علی بن محمد جرجانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از جرجانی)

مقدمه

ادیب و منطقی و حکیم و علامه محقق و فقیه حنفی. وی در بیست سالگی [۱] یا در ۳۹ سالگی [۲] به دعوت شاه شجاع مظفری به شیراز رفت و در مدرسه دارالشفای آن شهر به تدریس پرداخت. تمیور، پس از تصرف شیراز او را به سمرقند فرستاد [۳] اما او پس از مرگ تیمور به شیراز بازگشت و در سال ۸۱۶ (وبه اختلاف روایات در یکی از سال‌های ۸۱۴، ۸۱۸، ۸۲۴) در آن شهر درگذشت و آرامگاه او به محله سروزک زیارتگاه است. شمار تألیفات او به ۵۰ کتاب کوچک و بزرگ می‌‌رسد، که هدیة العارفین او ۳۴ کتاب و ریحانة الادب نام ۲۵ کتاب او را ثبت کرده‌اند، از آن جمله است:

  1. التَّعریفات در شرح اصطلاحات علمی و ادبی و فلسفی.
  2. شرح المَواقف از عضدالدین ایجی
  3. شرح السّراجیة
  4. شرح کَنزالدََّقائق در فروع فقه حنفی
  5. المِصباح فی شرح المِفتاح از سکّاکی (همه به عربی چاپ شده)
  6. صَرف میر
  7. شرح کافیه ابن حجاب
  8. الکُبری، در منطق
  9. الصُّغری، در منطق
  10. فنّ المُعمّا که پنج کتاب اخیر به فارسی است.

محل ولادت او را در گرگان [۴]، جُرجان [۵] و تگوی استرآباد [۶] گفته‌اند و در راهنمای ادبیات محل تولد او را شیراز ذکر شده است[۷].[۸].

منابع

پانویس

  1. به نوشته ریحانة الادب
  2. به نوشته معین
  3. وبه نوشته زرکلی او خود به سمرقند گریخت. که البته درست نیست.
  4. معین
  5. ریحانة الادب و هدیة العارفین
  6. زرکلی و المنجد
  7. اعلام ۵ / ۷، راهنمای ادبیات ۱۲۳، ریحانه ۳ / ۲۱۵، معجم المؤلفین ۷ / ۲۱۶، معین ۱ / ۹۰۲، المنجد ۲۱۱، هدیة العارفین ۱ / ۷۲۸.
  8. تهامی، سید غلام رضا، فرهنگ اعلام تاریخ اسلام ج۲، ص۱۳۱۵ -۱۳۱۶.