فواید امام غایب چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '؟ ::::::' به '؟ '
جز (جایگزینی متن - '.</ref> ::::::' به '.</ref> ')
جز (جایگزینی متن - '؟ ::::::' به '؟ ')
خط ۲۶۲: خط ۲۶۲:


اگر نگاهی به [[تاریخ]] گذشته [[بشر]] و کارنامه [[بشر]] امروزی بیفکنیم غیر از زمان‌های بسیار کوتاه که [[مصلحان]] [[دینی]] چراغ کم نوری را در صفحات تاریک [[زندگی]] [[بشر]] روشن نموده‌اند، دیگر سفیدی و [[روشنایی]] دیده نمی‌شود، مخصوصاً در اوضاع [[حاکم]] بر [[جامعه]] کنونی بشری که همه جا را [[پلیدی]] فرا گرفته و سیاهی و [[تاریکی]] و [[ظلمت]]، [[جهان]] را در خود بلعیده است. آنچه از آن خبری نیست آدمیت است، گویی [[آدمی]] در سیر حرکت خود حیوانیت اصیل و مدرن را توأماً نشانه رفته و با تمام توان به شتاب به سوی آن می‌رود. توحش و بربریست [[انسان‌ها]]، [[قانون]] جنگل را نیز خجالت زده کرده و دیگری حتی [[قانون]] حیوانات جنگل نیز رنگ باخته است. به‌راستی آیا در چنین [[دنیایی]] می‌توان [[زندگی]] کرد؟ آیا برای [[ستم]] دیدگان و به [[ضعف]] کشیده شدگان، راه نجاتی می‌توان یافت؟ آیا [[کشتی]] شکسته و به گل نشسته دنیای [[بشریت]] دوباره می‌تواند به حرکت درآید و سرنشینانش را به ساحل [[نجات]] برساند؟
اگر نگاهی به [[تاریخ]] گذشته [[بشر]] و کارنامه [[بشر]] امروزی بیفکنیم غیر از زمان‌های بسیار کوتاه که [[مصلحان]] [[دینی]] چراغ کم نوری را در صفحات تاریک [[زندگی]] [[بشر]] روشن نموده‌اند، دیگر سفیدی و [[روشنایی]] دیده نمی‌شود، مخصوصاً در اوضاع [[حاکم]] بر [[جامعه]] کنونی بشری که همه جا را [[پلیدی]] فرا گرفته و سیاهی و [[تاریکی]] و [[ظلمت]]، [[جهان]] را در خود بلعیده است. آنچه از آن خبری نیست آدمیت است، گویی [[آدمی]] در سیر حرکت خود حیوانیت اصیل و مدرن را توأماً نشانه رفته و با تمام توان به شتاب به سوی آن می‌رود. توحش و بربریست [[انسان‌ها]]، [[قانون]] جنگل را نیز خجالت زده کرده و دیگری حتی [[قانون]] حیوانات جنگل نیز رنگ باخته است. به‌راستی آیا در چنین [[دنیایی]] می‌توان [[زندگی]] کرد؟ آیا برای [[ستم]] دیدگان و به [[ضعف]] کشیده شدگان، راه نجاتی می‌توان یافت؟ آیا [[کشتی]] شکسته و به گل نشسته دنیای [[بشریت]] دوباره می‌تواند به حرکت درآید و سرنشینانش را به ساحل [[نجات]] برساند؟
::::::طبق [[مبانی دینی]] و متون [[مقدس]]، هنوز هم روزنه امیدی به فراخنای عالم هست، [[امید]] به آینده‌ای سبز و روشن برای همه موجودات. {{متن قرآن|أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ }}<ref>انبیاء / ۱۰۵؛ همانا بندگان صالح من زمین را به ارث خواهد برد.</ref>. و سال‌های سال است که [[منجی]] و [[مصلح]] کل به [[انتظار]] فراهم شدن [[شرایط ظهور]] و [[اذن]] [[الهی]] است. [[وجود امام]] [[منتظر]] و [[منجی]] [[بشریت]] است که قلب‌های خسته و [[مأیوس]] را حرکت می‌دهد، [[مؤمنین]] را در حفظ [[دین]] پایدار نگه می‌دارد و آنان را به تلاش برای فراهم آوردن [[شرایط ظهور]] وا می‌دارد. [[وجود امام]] حاضر ولی [[منتظر]] است که به [[انتظار]] معنی و مفهوم می‌بخشد و [[منتظران]] را به [[شوق]] ظهورش [[همت]] و نیرو و فعالیت می‌بخشد و بدین گونه است که  {{عربی|«اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتى اِنْتِظارُ فَرَجِ»}}<ref>کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۶۴۴، ح ۳.</ref>. [[تفسیر]] صحیح خود را پیدا می‌کند و [[انتظار]] در جهت صحیح قرار می‌گیرد و آن همه [[ثواب]] برای [[انسان منتظر]] رقم می‌خورد. [[وجود امام]] به [[مردم]] دل‌گرمی داده و گام‌های آنان را در این جاده سنگلاخ [[آخرالزمان]] [[استوار]] می‌سازد، امامی که هست و همه چیز را می‌بیند و خود، [[خون]] [[دل]] می‌خورد و [[منتظر]] است تا شرایط ظهورش مهیا شود و [[جهان]] [[آمادگی]] [[خروج]] او را از پس پرده [[غیبت]] داشته باشد.
 
طبق [[مبانی دینی]] و متون [[مقدس]]، هنوز هم روزنه امیدی به فراخنای عالم هست، [[امید]] به آینده‌ای سبز و روشن برای همه موجودات. {{متن قرآن|أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ }}<ref>انبیاء / ۱۰۵؛ همانا بندگان صالح من زمین را به ارث خواهد برد.</ref>. و سال‌های سال است که [[منجی]] و [[مصلح]] کل به [[انتظار]] فراهم شدن [[شرایط ظهور]] و [[اذن]] [[الهی]] است. [[وجود امام]] [[منتظر]] و [[منجی]] [[بشریت]] است که قلب‌های خسته و [[مأیوس]] را حرکت می‌دهد، [[مؤمنین]] را در حفظ [[دین]] پایدار نگه می‌دارد و آنان را به تلاش برای فراهم آوردن [[شرایط ظهور]] وا می‌دارد. [[وجود امام]] حاضر ولی [[منتظر]] است که به [[انتظار]] معنی و مفهوم می‌بخشد و [[منتظران]] را به [[شوق]] ظهورش [[همت]] و نیرو و فعالیت می‌بخشد و بدین گونه است که  {{عربی|«اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتى اِنْتِظارُ فَرَجِ»}}<ref>کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۶۴۴، ح ۳.</ref>. [[تفسیر]] صحیح خود را پیدا می‌کند و [[انتظار]] در جهت صحیح قرار می‌گیرد و آن همه [[ثواب]] برای [[انسان منتظر]] رقم می‌خورد. [[وجود امام]] به [[مردم]] دل‌گرمی داده و گام‌های آنان را در این جاده سنگلاخ [[آخرالزمان]] [[استوار]] می‌سازد، امامی که هست و همه چیز را می‌بیند و خود، [[خون]] [[دل]] می‌خورد و [[منتظر]] است تا شرایط ظهورش مهیا شود و [[جهان]] [[آمادگی]] [[خروج]] او را از پس پرده [[غیبت]] داشته باشد.


'''۴. [[خودسازی]]''': یکی دیگر از آثار [[وجود امام]]، تأثیر شگرفی است که حضور او هر چند در پشت پرده [[غیبت]] بر [[روح]] و روان  [[منتظران]] حضرتش می‌گذارد، و این تأثیر بزرگ، امری است که سعادتمندی [[منتظر]] را تضمین کرده و راه رسیدن به [[هدف]] را برای او هموار نموده و نیل به [[غایت]] وجودیش را نه تنها امکان پذیر و قابل دسترس بلکه می‌تواند حتمی الوصول کند. این اثر بزرگ چیزی نیست جز پیدایش و تقویت [[روحیه]] [[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]] و [[طهارت]] روان از آلودگی و [[رذایل]] [[اخلاقی]] و دوری از [[کردار]] [[ناپسند]] و رفتارهای نابهنجار از نظر [[دین]] و [[عقل]].
'''۴. [[خودسازی]]''': یکی دیگر از آثار [[وجود امام]]، تأثیر شگرفی است که حضور او هر چند در پشت پرده [[غیبت]] بر [[روح]] و روان  [[منتظران]] حضرتش می‌گذارد، و این تأثیر بزرگ، امری است که سعادتمندی [[منتظر]] را تضمین کرده و راه رسیدن به [[هدف]] را برای او هموار نموده و نیل به [[غایت]] وجودیش را نه تنها امکان پذیر و قابل دسترس بلکه می‌تواند حتمی الوصول کند. این اثر بزرگ چیزی نیست جز پیدایش و تقویت [[روحیه]] [[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]] و [[طهارت]] روان از آلودگی و [[رذایل]] [[اخلاقی]] و دوری از [[کردار]] [[ناپسند]] و رفتارهای نابهنجار از نظر [[دین]] و [[عقل]].
خط ۴۵۹: خط ۴۶۰:


اما آیا [[امام]]، تنها گروه خاصی را [[راهنمایی]] می‌کند یا این [[راهنمایی]] در مورد تمام [[انسان‌ها]]، البته در صورت [[مصلحت]] خداوندی، [[صادق]] است؟ پیش از وارد شدن به جزئیات این موضوع و بحث کردن در مورد آن، در ابتدا باید بدانیم که فایده چیست و معنای لغوی آن کدامست؟ آیا فایده شامل تمام معانی مستقیم و غیرمستقیم می‌شود یا اینکه تنها اختصاص به برخی از آنها دارد؟
اما آیا [[امام]]، تنها گروه خاصی را [[راهنمایی]] می‌کند یا این [[راهنمایی]] در مورد تمام [[انسان‌ها]]، البته در صورت [[مصلحت]] خداوندی، [[صادق]] است؟ پیش از وارد شدن به جزئیات این موضوع و بحث کردن در مورد آن، در ابتدا باید بدانیم که فایده چیست و معنای لغوی آن کدامست؟ آیا فایده شامل تمام معانی مستقیم و غیرمستقیم می‌شود یا اینکه تنها اختصاص به برخی از آنها دارد؟
::::::[[دانشمندان]] [[علم]] لغت قائل به معنی بسیار فراگیری برای کلمه فایده اند. ابن منظور می‌گوید: فایده عبارت است از امور [[نیکی]] که [[خداوند]] بلندمرتبه به بندگانش عطا فرموده تا از آن استفاده کنند و جمع فایده، فوائد است.
 
[[دانشمندان]] [[علم]] لغت قائل به معنی بسیار فراگیری برای کلمه فایده اند. ابن منظور می‌گوید: فایده عبارت است از امور [[نیکی]] که [[خداوند]] بلندمرتبه به بندگانش عطا فرموده تا از آن استفاده کنند و جمع فایده، فوائد است.


جوهری می‌گوید: فایده یعنی اینکه، اگر کسی از [[دانش]] یا ثروتی سود ببرد، در این حال می‌گوییم آن چیز به او سود یا فایده داد<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۳، ص ۳۴۱.</ref>.
جوهری می‌گوید: فایده یعنی اینکه، اگر کسی از [[دانش]] یا ثروتی سود ببرد، در این حال می‌گوییم آن چیز به او سود یا فایده داد<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۳، ص ۳۴۱.</ref>.
خط ۴۶۵: خط ۴۶۷:
حال دوباره به پاسخ سؤالی که مطرح شد، می‌پردازیم و پاسخ را با فایده غیرمستقیم و توضیح در مورد آن آغاز می‌کنیم و این براساس اصل لف و نشر غیرمرتب است، زیرا این بحث ما اقتضای چنین ترتیبی را دارد.
حال دوباره به پاسخ سؤالی که مطرح شد، می‌پردازیم و پاسخ را با فایده غیرمستقیم و توضیح در مورد آن آغاز می‌کنیم و این براساس اصل لف و نشر غیرمرتب است، زیرا این بحث ما اقتضای چنین ترتیبی را دارد.
*'''فایده غیرمستقیم''': آیا [[انسان]] از [[امام مهدی]]{{ع}} ([[غایب]] و موجود) به صورت غیرمستقیم، سود می‌برد یا خیر؟ به فرض سود بردن [[انسان]] از ایشان آیا این مسئله مختص و ویژه گروه خاصی است یا شامل تمام [[انسان‌ها]] می‌شود؟
*'''فایده غیرمستقیم''': آیا [[انسان]] از [[امام مهدی]]{{ع}} ([[غایب]] و موجود) به صورت غیرمستقیم، سود می‌برد یا خیر؟ به فرض سود بردن [[انسان]] از ایشان آیا این مسئله مختص و ویژه گروه خاصی است یا شامل تمام [[انسان‌ها]] می‌شود؟
::::::اما پیش از بحث در این مورد، ناگزیر باید [[میزان]] فایده‌ای که [[انسان]] از ایشان می‌برد و روایت‌های مربوط به این مسئله را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
 
اما پیش از بحث در این مورد، ناگزیر باید [[میزان]] فایده‌ای که [[انسان]] از ایشان می‌برد و روایت‌های مربوط به این مسئله را مورد بحث و بررسی قرار دهیم.
*'''ثبوت فایده غیرمستقیم''': از [[احادیث]] [[پیامبر]] و [[اهل بیت]]{{عم}} این‌گونه برمی‌آید که مانعی در راه تحقق فایده غیرمستقیم در این سطح وجود ندارد. حال به برخی از این [[احادیث]] توجه کنیم:
*'''ثبوت فایده غیرمستقیم''': از [[احادیث]] [[پیامبر]] و [[اهل بیت]]{{عم}} این‌گونه برمی‌آید که مانعی در راه تحقق فایده غیرمستقیم در این سطح وجود ندارد. حال به برخی از این [[احادیث]] توجه کنیم:


خط ۴۹۹: خط ۵۰۲:
#همان‌گونه که [[نور]] [[خورشید]] از طریق روزنه‌ها و پنجره‌های یک خانه، وارد آن می‌شود و هرچه موانع ورود آن کمتر باشد، [[نور]] [[خورشید]] بیشتری وارد خانه می‌شود، [[مردم]] نیز مانند آن خانه‌اند؛ آنها هرچه بیشتر آن موانع را از حواس و [[احساسات]] و [[قلب]] خود کنار بگذارند و روزنه دل‌های خود را از شهوت‌های [[نفسانی]] و دلبستگی‌های جسمانی [[پاک]] کنند، [[انوار]] [[هدایت]] ایشان نیز بیشتر وارد دل‌های آنان می‌شود<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، صص ۹۴- ۹۵.</ref>.
#همان‌گونه که [[نور]] [[خورشید]] از طریق روزنه‌ها و پنجره‌های یک خانه، وارد آن می‌شود و هرچه موانع ورود آن کمتر باشد، [[نور]] [[خورشید]] بیشتری وارد خانه می‌شود، [[مردم]] نیز مانند آن خانه‌اند؛ آنها هرچه بیشتر آن موانع را از حواس و [[احساسات]] و [[قلب]] خود کنار بگذارند و روزنه دل‌های خود را از شهوت‌های [[نفسانی]] و دلبستگی‌های جسمانی [[پاک]] کنند، [[انوار]] [[هدایت]] ایشان نیز بیشتر وارد دل‌های آنان می‌شود<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، صص ۹۴- ۹۵.</ref>.
*'''فایده مستقیم''': آیا [[امام]] برخی از نیازهای مستقیم (اولیه) را مانند [[شفا دادن]] [[بیمار]]، برآورده ساختن نیازهای مادی و [[دنیوی]] مستقیم و امثال این‌را برطرف می‌سازد یا خیر؟ آیا این [[رحمت]] شامل حال عموم [[مردم]] می‌شود یا این [[رحمت]] مخصوص عده خاصی است و دیگران از آن بی‌بهره‌اند؟
*'''فایده مستقیم''': آیا [[امام]] برخی از نیازهای مستقیم (اولیه) را مانند [[شفا دادن]] [[بیمار]]، برآورده ساختن نیازهای مادی و [[دنیوی]] مستقیم و امثال این‌را برطرف می‌سازد یا خیر؟ آیا این [[رحمت]] شامل حال عموم [[مردم]] می‌شود یا این [[رحمت]] مخصوص عده خاصی است و دیگران از آن بی‌بهره‌اند؟
::::::از [[روایت‌ها]] و حکایت‌ها این‌گونه برمی‌آید که [[امام مهدی]]{{ع}} خود را به افراد زیادی از [[مردم]]، صرف‌نظر از گرایش‌های مذهبی و [[مذهب]] آنها، نشان داده است. حتی برخی از آنها، گفته‌اند که حتی [[شیعه]] را قبول نداشته‌اند اما با این حال، [[امام]]{{ع}} برای آنها [[معجزه]] کرده است. [[کلینی]]، [[طوسی]]، برقی، [[شیخ مفید]] و راوندی به [[نقل]] از [[بدر]] [[غلام]] [[احمد بن حسن]] یادآور شده‌اند که او گفت: به الجبل (منطقه‌ای میان [[بغداد]] و [[آذربایجان]]) رفتم. در آن زمان اعتقادی‌ به [[مذهب]] [[تشیع]] و [[امامان]] آنها نداشتم تا اینکه [[یزید]] بن [[عبد الله]] از [[دنیا]] رفت. او در زمان بیماری‌اش [[وصیت]] کرد شهری (نوعی استرباری و بی‌ارزش است) و سمند (اسبی است با رنگ مایل به زرد) و [[شمشیر]] و کمربندش را به مولایش بدهند. من ترسیدم اگر شهری را به کوتکین (یکی از [[فرمانروایان]] ترک) ندهم، او مرا اذیت و [[آزار]] رساند. به نظرم اسب و [[شمشیر]] و کمربند باهم، هفتصد [[دینار]] [[ارزش]] داشت. من این مسئله را به کسی نگفتم، تا اینکه نامه‌ای از [[عراق]] به من رسید و در آن نوشته شده بود: آن هفتصد دیناری که ما بابت بهای شهری و [[شمشیر]] و کمربند نزد تو داریم، برای ما بفرست<ref>البرقی، المحاسن، ص ۳۱، الکافی، ج ۱، ص ۵۲۲، الارشاد، ج ۲، ص ۳۶۳، الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۸۳، الخرائج و الجرائح، ج ۱، ص ۴۶۴.</ref>.
 
از [[روایت‌ها]] و حکایت‌ها این‌گونه برمی‌آید که [[امام مهدی]]{{ع}} خود را به افراد زیادی از [[مردم]]، صرف‌نظر از گرایش‌های مذهبی و [[مذهب]] آنها، نشان داده است. حتی برخی از آنها، گفته‌اند که حتی [[شیعه]] را قبول نداشته‌اند اما با این حال، [[امام]]{{ع}} برای آنها [[معجزه]] کرده است. [[کلینی]]، [[طوسی]]، برقی، [[شیخ مفید]] و راوندی به [[نقل]] از [[بدر]] [[غلام]] [[احمد بن حسن]] یادآور شده‌اند که او گفت: به الجبل (منطقه‌ای میان [[بغداد]] و [[آذربایجان]]) رفتم. در آن زمان اعتقادی‌ به [[مذهب]] [[تشیع]] و [[امامان]] آنها نداشتم تا اینکه [[یزید]] بن [[عبد الله]] از [[دنیا]] رفت. او در زمان بیماری‌اش [[وصیت]] کرد شهری (نوعی استرباری و بی‌ارزش است) و سمند (اسبی است با رنگ مایل به زرد) و [[شمشیر]] و کمربندش را به مولایش بدهند. من ترسیدم اگر شهری را به کوتکین (یکی از [[فرمانروایان]] ترک) ندهم، او مرا اذیت و [[آزار]] رساند. به نظرم اسب و [[شمشیر]] و کمربند باهم، هفتصد [[دینار]] [[ارزش]] داشت. من این مسئله را به کسی نگفتم، تا اینکه نامه‌ای از [[عراق]] به من رسید و در آن نوشته شده بود: آن هفتصد دیناری که ما بابت بهای شهری و [[شمشیر]] و کمربند نزد تو داریم، برای ما بفرست<ref>البرقی، المحاسن، ص ۳۱، الکافی، ج ۱، ص ۵۲۲، الارشاد، ج ۲، ص ۳۶۳، الغیبة شیخ طوسی، ص ۲۸۳، الخرائج و الجرائح، ج ۱، ص ۴۶۴.</ref>.


در [[اخبار]] آمده است که [[امام]] خود را به گروهی از [[مردم]] نشان داده است. [[محمد بن احمد انصاری]] می‌گوید: در [[مستجار]] [[مکه]] بودم و در آن زمان حدود سی نفر در آنجا بودند که هیچ کدام از آنها، جز [[محمد]] بن قاسم [[علوی]] [[مخلص]] و [[دوست]] و [[شیعه]] نبود... او می‌گوید، [[امام]]{{ع}} بر آنها [[ظهور]] کرده و برخی [[دعاها]] را که از زبان [[امامان]] [[اهل بیت]]{{عم}} جاری شده، به آنها [[آموزش]] داده است<ref>الغیبة، الطوسی، ص ۲۵۹.</ref>.
در [[اخبار]] آمده است که [[امام]] خود را به گروهی از [[مردم]] نشان داده است. [[محمد بن احمد انصاری]] می‌گوید: در [[مستجار]] [[مکه]] بودم و در آن زمان حدود سی نفر در آنجا بودند که هیچ کدام از آنها، جز [[محمد]] بن قاسم [[علوی]] [[مخلص]] و [[دوست]] و [[شیعه]] نبود... او می‌گوید، [[امام]]{{ع}} بر آنها [[ظهور]] کرده و برخی [[دعاها]] را که از زبان [[امامان]] [[اهل بیت]]{{عم}} جاری شده، به آنها [[آموزش]] داده است<ref>الغیبة، الطوسی، ص ۲۵۹.</ref>.
۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش