ادعای نیابت از امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مهدویت}}

<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>

'''[[مدعیان دروغین]]''' افرادی بودند که در عصر [[غیبت صغری]] به [[دروغ]]، مدعی سفارت و [[نیابت خاص]] [[امام]] بودند و در [[اموال]] متعلق به امام تصرفات بی‌مورد نموده و در مسائل [[فقهی]] و [[اعتقادی]]، سخنان گمراه‌کننده بر زبان می‌راندند. مانند: [[ابو محمد حسن شریعی]]، [[محمد بن نصیر نمیری]]، [[احمد بن هلال عبرتایی]] و... .

در عصر [[غیبت صغری]] افرادی پیدا شدند که به دروغ، مدعی سفارت و نیابت خاص امام بودند و در اموال متعلق به امام تصرفات بی‌مورد نموده و در مسائل فقهی و اعتقادی، سخنان گمراه‌کننده بر زبان می‌راندند. از این‌رو نواب خاص با رهنمود امام به مقابله با آنان بر می‌خواستند و گاه در طرد و لعن آنان از ناحیه حضرت، توقیع صادر می‌شد. شروع تفکر ادعای دروغین نیابت، به دوران نایب دوم ـ [[محمد بن عثمان]] ـ برمی‌گردد. کسانی که در این دوران به دروغ ادعای نیابت امام {{ع}} را داشتند، عبارتند از: [[ابو محمد حسن شریعی]]، [[محمد بن نصیر نمیری]]، [[احمد بن هلال عبرتایی]]، [[ابو طاهر محمد بن علی بن بلال]]، [[ابو بکر محمد بن احمد بن عثمان]] معروف به [[ابو بکر بغدادی]]، [[اسحاق احمر]]، [[باقطانی]]، [[حسین بن منصور حلاج]]. البته [[شلمغانی]] در زمان نایب سوم و [[ابو دلف کاتب]]، پس از وفات نایب چهارم نیز ادعای نیابت نموده‌اند<ref>زندگانی نواب خاص امام زمان، غفارزاده، ص ۱۷۹.</ref>. از دیگر کسانی که ادعای نیابت خاصه کرده‌اند: [[محمد بن سعد]]، شاعر کوفی متوفی سال ۵۴۰، [[احمد بن حسین رازی]] متوفی سال ۶۷۰، [[حسین بن علی اصفهانی]] متوفی سال ۸۵۳، [[علی بن محمد سجستانی]] متوفی سال ۸۶۰، [[سید محمد هندی]] متوفی سال ۹۸۷، [[شیخ محمد مشهدی]] متوفی سال ۱۰۹۰، [[سید علی مشهدی]]، [[شیخ محمد فاسی مغربی]] متوفی سال ۱۰۹۵ و [[میرزا محمد هروی]]<ref>ادیان و مهدویت، محمد بهشتی، ص ۶۴.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۲۹.</ref>

با تعمق در [[روایات]] و حوادث دوران، علت انحراف مدعیان نیابت را می‌توان چنین برشمرد:

#حرص و آز در تامین منافع نامشروع شخصی،

#و بالاخره پیروی از هوای نفس که انسان را از حق و فضیلت بازمی‌دارد. سرانجام کارشان به جایی رسید که نفرین و لعنت [[حضرت مهدی]] {{ع}} شامل آنان گردید و نگون‌بخت شدند<ref>[[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۲۸۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۶۲۹.</ref>

برخی از معروف‌ترین [[مدعیان دروغین]] عبارت‌اند از:

#[[ابو محمد حسن شریعی‌]]: یکی از [[مدعیان دروغین نیابت]]، [[حسن شریعی]] است. البته به [[یقین]] مشخص نیست اسم او "[[حسن]]" باشد؛ بلکه او با [[لقب]] معروف شده است. در روایتی که [[نقل]] خواهد شد، [[راوی حدیث]] به صورت حدس و [[گمان]] اسم او را "[[حسن]]" ذکر کرده است<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۹۷.</ref>. مؤلف [[قاموس الرجال (کتاب)|قاموس الرجال]] می‌نویسد: از [[حدیثی]] که [[شیخ طوسی]] [[نقل]] کرده است. روشن می‌شود اسم او به صورت‌ [[یقین]] روشن نیست و او به وسیله [[لقب]] معروف بوده است و این که "[[تلعکبری]]" [[راوی حدیث]]، به صورت [[گمان]] [[حکم]] کرده که اسم او "[[حسن]]" است؛ به سبب این است که او "[[ابو محمد]]" بوده و اغلب اسم کسانی که [[کنیه]] آنها "[[ابو محمد]]" است، حسن می‌باشد<ref>قاموس الرجال، ج ۳، ص ۲۶۲.</ref>. [[شریعی]] نخستین کسی است که به [[دروغ]] و افترا، [[ادعای نیابت]] [[امام زمان]]{{ع}} را کرد. او پیش‌تر از [[یاران امام]] [[هادی]] و [[امام حسن عسکری]]{{عم}} بود؛ ولی پس از آن [[منحرف]] شد. [[تاریخ]] [[ادعای نیابت]] دروغین او به صورت دقیق بیان نشده است؛ لکن چون این ادعاهای دروغین، از دوران [[نایب دوم]] آغاز شده است، به نظر می‌رسد وی در دوران [[سفارت]] و [[نیابت]] [[محمد بن عثمان]]، به چنین عملی دست زده است. دانشوران [[علم رجال]] درباره شرح‌حال او چندان بحث نکرده‌اند؛ لذا [[جامع‌ترین]] سخن درباره ایشان، [[کلام]] [[شیخ طوسی]] در [[کتاب الغیبه]] است. [[شیخ طوسی]] درباره "[[شریعی]]" می‌نویسد: نخستین کسی که به [[دروغ]] و افترا، دعوی [[نیابت خاص]] از جانب [[امام زمان]]{{ع}} کرد، شخصی معروف به "[[شریعی]]" بود. جماعتی از [[عالمان]] از [[ابو محمد تلعکبری]] از [[ابو علی محمد بن همام]] [[نقل]] کرده‌اند: [[کنیه]] [[شریعی]] "[[ابو محمد]]" بود. [[تلعکبری]] می‌گفت: "[[گمان]] دارم نام وی [[حسن]] باشد". او از [[اصحاب امام هادی]]{{ع}} و [[امام حسن عسکری]]{{ع}} به شمار می‌آمد. او نخستین کسی است که مدعی مقامی شد که [[خداوند]] برای او قرار نداده بود و [[شایسته]] آن هم نبود. در این خصوص، بر [[خدا]] و [[حجت‌های پروردگار]] [[دروغ]] بست و چیزهایی به آنان نسبت داد که [[شایسته]] [[مقام]] والای آنان نبود و آنها از آن به دور بودند؛ از این رو، [[شیعیان]] هم او را [[ملعون]] دانسته و از وی دوری جستند و توقیعی از جانب [[ولی عصر]]{{ع}} درباره [[لعن]] و دوری از وی صادر شد<ref>شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۹۸.</ref>.

# [[مدعیان دروغین مهدویت در طول تاریخ چه کسانی بودند؟ (پرسش)]]

{{پایان پرسش وابسته}}

== منابع ==

{{امام مهدی}}

[[رده:امام مهدی]]

[[رده:مدخل موعودنامه]]

[[رده:مدخل]]