ابان بن صالح: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۳: خط ۳:


==مقدمه==
==مقدمه==
ابان بن صالح<ref>ر.ک: الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۳۶؛ التاریخ الکبیر، ج۱، ص۴۵۱، ش۱۴۴۳؛ معرفة الثقات، ج۱، ص۱۹۸، ش۱۴؛ الجرح و التعدیل، ج۲، ص۲۹۷، ش۱۰۹۱؛ الثقات (ابن حبان)، ج۶، ص۶۷؛ التعدیل و التجریح، ج۱، ص۳۹۷، ش۱۳۱؛ تاریخ مدینة دمشق، ج۶، ص۱۴۱، ش۳۳۵؛ تهذیب الکمال، ج۲، ص۹، ش۱۳۷؛ الکاشف، ج۱، ص۲۰۵، ش۱۰۵؛ اکمال تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۶۰، ش۱۷۵؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۱، ش۱۳۷؛ تهذیب التهذیب، ج۱، ص۸۲، ش۱۶۸؛ التحفة اللطیفه، ج۱، ص۶۰. </ref> در سند ۱ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] دیده می‌شود که به نقل از کتاب [[البعث و النشور (کتاب)|البعث و النشور]] تألیف «[[احمد بن حسین بیهقی]]» است: {{متن حدیث|فأما الحديث الذي أخبرنا به أبوعبدالله الحافظ بالإسناد عن محمد بن خالد الجندي، عن أبان بن صالح، عن الحسن<ref>مقصود از راوي «حسن البصري» است؛ زيرا وي از «مالك بن انس» روايت مي‌كند. (ر.ك: السنن الكبري (بيهقي)، ج۵، ص۲۵۰؛ تاريخ مدينة دمشق، ج۲۱، ص۴۱۰).</ref>، عن أنس بن مالك أن النبي{{صل}} قال: لا يزداد الأمر [الا] شدة، ولاالناس إلا شحاً، ولا الدنيا إلا إدباراً. ولا تقوم الساعة إلا علي شرار الناس. ولا مهدي إلا عيسي بن مريم. فهذا حديث تفرد به محمد بن خالد الجندي}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۴۸۱؛ مجمع البیان، ج۷، ص۱۰۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۱۹.</ref>
ابان بن صالح<ref>ر.ک: الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۳۶؛ التاریخ الکبیر، ج۱، ص۴۵۱، ش۱۴۴۳؛ معرفة الثقات، ج۱، ص۱۹۸، ش۱۴؛ الجرح و التعدیل، ج۲، ص۲۹۷، ش۱۰۹۱؛ الثقات (ابن حبان)، ج۶، ص۶۷؛ التعدیل و التجریح، ج۱، ص۳۹۷، ش۱۳۱؛ تاریخ مدینة دمشق، ج۶، ص۱۴۱، ش۳۳۵؛ تهذیب الکمال، ج۲، ص۹، ش۱۳۷؛ الکاشف، ج۱، ص۲۰۵، ش۱۰۵؛ اکمال تهذیب الکمال، ج۱، ص۱۶۰، ش۱۷۵؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۱، ش۱۳۷؛ تهذیب التهذیب، ج۱، ص۸۲، ش۱۶۸؛ التحفة اللطیفه، ج۱، ص۶۰. </ref> در سند ۱ [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] دیده می‌شود که به نقل از کتاب [[البعث و النشور (کتاب)|البعث و النشور]] تألیف «[[احمد بن حسین بیهقی]]» است: {{متن حدیث|فأما الحديث الذي أخبرنا به أبوعبدالله الحافظ بالإسناد عن محمد بن خالد الجندي، عن أبان بن صالح، عن الحسن<ref>مقصود از راوي «حسن البصري» است؛ زيرا وي از «مالك بن انس» روايت مي‌كند. (ر.ك: السنن الكبري (بيهقي)، ج۵، ص۲۵۰؛ تاريخ مدينة دمشق، ج۲۱، ص۴۱۰).</ref>، عن أنس بن مالك أن النبي{{صل}} قال: لا يزداد الأمر [الا] شدة، ولاالناس إلا شحاً، ولا الدنيا إلا إدباراً. ولا تقوم الساعة إلا علي شرار الناس. ولا مهدي إلا عيسي بن مريم. فهذا حديث تفرد به محمد بن خالد الجندي}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۴۸۱؛ مجمع البیان، ج۷، ص۱۰۶.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۱۹.</ref>


==شرح حال [[راوی]]==
==شرح حال [[راوی]]==
خط ۱۸: خط ۱۸:
[[اختلاف]] در [[بلد]] [[راوی]]، شاید بدان جهت باشد که در شهرهای مختلفی سکونت داشته؛ یا ولادتش در شهری، تحصیلاتش در [[شهر]] دیگر و سکونتش در شهر سومی بوده، چنان که «[[ابن حبان]]» به این مطلب اشاره دارد و می‌نویسد: {{عربی|أبان بن صالح بن عمير من أهل الكوفة أبومحمد يروي عن مجاهد و نافع أصله من المدينة ولكنه سكن الكوفة...}}<ref>الثقات (ابن حبان)، ج۶، ص۶۷.</ref>.
[[اختلاف]] در [[بلد]] [[راوی]]، شاید بدان جهت باشد که در شهرهای مختلفی سکونت داشته؛ یا ولادتش در شهری، تحصیلاتش در [[شهر]] دیگر و سکونتش در شهر سومی بوده، چنان که «[[ابن حبان]]» به این مطلب اشاره دارد و می‌نویسد: {{عربی|أبان بن صالح بن عمير من أهل الكوفة أبومحمد يروي عن مجاهد و نافع أصله من المدينة ولكنه سكن الكوفة...}}<ref>الثقات (ابن حبان)، ج۶، ص۶۷.</ref>.


ابان بن صالح در [[زمان]] «[[عمر بن عبدالعزیز]]» <ref>ر.ک: صحیح ابن حبان، ج۱۵، ص۴۸.</ref> می‌زیسته و روزی به دیدارش می‌رود و عمر بن عبدالعزیز از وی می‌پرسد آیا نام شما در [[دیوان]] ما ثبت است و ایشان در جواب می‌گویند که در زمان خلفای قبل از شما [[دوست]] نداشتم نام من در [[دیوان]] باشد؛ ولی در [[زمان]] شما ابایی ندارم؛ سپس عمر بن عبدالعزیز دستور می‌دهد نامش را در دیوان بنویسند و برایش مقرری در نظر بگیرند<ref>ر.ک: الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۳۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۱۹-۱۲۱.</ref>
ابان بن صالح در [[زمان]] «[[عمر بن عبدالعزیز]]» <ref>ر.ک: صحیح ابن حبان، ج۱۵، ص۴۸.</ref> می‌زیسته و روزی به دیدارش می‌رود و عمر بن عبدالعزیز از وی می‌پرسد آیا نام شما در [[دیوان]] ما ثبت است و ایشان در جواب می‌گویند که در زمان خلفای قبل از شما [[دوست]] نداشتم نام من در [[دیوان]] باشد؛ ولی در [[زمان]] شما ابایی ندارم؛ سپس عمر بن عبدالعزیز دستور می‌دهد نامش را در دیوان بنویسند و برایش مقرری در نظر بگیرند<ref>ر.ک: الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۳۶.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۱۹-۱۲۱.</ref>


==طبقه [[راوی]]==
==طبقه [[راوی]]==
«[[ابن سعد]]» درباره [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] وی می‌نویسد: {{عربی|ولد أبان بن صالح سنة ستين، ومات بعسقلان سنة بضع عشرة ومئة، وهو ابن خمس و خمسین سنة}}<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۳۶. (یادآوری می‌شود ابن عساکر در تاریخ دمشق (ج۶، ص۱۴۴، ش۳۳۵) به نقل از «ابن سعد» سن ابان بن صالح را شصت و پنج سال ثبت کرده‌اند که نه با عبارت کتاب «طبقات»، نه با گزارش مشهور از کتاب طبقات همخوانی دارد، نه فاصله میان «ستین» سال ولادت ابان بن صالح و «بضع عشرة و مائة» شصت و پنج سال می‌شود)</ref>.
«[[ابن سعد]]» درباره [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] وی می‌نویسد: {{عربی|ولد أبان بن صالح سنة ستين، ومات بعسقلان سنة بضع عشرة ومئة، وهو ابن خمس و خمسین سنة}}<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص۳۳۶. (یادآوری می‌شود ابن عساکر در تاریخ دمشق (ج۶، ص۱۴۴، ش۳۳۵) به نقل از «ابن سعد» سن ابان بن صالح را شصت و پنج سال ثبت کرده‌اند که نه با عبارت کتاب «طبقات»، نه با گزارش مشهور از کتاب طبقات همخوانی دارد، نه فاصله میان «ستین» سال ولادت ابان بن صالح و «بضع عشرة و مائة» شصت و پنج سال می‌شود)</ref>.


«[[ابن حجر]]» وی را از طبقه پنجم شمرده است<ref>{{عربی|أبان بن صالح بن عمیر بن عبید القرشی...، من الخامسة}}. (تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۱، ش۱۳۷).</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۲۱-۱۲۲.</ref>
«[[ابن حجر]]» وی را از طبقه پنجم شمرده است<ref>{{عربی|أبان بن صالح بن عمیر بن عبید القرشی...، من الخامسة}}. (تقریب التهذیب، ج۱، ص۵۱، ش۱۳۷).</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۲۱-۱۲۲.</ref>


==استادان و [[شاگردان]] راوی==
==استادان و [[شاگردان]] راوی==
خط ۳۰: خط ۳۰:
برخی مشایخ وی: [[انس بن مالک]]، [[حسن بن ابی حسن بصری]]، [[حسن بن محمد بن علی بن ابی طالب]]، [[حسن بن مسلم بن یناق]]، [[حکم بن عتیبه]]، [[ربیعة بن عباد دیلی]]، [[شهر بن حوشب]]، [[عطاء ابن ابی رباح]]، [[عطاء بن یسار]]، [[علی بن عبدالله بن عباس]]، [[عمر بن عبدالعزیز]]، [[فضل بن معقل بن سنان اشجعی]]، [[قعقاع بن حکیم]]، [[مجاهد بن جبر]]، [[محمد بن کعب قرظی]]، [[محمد بن مسلم بن شهاب زهری]]، [[منصور بن معتمر]] و [[نافع مولی ابن عمر]]<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۹ - ۱۰، ش۱۳۷.</ref>.
برخی مشایخ وی: [[انس بن مالک]]، [[حسن بن ابی حسن بصری]]، [[حسن بن محمد بن علی بن ابی طالب]]، [[حسن بن مسلم بن یناق]]، [[حکم بن عتیبه]]، [[ربیعة بن عباد دیلی]]، [[شهر بن حوشب]]، [[عطاء ابن ابی رباح]]، [[عطاء بن یسار]]، [[علی بن عبدالله بن عباس]]، [[عمر بن عبدالعزیز]]، [[فضل بن معقل بن سنان اشجعی]]، [[قعقاع بن حکیم]]، [[مجاهد بن جبر]]، [[محمد بن کعب قرظی]]، [[محمد بن مسلم بن شهاب زهری]]، [[منصور بن معتمر]] و [[نافع مولی ابن عمر]]<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۹ - ۱۰، ش۱۳۷.</ref>.


شماری از شاگردان وی: [[ابراهیم بن ابی عبلة مقدسی]]، [[اسامة بن زید لیثی مدنی]]، [[اسحاق بن عبدالله ابن ابی فروة]]، [[احارث بن یعقوب]]، [[خالد بن الیاس]]، [[سعد بن اسحاق بن کعب بن عجرة]]، [[عبدالله ابن عامر اسلمی]]، [[عبدالملک بن عبدالعزیز بن جریج]]، [[عبیدالله بن ابی جعفر]]، [[عقیل بن خالد ایلی]]، [[محمد بن اسحاق بن یسار]]، [[محمد بن خالد جندی]]، [[محمد بن عجلان]]، [[موسی بن خلف عمی]]، [[موسی ابن عبیدة ربذی]]<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۱۰، ش۱۳۷.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۲۲-۱۲۳.</ref>
شماری از شاگردان وی: [[ابراهیم بن ابی عبلة مقدسی]]، [[اسامة بن زید لیثی مدنی]]، [[اسحاق بن عبدالله ابن ابی فروة]]، [[احارث بن یعقوب]]، [[خالد بن الیاس]]، [[سعد بن اسحاق بن کعب بن عجرة]]، [[عبدالله ابن عامر اسلمی]]، [[عبدالملک بن عبدالعزیز بن جریج]]، [[عبیدالله بن ابی جعفر]]، [[عقیل بن خالد ایلی]]، [[محمد بن اسحاق بن یسار]]، [[محمد بن خالد جندی]]، [[محمد بن عجلان]]، [[موسی بن خلف عمی]]، [[موسی ابن عبیدة ربذی]]<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۱۰، ش۱۳۷.</ref><ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۲۲-۱۲۳.</ref>


==جایگاه [[حدیثی]] [[راوی]]==
==جایگاه [[حدیثی]] [[راوی]]==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش