سیره حکومتی امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

==[[سیره سیاسی]]، [[حکومتی]] [[امام مهدی]]{{ع}}==

هر حاکمی در [[حکومت]] و بخش‌های گوناگون [[مدیریت خود]]، [[شیوه]] و روش خاصی را دارد که از [[ویژگی‌های حکومت]] او به شمار می‌آید. امام مهدی{{ع}} نیز وقتی حکومت [[جهان]] را به دست می‌گیرد، در [[تدبیر]] [[نظام جهانی]] خود روش خاصی دارد. ایشان تحقق‌بخش آرزوهای همه [[پیامبران]] و [[امامان]]{{ع}} و تشکیل دهنده [[حکومت عدل اسلامی]] و [[اجرا]] کننده نقشه‌های [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در صحنه [[گیتی]] است.

==ویژگی‌های سیره حکومتی امام مهدی{{ع}}==

در [[جامعه دینی]] [[هدف]] کلان [[حکومت دینی]] همان [[اهداف بعثت]] [[انبیاء]]{{عم}}؛یعنی رسانیدن [[انسان]] به [[سعادت]] و کمال [[دنیوی]] و [[اخروی]] است. از همین روی به ابعاد [[جسمانی]] و [[روحانی]]، فردی و [[اجتماعی]]، [[دنیایی]] و اخروی [[انسان‌ها]] توجه دارد. در [[حقیقت]] از همان [[جامعیت]] [[وحی]] برخوردار است.

حکومت دینی، حکومتی است که [[نظام]] آن بر اساس [[احکام دین]] استقرار دارد و قوانینی که تصویب و [[اجرا]] می‌شود [[الهام]] گرفته از [[احکام دینی]] است. به عبارت دیگر در حکومت دینی خطوط و چارچوب‌های کلی [[حکومت]] را دین تعیین می‌کند؛ هر چند مصادیق و خطوط جزئی روش‌های خاص حکومت از طریق [[عقل]]، تجربه و [[دانش بشری]] تنظیم می‌شود. بنابر این، [[حکومت اسلامی]] فرعی از حکومت دینی است و حکومت اسلامی حکومتی است که در آن [[اداره امور]] [[کشور]] و رسیدگی به مسایل [[جامعه]] مطابق [[دستورات]] و [[قوانین اسلام]] است. در حکومت اسلامی [[حاکمیت]] بر انسان و جامعه از آن [[خدا]] است که به [[رسول]] و [[جانشینان]] بر [[حق]] او داده شده است.

[[امام مهدی]]{{ع}} [[مظهر تام]] «قَائِم بِالقِسط» است و حکومت مهدوی، جلوه کامل عدالت و [[قسط]] خواهد بود. در [[جامعه مهدوی]]، [[توزیع]] عادلانه [[مناصب]] [[اجتماعی]] در رأس قرار می‌گیرد و به عنوان بُعد اصلی عدالت مطرح می‌شود. در این [[جامعه]]، مناصب و اختیارات اجتماعی بر اساس [[میزان]] [[تقرّب]] اشخاص به [[خدا]] تقسیم می‌شود. در چنین جامعه‌ای چون قرار است [[انسان]] به [[سعادت]] برسد مقرب‌ترین [[انسان‌ها]] که [[توانایی]] ساختن جامعه مقرّبان را دارند در قلّه مناصب اجتماعی قرار می‌گیرند. [[عدالت مهدوی]] در همه ابعاد [[سیاسی]]، اجتماعی، [[فرهنگی]]، [[قضایی]] و [[حقوقی]]، محقق خواهد شد. عدالت در بُعد سیاسی توزیع عادلانه اختیارات و مناصب اجتماعی یا توزیع عادلانه [[قدرت]] را در بر می‌گیرد. عدالت در بُعد فرهنگی شامل توزیع عادلانه [[آموزش]] و اطلاعات مناسب به مردم و [[رشد]] [[فضائل]] و [[ارزش‌ها]] برای رسیدن [[شکوفایی]] را شامل می‌شود. [[عدالت]] در بُعد [[اقتصادی]] [[توزیع عادلانه ثروت]] و امکانات در [[جامعه]] را اجنتاب ناپذیر می‌کند و [[عدالت حقوقی]] و [[قضایی]]، درمان ظلم‌هایی است که در [[جامعه بشری]] به وقوع می‌پیوندد.

هرگاه [[حاکم]] و [[دستگاه حکومت]]، [[قوانین]] [[مدنی]]، [[حقوقی]] و جزایی، دستگاه‌های مختلف اجرایی و [[قضایی]]، برخاسته از [[حق]] و بر محور [[عدل]] قرار داشته باشند و بر اساس [[قسط]] عمل کنند، مردم نیز حق پذیر خواهند بود و بر پایه آن عمل خواهند کرد و بدین‌سان [[آیه]] {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری می‌کند؛ بی‌گمان خداوند توانمندی پیروزمند است» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref> در بالاترین مصداق خود عملی خواهد شد و تمام [[جامعه]] تحت [[رهبری]] کسی که خود [[مظهر تام]] {{متن قرآن|قَائِمًا بِالْقِسْطِ}}<ref>«خداوند- که به دادگری ایستاده است-» سوره آل عمران، آیه ۱۸.</ref> است، [[قیام به قسط]] خواهد داشت.

در عصر [[حاکمیت]] [[فرهنگی]] [[دینی]]، آنچه معیار [[رفتار اجتماعی]] است عدالت در همه عرصه‌ها است و همه بساط [[ظلم فرهنگی]] و [[اجتماعی]] برچیده خواهد شد و بر قراری [[عدالت اجتماعی]] و بهره‌مندی عمومی از نیازهای ضروری و نیز تعالی [[روح]] [[بی‌نیازی]] در [[شهروندان]] [[حکومت مهدوی]]{{ع}} از [[زیباترین]] جلوه‌های [[دینداری]] در عصر حاکمیت اوست.

در [[حکومت عدل مهدوی]]، ابعاد و عرصه‌های عدالت، در [[امور اقتصادی]] و [[رفع فقر]] و [[تبعیض]] خلاصه نمی‌شود، بلکه [[اقامه قسط]]، شامل تمام عرصه‌های [[سیاسی]]، فرهنگی، [[اقتصادی]]، [[حقوقی]] و... خواهد شد.

از نظر گستره و حیطه جغرافیایی، عدالت مهدوی، چنان فراگیر است که [[جهان]] با همه وسعتش در دایره [[حاکمیت]] [[عدل مهدوی]] در تمام ابعاد [[حقوقی]] و [[سیاسی]] و [[فرهنگی]] و [[اقتصادی]] قرار خواهد گرفت و [[حکومت اسلامی]] به منطقه خاصی محدود نخواهد شد.

حکومت مهدوی، بر خلاف نظام‌های دیگر، منطقه‌ای و قاره‌ای نیست بلکه رویکرد جهانی دارد و گستره آن همه کره خاکی و بلکه همه قلمروهای [[نفوذ]] [[انسان]] را در بر می‌گیرد.

دایره حکومت و [[قدرت امام مهدی]]{{ع}} [[شرق]] و [[غرب]] جهان را فرا می‌گیرد و [[خداوند]] به [[دست امام زمان]]{{ع}} همه عالم را [[فتح]] می‌کند. در عصر [[ظهور امام مهدی]]{{ع}} [[اسلام]] هم از نظر [[منطق]] و [[استدلال]] و هم از نظر [[نفوذ]] ظاهری و حکومت بر تمام [[ادیان]] [[پیروز]] خواهد شد و همه را تحت الشعاع خویش قرار خواهد داد.

در [[جامعه]] و [[نظام سیاسی]] [[مهدوی]]، رابطه قدرت بازیچه [[منافع]] نیست؛ بلکه در واقع جامعه‌ای است که [[انسان‌ها]] تلاش خواهند کرد تا به [[سعادت]] نائل شوند. از این رو، مردم در تحقق [[نظام مهدوی]] و [[حمایت]] و [[یاری حضرت مهدی]]{{ع}} نقش مهم و تعیین کننده خواهند داشت.

با چنین نگرشی نقش و [[جایگاه مردم]] در مدینه فاضله مهدوی کاملاً دگرگون و منقلب می‌شود. در نظام سیاسی مهدوی که مبتنی بر حضور [[رهبر]] [[صالح]] و انسان کامل است، مشارکت متعهدانه و فعال [[مردم]]، هم برای رسیدن به سعادت خودشان است و هم زمینه‌سازی سعادتِ دیگران. در این نظام حضور انسان کامل و آگاهی مردم به محدودیت خود سبب می‌شود آنها با شیفتگی و [[درایت]] از رهبر و [[امام]] [[معصوم]]{{عم}} [[پیروی]] نمایند. [[مشارکت سیاسی]] مردم در [[نظام مهدوی]]، مشارکتی فعال و متعهدانه است یعنی هم یک [[تعهد]] است و هم یک [[حق]] که فعالیت بکند

از دیگر ویژگی‌های بسیار مهم [[حکومت عدل جهانی]] [[امام مهدی]]{{ع}} که در [[قرآن]] و [[احادیث]] بر آن تأکید شده است، مسأله امنیت است. [[حکومت مهدوی]] چون یک [[حکومت عدل]] محور و دارای [[مقبولیت مردمی]] است، امنیت مثال زدنی را به [[جامعه بشری]] [[هدیه]] خواهند کرد.

[[عدالت]] و امنیت از [[برترین]] و مقدم‌ترین [[نعمت‌ها]] و دستاوردهایی است که توسط امام مهدی{{ع}} به [[بشریت]] در فراخنای [[گیتی]] هدیه خواهد شد. از این نظر می‌توان طعم شیرین امنیت را از آثار [[عدالت فراگیر]] حکومت مهدوی بر شمرد؛ زیرا اگرچه در هر عصری اثری از امنیت نسبی [[مشاهده]] می‌شود،اما امنیت مطلق که [[عقاید]]، [[ایمان]]، [[جان]]، [[مال]] و [[ناموس]] [[مردم]] از گزند هر ضرر و اضراری در [[امان]] باشد، آرزوی دیرینه‌ای است که تنها در پرتو حکومت مهدوی نصیب جامعه بشری خواهد شد؛ همان امنیت فراگیری که [[خداوند]] [[وعده]] داده است: {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا}}<ref>«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که آنان را به یقین در زمین جانشین می‌گرداند -چنان که کسانی پیش از آنها را جانشین گردانید- و بی‌گمان دینی را که برای آنان پسندیده است برای آنها استوار می‌دارد و (حال) آنان را از پس هراس به آرامش بر می‌گرداند؛ (آنان) مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نمی‌گردانند و کسانی که پس از این کفر ورزند نافرمانند» سوره نور، آیه ۵۵.</ref>.

در این آیه تأکید بسیار بر تبدیل [[خوف]] و [[نگرانی]] [[مؤمنان]] به [[امنیت]] است که در سایه [[حکومت]] و [[خلافت صالحان]] این امنیت مطلق تأمین می‌شود؛ البته امنیت [[هدف]] نیست، بلکه مقدمه‌ای است برای اینکه [[انسان‌ها]] با خاطری آسوده [[خدای یکتا]] را بپرستند و هیچ چیز را [[شریک]] او در [[عبادت]] قرار ندهند.

[[احساس امنیت]]، چنان فراگیر و با [[ثبات]] است که همه راه‌ها [[امن]] می‌شود. دامنه [[قسط]] و داد حضرتش امنیت و ثبات را در تمام [[شئون زندگی]] انسان‌ها [[حاکم]] می‌سازد آن چنانکه بانویی به [[تنهایی]] فاصله [[عراق]] تا [[سوریه]] را با تمام ملزومات خویش طی می‌کند، بی‌آنکه از تعرض [[انسان]] یا حیوانی هراسی به [[دل]] راه دهد؛ یا کسی یا چیزی به او تعرضی روا دارد.

== پرسش‌های وابسته ==