلیل قابل دگرگونی است و آنچه دیگران نمی‌‏دانند مربوط به همین قسمت است. تقسیم‌‏بندی [[علوم]]، مطابق این جمع بر اساس حتمی بودن و نبودن آن است و در جمع سابق بر اساس مقدار معلومات است»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ص۲۴۶.</ref>، آنچه در ام‏ الکتاب آمده قابل [[تغییر]] نخواهد بود<ref>تفسیر صافی، ج۳، ص۷۵.</ref>. همچنین [[بدا]] که از [[معتقدات]] [[شیعه]] است مربوط به [[لوح محو و اثبات]] است.
برخی بر این باورند که «[[اسرار غیب]] در دو جا ثبت است: در "لوح محفوظ" که هیچ‏گونه دگرگونی در آن رخ نمی‌‏دهد و هیچ کس از آن آگاه نیست و "لوح محو و اثبات" که علم به مقتضیات است نه علت تامه، و به همین دلیل قابل دگرگونی است و آنچه دیگران نمی‌‏دانند مربوط به همین قسمت است. تقسیم‌‏بندی [[علوم]]، مطابق این جمع بر اساس حتمی بودن و نبودن آن است و در جمع سابق بر اساس مقدار معلومات است»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ص۲۴۶.</ref>، آنچه در ام‏ الکتاب آمده قابل [[تغییر]] نخواهد بود<ref>تفسیر صافی، ج۳، ص۷۵.</ref>. همچنین [[بدا]] که از [[معتقدات]] [[شیعه]] است مربوط به [[لوح محو و اثبات]] است.
۱۱۲٬۲۵۶

ویرایش