حکمت غیبت صغری قبل از غیبت کبری چه بوده است؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '</ref>. ::::::' به '</ref>. '
جز (جایگزینی متن - 'مهدویت]]. {{پایان}} {{پایان}} == پانویس == {{پانویس}}' به 'مهدویت]]. {{پایان منبع جامع}} == پانویس == {{پانویس}}')
جز (جایگزینی متن - '</ref>. ::::::' به '</ref>. ')
خط ۶۴: خط ۶۴:


از طرفی [[اعتقاد]] [[شیعیان]] به اینکه [[امام مهدی]]{{ع}} همان کسی است که قبلاً آمدنش را [[بشارت]] داده‌اند و تمامی [[ادیان الهی]] را [[اصلاح]] می‌کند و حکومتش عالمگیر می‌شود و از طرف دیگر، گسترش احادیثی که درباره شخصیت [[مصلح جهانی]] [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} از [[پیامبر]] وارد شده، همچنین تطبیق تصریح‌ها و اوصافی که در این [[روایات]] برای [[حضرت مهدی]]{{ع}} آمده با [[محمد بن حسن]]{{ع}} در بین [[علما]]، [[محدثین]] و [[فقها]] سبب شد تا [[عباسیان]] به عناد و [[دشمنی]] با او برخیزند.  
از طرفی [[اعتقاد]] [[شیعیان]] به اینکه [[امام مهدی]]{{ع}} همان کسی است که قبلاً آمدنش را [[بشارت]] داده‌اند و تمامی [[ادیان الهی]] را [[اصلاح]] می‌کند و حکومتش عالمگیر می‌شود و از طرف دیگر، گسترش احادیثی که درباره شخصیت [[مصلح جهانی]] [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} از [[پیامبر]] وارد شده، همچنین تطبیق تصریح‌ها و اوصافی که در این [[روایات]] برای [[حضرت مهدی]]{{ع}} آمده با [[محمد بن حسن]]{{ع}} در بین [[علما]]، [[محدثین]] و [[فقها]] سبب شد تا [[عباسیان]] به عناد و [[دشمنی]] با او برخیزند.  
::::::شاید مهم‌ترین این [[روایات]]، احادیثی باشند که در آنها آمده که [[ائمه]]، [[دوازده خلیفه]] که همگی از [[قریش]] هستند، می‌باشند این‌گونه [[روایات]] زبانزد [[محدثین]] و مورخین آن زمان بوده است؛ مثلاً [[بخاری]] که معاصر با [[امام عسکری]]{{ع}} بوده از [[جابر بن سمره]] [[روایت]] کرده که: شنیدم [[پیامبر]] می‌فرمودند: "بعد از من [[دوازده امیر]] و [[رهبر]] برای [[امت اسلامی]] است". بعد [[پیامبر]]{{صل}} چیزی گفتند که من نشنیدم؛ ولی پدرم می‌گفت: [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همگی ایشان از [[قریش]] هستند"<ref>محمدتقی حکیم، ص ۱۷۷.</ref>.  
::::::شاید مهم‌ترین این [[روایات]]، احادیثی باشند که در آنها آمده که [[ائمه]]، [[دوازده خلیفه]] که همگی از [[قریش]] هستند، می‌باشند این‌گونه [[روایات]] زبانزد [[محدثین]] و مورخین آن زمان بوده است؛ مثلاً [[بخاری]] که معاصر با [[امام عسکری]]{{ع}} بوده از [[جابر بن سمره]] [[روایت]] کرده که: شنیدم [[پیامبر]] می‌فرمودند: "بعد از من [[دوازده امیر]] و [[رهبر]] برای [[امت اسلامی]] است". بعد [[پیامبر]]{{صل}} چیزی گفتند که من نشنیدم؛ ولی پدرم می‌گفت: [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همگی ایشان از [[قریش]] هستند"<ref>محمدتقی حکیم، ص ۱۷۷.</ref>.
::::::در روایتی از [[احمد بن حنبل]] آمده که [[جابر]] می‌گوید: شنیدم، [[رسول الله]]{{صل}} می‌فرمایند: "برای این [[امت]]، [[دوازده خلیفه]] می‌باشد"<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰.</ref>. به همین مضمون، [[مسلم]] از [[جابر]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "[[دین]] پا بر جا می‌ماند تا [[روز قیامت]] و برای این [[امت]] [[دوازده خلیفه]] است که همگی از [[قریش]] هستند"<ref>همان.</ref>.  
 
::::::[[الحموینی شافعی]] در کتاب [[فرائد السمطین]] از [[ابن‌عباس]] [[روایت]] نموده، [[ابن عباس]] می‌گوید، [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "من [[سید]] و آقای [[پیامبران]] هستم و [[علی بن ابی‌طالب]] آقای همه [[جانشینان]] و اوصیاست و همانا [[جانشینان]] بعد از من [[دوازده تن]] هستند، اول ایشان [[علی بن ابی‌طالب]] و آخر ایشان [[قائم]] ما [[مهدی]] است"<ref>نجم الدین شریف عسکری، علی والوصیة، ص ۱۹۶.</ref>. همچنین از [[ابن عباس]] [[نقل]] شده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همانا [[جانشینان]]، [[خلفا]] و [[حجت‌های خدا]] بر خلق بعد از من، [[دوازده تن]] هستند"<ref>صدرالدین صدر، ص ۲۳۲.</ref>.  
در روایتی از [[احمد بن حنبل]] آمده که [[جابر]] می‌گوید: شنیدم، [[رسول الله]]{{صل}} می‌فرمایند: "برای این [[امت]]، [[دوازده خلیفه]] می‌باشد"<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰.</ref>. به همین مضمون، [[مسلم]] از [[جابر]] [[نقل]] کرده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "[[دین]] پا بر جا می‌ماند تا [[روز قیامت]] و برای این [[امت]] [[دوازده خلیفه]] است که همگی از [[قریش]] هستند"<ref>همان.</ref>.
::::::دو [[حدیث]] اول از لحاظ مضمون متواترند و در کتب [[شیعه]] و [[سنی]] یا با همین الفاظ یا با الفاظی نزدیک به اینها [[نقل]] شده‌اند تا جایی که بعضی از معاصرین که این [[اخبار]] را جمع کرده‌اند، آنها را ۲۷۱ [[حدیث]] شمرده‌اند؛ بزرگان حفّاظ [[اهل سنت]] نیز این [[روایات]] را [[نقل]] کرده‌اند<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰، برای اطلاع بیشتر از روایان این حدیث از بزرگان حفاظ اهل سنت ر. ک.</ref>. افزون بر این [[دلایل]] [[عباسیان]] می‌دانستند، [[امام دوازدهم]] که قرار است [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] کند، [[امام عسکری]]{{ع}} نیست؛ زیرا می‌دانستند [[امام عسکری]]{{ع}} [[یازدهمین امام]] است. شاید این‌گونه [[احادیث]] و [[روایات]] بودند که باعث نگرانی [[حکام]] [[عباسی]] شدند و آنها را بر آن داشتند که به جستجو در آل [[رسول]] و سلاله ایشان بپردازند تا به [[امام مهدی]]{{ع}} دست یابند و او را بکشند.  
 
[[الحموینی شافعی]] در کتاب [[فرائد السمطین]] از [[ابن‌عباس]] [[روایت]] نموده، [[ابن عباس]] می‌گوید، [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "من [[سید]] و آقای [[پیامبران]] هستم و [[علی بن ابی‌طالب]] آقای همه [[جانشینان]] و اوصیاست و همانا [[جانشینان]] بعد از من [[دوازده تن]] هستند، اول ایشان [[علی بن ابی‌طالب]] و آخر ایشان [[قائم]] ما [[مهدی]] است"<ref>نجم الدین شریف عسکری، علی والوصیة، ص ۱۹۶.</ref>. همچنین از [[ابن عباس]] [[نقل]] شده که [[پیامبر]]{{صل}} فرمودند: "همانا [[جانشینان]]، [[خلفا]] و [[حجت‌های خدا]] بر خلق بعد از من، [[دوازده تن]] هستند"<ref>صدرالدین صدر، ص ۲۳۲.</ref>.
 
دو [[حدیث]] اول از لحاظ مضمون متواترند و در کتب [[شیعه]] و [[سنی]] یا با همین الفاظ یا با الفاظی نزدیک به اینها [[نقل]] شده‌اند تا جایی که بعضی از معاصرین که این [[اخبار]] را جمع کرده‌اند، آنها را ۲۷۱ [[حدیث]] شمرده‌اند؛ بزرگان حفّاظ [[اهل سنت]] نیز این [[روایات]] را [[نقل]] کرده‌اند<ref>اسماعیل صدر، ص ۱۵۰، برای اطلاع بیشتر از روایان این حدیث از بزرگان حفاظ اهل سنت ر. ک.</ref>. افزون بر این [[دلایل]] [[عباسیان]] می‌دانستند، [[امام دوازدهم]] که قرار است [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] کند، [[امام عسکری]]{{ع}} نیست؛ زیرا می‌دانستند [[امام عسکری]]{{ع}} [[یازدهمین امام]] است. شاید این‌گونه [[احادیث]] و [[روایات]] بودند که باعث نگرانی [[حکام]] [[عباسی]] شدند و آنها را بر آن داشتند که به جستجو در آل [[رسول]] و سلاله ایشان بپردازند تا به [[امام مهدی]]{{ع}} دست یابند و او را بکشند.  
::::::برای [[پیامبران]] گذشته نیز چنین چیزهایی پیش آمده از جمله [[حضرت موسی]] که وقتی [[فرعون]] [[آگاه]] شد که زوال سلطنتش به دست [[کودکی]] است، تمامی [[کاهنان]] را جمع نمود تا [[نسب]] آن [[کودک]] را به دست آوردند؛ [[کاهنان]] همگی به او گفتند: این [[کودک]] از [[بنی اسرائیل]] است. [[فرعون]] برای به دست آوردن و کشتن [[موسی]] بیش از بیست هزار [[کودک]] [[بنی اسرائیل]] را به [[قتل]] رساند؛ اما [[خداوند]] [[موسی]] را حفظ کرد و [[فرعونیان]] از دست یافتن به او عاجز ماندند.  
::::::برای [[پیامبران]] گذشته نیز چنین چیزهایی پیش آمده از جمله [[حضرت موسی]] که وقتی [[فرعون]] [[آگاه]] شد که زوال سلطنتش به دست [[کودکی]] است، تمامی [[کاهنان]] را جمع نمود تا [[نسب]] آن [[کودک]] را به دست آوردند؛ [[کاهنان]] همگی به او گفتند: این [[کودک]] از [[بنی اسرائیل]] است. [[فرعون]] برای به دست آوردن و کشتن [[موسی]] بیش از بیست هزار [[کودک]] [[بنی اسرائیل]] را به [[قتل]] رساند؛ اما [[خداوند]] [[موسی]] را حفظ کرد و [[فرعونیان]] از دست یافتن به او عاجز ماندند.  
::::::همچنین [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] وقتی که فهمیدند [[سلطنت]] برای [[قائم آل محمد]]{{صل}} است با [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} [[دشمنی]] نمودند و برای [[قتل]] [[فرزندان]] [[رسول الله]]{{صل}} با [[شمشیر]] کشیدند با این [[امید]] که به [[قائم آل محمد]]{{صل}} دست یابند؛ اما [[خداوند عزوجل]] نگذاشت حتی یکی از آن [[ظالمان]] از [[وجود امام مهدی]]{{ع}} با خبر شوند و [[خداوند]] نورش را در همه جا گسترش می‌دهد حتی اگر [[مشرکان]] را خوش نیاید<ref>لطف‌الله صافی، منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر؛ ص ۳۵۹ - ۳۶۰.</ref>.  
::::::همچنین [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] وقتی که فهمیدند [[سلطنت]] برای [[قائم آل محمد]]{{صل}} است با [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} [[دشمنی]] نمودند و برای [[قتل]] [[فرزندان]] [[رسول الله]]{{صل}} با [[شمشیر]] کشیدند با این [[امید]] که به [[قائم آل محمد]]{{صل}} دست یابند؛ اما [[خداوند عزوجل]] نگذاشت حتی یکی از آن [[ظالمان]] از [[وجود امام مهدی]]{{ع}} با خبر شوند و [[خداوند]] نورش را در همه جا گسترش می‌دهد حتی اگر [[مشرکان]] را خوش نیاید<ref>لطف‌الله صافی، منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر؛ ص ۳۵۹ - ۳۶۰.</ref>.
::::::در [[حدیث]] دیگری از [[امام رضا]]{{ع}} آمده: "همانا [[دشمنی]] [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] با ما [[اهل بیت]] به دو [[دلیل]] بود: یکی اینکه آنها می‌دانستند، [[خلافت]] [[حق]] آنها نیست؛ لذا از این می‌ترسیدند که ما ادعای [[خلافت]] کنیم. دومین [[علت]] این بود که آنان می‌دانستند [[اخبار]] متواتری وجود دارد مبنی بر این که [[پادشاهی]] ظالمانه آنان به دست [[قائم]] آل بیت{{ع}} از بین می‌رود و هیچ شکی نداشتند که از [[ستمگران]] هستند پس در [[قتل]] [[اهل بیت]] [[رسول الله]]{{صل}} بسیار تلاش نمودند و می‌خواستند [[نسل]] او را از بین ببرند؛ اما [[خداوند]] نخواست که امر [[قائم]]{{ع}} بر احدی از آنان آشکار گردد و همانا [[خداوند]] نورش را در همه جا می‌گستراند، حتی اگر [[مشرکان]] را خوش نیاید"<ref>لطف‌الله صافی، منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر؛ ص ۲۹۱.</ref>. تمامی این [[دلایل]] [[عباسیان]] را وقتی که [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} [[ظهور]] می‌کرد، نگران [[آینده]] حکومت‌شان می‌کرد زیرا طبق [[عقاید شیعه]]، [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} همان [[قائم]]{{ع}} بود و مابقی [[احادیث نبوی]] نیز با [[محمد بن حسن]]{{ع}} [[صدق]] می‌کرد؛ لذا [[عباسیان]] تمامی امکانات خود را برای دست‌یابی به او [[بسیج]] کردند تا از [[آینده]] [[سیاسی]] خود مطمئن گردند به خصوص که در زمان جد [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} [[امام هادی]]{{ع}} و [[پدر]] گرامی‌شان [[امام عسکری]]{{ع}} [[شیعیان]] تحرکاتی ضد [[حکومت]] [[عباسیان]] داشتند. وقتی [[امام عسکری]]{{ع}} به [[شهادت]] رسیدند، ایشان را [[دفن]] نمودند و [[مردم]] پراکنده شدند؛ [[سلطان]] و [[یاران]] او پریشان به جستجوی طفل پرداختند و بسیاری از خانه‌های اطراف خانه [[امام]] را جستجو کردند؛ اما چیزی پیدا نکردند پس [[منتظر]] تقسیم [[ارث امام عسکری]]{{ع}} شدند. کسانی هم که مواظب آن کنیز بودند تا دو سال یا بیشتر از او [[مراقبت]] کردند؛ اما خبری نشد و مطمئن شدند که او حامله نیست. سرانجام [[ارث امام]] بین [[مادر]] و برادرش تقسیم شد در حالی که [[سلطان]] به دنبال یافتن [[فرزند]] [[امام]] بود؛ اما هیچ گاه او را نیافت<ref>سیدالأمین؛ ص ۳۳۶.</ref>.  
 
::::::[[شیخ مفید]] می‌گوید: [[امام عسکری]]{{ع}} برای برپایی [[حکومت حق]]، [[فرزند]] پسری از خود به جای نهاد در حالی که [[تولد]] ایشان از دیدگان مخفی بود و روزگار بر [[امام عسکری]]{{ع}} به [[سختی]] می‌گذشت و [[سلاطین]] [[عباسی]] مدت زمان طولانی در جستجوی طفل [[امام]] بودند، همچنین چون [[عقیده]] به [[مهدی منتظر]]{{ع}} میان [[شیعیان]] و [[انتظار]] ایشان برای [[ظهور]] [[حضرت]]، همه جا گسترش یافته بود ولادت [[فرزند امام عسکری]]{{ع}} آشکارا نبود و بعد از [[امام عسکری]]{{ع}} نیز باز هم [[امام مهدی]]{{ع}} برای همه [[مردم]] آشکار نبودند.  
در [[حدیث]] دیگری از [[امام رضا]]{{ع}} آمده: "همانا [[دشمنی]] [[بنی امیه]] و [[بنی عباس]] با ما [[اهل بیت]] به دو [[دلیل]] بود: یکی اینکه آنها می‌دانستند، [[خلافت]] [[حق]] آنها نیست؛ لذا از این می‌ترسیدند که ما ادعای [[خلافت]] کنیم. دومین [[علت]] این بود که آنان می‌دانستند [[اخبار]] متواتری وجود دارد مبنی بر این که [[پادشاهی]] ظالمانه آنان به دست [[قائم]] آل بیت{{ع}} از بین می‌رود و هیچ شکی نداشتند که از [[ستمگران]] هستند پس در [[قتل]] [[اهل بیت]] [[رسول الله]]{{صل}} بسیار تلاش نمودند و می‌خواستند [[نسل]] او را از بین ببرند؛ اما [[خداوند]] نخواست که امر [[قائم]]{{ع}} بر احدی از آنان آشکار گردد و همانا [[خداوند]] نورش را در همه جا می‌گستراند، حتی اگر [[مشرکان]] را خوش نیاید"<ref>لطف‌الله صافی، منتخب الأثر فی الامام الثانی عشر؛ ص ۲۹۱.</ref>. تمامی این [[دلایل]] [[عباسیان]] را وقتی که [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} [[ظهور]] می‌کرد، نگران [[آینده]] حکومت‌شان می‌کرد زیرا طبق [[عقاید شیعه]]، [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} همان [[قائم]]{{ع}} بود و مابقی [[احادیث نبوی]] نیز با [[محمد بن حسن]]{{ع}} [[صدق]] می‌کرد؛ لذا [[عباسیان]] تمامی امکانات خود را برای دست‌یابی به او [[بسیج]] کردند تا از [[آینده]] [[سیاسی]] خود مطمئن گردند به خصوص که در زمان جد [[امام]] [[محمد بن حسن]]{{ع}} [[امام هادی]]{{ع}} و [[پدر]] گرامی‌شان [[امام عسکری]]{{ع}} [[شیعیان]] تحرکاتی ضد [[حکومت]] [[عباسیان]] داشتند. وقتی [[امام عسکری]]{{ع}} به [[شهادت]] رسیدند، ایشان را [[دفن]] نمودند و [[مردم]] پراکنده شدند؛ [[سلطان]] و [[یاران]] او پریشان به جستجوی طفل پرداختند و بسیاری از خانه‌های اطراف خانه [[امام]] را جستجو کردند؛ اما چیزی پیدا نکردند پس [[منتظر]] تقسیم [[ارث امام عسکری]]{{ع}} شدند. کسانی هم که مواظب آن کنیز بودند تا دو سال یا بیشتر از او [[مراقبت]] کردند؛ اما خبری نشد و مطمئن شدند که او حامله نیست. سرانجام [[ارث امام]] بین [[مادر]] و برادرش تقسیم شد در حالی که [[سلطان]] به دنبال یافتن [[فرزند]] [[امام]] بود؛ اما هیچ گاه او را نیافت<ref>سیدالأمین؛ ص ۳۳۶.</ref>.
