بحث:صبر

• صبر نقیض جزع = "بی‌تابی" و در لغت به سه معنا آمده است:

1. حبس و نگهداری.
2. قسمت بالای یک چیز.
3. نوعی از سنگ سخت.

• به عبارت دیگر: صبر عبارت است از امساک در تنگناها و خویشتن داری به مقتضای عقل و شرع یا حبس نفس از چیزی که عقل و شرع حبس نفس از آن را اقتضا کند.

آثار صبر

• صبر وسیله آسان شدن سختیها:﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ﴾﴾، ﴿﴿ وَقَالَ الْمَلأُ مِن قَوْمِ فِرْعَوْنَ أَتَذَرُ مُوسَى وَقَوْمَهُ لِيُفْسِدُواْ فِي الأَرْضِ وَيَذَرَكَ وَآلِهَتَكَ قَالَ سَنُقَتِّلُ أَبْنَاءَهُمْ وَنَسْتَحْيِي نِسَاءهُمْ وَإِنَّا فَوْقَهُمْ قَاهِرُونَ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَاصْبِرُواْ إِنَّ الأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ﴾﴾
• شکیبایی زمینه ساز اجتناب از اتّکا به ستمگران:﴿﴿ وَلاَ تَرْكَنُواْ إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاء ثُمَّ لاَ تُنصَرُونَ وَأَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ ذَلِكَ ذِكْرَى لِلذَّاكِرِينَ وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴾﴾
• صبرپیشگی عامل رعایت اعتدال در انفاق و پرهیز از بخل و اسراف در آن:﴿﴿ وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا﴾﴾، ﴿﴿ أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾.
• صبرپیشگی زمینه ساز اجتناب از باطل و امور بیهوده:﴿﴿ وَالَّذِينَ لا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا﴾﴾، ﴿﴿ أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾.
• شکیبایی عامل اجتناب از مجالس باطل و بیهوده:﴿﴿ وَالَّذِينَ لا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا﴾﴾، ﴿﴿ أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾.
• صبر از عوامل پرهیز از بخلورزی:﴿﴿ وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا﴾﴾، ﴿﴿ أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾.
• صبر عامل اجتناب از طغیان:﴿﴿فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ وَلاَ تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴾﴾، ﴿﴿وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ ﴾﴾.
• صبر پیشگی زمینه‌ساز پرهیز از قتل‌های ناحق:﴿﴿أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾، ﴿﴿وَالَّذِينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ وَلا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَلا يَزْنُونَ وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا﴾﴾.
• صبر زمینه ساز استحکام پیوندهای اجتماعی:﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾﴾.
• شکیبایی از عوامل استقامت (بر طریق حق):﴿﴿فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ وَلاَ تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴾﴾، ﴿﴿وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ ﴾﴾.
• صبر زمینه ساز اطاعت از خدا:﴿﴿وَأَطِيعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ ﴾﴾.
• میسّر بودن اطاعت از رسول خدا(ص) در سایه شکیبایی:﴿﴿وَأَطِيعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ ﴾﴾.
• صبر زمینه ساز اقامه نماز و مواظبت بر آن:﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾﴾، ﴿﴿وَأَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ ذَلِكَ ذِكْرَى لِلذَّاكِرِينَ وَاصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَالَّذِينَ صَبَرُواْ ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلانِيَةً وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُوْلَئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ﴾﴾، ﴿﴿وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا لا نَسْأَلُكَ رِزْقًا نَّحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى﴾﴾
• صبر زمینه بهره مندی از امداد الهی:﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَى مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلاَ مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِينَينَ﴾﴾، ﴿﴿وَأَطِيعُواْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلاَ تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ ﴾﴾، ﴿﴿فَإِن يَكُن مِّنكُم مِّائَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُواْ مِئَتَيْنِ وَإِن يَكُن مِّنكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُواْ أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَاهَدُواْ وَصَبَرُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾، ﴿﴿فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَالإِبْكَارِ﴾﴾.
• صبر مجاهدان از عوامل فرود آمدن فرشتگان امدادگر به هنگام یورش شتابان دشمن:﴿﴿بَلَى إِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمِينَ﴾﴾
• صبر انبیا در برابر تکذیبها و اذیت و آزار دشمنان موجب بهره‌مندی آنان از نصرت خدا:﴿﴿وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَى مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلاَ مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِينَينَ﴾﴾.
• بهره‌مندی از امداد الهی در صورت صبر، سنّتی الهی و تغییرناپذیر:﴿﴿وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَى مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلاَ مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِينَينَ﴾﴾.
• صبر وسیله ای کارساز در انجام دستورهای الهی:﴿﴿يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُواْ نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَوْفُواْ بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ وَآمِنُواْ بِمَا أَنزَلْتُ مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَكُمْ وَلاَ تَكُونُواْ أَوَّلَ كَافِرٍ بِهِ وَلاَ تَشْتَرُواْ بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلاً وَإِيَّايَ فَاتَّقُونِ وَلاَ تَلْبِسُواْ الْحَقَّ بِالْبَاطِلِ وَتَكْتُمُواْ الْحَقَّ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ وَأَقِيمُواْ الصَّلاةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ وَارْكَعُواْ مَعَ الرَّاكِعِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ﴾﴾.
• میسّر بودن انجام اعمال صالح در سایه شکیبایی:﴿﴿وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِّنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ الَّذِينَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ﴾﴾.
• امکان انفاق در سایه صبر و شکیبایی:﴿﴿وَالَّذِينَ صَبَرُواْ ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلانِيَةً وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُوْلَئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ﴾﴾، ﴿﴿أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾، ﴿﴿ وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَلِكَ قَوَامًا﴾﴾.
• صبر و شکیبایی موجب ایمن ماندن از توطئه‌های دشمن:﴿﴿إِن تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِن تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُواْ بِهَا وَإِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ لاَ يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا إِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ﴾﴾.
• صبر از عوامل سالم ماندن از اذیت و آزار دشمنان:﴿﴿لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُواْ أَذًى كَثِيرًا وَإِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الأُمُورِ ﴾﴾.
• صبر و شکیبایی در برابر حوادث و ناملایمات درپی دارنده بشارت الهی:﴿﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمْوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ﴾﴾﴿﴿وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الأَنْعَامِ فَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِينَ عَلَى مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ﴾﴾.
• صبر عامل دستیابی به مقام بندگی خدا:﴿﴿أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾، ﴿﴿وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلامًا﴾﴾.
• صبر از عوامل دستیابی به رحمت الهی:﴿﴿ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَاهَدُواْ وَصَبَرُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾، ﴿﴿وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾.
• صبر از اسباب بهره مندی از رحمت خاصّ خدا:﴿﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمْوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿أُوْلَئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ﴾﴾، ﴿﴿ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِّنَ الصَّابِرِينَ وَأَدْخَلْنَاهُمْ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُم مِّنَ الصَّالِحِينَ ﴾﴾، ﴿﴿وَوَهَبْنَا لَهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُم مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنَّا وَذِكْرَى لِأُولِي الأَلْبَابِ وَخُذْ بِيَدِكَ ضِغْثًا فَاضْرِب بِّهِ وَلا تَحْنَثْ إِنَّا وَجَدْنَاهُ صَابِرًا نِعْمَ الْعَبْدُ إِنَّهُ أَوَّابٌ﴾﴾
• صبر زمینه ساز بهره مندی از مکان و جایگاه نیکو در دنیا:﴿﴿وَالَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي اللَّهِ مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَلَأَجْرُ الآخِرَةِ أَكْبَرُ لَوْ كَانُواْ يَعْلَمُونَ الَّذِينَ صَبَرُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ﴾﴾.
• امکان پایداری بر پاکدامنی و اجتناب از آلودگی‌های جنسی در سایه صبرپیشگی:﴿﴿وَمَن لَّمْ يَسْتَطِعْ مِنكُمْ طَوْلاً أَن يَنكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِن مَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُم مِّن فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِكُمْ بَعْضُكُم مِّن بَعْضٍ فَانكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَيْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلاَ مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنكُمْ وَأَن تَصْبِرُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾، ﴿﴿أُوْلَئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلامًا﴾﴾، ﴿﴿وَالَّذِينَ لا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ وَلا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَلا يَزْنُونَ وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ يَلْقَ أَثَامًا﴾﴾
• صبر در برابر ستمگریها، موجب پیروزی بر دشمن ستمگر:﴿﴿وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كَانُواْ يُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنَى عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ بِمَا صَبَرُواْ وَدَمَّرْنَا مَا كَانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا كَانُواْ يَعْرِشُونَ﴾﴾.
• شکیبایی درپی دارنده پیروزی بر دشمن در میدان جهاد:﴿﴿فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُواْ مِنْهُ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ قَالُواْ لاَ طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلاقُوا اللَّهِ كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ وَلَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُواْ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَهَزَمُوهُم بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا يَشَاء وَلَوْلاَ دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَّفَسَدَتِ الأَرْضُ وَلَكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا اسْتَكَانُواْ وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَآتَاهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الآخِرَةِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ﴾﴾

