امام‌شناسی - حسینی طهرانی ج۱ (کتاب) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۲
، ۵ ژانویهٔ ۲۰۲۲←فهرست کتاب
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
*مقدّمه مؤلف | *مقدّمه مؤلف | ||
'''درس اول: عصمت انبیاء و ائمّه{{عم}}''' | '''درس اول: [[عصمت انبیاء]] و [[ائمّه]]{{عم}}''' | ||
*اختلاف اساسی بین شیعه و سنّی | * [[اختلاف]] اساسی بین [[شیعه]] و [[سنّی]] | ||
*امام به منزله قلب در پیکر انسان است | * [[امام]] به منزله [[قلب]] در پیکر [[انسان]] است | ||
*لزوم امام معصوم در جامعه | * [[لزوم امام]] [[معصوم]] در [[جامعه]] | ||
*عصمت پیامبران دارای 3 مرحله است: | * [[عصمت پیامبران]] دارای 3 مرحله است: | ||
*عصمت در تلقّی و | * [[عصمت]] در تلقّی و [[تبلیغ وحی]] | ||
*عصمت از گناه. | * عصمت از [[گناه]]. | ||
*مناظره [[هشام بن حکم]] با [[عمرو بن عبید]] درباره لزوم وجود امام در جامعه | * [[مناظره]] [[هشام بن حکم]] با [[عمرو بن عبید]] درباره [[لزوم وجود امام]] در جامعه | ||
*گریه تمام موجودات در سوگ شهادت [[ | * [[گریه]] تمام موجودات در سوگ [[شهادت]] [[سیدالشهداء]]{{ع}}. | ||
'''درس دوم: بیان اصل وراثت در عصمت''' | '''درس دوم: بیان اصل [[وراثت]] در عصمت''' | ||
*اصل وراثت از سنن غیر قابل تبدیل الهی است | *اصل وراثت از [[سنن]] غیر قابل تبدیل [[الهی]] است | ||
*[[ | * [[پیامبر اکرم]]{{صل}} [[مظهر]] تامّ و تمام تجلی آن [[نور الهی]] است که در [[باطن]] [[آدم]] [[ابوالبشر]] به [[ودیعت]] نهاده شده بود | ||
*نور الهی و حقیقت محمّدی پس از | * نور الهی و [[حقیقت]] محمّدی پس از پیامبر اکرم{{صل}} به [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و به واسطه ایشان به سایر ائمّه طاهرین انتقال یافت | ||
*احادیث راجع به حقیقت نورانیّه | * [[احادیث]] راجع به حقیقت نورانیّه پیامبر اکرم{{صل}} به امیرالمؤمنین{{ع}} قبل از [[خلقت حضرت آدم]] | ||
*تفسیر آیه {{متن قرآن|ثُمَّ أَوْرَثْنَا | * [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتَابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنَا مِنْ عِبَادِنَا}} | ||
*مراد از بندگان برگزیده خدا که کتاب الهی به آنان به ارث رسیده، چه کسانی هستند؟ | *مراد از [[بندگان]] [[برگزیده خدا]] که [[کتاب الهی]] به آنان به [[ارث]] رسیده، چه کسانی هستند؟ | ||
*روایت علمای معروف اهل سنت در | * [[روایت]] علمای معروف [[اهل سنت]] در [[مقام]] امیرالمؤمنین{{ع}} | ||
*عزاداری پرندگان و وحوش بر | * [[عزاداری]] پرندگان و وحوش بر سیدالشهداء{{ع}} | ||
*مضامین | *مضامین [[زیارت]] سیدالشهداء{{ع}} در اوّل [[رجب]]. | ||
'''درس سوم: در امتیازات بندگان برگزیده خدا''' | '''درس سوم: در امتیازات بندگان برگزیده خدا''' | ||
*اخلاص در عمل یگانه وسیله نیل به کمال مطلوب است | * [[اخلاص]] در عمل یگانه وسیله نیل به کمال مطلوب است | ||
*خصوصیّات مخلصین در قرآن کریم: | *خصوصیّات مخلصین در [[قرآن کریم]]: | ||
*الف) عجز [[شیطان]] از اغوای آنها | *الف) [[عجز]] [[شیطان]] از اغوای آنها | ||
*ب) قدرت بر ستایش ذات مقدّس الهی بدانسان که شایسته اوست. | *ب) [[قدرت]] بر [[ستایش]] ذات [[مقدّس]] الهی بدانسان که [[شایسته]] اوست. | ||
*عدم منافات این مقام با جمله {{عربی|«ما عرفناک حقَّ معرفتک»}} | *عدم منافات این مقام با جمله {{عربی|«ما عرفناک حقَّ معرفتک»}} | ||
*معافیّت از سؤال و حساب و حشر و عرض و کتاب و میزان | *معافیّت از سؤال و حساب و [[حشر]] و عرض و کتاب و [[میزان]] | ||
*پاداش و جزای مخلصین در مقابل عمل نبوده و | * [[پاداش]] و جزای مخلصین در مقابل عمل نبوده و بی‌حدّ و [[حصر]] است | ||
*مقام خلوص ذاتی مساوی است با مصونیّت از گناه به حفظ و صیانت الهی | * مقام [[خلوص]] ذاتی مساوی است با مصونیّت از گناه به [[حفظ]] و صیانت الهی | ||
*استفاده تمام مراتب سه‌گانه عصمت برای پیام‌آوران الهی از آیه مبارکه {{متن قرآن|عَالِمُ | *استفاده تمام مراتب سه‌گانه عصمت برای [[پیام‌آوران الهی]] از [[آیه مبارکه]] {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلَی غَیْبِهِ أَحَدًا * إِلاَّ مَنِ ارْتَضَی مِن رَّسُولٍ}} | ||
*در احوالات حضرت [[فاطمه بنت اسد]] | *در احوالات [[حضرت]] [[فاطمه بنت اسد]] [[مادر]] امیرالمؤمنین{{ع}} | ||
*کیفیّت تولّد | *کیفیّت تولّد امیرالمؤمنین{{ع}} در [[خانه کعبه]]. | ||
'''درس چهارم: لزوم عصمت انبیاء و ائمّه{{عم}}''' | '''درس چهارم: [[لزوم]] عصمت انبیاء و [[ائمّه]]{{عم}}''' | ||
*صفات معتدلهٔ انسان | *صفات معتدلهٔ [[انسان]] | ||
*مقرّبان درگاه الهی در اثر برخورداری از یک نوع علم و بینش مخصوص ریشه رذائل و مفاسد را در وجود خود نابود کرده‌اند | *مقرّبان [[درگاه الهی]] در اثر برخورداری از یک نوع [[علم]] و [[بینش]] مخصوص ریشه [[رذائل]] و [[مفاسد]] را در وجود خود نابود کرده‌اند | ||
*استفاده عصمت مقرّبان خدا از مجموع سه آیه قرآن | *استفاده [[عصمت]] مقرّبان [[خدا]] از مجموع سه [[آیه قرآن]] | ||
*تربیت [[ | * [[تربیت]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در [[دوران کودکی]] در [[منزل]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} | ||
*نسبت | *نسبت امیرالمؤمنین{{ع}} به پیامبر اکرم{{صل}} | ||
*اعتراض | * [[اعتراض]] [[حضرت فاطمه]]{{س}} به [[سکوت]] امیرالمؤمنین{{ع}} و پاسخ آن [[حضرت]]. | ||
'''درس پنجم: عصمت امری موهبتی است''' | '''درس پنجم: عصمت امری موهبتی است''' | ||
*قوّه عصمت در معصومین در همه حال حاکم بر وجود آنان است | *قوّه عصمت در [[معصومین]] در همه حال [[حاکم]] بر وجود آنان است | ||
*استشهاد به آیات دیگر از قرآن کریم در اثبات عصمت انبیاء | * [[استشهاد]] به [[آیات]] دیگر از [[قرآن کریم]] در [[اثبات عصمت انبیاء]] | ||
* | * امیرالمؤمنین{{ع}} حائز [[مقام]] عصمت‌اند | ||
*آیه انذار و حدیث عشیره | * [[آیه انذار]] و [[حدیث]] [[عشیره]] | ||
*صحّت اسناد حدیث عشیره | *صحّت اسناد حدیث عشیره | ||
*حدیث عشیره در میان مستشرقین | * حدیث عشیره در میان مستشرقین | ||
*جنایات [[طبری]] در نقل حدیث عشیره | *جنایات [[طبری]] در [[نقل حدیث]] عشیره | ||
* | * [[ولایت امیرالمؤمنین]]{{ع}} از [[روز]] اوّل با [[توحید]] خدا و [[نبوت]] [[رسول]] توأم بوده است | ||
* | * امیرالمؤمنین{{ع}} در مقام مراحل [[رسالت]] [[یار]] و مددکار پیامبر اکرم{{صل}} بود. | ||
'''درس ششم: عصمت انبیاء منافاتی با اختیاری بودن افعال آنان ندارد''' | '''درس ششم: [[عصمت انبیاء]] منافاتی با اختیاری بودن [[افعال]] آنان ندارد''' | ||
*عصمت انبیاء از راه تمامیّت حجّت از طرف خدا | * عصمت انبیاء از راه تمامیّت [[حجّت]] از طرف خدا | ||
*اثبات عصمت از آیه ای دیگر از قرآن کریم | * [[اثبات عصمت]] از [[آیه]] ای دیگر از قرآن کریم | ||
*ملکه عصمت موجب اضطراری بودن افعال نمی‌شود | * [[ملکه عصمت]] موجب [[اضطراری]] بودن افعال نمی‌شود | ||
*افضلیّت انبیاء به واسطه اختیاری بودن افعال آنهاست | * [[افضلیّت]] [[انبیاء]] به واسطه اختیاری بودن افعال آنهاست | ||
*آفرینش عبارتست از | * [[آفرینش]] عبارتست از [[ظهور]]، نه تولّد و خروج | ||
*اساس عالم هستی بر اختلاف موجودات بنا شده است | *اساس [[عالم هستی]] بر [[اختلاف]] موجودات بنا شده است | ||
*تمام موجوداتی که حامل قوّه و استعدادند متحرّک سوی کمال می‌باشند | *تمام موجوداتی که حامل قوّه و استعدادند متحرّک سوی کمال می‌باشند | ||
*کمال هر موجود، فعلیّت استعدادهای همان موجود است | *کمال هر موجود، فعلیّت استعدادهای همان موجود است | ||
*انتظار خداوند و عالم هستی از هر فرد کمال مطلوب اوست نه کمال غیر او | * [[انتظار]] [[خداوند]] و عالم هستی از هر فرد کمال مطلوب اوست نه کمال غیر او | ||
*پیغمبران در تمام افعال خود، چه معجزه و چه غیر آن دارای علم و اختیار بوده‌اند | * [[پیغمبران]] در تمام افعال خود، چه [[معجزه]] و چه غیر آن دارای علم و [[اختیار]] بوده‌اند | ||
*اثبات عصمت | * [[اثبات عصمت امیرالمؤمنین]]{{ع}} از راه [[اتّحاد]] نفس او با نفس [[رسول‌الله]]{{صل}} | ||
*داستان لیلةالمبیت و ایثار و | *داستان لیلةالمبیت و [[ایثار]] و [[فداکاری]] امیرالمؤمنین{{ع}} نسبت به رسول‌الله{{صل}} | ||
*خون چکیده از پای | * [[خون]] چکیده از پای علی{{ع}} در [[هجرت به مدینه]] | ||
*افتخار خدا به ملائکه در ایثار | * [[افتخار]] خدا به [[ملائکه]] در ایثار علی{{ع}} [[جان]] خود را به رسول‌الله{{صل}}. | ||
'''درس هفتم: | '''درس هفتم: [[منصب امامت]] از نبوت بالاتر است''' | ||
*معنای [[امام]] در آیه شریفه {{متن قرآن|وَإِذِ | *معنای [[امام]] در [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَإِذِ ابْتَلَی إِبْرَاهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا...}} | ||
*تفسیر آیه مبارکه {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً | * [[تفسیر]] [[آیه مبارکه]] {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَکَانُوا بِآیَاتِنَا یُوقِنُونَ}} | ||
*هدایت موجودات به دست امام است | * [[هدایت]] موجودات به [[دست امام]] است | ||
*تحقّق [[ | *تحقّق [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[مقام امامت]] و [[ولایت]] | ||
* | * [[حدیث]] اَنَس راجع به [[ولایت امیرالمؤمنین]]{{ع}} | ||
*مکر و آزار | * [[مکر]] و [[آزار]] [[قریش]] به امیرالمؤمنین{{ع}}. | ||
'''درس هشتم: [[ولایت]] | '''درس هشتم: [[ولایت تکوینی]] [[امام]] به [[اذن خدا]] بر [[نفوس]] [[سعداء]] و [[اشقیاء]]''' | ||
*مقام [[ | * مقام امامت [[اشرف]] از [[نبوت]] است | ||
*معنای امام | *معنای امام | ||
*در امام باید قوّه ملکوتیّه نسبت به امور باشد | *در امام باید قوّه ملکوتیّه نسبت به امور باشد | ||
*تفسیر آیه کریمه {{متن قرآن| | * تفسیر [[آیه کریمه]] {{متن قرآن|یَوْمَ نَدْعُو کُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِیَ کِتَابَهُ بِیَمِینِهِ فَأُولَئِکَ یَقْرَؤُونَ کِتَابَهُمْ وَلاَ یُظْلَمُونَ فَتِیلاً * وَمَن کَانَ فِی هَذِهِ أَعْمَی فَهُوَ فِی الآخِرَةِ أَعْمَی وَأَضَلُّ سَبِیلاً}} | ||
*معنای روایات وارده بر اینکه | *معنای [[روایات]] وارده بر اینکه علی{{ع}} قسمت کننده [[بهشت]] و [[جهنّم]] است | ||
*معنای «وسیله» در روایت [[ | *معنای «وسیله» در [[روایت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} | ||
*اشعار [[سید | *اشعار [[سید]] حِمیَری و [[دعبل]] خزائی با اشاره به روایت {{عربی|«علی قسیم الجنّة و النّار»}}. | ||
'''درس نهم: در معنی | '''درس نهم: در معنی ولایت تکوینی''' | ||
*میزان جزا و | * [[میزان]] [[جزا]] و [[پاداش]]، [[ملکوت]] [[اعمال]] است نه ظاهر آنها | ||
*تحقیق در معنای صراط | *تحقیق در معنای [[صراط]] | ||
*روایت {{عربی|«لا یجوز احدٌ الصراط الّا من کتب له علیٌ الجواز»}} به طرق مختلف | * روایت {{عربی|«لا یجوز احدٌ الصراط الّا من کتب له علیٌ الجواز»}} به طرق مختلف | ||
*توضیح معنای روایت فوق | *توضیح معنای روایت فوق | ||
*روایت {{عربی|«لا یجوز احدٌ الصراط...»}} در اشعار | * روایت {{عربی|«لا یجوز احدٌ الصراط...»}} در اشعار سید حِمیَری. | ||
'''درس دهم: لزوم امام زنده برای تمتّع دل‌ها''' | '''درس دهم: [[لزوم امام]] زنده برای تمتّع [[دل‌ها]]''' | ||
*شمول و عموم اصل علّیّت و معلولیّت در نظام هستی | *شمول و عموم اصل علّیّت و معلولیّت در [[نظام هستی]] | ||
*تأثیر مجالست در انسان | *تأثیر مجالست در [[انسان]] | ||
*قلب امام کانون افاضه علوم است | * [[قلب]] امام کانون [[افاضه]] [[علوم]] است | ||
*شیعه اساس تعالیم اسلام را بر [[امامت]] می‌داند | * [[شیعه]] اساس [[تعالیم اسلام]] را بر [[امامت]] می‌داند | ||
*شیعه دارای ملاطفت و رقّت و ملایمت است | * شیعه دارای [[ملاطفت]] و رقّت و [[ملایمت]] است | ||
*بهشت تجلّی صفات و اعمال است | * بهشت تجلّی صفات و اعمال است | ||
*حقیقت نهرهای جاری در بهشت | * [[حقیقت]] نهرهای جاری در بهشت | ||
*نهرهای چهارگانه جاری در بهشت، نهر آب | *نهرهای چهارگانه جاری در بهشت، نهر آب | ||
*نهرهای شیر، نهرهای شراب | *نهرهای شیر، نهرهای شراب | ||
*نهرهای عسل تصفیه شده | *نهرهای عسل [[تصفیه]] شده | ||
*نهر زنجبیل و چشمه کافور | *نهر زنجبیل و چشمه [[کافور]] | ||
*چشمه تسنیم از زیر پای | *چشمه [[تسنیم]] از زیر پای امیرالمؤمنین{{ع}} جاری است | ||
*ساقی حوض کوثر | *ساقی [[حوض کوثر]] | ||
*اشعار | *اشعار سید حِمیَری درباره حوض کوثر و ساقی آن. | ||
'''درس یازدهم: معنای [[وحی]] خیرات به ائمّه''' | '''درس یازدهم: معنای [[وحی]] [[خیرات]] به [[ائمّه]]''' | ||
*معنای [[ | *معنای وحی [[تکوینی]] | ||
*[[ | * وحی خیرات به [[امامان]] | ||
*شرط تحقق | *شرط تحقق امامت، عبور امام از هستی خود و تحقّق به هستی خداست | ||
*قیام جناب [[زید بن علی بن الحسین]] بدون دستور امام بوده است | * [[قیام]] جناب [[زید بن علی بن الحسین]] بدون [[دستور امام]] بوده است | ||
*حرکت و سکون امام هر دو صحیح است | *حرکت و سکون امام هر دو صحیح است | ||
*روایات درباره اتّحاد نفس [[ | * روایات درباره [[اتّحاد]] نفس [[رسول اکرم]]{{صل}} با نفس [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} | ||
*خصال موجوده در | * [[خصال]] موجوده در امیرالمؤمنین{{ع}} | ||
*شبه‌ای که خصوصیّات موجوده در | *شبه‌ای که خصوصیّات موجوده در [[مقام ولایت]] را منافی با [[قدرت خداوند]] می‌پندارد | ||
'''درس دوازدهم: لازمه عصمت هدایت به حق است''' | '''درس دوازدهم: لازمه [[عصمت]] [[هدایت]] به [[حق]] است''' | ||
*لزوم پیروی از حق | * [[لزوم]] [[پیروی از حق]] | ||
*لزوم پیروی از امام معصوم مبنی بر اصل لزوم متابعت از حقّ است و تفسیر آیه {{متن قرآن|أَفَمَن | * [[لزوم پیروی از امام]] [[معصوم]] مبنی بر [[اصل لزوم]] [[متابعت]] از [[حقّ]] است و [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|أَفَمَن یَهْدِی إِلَی الْحَقِّ...}} | ||
*روایت [[ابن‌عباس]] در | * [[روایت]] [[ابن‌عباس]] در [[معیّت]]، علی با حق و حق با علی | ||
*علّت مخالفت معاندین با | *علّت [[مخالفت]] معاندین با [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}} | ||
*اعتراف [[عمر]] به | *اعتراف [[عمر]] به [[مقام]] امیرالمؤمنین{{ع}} در [[روایات]] [[اهل]] [[سنّت]]. | ||
'''درس سیزدهم: معنای هدایت ائمّه و شرایطی که هدایت کنندهٔ به سوی حقّ باید دارا باشد''' | '''درس سیزدهم: معنای هدایت [[ائمّه]] و شرایطی که هدایت کنندهٔ به سوی حقّ باید دارا باشد''' | ||
*منظور از هدایت به حقّ چیست؟ | *منظور از هدایت به حقّ چیست؟ | ||
*امام باید هدایت به حقّ یافته باشد و در آن سه شرط است | * [[امام]] باید هدایت به حقّ یافته باشد و در آن سه شرط است | ||
*تفسیر آیه {{متن قرآن|لاَ | * تفسیر آیه {{متن قرآن|لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ}} | ||
*هفت مسئله از اُمهات مسائل [[امامت]] | *هفت مسئله از اُمهات مسائل [[امامت]] | ||
* | * [[افضلیّت]] امیرالمؤمنین{{ع}} در جمع [[فضائل]] نفسی | ||
*روایات {{عربی|«علیٌ خیرُ البشر»}} | * روایات {{عربی|«علیٌ خیرُ البشر»}} | ||
*روایات معراجیه دالّه بر [[ولایت | * روایات معراجیه دالّه بر [[ولایت امیرالمؤمنین]]{{ع}} | ||
*بیانات [[جبرئیل]] به صورت دحیه راجع به | *بیانات [[جبرئیل]] به صورت [[دحیه]] راجع به ولایت امیرالمؤمنین{{ع}} | ||
*مسائل هفت‌گانه | *مسائل هفت‌گانه امامت در امیرالمؤمنین{{ع}} متحقّق بود | ||
*اظهار ندامت [[ابوبکر]] از خلافت | *اظهار [[ندامت]] [[ابوبکر]] از [[خلافت]] | ||
*پنج ایراد بر | *پنج ایراد بر [[خطبه]] ابوبکر | ||
* | * [[تأسف]] ابوبکر هنگام [[مرگ]] بر نُه چیز. | ||
'''درس چهاردهم: لزوم تبعیّت از اعلم''' | '''درس چهاردهم: لزوم [[تبعیّت]] از [[اعلم]]''' | ||
*بقاء | *بقاء [[منصب امامت]] از ذریّه [[حضرت ابراهیم]] تا [[روز قیامت]] | ||
*تحقیق در معنای کلمه لا اله الّا الله | *تحقیق در معنای کلمه لا [[اله]] الّا [[الله]] | ||
*امام باید از تمام افراد امّت عالم‌تر باشد | * امام باید از تمام افراد [[امّت]] عالم‌تر باشد | ||
*عاقبت امر هر امّتی که حکومت خود را به دست کسی غیر از عالم‌ترین افراد خود بسپارد تباهی است | * [[عاقبت]] [[امر]] هر امّتی که [[حکومت]] خود را به دست کسی غیر از [[عالم‌ترین]] افراد خود بسپارد [[تباهی]] است | ||
* | * امیرالمؤمنین{{ع}} اعلم بوده‌اند | ||
*اعتراف | *اعتراف عمر به اعلمیّت امیرالمؤمنین{{ع}} | ||
* | * [[تأسّف]] ابن‌عباس از اینکه هنگام [[رحلت]] [[رسول‌الله]]{{صل}} از آوردن [[صحیفه]] برای ایشان مانع شدند | ||
*مانع شدن | *مانع شدن عمر از آوردن کاغذ و دوات برای رسول‌الله{{صل}}.<ref name=p1></ref> | ||
{{پایان فهرست اثر}} | {{پایان فهرست اثر}} | ||