دارالعدل در فقه سیاسی

مقدمه

دارالعدل^[۱]، به معنای خانه داد و دادگستری بود. آن‌گاه که حکومت در مصر به “سلاطین ایوبی” رسید، ساختمانی بنا کردند تا به امور مظالم رسیدگی نمایند و نام آن را “دارالعدل” نهادند. دارالعدل، به تدریج جایگزین “دارالقضا”یی شد که در صدر اسلام معمول بود^[۲]. ایوبیین، برای احترام و اهمیت دادن به این مکان، روی تخت نمی‌نشستند، بلکه روی صندلی کنار آن قرار می‌گرفتند و با استقرار سلطان در جایگاه مخصوص، قضاتی از مذاهب اربعه، سمت راست وی و وکیل بیت المال و دیگر ارباب وظایف، روبه‌روی سلطان می‌نشستند و با قرائت دادخواهی به حل و فصل آن می‌پرداختند^[۳]. بعدها، به دلیل گستردگی دارالعدل، کارها به بخش‌های گوناگونی تقسیم شده بود؛ از قبیل: نظر در مظالم سپاه، مظالم کارگزاران و مانند آن. پیش از ایوبیان، “ملک عادل نورالدین زنگی” نیز به تأسیس دارالعدل در دمشق همّت گماشت^[۴].

منابع

فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی

پانویس

↑ دارالعدل، در معنی دیگر معادل دارالإسلام است. ر.ک: دارالإسلام. و نیز سرزمینی که تحت حکومت امام عدل باشد، دارالعدل در مقابل دارالجور خوانده می‌شود.
↑ ر.ک: دار القضا.
↑ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۲۴۲-۲۴۱.
↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۰۲.

[1] دارالعدل، در معنی دیگر معادل دارالإسلام است. ر.ک: دارالإسلام. و نیز سرزمینی که تحت حکومت امام عدل باشد، دارالعدل در مقابل دارالجور خوانده می‌شود.

[2] ر.ک: دار القضا.

[3] تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۲۴۲-۲۴۱.

[4] فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۰۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]