یـاَیهَا النَّبِی حَرِّضِ المُؤمِنینَ عَلَی القِتالِ اِن یکن مِنکم عِشرونَ صـبِرونَ یغلِبوا مِائَتَینِ واِن یکن مِنکم مِائَةٌ یغلِبوا اَلفـًا مِنَ الَّذینَ کفَروا... . انفال (۸) ۶۵ ۳۱. امکان پیروزی صد نفر از مؤمنان بر هزار نفر از کافران در سایه صبر و شکیبایی: ...اِن یکن مِنکم عِشرونَ صـبِرونَ یغلِبوا مِائَتَینِ واِن یکن مِنکم مِائَةٌ یغلِبوا اَلفـًا مِنَ الَّذینَ کفَروا... . انفال (۸) ۶۵ ۳۲. امکان پیروزی بیست نفر از مؤمنان بر دویست نفر از کافران در سایه صبر و شکیبایی: یـاَیهَا النَّبِی حَرِّضِ المُؤمِنینَ عَلَی القِتالِ اِن یکن مِنکم عِشرونَ صـبِرونَ یغلِبوا مِائَتَینِ ... مِنَ الَّذینَ کفَروا... . انفال (۸) ۶۵ ۳۳. امکان پیروزی یک مؤمن بر دو نفر کافر در سایه شکیبایی: ...فَاِن یکن مِنکم مِائَةٌ صَابِرَةٌ یغلِبوا مِائَتَینِ واِن یکن مِنکم اَلفٌ یغلِبوا اَلفَینِ بِاِذنِ اللّهِ واللّهُ مَعَ الصّـبِرین. انفال (۸) ۶۶

• امکان پیروز شدن گروه کوچک در برابر گروه بزرگتر در سایه صبر و شکیبایی:﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾.
• پیروزی نتیجه صبر انبیا در برابر تکذیب و آزار مخالفان:﴿﴿وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَى مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلاَ مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِينَينَ﴾﴾.

قالَت لَهُم رُسُلُهُم... * ...ولَنَصبِرَنَّ عَلی ما ءاذَیتُمونا... * وقالَ الَّذینَ کفَروا لِرُسُلِهِم لَنُخرِجَنَّکم مِن اَرضِنا اَو لَتَعودُنَّ فی مِلَّتِنا فَاَوحی اِلَیهِم رَبُّهُم لَنُهلِکنَّ الظّــلِمین * ولَنُسکنَنَّکمُ الاَرضَ مِن بَعدِهِم... .ابراهیم (۱۴) ۱۱ - ۱۴

• صبر درپی دارنده موفقیت و پیروزی در برابر مشکلات و ناملایمات:﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ﴾﴾، ﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾

۳۷. صبر در راه ایمان مقدّمه پیروزی و مایه فرا رسیدن فرج از جانب خداوند: واِن کانَ طَـائِفَةٌ مِنکم ءَامَنوا بالَّذی اُرسِلتُ بِهِ وطَـائِفَةٌ لَم یؤمِنوا فَاصبِروا حَتّی یحکمَ اللّهُ بَینَنا وهُوَ خَیرُ الحـکمین. [۱۰] اعراف (۷) ۸۷

۲۵. تأمین خیر ۳۸. صبر برداده های خدا تأمین کننده خیر و مصلحت انسان: واِذ قُلتُم یـموسی لَن نَصبِرَ عَلی طَعام و حِد فَادعُ لَنا رَبَّک یخرِج لَنا مِمّا تُنبِتُ الاَرضُ مِن بَقلِها وقِثّائِها وفومِها وعَدَسِها وبَصَلِها قالَ اَتَستَبدِلونَ الَّذی هُوَ اَدنی بِالَّذی هُوَ خَیرٌ... .بقره (۲) ۶۱

۲۶. تقوا ۳۹. صبر عامل قرار گرفتن در زمره متقین: ...والصّـبِرینَ فِی البَأساءِ والضَّرّاءِ وحینَ البَأسِ ... واُولـئِک هُمُ المُتَّقون. بقره (۲) ۱۷۷ ...واِن تَصبِروا وتَتَّقوا فَاِنَّ ذلِک مِن عَزمِ الاُمور.[۱۱] آل عمران (۳) ۱۸۶ قالَ موسی لِقَومِهِ استَعینوا بِاللّهِ واصبِروا...والعـقِبَةُ لِلمُتَّقین. اعراف (۷) ۱۲۸ ...فَاصبِر اِنَّ العـقِبَةَ لِلمُتَّقین. هود (۱۱) ۴۹ وأمُر اَهلَک بِالصَّلوةِ واصطَبِر عَلَیها...والعـقِبَةُ لِلتَّقوی. طه (۲۰) ۱۳۲

۲۷. تواضع ۴۰. امکان دستیابی به تواضع و فروتنی در سایه صبر: وعِبادُ الرَّحمـنِ الَّذینَ یمشونَ عَلَی الاَرضِ هَونـًا ... * اُولـئِک یجزَونَ الغُرفَةَ بِما صَبَروا ... . فرقان (۲۵) ۶۳ و ۷۵

۲۸. توحید ۴۱. امکان پایداری بر توحید و دوری از شرک و چندگانه پرستی در سایه شکیبایی: والَّذینَ لایدعونَ مَعَ اللّهِ اِلـهـًا ءاخَرَ... * اُولـئِک یجزَونَ الغُرفَةَ بِما صَبَروا... .فرقان (۲۵) ۶۸ و ۷۵

۲۹. ثبات قدم ۴۲. شکیبایی درپی دارنده ثبات قدم بر حق: ولَمّا بَرَزوا لِجالوتَ وجُنودِهِ قالوا رَبَّنا اَفرِغ عَلَینا صَبرًا وثَبِّت اَقدامَنا... . بقره (۲) ۲۵۰

۳۰. جهاد ۴۳. صبر، یاری دهنده مؤمنان برای جهاد و شهادت در راه خدا: یـاَیهَا الَّذینَ ءامَنوا استَعینوا بِالصَّبرِ والصَّلوةِ اِنَّ اللّهَ مَعَ الصّـبِرین * ولا تَقولوا لِمَن یقتَلُ فی سَبیلِ اللّهِ اَموتٌ بَل اَحیاءٌ ولـکن لاتَشعُرون.[۱۲]بقره (۲) ۱۵۳ و ۱۵۴ ﴿﴿فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُواْ مِنْهُ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ قَالُواْ لاَ طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلاقُوا اللَّهِ كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ وَلَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُواْ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَهَزَمُوهُم بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا يَشَاء وَلَوْلاَ دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَّفَسَدَتِ الأَرْضُ وَلَكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا اسْتَكَانُواْ وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَآتَاهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الآخِرَةِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ﴾﴾

۳۱. حاکمیت ۴۴. صبر از عوامل دستیابی به حاکمیت بر سرنوشت خویش و رهایی از حکومت ستمگران: وقالَ المَلاَُ مِن قَومِ فِرعَونَ اَتَذَرُ موسی وقَومَهُ لِیفسِدوا فِی الأَرضِ ویذَرَک وءالِهَتَک قالَ سَنُقَتِّلُ اَبناءَهُم ونَستَحیی نِساءَهُم واِنّا فَوقَهُم قـهِرون * قالَ موسی لِقَومِهِ استَعینوا بِاللّهِ واصبِروا اِنَّ الاَرضَ لِلّهِ یورِثُها مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ... .اعراف (۷) ۱۲۷ و ۱۲۸ ﴿﴿وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كَانُواْ يُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ الْحُسْنَى عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ بِمَا صَبَرُواْ وَدَمَّرْنَا مَا كَانَ يَصْنَعُ فِرْعَوْنُ وَقَوْمُهُ وَمَا كَانُواْ يَعْرِشُونَ﴾﴾

۳۲. حفظ اتّحاد ۴۵. امکان حفظ اتّحاد و ابهت جامعه ایمانی در سایه شکیبایی: ...ولا تَنـزَعوا فَتَفشَلوا وتَذهَبَ ریحُکم واصبِروا اِنَّ اللّهَ مَعَ الصّـبِرین. انفال (۸) ۴۶

۳۳. حفظ مرزها ۴۶. حفاظت از مرزهای کشور اسلامی در گرو صبر و شکیبایی مسلمانان: یـاَیهَا الَّذینَ ءامَنوا اصبِروا وصابِروا ورابِطوا واتَّقوا اللّهَ لَعَلَّکم تُفلِحون. [۱۳]آل عمران (۳) ۲۰۰

۳۴. درک آیات خدا ۴۷. صبر مایه رشد معرفت آدمی و درک بهتر آیات و نشانه های خدا: ...اِنَّ فی ذلِک لاَیـت لِکلِّ صَبّار شَکور.ابراهیم (۱۴) ۵ ...اِنَّ فی ذلِک لاَیـت لِکلِّ صَبّار شَکور.لقمان (۳۱) ۳۱ ...اِنَّ فی ذلِک لاَیـت لِکلِّ صَبّار شَکور.سبأ (۳۴) ۱۹ ﴿﴿إِن يَشَأْ يُسْكِنِ الرِّيحَ فَيَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ عَلَى ظَهْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ﴾﴾

۳۵. درک صحیح ۴۸. صبر درپی دارنده درک صحیح نسبت به زخارف دنیا و پاداشهای الهی: فَخَرَجَ عَلی قَومِهِ فی زینَتِهِ قالَ الَّذینَ یریدونَ الحَیوةَ الدُّنیا یــلَیتَ لَنا مِثلَ ما اوتِی قـرونُ اِنَّهُ لَذو حَظّ عَظیم * وقالَ الَّذینَ اوتُوا العِلمَ ویلَکم ثَوابُ اللّهِ خَیرٌ لِمَن ءامَنَ وعَمِلَ صــلِحـًا ولا یلَقـّـها اِلاّ الصّـبِرون.قصص (۲۸) ۷۹ و ۸۰

• صبر در برابر مشکلات و سختیها درپی دارنده صلوات و درود خدا: ﴿﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمْوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ أُوْلَئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ﴾﴾

• صبر از عوامل جلب محبّت خدا:﴿﴿ وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ ﴾﴾

۳۸. رستگاری ۵۱. صبر زمینه رسیدن به فلاح و رستگاری: یـاَیهَا الَّذینَ ءامَنوا اصبِروا وصابِروا...لَعَلَّکم تُفلِحون. آل عمران (۳) ۲۰۰ اِنّی جَزَیتُهُمُ الیومَ بِما صَبَروا اَنَّهُم هُمُ الفائِزون. مؤمنون (۲۳) ۱۱۱

۳۹. رفتار نیک ۵۲. صبرپیشگی عامل رفتار نیک در برابر برخوردهای جاهلان: وعِبادُ الرَّحمـنِ الَّذینَ ... واِذا خاطَبَهُمُ الجـهِلونَ قالوا سَلـمـا * اُولـئِک یجزَونَ الغُرفَةَ بِما صَبَروا... . فرقان (۲۵) ۶۳ و ۷۵

۴۰. زهد ۵۳. صبر درپی دارنده زهد و چشم پوشی از زخارف دنیا: فَخَرَجَ عَلی قَومِهِ فی زینَتِهِ قالَ الَّذینَ یریدونَ الحَیوةَ الدُّنیا یــلَیتَ لَنا مِثلَ ما اوتِی قـرونُ اِنَّهُ لَذو حَظّ عَظیم * وقالَ الَّذینَ اوتُوا العِلمَ ویلَکم ثَوابُ اللّهِ خَیرٌ لِمَن ءامَنَ وعَمِلَ صــلِحـًا ولا یلَقـّـها اِلاّ الصّـبِرون.قصص (۲۸) ۷۹ و ۸۰

۴۱. سعادت دنیا ۵۴. صبر در برابر ظلم ظالمان درپی دارنده نیک بختی و خوشی در دنیا: والَّذینَ هاجَروا فِی اللّهِ مِن بَعدِ ما ظُـلِموا لَنُبَوِّئَنَّهُم فِی الدُّنیا حَسَنَةً ... * اَلَّذینَ صَبَروا ... . نحل (۱۶) ۴۱ و ۴۲

۴۲. شب زنده داری ۵۵. امکان شب زنده داری در سایه ئ صبر و شکیبایی: والَّذینَ یبیتونَ لِرَبِّهِم سُجَّدًا وقِیـمـا * اُولـئِک یجزَونَ الغُرفَةَ بِما صَبَروا... .فرقان (۲۵) ۶۴ و ۷۵

۴۳. شکر ۵۶. صبر درپی دارنده شکر و سپاس: فَاذکرونی اَذکرکم واشکروا لی ولا تَکفُرون * یـاَیهَا الَّذینَ ءامَنوا استَعینوا بِالصَّبرِ والصَّلوةِ اِنَّ اللّهَ مَعَ الصّـبِرین. بقره (۲) ۱۵۲ و ۱۵۳ ...وذَکرهُم بِاَیـّـمِ اللّهِ اِنَّ فی ذلِک لاَیـت لِکلِّ صَبّار شَکور. [۱۴]ابراهیم (۱۴) ۵ ...اِنَّ فی ذلِک لاَیـت لِکلِّ صَبّار شَکور.لقمان (۳۱) ۳۱ ...اِنَّ فی ذلِک لاَیـت لِکلِّ صَبّار شَکور.سبأ (۳۴) ۱۹ ﴿﴿إِن يَشَأْ يُسْكِنِ الرِّيحَ فَيَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ عَلَى ظَهْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ﴾﴾ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۲۵۳

۴۴. صداقت ۵۷. صبر در برابر محرومیتها و سختیها از اسباب رسیدن به راستی و صداقت: ...والصّـبِرینَ فِی البَأساءِ والضَّرّاءِ وحینَ البَأسِ اُولـئِک الَّذینَ صَدَقوا... . بقره (۲) ۱۷۷

• صبرپیشگی زمینه ساز عفو و گذشت از بدی دیگران:﴿﴿ وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرِينَ﴾﴾.

۴۶. مرگ با سعادت ۵۹. مردن با حال تسلیم و انقیاد در برابر خدا در گرو صبر در مقابل تهدیدهای دشمنان ایمان: قالَ فِرعَونُ ءامَنتُم بِهِ قَبلَ اَن ءاذَنَ لَکم اِنَّ هـذا لَمَکرٌ مَکرتُموهُ فِی المَدینَةِ لِتُخرِجوا مِنها اَهلَها فَسَوفَ تَعلَمون * لاَُقَطِّعَنَّ اَیدِیکم واَرجُلَکم مِن خِلـف ثُمَّ لاَُصَلِّبَنَّکم اَجمَعین * قالوا اِنّا اِلی رَبِّنا مُنقَلِبون * وما تَنقِمُ مِنّا اِلاّ اَن ءامَنّا بِـایـتِ رَبِّنا لَمّا جاءَتنا رَبَّنا اَفرِغ عَلَینا صَبرًا وتَوَفَّنا مُسلِمین. اعراف (۷) ۱۲۳ - ۱۲۶ ۶۰. مرگ مؤمنان نیکوکردار مرگی با سعادت در سایه صبر و توکل: کلُّ نَفس ذائِقَةُ المَوتِ ثُمَّ اِلَینا تُرجَعون * والَّذینَ ءامَنوا وعَمِلوا الصّــلِحـتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِنَ الجَنَّةِ غُرَفـًا تَجری مِن تَحتِهَا الاَنهـرُ خــلِدینَ فیها نِعمَ اَجرُ العـمِلین * اَلَّذینَ صَبَروا وعَلی رَبِّهِم یتَوَکلون.عنکبوت (۲۹) ۵۷ - ۵۹

۴۷. مصونیت از تفاخر ۶۱. صبر از عوامل مصونیت از فخرفروشی در صورت بهره مندی از نعمت الهی پس از سختیها: ولـَئِن اَذَقنـهُ نَعماءَ بَعدَ ضَرّاءَ مَسَّتهُ لَیقولَنَّ ذَهَبَ السَّیـاتُ عَنّی اِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخور * اِلاَّ الَّذینَ صَبَروا... . هود (۱۱) ۱۰ و ۱۱

۴۸. مصونیت از سرمستی ۶۲. صبر از عوامل مصونیت از شادیهای بی مورد و سرمستی در صورت بهره مندی از نعمت الهی: ولـَئِن اَذَقنـهُ نَعماءَ بَعدَ ضَرّاءَ مَسَّتهُ لَیقولَنَّ ذَهَبَ السَّیـاتُ عَنّی اِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخور * اِلاَّ الَّذینَ صَبَروا... . هود (۱۱) ۱۰ و ۱۱

۴۹. مصونیت از کفران ۶۳. صبر، عامل مصونیت از کفران و ناسپاسی در صورت از دست دادن نعمتها: ولـَئِن اَذَقنَا الاِنسـنَ مِنّا رَحمَةً ثُمَّ نَزَعنـها مِنهُ اِنَّهُ لَیـوسٌ کفور * اِلاَّ الَّذینَ صَبَروا... .هود (۱۱) ۹ و ۱۱

۵۰. مصونیت از یأس ۶۴. صبر عامل مصونیت از یأس و ناامیدی در صورت از دست دادن نعمتها: ولـَئِن اَذَقنَا الاِنسـنَ مِنّا رَحمَةً ثُمَّ نَزَعنـها مِنهُ اِنَّهُ لَیـوسٌ کفور * اِلاَّ الَّذینَ صَبَروا... .هود (۱۱) ۹ و ۱۱

۵۱. مغفرت ۶۵. صبر از عوامل دستیابی به آمرزش الهی: ...واَن تَصبِروا خَیرٌ لَکم واللّهُ غَفورٌ رَحیم.نساء (۴) ۲۵ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۲۵۴ اِلاَّ الَّذینَ صَبَروا ... اُولـئِک لَهُم مَغفِرَةٌ واَجرٌ کبیر.[۱۵] هود (۱۱) ۱۱ ﴿﴿ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِن بَعْدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَاهَدُواْ وَصَبَرُواْ إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾، ﴿﴿وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾.

• صبرپیشگی به جای مقابله به مثل در برابر بدی دیگران درپی دارنده منفعت برتر:﴿﴿ وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرِينَ﴾﴾.
• صبر از عوامل موفقیت در آزمایشهای الهی:﴿﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمْوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَن لَّمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُواْ مِنْهُ إِلاَّ قَلِيلاً مِّنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ قَالُواْ لاَ طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلاقُوا اللَّهِ كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ وَلَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالُواْ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَهَزَمُوهُم بِإِذْنِ اللَّهِ وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ وَآتَاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَهُ مِمَّا يَشَاء وَلَوْلاَ دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَّفَسَدَتِ الأَرْضُ وَلَكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعَالَمِينَ﴾﴾

لَتُبلَوُنَّ فی اَمولِکم واَنفُسِکم ولَتَسمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ اُوتوا الکتـبَ مِن قَبلِکم ومِنَ الَّذینَ اَشرَکوا اَذی کثیرًا واِن تَصبِروا وتَتَّقوا فَاِنَّ ذلِک مِن عَزمِ الاُمور. آل عمران (۳) ۱۸۶ وهُوَ الَّذی خَلَقَ السَّمـوتِ والاَرضَ فی سِتَّةِ اَیام وکانَ عَرشُهُ عَلَی الماءِ لِیبلُوَکم اَیکم اَحسَنُ عَمَلاً... * ولـَئِن اَذَقنَا الاِنسـنَ مِنّا رَحمَةً ثُمَّ نَزَعنـها مِنهُ اِنَّهُ لَیـوسٌ کفور * ولـَئِن اَذَقنـهُ نَعماءَ بَعدَ ضَرّاءَ مَسَّتهُ لَیقولَنَّ ذَهَبَ السَّیـاتُ عَنّی اِنَّهُ لَفَرِحٌ فَخور * اِلاَّ الَّذینَ صَبَروا... . هود (۱۱) ۷ و ۹ - ۱۱ وما اَرسَلنا قَبلَک مِنَ المُرسَلینَ اِلاّ اِنَّهُم لَیأکلونَ الطَّعامَ ویمشونَ فِی الاَسواقِ وجَعَلنا بَعضَکم لِبَعض فِتنَةً اَتَصبِرونَ... . فرقان (۲۵) ۲۰

۵۴. نجات از اذیت ۶۸. صبر از عوامل نجات از اذیت: وقالَ المَلاَُ مِن قَومِ فِرعَونَ اَتَذَرُ موسی وقَومَهُ لِیفسِدوا فِی الأَرضِ ویذَرَک وءالِهَتَک قالَ سَنُقَتِّلُ اَبناءَهُم ونَستَحیی نِساءَهُم واِنّا فَوقَهُم قـهِرون * قالَ موسی لِقَومِهِ استَعینوا بِاللّهِ واصبِروا اِنَّ الاَرضَ لِلّهِ یورِثُها مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ والعـقِبَةُ لِلمُتَّقین * قالوا اُوذینا مِن قَبلِ اَن تَأتِینا ومِن بَعدِ ما جِئتَنا قالَ عَسی رَبُّکم اَن یهلِک عَدُوَّکم ویستَخلِفَکم فِی الاَرضِ فَینظُرَ کیفَ تَعمَلون. اعراف (۷) ۱۲۷ - ۱۲۹ فرهنگ قرآن، جلد ۱۸، صفحه ۲۵۵

۵۵. نجات از استبداد ۶۹. صبر از عوامل نجات از استبداد: وقالَ المَلاَُ مِن قَومِ فِرعَونَ اَتَذَرُ موسی وقَومَهُ لِیفسِدوا فِی الأَرضِ ویذَرَک وءالِهَتَک قالَ سَنُقَتِّلُ اَبناءَهُم ونَستَحیی نِساءَهُم واِنّا فَوقَهُم قـهِرون * قالَ موسی لِقَومِهِ استَعینوا بِاللّهِ واصبِروا اِنَّ الاَرضَ لِلّهِ یورِثُها مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ والعـقِبَةُ لِلمُتَّقین. اعراف (۷) ۱۲۷ و ۱۲۸

۵۶. نجات از استثمار ۷۰. صبر از عوامل نجات از استثمار: وقالَ المَلاَُ مِن قَومِ فِرعَونَ اَتَذَرُ موسی وقَومَهُ لِیفسِدوا فِی الأَرضِ ویذَرَک وءالِهَتَک قالَ سَنُقَتِّلُ اَبناءَهُم ونَستَحیی نِساءَهُم واِنّا فَوقَهُم قـهِرون * قالَ موسی لِقَومِهِ استَعینوا بِاللّهِ واصبِروا اِنَّ الاَرضَ لِلّهِ یورِثُها مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ والعـقِبَةُ لِلمُتَّقین. اعراف (۷) ۱۲۷ و ۱۲۸

۵۷. نیک فرجامی ۷۱. صبر از اسباب نیک فرجامی: قالَ موسی لِقَومِهِ استَعینوا بِاللّهِ واصبِروا اِنَّ الاَرضَ لِلّهِ یورِثُها مَن یشاءُ مِن عِبادِهِ والعـقِبَةُ لِلمُتَّقین. اعراف (۷) ۱۲۸ ...فَاصبِر اِنَّ العـقِبَةَ لِلمُتَّقین. هود (۱۱) ۴۹ ﴿﴿وَالَّذِينَ صَبَرُواْ ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلانِيَةً وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُوْلَئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ﴾﴾ وأمُر اَهلَک بِالصَّلوةِ واصطَبِر عَلَیها لا نَسـَلُک رِزقـًا نَحنُ نَرزُقُک والعـقِبَةُ لِلتَّقوی.طه (۲۰) ۱۳۲

۵۸. نیکی در برابر بدی

• صبرپیشگی عامل نیکی در برابر بدی دیگران: ﴿﴿وَالَّذِينَ صَبَرُواْ ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلانِيَةً وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُوْلَئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ﴾﴾، ﴿﴿وَلا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ وَمَا يُلَقَّاهَا إِلاَّ الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلاَّ ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ﴾﴾

۵۹. وصول به مقام ابرار ۷۳. شکیبایی از عوامل رسیدن به مقام ابرار: ...ولـکنَّ البِرَّ مَن ءامَنَ بِاللّهِ والیومِ الأخِرِ ... والصّـبِرینَ فِی البَأساءِ والضَّرّاءِ وحینَ البَأسِ... . بقره (۲) ۱۷۷ اِنَّ الاَبرارَ... * وجَزهُم بِما صَبَروا... .انسان (۷۶) ۵ و ۱۲

۶۰ . وصول به مقام امامت ۷۴. شکیبایی برخی افراد بنی اسرائیل از عوامل دستیابی آنها به مقام امامت و پیشوایی از سوی خدا: ولَقَد ءاتَینا موسَی الکتـبَ ... وجَعَلنـهُ هُدًی لِبَنی اِسرءیل * و جَعَلنا مِنهُم اَئِمَّةً یهدونَ بِاَمرِنا لَمّا صَبَروا... . سجده (۳۲) ۲۳ و ۲۴

۶۱ . وصول به مقام رضا ۷۵. صبر زمینه ساز دستیابی به مقام رضا: فَاصبِر عَلی ما یقولونَ...لَعَلَّک تَرضی.طه (۲۰) ۱۳۰

۶۲ . وصول به مقام محسنان

• صبر در برابر مشکلات و سختیها سبب قرار گرفتن در زمره نیکوکاران:﴿﴿وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا اسْتَكَانُواْ وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَآتَاهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الآخِرَةِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ﴾﴾

واصبِر فَاِنَّ اللّهَ لا یضیعُ اَجرَ المُحسِنین.هود (۱۱) ۱۱۵ ...اِنَّهُ مَن یتَّقِ ویصبِر فَاِنَّ اللّهَ لا یضیعُ اَجرَ المُحسِنین. یوسف (۱۲) ۹۰ واصبِر وما صَبرُک اِلاّ بِاللّهِ... * اِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذینَ اتَّقَوا والَّذینَ هُم مُحسِنون. نحل (۱۶) ۱۲۷ و ۱۲۸

۶۳ . هدایت ۷۷. صبر و شکیبایی در برابر حوادث و سختیها زمینه راهیابی به هدایت الهی: ولَنَبلُوَنَّکم بِشَیء مِنَ الخَوفِ والجوعِ ونَقص مِنَ الاَمولِ والاَنفُسِ والثَّمَرتِ وبَشِّرِ الصّـبِرین * ...واُولـئِک هُمُ المُهتَدون.بقره (۲) ۱۵۵ و ۱۵۷

۶۴ . یاد خدا ۷۸. صبر، یاری دهنده انسان برای یاد خدا: فَاذکرونی اَذکرکم... * یـاَیهَا الَّذینَ ءامَنوا استَعینوا بِالصَّبرِ و الصَّلوةِ اِنَّ اللّهَ مَعَ الصّـبِرین. بقره (۲) ۱۵۲ و ۱۵۳ نیز=> همین مدخل، صابران، پاداش صابران

اخلاص در صبر ۷۹. لزوم صبرپیشگی تنها برای خدا: ولِرَبِّک فَاصبِر. مدّثر (۷۴) ۷ ۸۰. صبرپیشگی به انگیزه رسیدن به خشنودی خدا درپی دارنده سعادت و ستایش الهی: والَّذینَ صَبَرُوا ابتِغاءَ وجهِ رَبِّهِم ... اُولـئِک لَهُم عُقبَی الدّار * جَنّـتُ عَدن یدخُلونَها ومَن صَلَحَ مِن ءابائِهِم واَزوجِهِم وذُرِّیـتِهِم والمَلـئِکةُ یدخُلونَ عَلَیهِم مِن کلِّ باب * سَلـمٌ عَلَیکم بِما صَبَرتُم فَنِعمَ عُقبَی الدّار.رعد (۱۳) ۲۲ - ۲۴ ۸۱. صبر خالصانه سبب ورود به بهشت عدن به همراه پدران، همسران و فرزندان صالح: والَّذینَ صَبَرُوا ابتِغاءَ وجهِ رَبِّهِم واَقامُوا الصَّلوةَ واَنفَقوا مِمّا رَزَقنـهُم سِرًّا وعَلانِیةً ویدرَءونَ بِالحَسَنَةِ السَّیئَةَ اُولـئِک لَهُم عُقبَی الدّار * جَنّـتُ عَدن یدخُلونَها ومَن صَلَحَ مِن ءابائِهِم واَزوجِهِم وذُرِّیـتِهِم... .رعد (۱۳) ۲۲ و ۲۳ ۸۲. صبر خالصانه درپی دارنده سلام و ستایش فرشتگان در بهشت عدن: والَّذینَ صَبَرُوا ابتِغاءَ وجهِ رَبِّهِم واَقامُوا الصَّلوةَ واَنفَقوا مِمّا رَزَقنـهُم سِرًّا وعَلانِیةً ویدرَءونَ بِالحَسَنَةِ السَّیئَةَ اُولـئِک لَهُم عُقبَی الدّار * جَنّـتُ عَدن یدخُلونَها ومَن صَلَحَ مِن ءابائِهِم واَزوجِهِم وذُرِّیـتِهِم والمَلـئِکةُ یدخُلونَ عَلَیهِم مِن کلِّ باب. رعد (۱۳) ۲۲ و ۲۳ ۸۳. صبر و استقامت برای کسب رضایت خدا از ویژگیهای خردمندان: ...اِنَّما یتَذَکرُ اُولُوا الاَلبـب * والَّذینَ صَبَرُوا ابتِغاءَ وجهِ رَبِّهِم... . رعد (۱۳) ۱۹ و ۲۲ ۸۴. صبر خالصانه یعقوب(علیه السلام) در فراق فرزندانش: قالوا یـاَبانا اِنّا ذَهَبنا نَستَبِقُ وتَرَکنا یوسُفَ عِندَ مَتـعِنا فَاَکلَهُ الذِّئبُ... * وجاءو عَلی قَمیصِهِ بِدَم کذِب قالَ بَل سَوَّلَت لَکم اَنفُسُکم اَمرًا فَصَبرٌ جَمیلٌ... .[۱۷] یوسف (۱۲) ۱۷ و ۱۸ ارجِعوا اِلی اَبیکم فَقولوا یـاَبانا اِنَّ ابنَک سَرَقَ وما شَهِدنا اِلاّ بِما عَلِمنا وما کنّا لِلغَیبِ حـفِظین * قالَ بَل سَوَّلَت لَکم اَنفُسُکم اَمرًا فَصَبرٌ جَمیلٌ عَسَی اللّهُ اَن یأتِینی بِهِم جَمیعـًا اِنَّهُ هُوَ العَلیمُ الحَکیم. یوسف (۱۲) ۸۱ و ۸۳

• دعوت خدا از پیامبر(ص) به صبر خالصانه:

فَاصبِر صَبرًا جَمیلا. معارج (۷۰) ۵

• اخلاص در صبر ملاک ارزشمندی آن:﴿﴿وَالَّذِينَ صَبَرُواْ ابْتِغَاء وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُواْ الصَّلاةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلانِيَةً وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُوْلَئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ﴾﴾

ولِرَبِّک فَاصبِر. مدّثر (۷۴) ۷

ارزش صبر

• صبر در برابر حوادث و مشکلات خصلتی نیکو، زیبا و ارجمند:﴿﴿وَجَاؤُوا عَلَى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنفُسُكُمْ أَمْرًا فَصَبْرٌ جَمِيلٌ وَاللَّهُ الْمُسْتَعَانُ عَلَى مَا تَصِفُونَ﴾﴾، ﴿﴿قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنفُسُكُمْ أَمْرًا فَصَبْرٌ جَمِيلٌ عَسَى اللَّهُ أَن يَأْتِيَنِي بِهِمْ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ﴾﴾
• صبر و شکیبایی مفیدتر و ارزشمندتر از قصاص و مقابله به مثل:﴿﴿ وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَلَئِن صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَيْرٌ لِّلصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَلا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ وَمَا يُلَقَّاهَا إِلاَّ الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلاَّ ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ﴾﴾، ﴿﴿وَجَزَاء سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ وَلَمَنِ انتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَئِكَ مَا عَلَيْهِم مِّن سَبِيلٍ ﴾﴾، ﴿﴿وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الأُمُورِ ﴾﴾.
• صبر از ملاکهای امتیاز و ارزش:﴿﴿أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُواْ مِنكُمْ وَيَعْلَمَ الصَّابِرِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ﴾﴾.
• صبر برای دیدار و ملاقات با پیامبر(ص) امری ارزشمند:﴿﴿وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّى تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ﴾﴾.

استعانت از صبر

• توصیه خدا به مؤمنان مبنی بر استمداد و استعانت از صبر:﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ﴾﴾، ﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾.
• استعانت از صبر (برای انجام تکالیف الهی) از توصیه های خدا به اهل کتاب:﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ﴾﴾.
• توجّه و ایمان به حمایت خدا از صابران زمینه ساز استعانت از صبر:﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾.
• استمداد از صبر امری دشوار جز برای خاشعان معاد باور:﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلاقُوا رَبِّهِمْ وَأَنَّهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُونَ﴾﴾.
• استعانت از صبر، دارای اهمّیتی بیشتر نسبت به استعانت از نماز:﴿﴿وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِينَ﴾﴾، ﴿﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾﴾

نقش اسوه‌های صبر

• توجّه به اسوه‌های صبر تقویت کننده روحیه شکیبایی در انسان: ﴿﴿وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُواْ لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُواْ وَمَا اسْتَكَانُواْ وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ وَمَا كَانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَن قَالُواْ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِي أَمْرِنَا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ فَآتَاهُمُ اللَّهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الآخِرَةِ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَى مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلاَ مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِينَينَ﴾﴾، ﴿﴿وَأَيُّوبَ إِذْ نَادَى رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ﴾﴾، ﴿﴿وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِّنَ الصَّابِرِينَ ﴾﴾، ﴿﴿اصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ ذَا الأَيْدِ إِنَّهُ أَوَّابٌ﴾﴾، ﴿﴿وَاذْكُرْ عَبْدَنَا أَيُّوبَ إِذْ نَادَى رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الشَّيْطَانُ بِنُصْبٍ وَعَذَابٍ﴾﴾، ﴿﴿وَخُذْ بِيَدِكَ ضِغْثًا فَاضْرِب بِّهِ وَلا تَحْنَثْ إِنَّا وَجَدْنَاهُ صَابِرًا نِعْمَ الْعَبْدُ إِنَّهُ أَوَّابٌ﴾﴾، ﴿﴿فَاصْبِرْ كَمَا صَبَرَ أُوْلُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَلا تَسْتَعْجِل لَّهُمْ كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ مَا يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلاَّ سَاعَةً مِّن نَّهَارٍ بَلاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ إِلاَّ الْقَوْمُ الْفَاسِقُونَ﴾﴾.

http://www.maarefquran.com/maarefLibrary/templates/farsi/farhangbooks/Books/18/15.htm