جهاد در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جهاد در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۲۴

۴٬۹۵۸ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۲

←‏جستارهای وابسته

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۳۸۶

ویرایش

@@ خط ۷۱: / خط ۷۱: @@
 به نظر [[امام خمینی]] و دیگر [[فقیهان]]، کسی که در میدان [[نبرد]] و معرکه [[جنگ]] به [[شهادت]] رسیده باشد، [[غسل]] و [[کفن]] ندارد<ref>مفید، محمد بن محمد، المقنعة، ص۸۴؛ میرزای قمی، ابوالقاسم، جامع الشتات فی أجوبة السؤالات، ج۱، ص۳۶۷؛ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴، ص۸۹؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۶۶.</ref> و با [[لباس]] رزم خود [[دفن]] می‌شود<ref>طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، ج۱، ص۷۱۰؛ ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر، ج۱، ص۱۶۶؛ امام خمینی، استفتائات، ج۱، ص۸۲.</ref>. مسّ [[شهید]] نیز باعث غسل مسّ میّت نمی‌شود<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۵، ص۳۳۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۶۳.</ref>. امام خمینی کسانی را که در حال [[اشتغال]] به تدارکات یا استراحت در میدان نبرد کشته شوند نیز داخل در معرکه می‌شمرد و [[احکام]] [[شهدا]] را در [[حقّ]] ایشان جاری می‌دانست<ref>امام خمینی، استفتائات، ج۱، ص۸۱ – ۸۲.</ref>.<ref>[[محمد جواد ادرکنی|ادرکنی، محمد جواد]]، [[جهاد و دفاع (مقاله)| مقاله «جهاد و دفاع»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص ۲۱۲.</ref>
+==[[دفاع]] شخصی و شرایط آن==
+دفاع [[انسان]] از [[حریم]] شخصی خود در قبال هر خطر تهدیدکننده، دفاع شخصی است<ref>مشکینی، علی، مصطلحات الفقه، ص۲۴۵؛ ابراهیمی، قاسم، الدفاع الشرعی و اشکالیة السلطة غیر الشرعیة، مجله فقه اهل البیت{{عم}}، شماره ۳۲، ۱۴۲۴ق، ص۹۵.</ref>. محدوده حریم شخصی اعم از [[جان]]، [[مال]] و عرض ([[ناموس]]) ترسیم شده و مواردی چون سرکشیدن به [[خانه]] دیگری یا تعرّض به قصد [[زنا]]، [[تجاوز]] به حریم شمرده شده است<ref>ابن ادریس حلی، محمد بن منصور، السرائر، ج۳، ص۳۶۰ - ۳۶۱؛ محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام، ج۴، ص۱۷۷.</ref>.
+[[حکم]] دفاع شخصی بر اساس مورد آن، یعنی جان، مال یا عرض مختلف است. مستند [[وجوب دفاع]] از جان، که از [[زمان]] فقهای پیشین مطرح بوده، [[حرمت]] القای نفس در [[هلاکت]] است<ref>{{متن قرآن|وَأَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ}} «و در راه خداوند هزینه کنید و با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید و نیکوکار باشید که خداوند نیکوکاران را دوست می‌دارد» سوره بقره، آیه ۱۹۵؛ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، ج۵، ص۳۴۵ - ۳۴۶؛ ابن شهرآشوب، محمد بن علی، متشابه القرآن و مختلفه، ج۲، ص۱۸۸.</ref>؛ اما در صورتی که مکلّف بداند اگر [[دفاع]] کند، کشته می‌شود، از نظر [[امام خمینی]] و برخی دیگر از [[فقیهان]]<ref>علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، ج۹، ص۴۳۵؛ شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام، ج۱۵، ص۱۶.</ref>، در صورت امکان، بر مکلّف لازم است فرار کند<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۴.</ref>. دفاع از [[ناموس]] نیز [[واجب]] است<ref>شهید ثانی، زین الدین بن علی، الروضة البهیة، ج۹، ص۳۴۸؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۳.</ref>؛ اما به [[باور]] مشهور فقیهان<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۳۵، ص۳۴۴.</ref>، از جمله امام خمینی<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۳.</ref>، [[دفاع از مال]] واجب نیست.
+در مواردی که دفاع مؤثر نباشد و مدافع در معرض کشته‌شدن قرار گیرد و راه [[رهایی]] غیر از دفاع یا [[تسلیم]] نباشد، برخی احتمال [[حرمت]] دفاع داده‌اند یا قائل به جواز تسلیم شده‌اند<ref>نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۵۵؛ روحانی، سیدمحمدصادق، فقه الصادق{{ع}}، ج۲۵، ص۵۴۰.</ref>؛ ولی به باور امام خمینی<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۳.</ref> و برخی دیگر از فقیهان<ref>شهید اول، محمد بن مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، ج۲، ص۵۹؛ علامه حلی، حسن بن یوسف، قواعد الأحکام، ج۳، ص۵۷۱.</ref>، [[تسلیم شدن]] در موارد دفاع از نفس و عرض جایز نیست. در موارد جواز دفاع، [[احترام]] [[متجاوز]] ملغا می‌شود و می‌توان در برابر او [[مقابله به مثل]] کرد، هرچند [[مسلمان]] باشد<ref>طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۷، ص۲۴۴؛ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۵۱.</ref>؛ البته این الغای احترام تدریجی است؛ مثلاً با امکان دفع مهاجم به غیر [[قتل]]، کشتن او جایز نیست<ref>طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۸، ص۷۵؛ علامه حلی، حسن بن یوسف، إرشاد الأذهان، ج۲، ص۱۸۷؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۴۶۴.</ref>.<ref>[[محمد جواد ادرکنی|ادرکنی، محمد جواد]]، [[جهاد و دفاع (مقاله)| مقاله «جهاد و دفاع»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۴ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۴، ص ۲۱۲.</ref>
 == جستارهای وابسته ==