 
[[شیخ مفید]] می‌گوید: [[امام عسکری]]{{ع}} برای برپایی [[حکومت حق]]، [[فرزند]] پسری از خود به جای نهاد در حالی که [[تولد]] ایشان از دیدگان مخفی بود و روزگار بر [[امام عسکری]]{{ع}} به [[سختی]] می‌گذشت و [[سلاطین]] [[عباسی]] مدت زمان طولانی در جستجوی طفل [[امام]] بودند، همچنین چون [[عقیده]] به [[مهدی منتظر]]{{ع}} میان [[شیعیان]] و [[انتظار]] ایشان برای [[ظهور]] [[حضرت]]، همه جا گسترش یافته بود ولادت [[فرزند امام عسکری]]{{ع}} آشکارا نبود و بعد از [[امام عسکری]]{{ع}} نیز باز هم [[امام مهدی]]{{ع}} برای همه [[مردم]] آشکار نبودند.  
::::::بعد از [[امام عسکری]]{{ع}} [[جعفر بن علی]]، [[برادر]] [[امام عسکری]]{{ع}} [[اموال]] ایشان را به [[ارث]] برد، او تلاش نمود تا [[زنان]] [[امام عسکری]]{{ع}} را محبوس نگه دارد و [[یاران امام]] را که [[منتظر]] ولادت آن [[حضرت]] بودند، شماتت می‌کرد و ادعا می‌نمود که [[امام مهدی]] است؛ او سعی بسیار نمود تا نزد [[شیعیان]] به [[مقام]] و منزلتی برسد و [[رهبر]] [[شیعیان]] گردد؛ اما احدی از [[شیعیان]] او را نپذیرفت و به او [[اعتقاد]] پیدا نکرد<ref>سیدالأمین؛ ص ۳۱۶.</ref>. اینها سخنان یکی از بزرگان علمای [[شیعه]] است که واقعیت [[غیبت]] را [[درک]] نمود؛ زیرا او در آغاز [[ولادت امام مهدی]]{{ع}} به [[دنیا]] آمد هنگامی که به [[دلایل]] [[سیاسی]] که به آنها اشاره شد، هیچ کس از احوال [[امام]] [[منتظر]]{{ع}} خبری نداشت، مگر [[اصحاب]] [[مخلص]] پدرش، [[امام عسکری]]{{ع}}»<ref>[[عبدالهادی فضلی|فضلی، عبدالهادی]]، [[در انتظار مهدی موعود (کتاب)|در انتظار مهدی موعود]]، ص 20-23.</ref>.
::::::بعد از [[امام عسکری]]{{ع}} [[جعفر بن علی]]، [[برادر]] [[امام عسکری]]{{ع}} [[اموال]] ایشان را به [[ارث]] برد، او تلاش نمود تا [[زنان]] [[امام عسکری]]{{ع}} را محبوس نگه دارد و [[یاران امام]] را که [[منتظر]] ولادت آن [[حضرت]] بودند، شماتت می‌کرد و ادعا می‌نمود که [[امام مهدی]] است؛ او سعی بسیار نمود تا نزد [[شیعیان]] به [[مقام]] و منزلتی برسد و [[رهبر]] [[شیعیان]] گردد؛ اما احدی از [[شیعیان]] او را نپذیرفت و به او [[اعتقاد]] پیدا نکرد<ref>سیدالأمین؛ ص ۳۱۶.</ref>. اینها سخنان یکی از بزرگان علمای [[شیعه]] است که واقعیت [[غیبت]] را [[درک]] نمود؛ زیرا او در آغاز [[ولادت امام مهدی]]{{ع}} به [[دنیا]] آمد هنگامی که به [[دلایل]] [[سیاسی]] که به آنها اشاره شد، هیچ کس از احوال [[امام]] [[منتظر]]{{ع}} خبری نداشت، مگر [[اصحاب]] [[مخلص]] پدرش، [[امام عسکری]]{{ع}}»<ref>[[عبدالهادی فضلی|فضلی، عبدالهادی]]، [[در انتظار مهدی موعود (کتاب)|در انتظار مهدی موعود]]، ص 20-23.</ref>.
}}
}}
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش