جلاء الأذهان و جلاء الأحزان (کتاب)
جلاء الأذهان و جلاء الأحزان کتابی است به زبان فارسی که مشتمل بر تأویل و تفسیر آیات قرآن میباشد. این کتاب اثر حسین بن حسن ابوالمحاسن جرجانی مشهور به ابوالمحاسن جرجانی است و انتشارات سفیر اردهال انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| جلاء الأذهان و جلاء الأحزان | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | حسین بن حسن ابوالمحاسن جرجانی مشهور به ابوالمحاسن جرجانی |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات سفیر اردهال|انتشارات انتشارات سفیر اردهال]][[رده:انتشارات انتشارات سفیر اردهال]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۶ ش |
| شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۳۱۳-۵۸۴-۰ |
| شماره ملی | ۵۰۵۹۱۵۸ |
دربارهٔ کتاب
تفسیر گازُر، تفسیر فارسی قرآن از ابوالمحاسن حسین بن حسن جرجانی، مفسر گمنام امامی احتمالاً در قرن هشتم. نام اصلی این تفسیر جِلاءالاذهان و جَلا ءُالاحزان است، ولی به سبب شهرت مؤلف آن به گازر، به تفسیر گازر مشهور شده است [۲]
در باره زندگی جرجانی، اطلاع چندانی در دست نیست. عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی نخستین کسی است که نام او را در کتاب خود آورده و او را فاضل، عالم، محدث، مفسر و از مشاهیر علمای امامیه معرفی کرده است.[۳] پس از او، آقا بزرگ طهرانی وی را در شمار عالمان شیعة قرن دهم آورده و علاوه بر نقل مطالب افندی، چند نسخه جلاءالاذهان را معرفی کرده است.
تاریخ کتابت یکی از این نسخه‌ها ۹۷۲ است و گویا آقا بزرگ طهرانی بدین سبب، جرجانی را در شمار عالمان قرن دهم ذکر کرده است [۴]، ولی وجود نسخه‌ای نوشته شده در ۸۹۴ [۵] این نظر را رد می‌‌کند.
تفسیر گازر را خلاصه‌ای از تفسیر ابوالفتوح رازی دانسته‌اند [۶]، ولی جرجانی به این موضوع اشاره نکرده و حتی از تفسیر ابوالفتوح نام نبرده است. به عقیده ابن یوسف شیرازی (حدایق شیرازی)، بخشی از این تفسیر را جرجانی و بخش دیگر آن را فردی که به سید گازر مشهور بوده، تألیف کرده است [۷]، اما محدّث ارموی این قول را نپذیرفته و همه تفسیر را از آنِ جرجانی دانسته است [۸]. اهمیت تفسیر گازر از جنبه‌های زبان و ادبیات همان است که در مورد تفسیر ابوالفتوح رازی می‌‌توان گفت.
ملا فتح الله کاشانی در نوشتن تفسیر منهج الصادقین، تفسیر گازر را اساس کار خود قرار داده است [۹]
نخستین بار میرجلال الدین محدّث ارموی، تفسیر گازر را در ده مجلد از ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۱ ش به چاپ رساند.[۱۰]
فهرست کتاب
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
دربارهٔ پدیدآورنده
پانویس
- ↑ شبکه جامع کتاب گیسوم
- ↑ عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج ۲، ص۸۵ ـ۸۶؛ محمد محسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج ۴، ص۳۰۹.
- ↑ عبداللّه بن عیسی افندی اصفهانی، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، ج ۲، ص۸۵ ـ۸۶
- ↑ طبقات اعلام الشیعة : احیاءالداثر من القرن العاشر ، ص۶۲.
- ↑ حسین بن حسن جرجانی، تفسیر گازر، مقدمة محدّث ارموی، صسج.
- ↑ حسین بن حسن جرجانی، تفسیر گازر، مقدمة
- ↑ ضیاءالدین حدایق شیرازی، فهرست، ج ۱، ص۱۰۵)
- ↑ حسین بن حسن جرجانی، تفسیر گازر، مقدمه، صو ـ ط.
- ↑ حسین بن حسن جرجانی ، تفسیر گازر، مقدمه، صلز.
- ↑ دانشنامه جهان اسلام، ص 3719.
- ↑ تهامی، سید غلام رضا، فرهنگ اعلام تاریخ اسلام، ج۱، ص ۷۹۶.